به گزارش سایت خبری ساعد نیوز ، یکی از اجزای اصلی موتور خودرو، سر سلیندر آن به شمار می آید و از مجموعه سوپاپ، میل سوپاپ و مانیفولدها تشکیل شده است که بر روی این قطعه نصب شده اند. این بخش خودرو از مواد باکیفیت و مرغوب با استفاده از تکنولوژی های روز دنیا در زمینه قالب گیری تولید می شود. این بخش از خودرو جزء ساکن موتور محسوب می شود و به نوعی ستون فقرات موتور نامیده می شود.
در صورتی که سرسیلندر تحت حرارت بیش از حد تحمل خود قرار گیرد به اصطلاح سر سیلندر می سوزد و این همان تغییر شکل و پیچش قطعه در اثر حرارت بیش از حد محسوب می شود و به تعویض سرسیلندر نیاز است. عوامل زیادی در آسیب دیدگی این قطعه از خودرو تاثیرگذار هستند که در بخش های بعدی به طور کامل و جامع اشاره می کنیم ولی مهمترین علت به گرمای بیش از حد مربوط می شود و دلیل این امر به قانون حرکت رو به بالای جریان گرما مرتبط است و قرار گرفتن محفظه احتراق موتور در داخل سرسیلندر در هنگام کار کردن خودرو مهمترین علت تولید حرارت محسوب می شود.
جنس سر سیلندر
همانطور که گفته شد، سر سیلندر قطعه ای ساکن از خودرو به شمار می آید که توسط شرکت های تولیدکننده قطعات خودرو ساخته می شود. سرسیلندر از مواد مرغوب و باکیفیتی از قبیل آلیاژهای آلومینیوم و آلیاژ های آهن (چدن) با قالب گیری به صورت تزریقی و ریختگی تولید می شود.
این قطعه از خودرو اغلب به صورت یکپارچه یا برای موتورهای سنگین به صورت چند تکه ریخته می شود و سپس به شکل مورد نظر تراشیده و صیقل داده می شوند.
اجزا و متعلقات سرسیلندر
سرسیلندر خودرو از تعداد زیادی اجزا و متعلقات تشکیل شده است که از جمله آن ها، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
مانیفولدهای دود و گاز
سیستم سوپاپ
میل سوپاپ
درب سوپاپ
شمع
ترموستات
واشر
دلکو
پمپ بنزین
انژکتور و ریل سوخت
سر سیلندر چگونه می سوزد؟
با توجه به قرار گیری محفظه احتراق موتور به عنوان گرمترین قسمت موتور در داخل سیلندر، این قطعه باید حرارت زیادی را در حین کارکردن خودرو تحمل کند. در مواقعی که سرسیلندر بیش از حد تحمل گرم شود، دچار سوختگی می شود. همچنین اگر به موارد زیر توجه نشود، ممکن است سر سیلندر دچار آسیب و سوختگی شود:
رعایت نکردن ترتیب بستن پیچ ها در هنگام باز و بسته کردن سیلندر
بازکردن در هنگام گرم بودن
فشار بیش از حد به سیلندر
ایراد در مسیرهای جریان آب و روغن موجود در سرسیلندر
عیوب احتمالی در سر سیلندر خودرو
اگر می خواهید عیب یابی سر سیلندر را انجام دهید باید با علائم خرابی سر سیلندر بیشتر آشنا شوید. در ادامه قصد داریم تا به عیوب احتمالی این قطعه از خودرو و راهکارهای رفع مشکل به طور کامل بپردازیم:
۱ـ ترک خوردگی
به منظور یافتن ترک احتمالی در سرسیلندر و سطح نشیمن سوپاپ، می توانید از اسپری رنگ مخصوص استفاده کتید تا قسمت های مشکوک به ترک را مورد بررسی قرار دهید. اگر میزان ترک خوردگی خیلی کم بود، می توان آن را با چسب تعمیر کرد اما اگر ترک زیاد بود باید سرسیلندر را عوض کنید.
۲ـ تابیدگی
یکی از رایج ترین عیوب سرسیلندر به تابیدگی آن مربوط می شود. اگر علائم زیر را مشاهده کردید یعنی سرسیلندر شما دچار تاب دیدگی شده است:
کاهش کشش موتور خودرو
گرمای بیش از حد معمول موتور خودرو و آب و روغن قاطی کردن
مشاهده حباب در رادیاتور
سوختن واشر سر سیلندر
۳ـ کربن گرفتگی
چنانچه احتراق موتور به صورت ناقص انجام شود، تشکیل رسوبات کربن در کف پیستون، سوپاپ و اتاق احتراق اتفاق می افتد. این لایه رسوبات سبب کوچک شدن حجم تراکم و در نتیجه افزایش نسبت تراکم می شوند و در نتیجه سرسیلندر می سوزد. به منظور از بین بردن رسوبات کربن سیلندر، می توانید از ۴ روش زیر استفاده کنید که عبارتند از:
۳-۱- استفاده از مواد شیمیایی
در این روش باید ابتدا موتور خودرو را روشن کرده و پس از رسیدن به دمای نرمال آن را خاموش کنید و شمع موتور را باز کرده و داخل آن مقداری مواد شیمیایی مخصوص را بریزید و پس از ۱۰ ساعت موتور را روشن کنید تا رسوبات تشکیل شده از طریق اگزوز خارج شوند. همچنین می توانید از مواد شیمیایی به عنوان مکمل در باک بنزین استفاده کنید.
