علت عطسه کردن زیاد نوزاد چیست؟

شما به عنوان والدین یک نوزاد تازه متولد شده احتمالاً برای هر نشانه ای از بیماری کودک خود نگران هستید. در نتیجه اگر کودک شما در طول روز زیاد عطسه می کند ممکن است نگران باشید که این نشانه سرماخوردگی او باشد. خوشبختانه عطسه مکرر کاملاً طبیعی است و معمولاً جای نگرانی نیست. در حقیقت، شاید تعجب کنید که اکثر نوزادان در درجه اول تنفس بینی دارند و عطسه می کنند تا راهی راحت تر برای نفس کشیدن و پاکسازی بینی های کوچک خود باشند. به طور معمول نیازی نیست با پزشک خود تماس بگیرید مگر اینکه علائم دیگری داشته باشند. در زیر همه مواردی را که می خواهید بدانید در مورد اینکه چرا نوزادان زیاد عطسه می کنند و در چه مواقعی باید بینی آنها را پاک کنید و همچنین زمان تماس با دکتر را پیدا خواهید کرد.

عطسه در نوزادان نشانه چیست؟

عطسه به خروج هوای بازدمی با فشار زیاد از بینی گفته می شود. نوزادان بسیار عطسه می کنند اما اغلب جای نگرانی نیست. عطسه در نوزادان امری طبیعی و فیزیولوزیک است. نوزادان به دلایل زیادی عطسه می کنند. یکی از مهم ترین دلایل عطسه در نوزادان باقی ماندن شیر در مجرای بینی پس از استفراغ نوزاد از بینی است. در ادامه این مقاله به علل عطسه در نوزادان می پردازیم.

علت عطسه نوزادان چیست؟

همانطور که گفته شد نوزادان به دلایل گوناگونی عطسه می کنند. برخی از این دلایل زمینه فیزیولوژیک دارند و طبیعی هستند. گروهی دیگر اما به دلیل بیماری زمینه ای ایجاد می شوند.

علل طبیعی عطسه در نوزادان

• دلایل فیزیولوژیک عطسه در نوزادان شایع ترین علت عطسه در نوزادان هستند. این دلایل پایه فیزیولوژیک دارند، بخشی از روند تکاملی هستند و به طبع نیاز به درمان ندارند. این دلایل عبارتند از؛
• نوزادان تازه متولد شده از بینی تنفس می کنند. تا چهار یا پنج ماهگی توانایی تنفس از دهان را ندارند. در نتیجه نوزادان نیاز دارند تا به صورت مداوم بینی خود را صاف کنند. بنابراین عطسه می کنند.
• نوزادان بینی کوچکی دارند. این مسئله به این معناست که کانال های بینی آن ها سریع تر گرفته می شود (با پتو، لباس یا خلط بینی). بنابراین نوزادان نیاز دارند تا سطح داخلی بینی خود را تمیز کرده و از مواد دفعی تخلیه کنند. تمیزکردن سطح داخلی بینی در نوزادان با عطسه صورت می گیرد.
• علت عطسه نوزاد تازه متولد شده می تواند این موضوع باشد که نوزادان توانایی خارج کردن محتویات بینی خود یا بالاکشیدن آن را ندارند. بنابراین برای تمیز کردن بینیشان به عطسه کردن وابسته هستند.

عطسه نوزاد با علت زمینه ای

• گاهی عطسه در نوزادان با یک علت زمینه ای رخ می دهد. این علت می تواند بیماری در نوزاد یا ماده خاصی در اطراف نوزاد باشد.
• علت عطسه زیاد در نوزادان می تواند عدم تطابق نوزاد با آب و هوای اطرافش باشد. عواملی مثل گرد و خاک، آلودگی هوا، خشکی بیش از حد هوا می توانند سبب عطسه در نوزاد شوند.
• حساسیت؛ نوزاد ممکن است به مواد مختلفی حساسیت پیدا کند. در نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می-کنند نوزاد ممکن است به ماده غذایی خاصی در شیر مادر حساسیت داشته باشد و این مسئله موجب نفخ، عطسه و آبریزش بینی در نوزاد شود. مواد آلرژن (حساسیت زا) موجود در هوا نیز می توانند سبب عطسه در نوزاد شوند.
• عفونت های ویروسی؛ نوزادان به دلیل پایین بودن سطح ایمنی بدنشان در معرض ابتلا به انواع ویروس ها از جمله ویروس سرماخوردگی هستند. سرماخوردگی در نوزادان به جز سرفه علائم دیگری از جمله تب و آبریزش بینی دارد. ویروس های خطرناک تر مثل آنفولانزا اغلب با سرفه خشک همراهی دارند و به ندرت با عطسه تظاهر می یابند. درمورد ویروس کرونا (کووید 19) که به تازگی شایع شده است اطلاع دقیقی در دست نیست و گفته می شود در صورت ابتلای کودکان در سنین پایین علائم کمتری بروز می کند. اما شروع بیماری می تواند با عطسه و سرفه در نوزادان یا آبریزش بینی تظاهر پیدا کند.

چه زمانی عطسه های نوزاد خطرناک است؟

عطسه مکرر نوزادان، زمانی که با یک یا تعداد بیشتری از علائم زیر همراه باشد، می تواند به وجود بیماری یا یک مشکل بهداشتی در بدن آن ها اشاره کند. مهم ترین این علائم عبارتند از:

• تب کردن نوزاد

اگر دمای بدن نوزادی بالای 100.4 درجه فارنهایت (38 درجه سانتی گراد) باشد، به عنوان تب در نظر گرفته می شود. اگر کودک شما با عطسه های ناگهانی و تب روبرو شود، احتمالاً دچار عفونت شده است.

