اگر از مشتاقان کریپتو هستید و همواره پیدایش روندهای جدید در عرصه دیفای و رمزارزها را دنبال می کنید، پس قطعا با مفهوم استخراج نقدینگی (Liquidity Mining) آشنا هستید. این روش نسبتا جدید به اکوسیستم Defi امکان داده تا در سال ۲۰۲۰ تقریبا ۱۰ برابر بزرگ تر شود و این رشد تصاعدی در آینده نیز ادامه می یابد. اما استخراج نقدینگی چیست؟ در این مقاله، به معرفی کامل مفهوم Liquidity Mining می پردازیم. با ما همراه باشید.
نقدینگی (Liquidity) چیست؟
به طور کلی نقدینگی در ارزهای دیجیتال یعنی امکان خرید و فروش دارایی های دیجیتالی در بازار آزاد، بدون ایجاد تغییرات شدید در قیمت آن. اگر می خواهید به خرید یا فروش یک توکن بپردازید ولی در این پروسه قیمت معامله شما تفاوت چندانی نکند و همچنین این معامله به سرعت انجام شود، باید این کار را در یک بازار نقد انجام دهید.بازار نقد، بازاری است که تعداد معاملات انجام شده در آن بسیار زیاد است و معامله گران زیادی در آن فعالیت دارند. از این رو، وقتی می گوییم یک دارایی نقد است، یعنی به سهولت و سرعت می توانیم آن را بخریم یا بفروشیم. در این گونه بازارها، به دلیل حجم بالای معاملات، تفاوت قیمت پیشنهادی خریداران و قیمت درخواستی فروشندگان (Spread) بسیار کم است.
گسترش دیفای
عبارت «اقتصاد غیر متمرکز» که به طور کلی به آن دیفای (DeFi) می گویند، به خدمات اقتصادی متنوعی گفته می شود که توسط بلاکچین اداره و ارائه می شود و نیازی به تداخل هیچ مقام مرکزی مثل بانک، مؤسسه اعتباری یا صندوق سرمایه گذاری ندارد. دیفای (Decentralized Finance) یعنی استفاده از عناصر کاربردی سیستم اقتصاد سنتی و جایگزینی خدمات شخص ثالث با قراردادهای هوشمند! به بیان ساده تر، دیفای مثل پلی است که بر پایه تکنولوژی بلاکچین توسعه یافته و خدمات مختلف بانکداری سنتی را به هم متصل می کند. اغلب پروتکل های دیفای در بلاکچین اتریوم قرار گرفته اند.در سال 2020، چندین پروژه که روی اقتصاد غیر متمرکز (DeFi) تمرکز داشتند، توانستند سودهای بسیار زیادی به سرمایه گذاران خود تقدیم کنند. یکی از مثال های بارز این گونه پروژه ها، ارز دیجیتال Yearn.Finance است که توانست به قیمت نجومی 48,000 دلار هم برسد.
یکی از دلایل افزایش تقاضا برای چنین پروژه هایی، سودهای بالایی است که می توانند به سرمایه گذاران خود بدهند. در ضمن، سرمایه گذاران می توانند از افزایش قیمت یک توکن هم سود به دست آورند. برخلاف اشکال قدیمی سرمایه گذاری مثل سپرده های بانکی که به خاطر نرخ سودهای پایین نمی توانند سودهای زیادی عاید سرمایه گذاران کنند، ارائه کنندگان DeFi معمولاً سود سالانه تا 10% هم به سرمایه گذاران می دهند.
وام دهی و قرض گیری سرمایه، بزرگ ترین سهم را در حوزه دیفای دارد. این پروسه با استفاده از قراردادهای هوشمند به طور کاملاً خودکار عمل می کند. این یعنی مشارکت کنندگان در این سیستم بدون نیاز به واسط در این پلتفرم فعالیت می کنند و کدهای برنامه نویسی شده هم اعتماد و اطمینان کافی را ایجاد می کنند.
اقتصاد غیر متمرکز همچنین به معامله ارزهای دیجیتال در صرافی ها یا بازارهای غیر متمرکز هم اشاره دارد. این صرافی ها با صرافی های متمرکز (CEX) که توسط یک کمپانی اداره می شوند، در عمل متفاوت هستند. به جای کمپانی یا مدیر، این صرافی ها با زنجیره ای از قراردادهای هوشمند کار می کنند که پردازش خودکار معاملات را ممکن می سازند. البته در شرایطی خاص این گونه صرافی ها می توانند آسیب پذیری های امنیتی هم داشته باشند و سرمایه مشارکت کنندگان خود را به خطر بیندازند.
