رادیاتور خودرو یکی از قسمت های پیچیده اتومبیل محسوب می شود که وظیفه آن خنک کردن موتور از طریق کاهش دمای آب گردشی در اطراف آن است. رادیاتور در جلوی خودرو نصب می شود و با تبادل هوا آب داغی بازگشته از موتور را خنک می کند تا دوباره به وسیله واترپمپ به سوی موتور هدایت شود. این قطعه همواره در معرض آسیب های مختلف از جمله نشتی قرار دارد که موجب کم شدن آب آن می شود.
تشخیص خرابی، گرفتگی یا نشتی رادیاتور کار چندان سختی به نظر نمی رسد. روشن شدن چراغ هشدار دما نخستین نشانه ای است که بروز مشکل در سیستم خنک کننده خودرو را به شما اعلام می کند. این مشکل که عمدتا به خاطر کاهش آب رادیاتور ایجاد می شود ممکن است به دلیل نشت رادیاتور یا سایر اجزای در مسیر آن باشد.
اما پیش از آنکه دلایل خرابی رادیاتور و نشانه های گرفتگی رادیاتور را بررسی کنیم باید نحوه عملکرد رادیاتور خودرو را بشناسیم. چرا که رانندگی با یک خودرو بدون یک سیستم خنک کننده کاری مناسب تقریبا غیر ممکن است.
موتورهایی که در خودروهای ما قرار دارند از نوع درون سوز یا احتراق داخلی هستند. در این موتورها به دلیل جرقه زدن شمع و اشتعال سوخت در هر دقیقه چندین هزار انفجار کوچک رخ می دهد.این انفجارها به سرعت دمای موتور خودرو را بالا می برند. پیشرانه خودروها برای عملکرد صحیح به یک سیستم خنک کاری برای کاهش دما نیاز دارند و رادیاتور خودرو یکی از اجزای مهم این سیستم محسوب می شود.
اجزای زیادی در سیستم خنک‌کننده خودرو وجود دارد که برای گردش مایع خنک‌کننده کار می‌کنند. اگر یک یا چند قطعه از کار بیفتد می‌تواند باعث ایجاد یک سری مشکلات مانند عدم گردش آب در رادیاتور ماشین شود. این مشکل به گرم شدن بیش‌ازحد موتور منجر خواهد شد.آگاهی از علائم مربوط به علت سرد بودن رادیاتور ماشین و نچرخیدن آب در رادیاتور ماشین می‌تواند در شناسایی دلیل گردش نکردن مایع خنک‌کننده کمک کند. قبل از همه باید بدانیم که خرابی ترموستات می‌تواند علت اصلی عدم گردش آب در رادیاتور ماشین باشد.
مشکل ترموستات موتور شایع‌ترین علت عدم گردش مایع خنک‌کننده است. یکی دیگر از دلایل عدم گردش آب در رادیاتور ماشین وجود نوعی انسداد در رادیاتور است. این انسداد می‌تواند علت سرد بودن رادیاتور ماشین باشد چون مانع جریان مایع خنک‌کننده می‌شود.
دلایل زیادی را می‌توان به عدم گردش مایع خنک‌کننده در رادیاتور ماشین مربوط دانست. ابتدا باید بررسی کنید که آیا پروانه پمپ آب شکسته یا خورده شده است. همچنین باید تسمه دینام را چک کنید. خرابی ترموستات رادیاتور هم می‌تواند دلیل نچرخیدن آب در رادیاتور ماشین باشد.بنابراین این مشکلات می‌توانند دلایل عدم گردش آب در رادیاتور ماشین باشند. باید قبل از هر کاری این مسائل را یک‌به‌یک بررسی کنید تا بدانید دلیل واقعی چیست و چه کاری می‌توانید در مورد آن‌ها انجام دهید.
احتمالا زمانی که برای اولین‌بار متوجه بالا رفتن دما در وسیله نقلیه خود شدید، در حال رانندگی در جاده یا پشت چراغ قرمز بودید. حتی ممکن است متوجه خروج بخار از زیر کاپوت ماشین خود هم شده باشید. همه این‌ها علائم داغ شدن موتور به دلیل عدم گردش آب در رادیاتور ماشین است.اگر احساس می‌کنید مشکلی در سیستم خنک‌کننده وسیله نقلیه شما وجود دارد با ما همراه باشید. دانستن اینکه چه چیزی را باید بررسی کنید، می‌تواند در شناسایی این مشکل و حتی تعمیر آن به شما کمک کند.
سیستم خنک‌کننده در وسیله نقلیه شما به گونه‌ای طراحی شده که موتور را در دمای ثابت نگه دارد. رادیاتور ماشین پس از گرم شدن موتور، از گرم یا سرد شدن بیش‌ازحد آن جلوگیری می‌کند.سیستم خنک‌کننده از چندین جزء اصلی تشکیل شده است که هر کدام وظایف متفاوتی را انجام می‌دهند. هر یک از اجزا برای کارکرد موتور در دمای صحیح ضروری هستند. کولنت، ترموستات، پمپ آب، رادیاتور، فن و درپوش اجزای اصلی سیستم خنک‌کننده موتور خودرو هستند.
زمانی که هر یک از اجزاء بالا خراب شود، ممکن است یک سری مشکلات رخ دهد. دانستن علائم ناشی از عدم گردش آب در رادیاتور ماشین می‌تواند در شناسایی مشکل کمک کند.خرابی ترموستات شایع‌ترین علت گرمای بیش‌ازحد و علت کاهش آب رادیاتور خودرو است. شاید بپرسید در صورت خرابی ترموستات آیا رادیاتور ماشین قابل تعمیر است؟ پاسخ این سوال به نوع خرابی بستگی دارد.برای بررسی میزان خرابی ترموستات که به نچرخیدن آب در رادیاتور ماشین منتهی می‌شود، مراحل ذیل را انجام دهید:
وسیله نقلیه خود را روشن کنید و اجازه دهید موتور گرم شود.