۳-۲- استفاده از اکسیژن
به منظور استفاده از این روش باید ابتدا بنزین داخل کاربراتور را تخلیه کنید و سپس شمع های موتور را باز کرده تا اکسیژن را به وسیله لوله مسی به داخل سیلندر هدایت کنید. ورود اکسیژن به داخل سیلندر سبب می شود تا با رسوبات کربن واکنش شیمیایی انجام داده و کربن به گاز اسید سیتریک تبدیل شود.
۳-۳- استفاده از دستگاه سنت پلاست
برای استفاده از این روش باید ابتدا مسیر آب و روغن را بسته و مقداری گریس را روی سطح سر سیلندر مالید تا بتوان گرد سمباده یا پودر شیشه را به وسیله دستگاه سنت پلاست با فشار روی سطح مورد نظر پاشید. این مواد در برخورد با کربن سبب از بین رفتن و جدا شدن رسوبات می شوند.
۳-۴- استفاده از دریل (دستی یا برقی) و برس
در این روش باید رسوبات کربن را با استفاده از دریل دستی یا برقی و یک برس به طور کامل پاک کرد.
۴ـ گشاد شدن گیت سوپاپ، سوختن و خوردگی سوپاپ
در صورت فرسودگی موتور خودرو، خوردگی در سیستم سوپاپ سیلندر اتفاق می افتد و باید در چنین مواقعی سر سیلندر را عوض کرد.
واشر سرسیلندر چیست؟
نام قطعه ای که در میان سرسیلندر و بلوک موتور قرار می گیرد تا به یکدیگر با پیچ متصل شوند، واشر سر سیلندر گفته می شود. این قطعه وظیفه آب بندی را برعهده دارد و اگر از جنس مرغوبی تهیه نشود ممکن است آب و روغن قاطی کرده و سرسیلندر بسوزد. این واشرها از جنس مس و فولاد و آزبست با ورق های نازک مسی و پنبه نسوز مخصوص ساخته شده اند و به صورت حلقه ای مابین سر سیلندر و بلوک موتور قرار می گیرد. این واشرها در برابر دمای ۱۵۰۰ درجه سانتی گراد مقاوم هستند.
این نکته را در نظر داشته باشید که سوختن واشر آنی اتفاق نمی افتد و در صورتی که آب رادیاتور بیش از حد معمول داغ شود و آمپر به خط قرمز برسد در این صورت آسیب دیدگی واشر شروع می شود و باید در چنین مواقعی از حرکت دادن خودرو جدا خودداری کرد و ماشین را با بکسل به تعمیرگاه مجاز خودرو رساند.
دلایل سوختن واشر سر سیلندر خودرو
از دلایل سوختن یا نیم سوز شدن واشر سر سیلندر، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
کم بودن آب رادیاتور
گرمای بیش از حد موتور خودرو و داغ شدن رادیاتور
مسدود بودن مسیر عبور آب
نامیزان بستن پیچ ها یا شل بودن آن ها
تاب داشتن سر سیلندر و ترکیدن آن
وجود نقص فنی در ترموستات
نقص در عملکرد پروانه خودرو و خنک نشدن آب رادیاتور به دلیل وجود رسوب
چگونه سر سیلندر را باز کنیم؟
برخی از علائم خرابی سرسیلندر را در بخش های قبل بیان کردیم و به راهکارهای مناسب مقابله و تعمیر آن ها اشاره شد. حال اگر سرسیلندر خودرو شما دچار مشکلاتی که قبلا اشاره کردیم، شد لازم است تا به تعمیر سرسیلندر بپردازید و این امر توسط تعمیرگاه های مجاز انجام شود. حال به منظور باز کردن یا تعویض سرسیلندر و واشر باید به نکات زیر توجه کرد:
قبل از باز کردن سر سیلندر اجازه دهید موتور خودرو خنک شود تا دچار تابیدگی نشود.
کلیه متعلقات و اجزا را جدا کنید.
کابل باطری را با احتیاط جدا کنید.
آب موتور را تخلیه کنید و ضد یخ را در ظرف تمیز بریزید.
کلیه اجزای بسته شده به سیلندر از قبیل لوله های لاستیکی، دلکو، مانیفولد دود و گاز، سوکت حرارت سنج و … را جدا کنید.
پیچ های درب سوپاپ را با احتیاط باز کنید.
میل اسبک و تایپت را از موتور خودرو جدا کنید.
پیچ های سر سیلندر را با استفاده از آچار بکس باز کنید و پس از تعمیر یا تعویض، این پیچ ها را به صورت ضربدری ببندید.
به منظور جدا کردن سرسیلندر به دلیل چسبندگی از چکش پلاستیکی استفاده کنید.
واشر کهنه را به طور کامل از روی سطح پاک کرده و برای بستن سرسیلندر حتما از واشر نو استفاده کنید.
از کنترل خودرو راحت شود و به مرور خواب آلوده شود.