استخراج نقدینگی (Liquidity Mining) چیست؟
حوزه دیفای موفقیت چشمگیری را تجربه کرده و افزایش قابل توجه فعالیت در پروتکل ها و همچنین اقبال عمومی را شاهد بوده است. استخراج نقدینگی در این بین، یکی از اصلی ترین اجزای این دستاورد به شمار می رود و یکی از مؤثرترین مکانیزم ها برای خودگردانی نقدینگی است.به طور کلی، استخراج نقدینگی یا لیکوییدیتی ماینینگ زمانی اتفاق می افتد که کاربران یک پروتکل خاص در حوزه دیفای به خاطر همکاری با آن پروتکل، با توکن اختصاصی آن پروتکل پاداش دریافت می کنند. این پدیده در واقع پروسه سپرده گذاری یا وام دهی یک دارایی خاص، با هدف ارائه نقدینگی به استخر سرمایه محصول و کسب سود بعد از آن است.
یک ماینر نقدینگی با توکن اختصاصی پروژه یا حتی گاهی با داشتن حق مالکیتی که این کار به او می دهد، پاداش دریافت می کند. توکن ها معمولاً بر اساس کد برنامه نویسی شده پروتکل ایجاد می شوند. با اینکه اغلب آنها قابل استفاده در بیرون از پلتفرم دیفای تولیدکننده خود نیستند، ولی خلق بازارهای معاملاتی و همچنین افزایش استفاده از آن توکن ها باعث افزایش ارزش آنها می شود.
استخراج نقدینگی چگونه انجام می شود؟
صرافی های غیر متمرکز (DEX) همواره به دنبال کاربران جدیدی هستند که بتوانند سرمایه به پلتفرم تزریق کنند و به خاطر همین مشارکت به آنها پاداش می دهند. در حال حاضر، بخش اعظمی از صرافی های غیر متمرکز سفارشات درون پلتفرم خود را با بازارسازهای خودکاری که از همه مقررات معاملاتی تبعیت می کنند، جایگزین می کنند.
بازارساز های خودکار امکان تعویض توکن را فراهم می کنند که معامله یک توکن با توکنی دیگر را در یک استخر نقدینگی ممکن می کند. وقتی کاربری تصمیم می گیرد که معامله ای را ثبت کند، باید کارمزد معینی را پرداخت نماید. سپس بازارساز کارمزدها را جمع آوری می کند و به عنوان پاداش به هر ارائه کننده نقدینگی می دهد. بر این اساس، وقتی یک کاربر برای سواپ کردن دو توکن در DEX کارمزد پرداخت می کند، ارائه کننده نقدینگی به خاطر ارائه نقدینگی لازم برای تکمیل این معامله، پاداش دریافت می کند.
چرا استخراج نقدینگی در سیستم عامل های DeFi بسیار مهم است؟
استخراج نقدینگی راهی برای تشویق سرمایه گذاری و تزریق نقدینگی در پلتفرم است.تأمین کنندگان نقدینگی یا LP ، با سرمایه گذاری در آن پاداش هایی را برای مشارکت خود به دست می آورند .به طور کلی پاداش ها توسط یک توکن از همان پلتفرم داده می شوند. این توکن ها طبق برنامه ریزی پروتکل تولید می شوند و به عنوان بخشی از پاداش هایشان بین ارائه دهندگان نقدینگی توزیع می شوند.
مزایا و قابلیت های Liquidity Mining
به جز این حقیقت که استخراج نقدینگی تحولی شدید و ناگهانی در دنیای رمزارزها ایجاد کرد، خود را به عنوان ابزاری مهم و تعیین کننده هم اثبات کرده که می تواند کارکردهای مختلف زیادی را ارائه کند. در ادامه به معرفی و توضیح هر یک از آنها می پردازیم.
بهبود کلی نقدینگی
نقدینگی منابع مالی جزو عناصر حیاتی نقدینگی کل سیستم اقتصادی است. بر خلاف صنایع مرسوم، حوزه دیفای یک استخر سرمایه خودساخته ندارد که وجود نقدینگی را تضمین کند.طراحی یک استخر منابع مالی بادوام و غیر متمرکز در کنار یک مشوق همه جانبه کاربر از طریق مکانیزم نرخ سودی که باعث ایجاد نقدینگی بیشتری شود، اصلی ترین و مهم ترین هدف پروژه های DeFi شده است.
