به گزارش سایت خبری ساعد نیوز و به نقل از نی نی سایت، تولد نوزاد همواره باعث شادی و سرور خانواده ها و افزایش شور و انگیزه زندگی می شود. از سوی دیگر، ورود عضو جدید به کانون خانواده ترس و اضطراب ها را از بین برده و برگ جدیدی از زندگی را ورق می زند. ولی در برخی موارد، مادران پس از تولد نوزاد دچار نوعی حالت افسردگی می شوند که به «افسردگی پس از زایمان» مشهور است.
افسردگی پس از زایمان با علائمی مانند تغییر در خلق و خو و گریه های ناگهانی بروز می کند. ولی در این میان، زنانی که به تازگی مادر شده اند علائم شدیدتری از این حالات را تجربه می کنند که در موارد شدید به آن «روان پریشی پس از زایمان» اطلاق می شود. افسردگی که به دنبال تولد نوزاد رخ می دهد ضعف یا عیب نیست بلکه تنها یکی از عوارض زایمان به شمار می رود. از شایع ترین علائم این بیماری می توان به تغییر خلق و خو، اضطراب، ناراحتی و نگرانی، حساسیت روحی و تحریک پذیری، گریستن، کاهش تمرکز و ایجاد مشکل در روند طبیعی خواب را اشاره کرد که در مراحل ابتدایی با این علائم بروز می کند ولی در صورت تداوم بیماری، نشانه ها شدید و طولانی تر شده و اغلب با کارهای روزانه مادر و توانایی او در مراقبت از نوزاد تازه متولد شده اش تداخل پیدا می کند. علائم شدید افسردگی پس از زایمان عبارتند از: کاهش اشتها، بی خوابی، عصبانیت و تحریک پذیری شدید، خستگی مفرط، کاهش تمایلات جنسی، کمبود رضایت از زندگی، احساس گناه، تغییرات شدید خلقی، ناتوانی در برقراری ارتباط با نوزاد و کناره گیری از خانواده و دوستان. گفتنی است عدم درمان علائم بیماری باعث تداوم آنها تا ماه ها می شود.
علل و عوامل افسردگی
پزشکان و محققان عمده ترین دلایل افسردگی های پس از زایمان را تغییرات روحی و جسمی می دانند. کاهش قابل توجه هورمون های استروژن و پروژسترون بعد از زایمان یکی از دلایل عمده بروز افسردگی های پس از زایمان محسوب می شوند. از سوی دیگر، کاهش برخی هورمون های تیروئیدی نیز با ایجاد احساس خستگی مفرط و افسردگی همراه است.
عوامل روحی نیز از دیگر محرک های بروز افسردگی پس از زایمان در زنان محسوب می شوند. کم خوابی های شبانه و خستگی های شدید باعث می شود تا مادر به خوبی از عهده مدیریت مشکلات برنیاید که این حالت اضطراب فرد را در مراقبت از نوزاد افزایش می دهد. برخی مادران در این دوران تصور می کنند که با ورود عضو جدید به خانواده کنترل زندگی از دستشان خارج شده است.
برخی تغییرات ایجاد شده در روند زندگی شامل بچه دار شدن مجدد ، مشکل تغذیه نوزاد با شیر مادر، مشکلات مالی و عدم حمایت از شریک زندگی از جمله عواملی هستند که می تواند علت افسردگی بعد از زایمان باشند.
عوامل پرخطر
به طور کلی زنانی که در زایمان های قبلی سابقه ابتلا به افسردگی را داشته اند، بیش از سایرین در معرض ابتلا به این اختلال روحی قرار می گیرند. بارداری های ناخواسته و بدون برنامه ریزی و مشکلات زوجین در بروز افسردگی های پس از زایمان بی تأثیر نیستند.
راهکارهای درمانی
درمان افسردگی پس از زایمان به شدت این بیماری بستگی دارد. در موارد خفیف، مشکل به خودی خود و بدون نیاز به درمان خاصی طی چند روز تا چند هفته بهبود می یابد. در این مدت افراد باید بیشتر استراحت کرده و رابطه خود را با دوستان و اطرافیان و به ویژه مادران افزایش دهند. استفاده از داروهای تیروئید در مبتلایان به کم کاری می تواند بسیار مؤثر باشد.
در موارد شدید بیماری باید راهکارهای گسترده تری صورت گیرد. یکی از این روش ها ، مشاوره با متخصصان بهداشت و روان است. داروهای ضد افسردگی از جمله درمان های دارویی مؤثر در درمان افسردگی های پس از زایمان به شمار می روند.
هورمون درمانی و استفاده از استروژن جایگزین مانع از افت سریع این هورمون در زمان زایمان می شود. در صوتی که فرد مبتلا با مشاهده علائم افسردگی پس از زایمان برای درمان به پزشک مراجعه نماید، بیماری در مدت چند ماه از بین می رود.
علاوه بر درمان های رایج، رعایت برخی اصول در زندگی روزمره احتمال ابتلا به افسردگی بعد از زایمان را کاهش داده یا از شدت علائم آن می کاهد. مادران سعی کنند در این دوران فعالیت بدنی خود را حفظ نمایند. برخی توصیه می کنند که داشتن انتظارات واقعی، اختصاص وقت ویژه برای خود، مثبت اندیشی و اجتناب از تنهایی نقش مؤثری در کاهش علائم افسردگی دارد. البته در این میان ، مادر علاوه بر توجه به نوزاد باید مراقب سلامت جسم و روح خود نیز باشد.