کاپوت را باز کنید و شیلنگ‌های بالا و پایین رادیاتور را روی خودرو پیدا کنید.
دمای شیلنگ‌های رادیاتور را بررسی کنید. زمانی که موتور شروع به گرم شدن بیش‌ازحد کرد، از دماسنج استفاده کرده و دمای هر دو شیلنگ رادیاتور را بررسی کنید.
اگر فکر می‌کنید شیلنگ‌های رادیاتور به تعویض نیاز دارند، از تکنسین معتبر بخواهید که این کار را برای شما انجام دهد.
به بررسی دمای هر دو شیلنگ ادامه دهید. اگر موتور شروع به گرم شدن بیش‌ازحد کرد و هر دو شیلنگ رادیاتور سرد هستند یا فقط یکی گرم است، ترموستات باید تعویض شود. خرابی یا نشتی شیلنگ‌های ترموستات را می‌توان علت سرد بودن رادیاتور ماشین دانست.
زمانی که رادیاتور مسدود می‌شود جریان مایع خنک‌کننده را محدود می‌کند. اگر از بیرون مسدود شود، جریان هوا را از طریق رادیاتور محدود می‌کند و باعث داغ شدن موتور خودرو می‌شود. برای بررسی انسداد که به عدم گردش آب در رادیاتور ماشین منجر می‌شود، این مراحل را دنبال کنید:
ماشین خود را پارک کنید. اجازه دهید موتور خنک شود و کاپوت را بالا بزنید.
درپوش رادیاتور را بردارید و به دنبال زباله یا آلودگی در داخل رادیاتور باشید.
گرفتگی از بیرون را بررسی کنید.
جلوی رادیاتور را بررسی کنید و به دنبال هرگونه زباله‌ای باشید که بیرون رادیاتور را مسدود کرده است.
اگر رادیاتور از داخل گرفتگی داشته باشد، باید تعویض شود. اگر از بیرون مسدود شده باشد، معمولاً می‌توانید آن را با هوای فشرده یا شلنگ تمیز کنید.
نشتی در سیستم خنک‌کننده علت کاهش آب رادیاتور خودرو و گرم شدن بیش از حد موتور است. هرگونه نشتی باید تعمیر شود تا از آسیب جدی به موتور خودرو جلوگیری شود. برای بررسی نشتی مراحل زیر را انجام دهید:
وسیله نقلیه خود را پارک کنید و اجازه دهید موتور خنک شود.
درپوش فشار سیستم خنک‌کننده را بردارید و آن را کنار بگذارید.
کمی فشار وارد کنید. با استفاده از تستر فشار سیستم خنک‌کننده، به سیستم خنک‌کننده فشار وارد کنید.
با اعمال فشار به سیستم، تمام اجزای سیستم خنک‌کننده را از نظر نشتی بررسی کنید.
مایع خنک‌کننده را به سیستم اضافه کنید. اگر با فشارسنج نشتی پیدا نشد، تستر را بردارید و مایع خنک‌کننده را به سیستم اضافه کنید.
درپوش رادیاتور را برگردانید و موتور را روشن کنید.
نشتی مایع را بررسی کنید. قبل از بررسی نشتی اجازه دهید موتور برای مدتی کار کند.
زمانی که درپوش رادیاتور فشار مناسب را نگه نمی‌دارد، مایع خنک‌کننده می‌جوشد. همین اتفاق باعث گرم شدن بیش‌ازحد موتور و عدم گردش آب در رادیاتور ماشین می‌شود. برای بررسی این مشکل مراحل ذیل را انجام دهید:
وسیله نقلیه خود را پارک کنید و اجازه دهید موتور خنک شود.
درپوش فشار را از سیستم خنک‌کننده باز کرده و کنار بگذارید.
با استفاده از تستر فشار سیستم خنک‌کننده، درپوش را تست کنید و ببینید آیا فشار ذکرشده روی درپوش را حفظ می‌کند یا خیر.
اگر فشار را تحمل نمی‌کند، باید تعویض شود.
اگر پمپ آب از کار بیفتد، مایع خنک‌کننده را از طریق موتور و رادیاتور به گردش در نمی‌آورد. این عدم گردش آب در رادیاتور ماشین باعث گرم شدن بیش‌ازحد موتور می‌شود. برای اطمینان از نچرخیدن آب در رادیاتور ماشین این مراحل را دنبال کنید:
وسیله نقلیه خود را پارک کنید و صبر کنید تا موتور خنک شود.
درپوش فشار را از سیستم خنک‌کننده جدا کنید و کنار بگذارید.
بررسی کنید که آیا مایع خنک‌کننده در حال گردش است یا نه.
موتور را روشن کنید. زمانی که موتور گرم است، مایع خنک‌کننده را در سیستم خنک‌کننده نگاه کنید تا ببینید آیا در حال گردش است یا خیر.
پمپ آب را به‌صورت چشمی بررسی کنید. خرابی پمپ آب گاهی اوقات علائم نشتی مانند خیسی یا خطوط سفید یا سبز روی آن را نشان می‌دهد.
اکثر مشکلات سیستم خنک‌کننده را می‌توان با انجام یک یا چند مورد از این تست‌ها شناسایی کرد. برخی مسائل به آزمایش بیشتر با سایر ابزارهای تشخیصی نیاز دارند.