پیشرفت پروسه کشف قیمت
به خاطر توسعه سریع و گسترده تکنولوژی بلاکچین، پروژه های زیادی راه اندازی شده اند که استخراج نقدینگی می تواند آنها را در یک بُعد متحد کند. این تکنولوژی می تواند به تناوب ارزش معاملات سرعت ببخشد و در نتیجه کشف قیمت برای هر دارایی را بهتر و سریع تر کند.کشف قیمت در واقع درک معامله گر از وضعیت عرضه و تقاضای آن بازار و انتظار او از فرصت های آینده در بازار است. Liquidity Mining ظرفیت این را دارد که تخصیص منابع را بالا ببرد و حتی به سرمایه گذاران و نهادهای مالی مختلف این امکان را بدهد که بر اساس قیمت، تصمیمات منطقی تری بگیرند.
استراتژی مؤثرتر
استخراج نقدینگی در جذب پوشش خبری و آگاهی بیشتر درباره یک محصول خاص، بسیار کاربردی و مفید است. البته کل کارزار تبلیغاتی باید به دقت مدیریت شود تا مطمئن شوند که بودجه به دست آمده از استخراج نقدینگی فقط برای این هدف هزینه نشود.
توزیع گسترده تر و عادلانه تر با موانع کمتر
یکی از مزایای قابل توجهی که لیکوییدیتی ماینینگ ارائه می کند این است که هم معامله گران خرد و هم نهادهای سرمایه گذاری فرصت برابری در تصاحب توکن های اختصاصی یک پروتکل خاص دارند. این مزیت بدون شک برای سرمایه گذارانی که قبلاً می خواستند ولی فرصتی برای مشارکت در یک اکوسیستم دیفای نداشته اند، اهمیت دارد.
خطرات استخراج نقدینگی
صرافی های غیر متمرکز پدیده بسیار جدیدی هستند؛ یعنی هنوز در حال توسعه هستند و به پیشرفت بسیار بیشتری نیاز دارند. از این رو، این امکان هم وجود دارد که بسیاری از پلتفرم ها، ضعف های امنیتی داشته باشند. در بدترین موقعیت، ممکن است مهاجمان یک استخر را هک کنند و آن را به نفع خود دوباره کدنویسی نمایند.در هنگام انتخاب یک DEX، بحث امنیت اهمیت بسیار زیادی دارد. پروژه های متن باز که کدهای خود را به طور کامل منتشر کرده اند، مزیت های زیادی دارند. این یعنی کدهای این گونه پروژه ها کاملاً در دسترس است و می توان آنها را به صورت مستقل و برای اهداف مختلف تست کرد.
این روزها کمپانی های بیشتری امکان حسابرسی را فراهم می کنند تا برای تست سطح امنیت پلتفرم آنها، بتوان قراردادهای هوشمندشان را آزمایش کرد. یک پلتفرم مطمئن و قابل اعتماد معمولاً سرویس های خود را برای حسابرسی ارائه می کند و سپس نتایج به دست آمده را برای عموم منتشر می کند.
پلتفرم های غیر متمرکز برای همه افراد قابلیت دسترسی دارند. این مزیت، کاربران را قادر ساخته که استخرهای خود را که ممکن است بر اساس اطلاعات غلطی ایجاد شده باشند، خلق کنند. به عنوان مثال، توکن های محبوب و شناخته شده می توانند با این روش کپی شوند و کاربران هم متوجه تقلبی بودن آن نشوند. از آنجایی که هر کسی می تواند ارز دیجیتال و قرارداد هوشمند خودش را ایجاد کند، ریسک هم به نسبت بالا است. بنابراین، بهتر است که همواره آدرس قرداد اصلی چک شود.
ریسک دیگر، کاهش قیمت دارایی ها است. برخی از پروتکل ها از کاربران خود می خواهند که سرمایه خود را برای مدت مشخصی سپرده گذاری کنند. این یعنی آنها تا یک تاریخ خاص، نمی توانند سرمایه خود را از استخر بیرون بکشند. بنابراین اگر قیمت دارایی های سپرده شده در این مدت تغییر کند، ممکن است کاربر متحمل ضرر شود.