• سرماخوردگی

علائم سرماخوردگی در بدن نوزادان شامل آبریزش بینی، سرفه، بی حالی و گاهی تب است. سرماخوردگی نیز باعث بروز عطسه های ناگهانی در بدن فرزند شما می شود.

• سرفه کردن نوزاد و خس خس سینه او

اگر کودک شما سرفه، عطسه و خس خس کردن گلو را در یک دوره مشخصی تجربه کند، ممکن است با چالش های مربوط به آلرژی غذایی یا فصلی روبرو شده باشد؛ احتمالاً یک ماده آلرژی زا از راه گلو، وارد بدن او شده است. این وضعیت باعث می شود تا بدن نوزاد با عطسه های ناگهانی، در کنار سایر علائم آلرژی روبرو شود.

• خستگی، بی حالی و اشتهای کم نوزاد

اگر نوزاد شما بی حال شده و اشتهایی به خوردن مواد غذایی ندارد، ممکن است به برخی از بیماری های فصلی مبتلا شده باشد.

• سندرم عطسه های ناگهانی در نوزادان

استفاده مادران باردار از مواد مخدر می تواند منجر به بروز سندرم عطسه های ناگهانی در نوزادان (NSA) شود. به همین دلیل، پزشکان متخصص زنان و زایمان به مادران جوان توصیه می کنند که مصرف سیگار و هر ماده مخدر دیگر را در 9 ماه دوران بارداری خود ترک کنند. یکی از علائم سندرم عطسه های ناگهانی، 3 تا 4 عطسه در فواصل زمانی ثابت است؛ به عنوان مثال، کودک هر 3 ساعت یک بار، با 4 عطسه ناگهانی روبرو می شود.

اگر کودک شما با هر یک از این علائم، در کنار عطسه های ناگهانی روبرو شود، بهتر است در مورد وضعیت سلامت او با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید. همچنین، اگر عطسه های نوزاد شما به صورت مکرر رخ می دهد، او را نزد پزشک ببرید تا او بتواند علت اصلی عطسه های ناگهانی فرزندتان را تشخیص دهد. با همه این توصیفات، اگر دلیل اصلی برای عطسه های ناگهانی فرزند شما وجود نداشته باشد و عطسه های او به دلیل سرماخوردگی، سرفه یا تحریک شدن دستگاه تنفسی نباشد، شما می توانید برخی از روش های خانگی را برای بهبود وضعیت بدن کودک امتحان کنید.

چه طور بینی نوزاد را پاک کنیم؟

گرفتگی بینی برای نوزاد تازه متولد شده بسیار معمول است. خبر خوب این است که در صورت گرفتگی بیش از حد کودک، راه حل های ساده زیادی برای پاکسازی بینی وجود دارد. جدا از اجتناب از تحریک کننده های رایج مانند گرد و غبار، عطرها، اسپری مو و دود سیگار اکثر پزشکان توصیه می کنند که بینی کودک خود را دائم تمیز نکنید. شما همچنین می توانید قطره های شور را برای کمک به شل شدن مخاط در بینی کودک خود همراه با سرنگ پیاز یا مکنده بینی امتحان کنید تا تکه های بزرگتر یا به خصوص چسبناک مخاط خشک شده را به آرامی از بین ببرید. اگر نگران استفاده یا عدم استفاده از هر یک از این ابزارها هستید ابتدا با پزشک خود صحبت کنید.

توصیه هایی درباره پاک کردن بینی نوزاد

• استفاده از سنجاق سر، سنجاق قفلی، گیره سر، پنس، چوب کبریت، گوش پاک کن، موچین و اجسام مشابه ممکن است به طور جدی به پره ها و مخاط داخل بینی نوزاد صدمه بزند.
• مادر هیچ گاه نباید شیر خود را داخل بینی نوزاد بریزد، زیرا علاوه بر این که ممکن است شیر از عقب حلق وارد ریه نوزاد شود، ممکن است به صورت لایه ای مجراهای بینی نوزاد را بپوشاند و چون شیر محیط بسیار خوبی برای رشد میکروب هاست، سبب عفونت بینی نوزاد شود.
• مادر باید توجه داشته باشد که از محلول های ضد احتقان بینی فقط در صورت تجویز پزشک استفاده کند. از این محلول ها فقط برای مدت محدودی می توان استفاده کرد و در صورت لزوم توصیه می شود ۲-۱ بار در روز به مدت ۲-۳ روز از این نوع قطره ها استفاده شود.
• بهتر است به دقت به اطراف نگاه کنید و اگر مواردی که حساسیت زا است در محیط وجود دارد حذف شود و یا اگر رایحه خاصی است حذف شود. مثلا عطر و ادکلن و یا خوشبو کننده هوا و یا حتی عود و اسپند می تواند باعث ایجاد آلرژی شود بهتر است دمای اتاق یکسان باشد و بین ۱۸ - ۲۲ درجه باشد.
• در چند ماه اول بدو تولد هم استفاده از کلاه نازک برای نوزاد می تواند جهت حفظ سلامتی موثر باشد.
  به نوزاد نارس خود چگونه شیر دهیم؟