انواع مختلف پروتکل های استخراج نقدینگی
انواع مختلفی از پروتکل های استخراج نقدینگی وجود دارد و هر کدام از آنها، ویژگی های منحصربه فرد خود را دارند. اکثر پروتکل ها را می توان به ۳ گروه تقسیم کرد: پروتکل های تقریبا غیرمتمرکز، پروتکل های غیرمتمرکز تدریجی و پروتکل های مبتنی بر بازاریابی.
پروتکل های تقریبا غیرمتمرکز
پروژه های Liquidity Mining که بر غیرمتمرکزسازی نسبی معطوف هستند، معمولا به دنبال روش هایی برای ارائه پاداش به اعضای فعال جامعه خود هستند. اغلب اوقات، به تمام کاربرانی که تصمیم گرفته اند به پلتفرم موردنظر ملحق شوند، توکن های حاکمیتی (Governance Token) ارائه می شود. در نتیجه، توسعه دهندگان با ارائه توکن به شیوه ای که دیگر به فروش توکن یا ورود به بازار نیاز نداشته باشد، از غیرمتمرکز بودن پروژه خود اطمینان حاصل می کنند.
پروتکل های غیرمتمرکز تدریجی
پروتکل هایی که هنوز کاملا غیرمتمرکز نیستند، به صورت مستقیم کنترل پلتفرم را به جامعه ارائه نمی دهند. برای مثال، توسعه دهندگان ممکن است چندین ماه زمان نیاز داشته باشند تا پس از راه اندازی پلتفرم، یک مدل نظارتی پیاده سازی کنند. بدین ترتیب، گاهی اوقات ممکن است توکن این پلتفرم ها قبل از آن که توسعه دهندگان مدل نظارتی را ارائه دهند، در بازار لیست شوند.
پروتکل های مبتنی بر بازاریابی
پروتکل های مبتنی بر بازاریابی، معمولا چندین هفته قبل از عرضه معرفی می شوند و تمام کسانی که خواهان مشارکت در این پلتفرم ها هستند، قبل از عرضه پروژه به بازاریابی آن تشویق و ترغیب می شوند؛ بدین ترتیب، توسعه دهندگان قبل از فعال سازی کامل پلتفرم خود می توانند تعداد کاربرانی قابل توجهی به دست آورند. در نتیجه، بازاریابی یک پلتفرم به جذب سرمایه برای نقدینگی کمک کند. گفتنی است این سرمایه ممکن است توسط توسعه دهندگان برای مدت زیادی مسدود شود.
ارائه دهندگان معروف لیکوییدیتی ماینینگ
رفته رفته تعداد پلتفرم های استخراج نقدینگی بیشتر می شود و این فرصت های بیشتری برای سرمایه گذاری ایجاد می کند. البته بهتر است قبل از انتخاب یک پلتفرم مناسب، به همه ریسک های احتمالی توجه کنند. با اینکه بسیاری از پروژه ها همین حالا هم قابل اعتماد هستند، ولی آسیب پذیری های امنیتی را نمی توان نادیده گرفت.
Uniswap
در حال حاضر، محبوب ترین پلتفرم معاملات غیر متمرکز و ارائه کننده استخر نقدینگی (Liquidity Mining) صرافی Uniswap است. این اپلیکیشن به کاربران امکان می دهد که صرافی را به طور مستقیم به کیف پول خود متصل کنند. سپس تعویض توکن مستقیماً بین کیف پول و استخر صرافی انجام می گیرد.
Uniswap یکی از بزرگ ترین صرافی های غیر متمرکز جهان است و از این رو از توکن های مختلفی پشتیبانی می کند. البته این توکن ها به طور اختصاصی ERC-20 هستند؛ بنابراین استفاده از کیف پول اتریوم برای استفاده از این صرافی الزامی است. سرمایه گذاران از طریق توکن Uniswap (UNI)، می توانند به طور فعال در آینده طراحی شبکه مشارکت داشته باشند. در ابتدا این توکن از طریق ایردراپ به کاربران خود داده شد و در حال حاضر توکن UNI یکی از باارزش ترین رمزارزهای بازار است.
برای ارائه نقدینگی در استخر، کاربر به اتریوم و توکن ارائه شده با نسبتی یکسان نیاز دارد. سپس هر دو دارایی در قراردادهای هوشمند واریز می شوند و در ازای آن، کاربر توکن LP (Liquidity Provider) دریافت می کند. این توکن ها به صورت کامل قابل معامله هستند. برای برداشت سپرده ها از استخر، توکن های LP باید معامله شوند.
Compound
کامپاند (Compound) یک صرافی غیر متمرکز مبتنی بر اتریوم است که از وام دهی و قرض گیری کوین های خاصی مثل Dai، اتریوم، USDC، تتر، WBTC ،Basic Attention Token و Sai پشتیبانی می کند. این سیستم صاحبان دارایی های دیجیتال را از سروکله زدن با واسطه های سنتی اقتصادی مصون می دارد و کار با آن به زمان و تلاش کمتری نیاز دارد. با استفاده از پروتکل کامپوند، ارائه کننده نقدینگی می تواند توکن COMP پاداش بگیرد و در همان پلتفرم یا صرافی های متمرکز و غیر متمرکز دیگر معامله کند.
Aave
Aave که در بلاکچین اتریوم توسعه یافته، یکی از محبوب ترین پروتکل های معاملاتی غیر متمرکز در دنیای کریپتو است. این پلتفرم به کاربران خود امکان وام دهی و قرض گیری کوین های مختلف را با روشی بسیار امن و کاربردی می دهد. به منظور مشارکت در پلتفرم Aave، وام دهنده ها باید سرمایه خود را در استخر واریز کنند تا دیگر کاربران بتوانند آن را قرض بگیرند. در هر استخر، دارایی ها معمولاً به عنوان رزرو و با هدف هج کردن در برابر نوسانات بازار کنار گذاشته می شوند تا وام دهنده هر زمان که بخواهد، بتواند سرمایه خود را از پروتکل بیرون بکشد.در حال حاضر Aave از 20 کوین مختلف پشتیبانی می کند که از جمله آنها می توانبه Dai، اتریوم، BAT ،MKR ،SNX ،USDT ،BUSD ،ZRX و … اشاره کرد. در ضمن این صرافی توکن اختصاصی خود را نیز دارد، یعنی توکن آوه.
Curve
Curve در سال 2020 و با هدف ارائه صرافی بازار ساز خودکار و پیشرفته با کارمزد پایین برای معامله گران و سرمایه های قابل توجه برای ارائه کنندگان نقدینگی، معرفی شد. Curve به طور عمده روی استیبل کوین ها تمرکز دارد؛ بنابراین به سرمایه گذاران این امکان را می دهد که از نوسانات شدید کوین های دیگر دور شوند و از پروتکل وام دهی خود نرخ سودهای بالایی دریافت کنند.
Curve خصوصیات مشترک زیادی با پروتکل های دیگری مثل Uniswap یا Balancer دارد. نقطه تمایز آن اما این است که Curve فقط استخرهایی را ارائه می کند که محتوی دارایی های مشابهی مثل استیبل کوین یا نسخه معادل شده از دارایی دیگر، باشند.این رویکرد، Curve را قادر ساخته که الگوریتم کاربردی تری داشته باشد، کمترین کارمزد ممکن را از کاربر بگیرد و ضررهای دائمی را که برخی از DEX های دیگر دارند، نداشته باشد.
همان طور که اشاره کردیم، با گسترش و پیشرفت پروژه های مختلف حوزه DeFi، تعداد این پلتفرم های مناسب برای استخراج نقدینگی هم مدام در حال افزایش است. از دیگر پلتفرم هایی که در این حوزه فعالیت دارد می توان به Echo ،Balancer ،Yearn.finance ،Bancor و Pancake Swap اشاره کرد.
نقش توکن های GOV در استخراج نقدینگی
برای اطمینان از عدم تمرکز کامل در DEX ، توسعه دهندگان باید سیستم عامل را به یک پروژه متعلق به جامعه تبدیل کنند. چنین پروژه ای باید به جامعه ، توانایی کنترل بستر را بدهد. بدین منظور بیشتر صرافی های غیرمتمرکز یک مدل حکمرانی ارائه می دهند که در آن کاربران می توانند از طریق رأی گیری شرکت کنند. این سیستم دارای یک توکن حکمرانی است. معمولاً توسعه دهندگان برای اطمینان از عدم تمرکز کامل ، ارز رمزنگاری شده را به طور عادلانه توزیع می کنند.توسعه دهندگان توکن را در بازار لیست می کنند که در آن شرکت کنندگان متقاضی می توانند از طریق توکن در سیستم عامل سرمایه گذاری کنند. در موارد دیگر ، توسعه دهندگان قبل از لیست کردن توکن ، بخشی از توکن ها را به اعضای اولیه انجمن توزیع می کنند.
توکن های حاکمیت نقش اساسی در استخراج نقدینگی دارند ، زیرا اغلب به صورت پاداش ثانویه عمل می کنند. تعدادی از پروتکل ها تصمیم گرفتند که LP ها را با نرخ عملکرد سنتی پاداش دهند و همچنین توکن های حاکمیتی را نیز به این ترکیب اضافه کنند. این کار، انگیزه استخراج نقدینگی را افزایش می دهد ، زیرا LP ها درآمد اضافی کسب می کنند. علاوه بر این ، آنها با مشارکت در حاکمیت سهمی در پروتکل دریافت می کنند. با این کار ، آنها می توانند پروتکل ، نحوه عملکرد آن را تغییر دهند و حتی مجموعه نقدینگی بیشتری اضافه کنند.
تفاوت بین استخراج ارز دیجیتال و Yield Farming
در استخراج ارز دیجیتال از الگوریتم اجماع اثبات کار استفاده می شود . اما ییلد فارمینگ بر اساس امور مالی غیرمتمرکز یا DeFi به عنوان ” money logo ” شناخته می شود و در شبکه Ethereum کار می کند.تأمین کنندگان نقدینگی یا LP نقشی اساسی در تولید محصول دارند. در حالی که استخراج ارزدیجیتال عمدتا با سرمایه گذاری در استخرهای استخراج رخ می دهد.در ییلد فارمینگ پاداش و درآمد از طریق سرمایه گذاری به دست می آید. اما استخراج کنندگان ارز دیجیتال با تولید بلوک های جدید از طریق معاملات تایید شده در استخر استخراج ، پاداش می گیرند.
تفاوت استیکینگ و ییلد فارمینگ
ییلد فارمینگ در مقایسه با استیکینگ فرآیند پیچیده ای است. Staking به طور عمده بر روی سازوکار اجماع Proof-of-Stake یا PoS کار می کند . که در آن یک اعتبار سنج بلاک را از طریق یک فرآیند انتخاب تصادفی ایجاد می کند و پاداش های پرداخت شده توسط سرمایه گذاران سیستم عامل را می گیرد. هرچه سهم بیشتر باشد ، پاداش سهام نیز بیشتر خواهد بود. از طرف دیگر ، ییلد فارمینگ وجوه خود را در استخرهای وام در جایی که سایر وام گیرندگان در ازای دریافت سود وام می گیرند ، سرمایه گذاری می کنند.
سخن پایانی
لیکوییدیتی ماینینگ این اواخر با جهش های تکنولوژی و ویژگی های متنوعی که دارد، محبوبیت زیادی کسب کرده و توجه فعالان فهمیده و برتر حوزه دیفای را هم به خود جلب کرده است. می توان گفت که استخراج نقدینگی مفهومی کاملاً ساده است. ولی به شدت توصیه می شود که قبل از ورود به این حوزه، به دقت سطح انتظارات و پلتفرم مورد نظر خود را بررسی و ارزیابی کنید و مطمئن شوید که درک مناسبی از کل اکوسیستم DeFi پیدا کرده اید. مهم تر از همه، مطمئن شوید که پروتکل مطمئن و مناسبی را انتخاب کرده اید که به شما امکان دریافت بیشترین سود ممکن را در فرآیند استخراج نقدینگی می دهد.حتی خود اپلیکیشن ها هم نمی توانند به صورت کامل امنیت خود را تضمین کنند. به عنوان مثال، اغلب پروژه ها در نسخه بتای خود هستند و مسئولیت استفاده از آنها بر عهده خود کاربر است.
در هنگام انتخاب DEX، باید تحقیقات زیادی انجام دهید و حتی برای تست عملکرد آن، در ابتدا تراکنش های کوچکی در آنها انجام دهید. حتی اگر اطلاعات دستیابی به کیف پول کاربری گم شود، خود کاربر مسئول آن است و نمی تواند هیچ ادعایی از صرافی داشته باشد.در عوضِ ریسک نسبتاً بالای Liquidity Mining، سودهای زیادی هم عاید کاربر می شود. معمولاً با استفاده از استخرهای مختلف می توان به سودی بیشتر از حد میانگین دست پیدا کرد. در ضمن می توان سود حاصله از این کار را هم به طور مستقیم و از طریق فرآیندی به اسم Yield Farming دوباره سرمایه گذاری کرد.
آشنایی با مفهوم استخر نقدینگی (liquidity pool)
