غوره میوه نارس انگور است که دارای طعم ترشی می باشد. غوره دارای اسیدهای آلی مانند اسید مالیک، اسید فرمیک، اسید سوکسینیک، اسید اگزالیک، اسید گلوکولیک و قند می باشد و به دلیل داشتن اسید، ترش مزه است. غوره و آبغوره در آشپزی ایرانی کاربرد فراوان دارد./آبغوره (به انگلیسی: Verjuice) یا آب غوره عصارهٔ آن است که هم به شکل خانگی و هم صنعتی تولید می شود و برای طعم دادن و ترش کردن غذا به کار می رود. غوره و ابغوره از سوغاتی های شیراز می باشد.از لحاظ طب سنتی آبغوره طبع سرد دارد و برای افراد سرد مزاج و کسانی که ممکن است دچار ضعف اعصاب باشند توصیه نمی شود. همچنین افراد باردار باید به طور محدود این چاشنی را مصرف کنند.
مزایای خوردن غوره و آبغوره در بارداری
غوره میوه نارس انگور است که دارای طعم ترشی است که به صورت پودر، خشک، فشرده شده، تازه یا منجمد استفاده می شود. غوره یک گیاه با خاصیت اسیدی زیاد است و انواعی از اسیدهای آلی از جمله اسید مالیک، فرمیک، سوکسینیک، اگزالیک، گلیوکولیک و میزان زیادی قند دارد. غوره به دلیل آنتی اکسیدان های فراوان برای درمان بیماری ها مفید است و اگر به اعتدال مصرف شود مزایای زیادی دارد. به عنوان مثال:
- خاصیت اسیدی غوره می تواند به دفع صفرا و هضم غذا و تقویت کبد کمک کند. مصرف غوره در زنان بارداری که مشکل وزن گیری دارند، می تواند اشتها را تحریک کند.
- در صورتی که آبغوره را به صورت سرد مصرف کنید می تواند باعث از بین رفتن مشکل حالت تهوع شود که زنان باردار زیادی با آن رو به رو هستند.
-
از آنجایی که آبغوره محتوی ویتامین C است، می تواند التهاب مخاط دهان و خونریزی لثه ها که ناشی از کمبود این ویتامین باشد را کاهش دهد.به علاوه به دلیل ترکیبات ضد عفونی کننده، پاک کننده معده و روده است و دردفع کرم روده نیز موثراست.
- در زنان بارداری که به فشار خون بالا و چربی خون مبتلا هستند، مصرف آبغوره می تواند کمک کننده باشد و می تواند خون را تصفیه نماید.
- همچنین مصرف غوره باعت رسیدن میزان زیادی ویتامین c در بارداری به بدن مادر می شود. که می تواند برای رشد و نموی جنین استفاده شود و باعث تقویت سیستم ایمنی بدن گردد. میزان ویتامین A نیز در غوره بسیار بالاست. به طور کلی نوع ویتامین A موجود در مواد گیاهی و گوشتی با هم تفاوت دارد. به ویتامین A موجود در مواد گیاهی، بتاکاروتن می گویند که فرم غیرفعال و محلول در آب ویتامین A ست و مصرف آن در دوران حاملگی بی خطر است. این ویتامین برای بهبود عملکرد بینایی، اعصاب و تقویت سیستم ایمنی جنین بسیار مفید است. غوره از نظر برخی از مواد معدنی نیز غنی ست که یکی از این مواد معدنی مهم کلسیم در بارداری است که می تواند در رشد استخوان جنین نقش بسیار مفیدی ایفا کند. ماده ی معدنی مفید دیگر غوره منبع غنی از آهن در بارداری، آهن است که می تواند برای زنان مبتلا به کم خونی بسیار مفید باشد.
عوارض خوردن غوره و آبغوره در بارداری
خوردن بیش از حد آب غوره به دلیل خاصیت اسیدی باعث دل پیچه می شود. همچنین افرادی که دچار مشکلات معده مانند زخم معده و بالا بودن اسید معده هستند خوردن غوره و آبغوره برای آنان ممنوع است. توصیه شده است کسانی که طبع سرد دارند بهتر است از غوره استفاده نکنند. با توجه به این که مصرف آبغوره قاعده آور و ادرار آور است، زنان باردار باید در خوردن آن احتیاط بیشتری به خرج دهند. همچنین هنگام استفاده از آبغوره در دوران بارداری باید به میزان نمک آن توجه ویژه ای داشته باشید تا دچار افزایش فشار خون نشوید. مشخص شده است که مصرف بیش از حد غوره منجر به سقط جنین می شود. یکی دیگر از عوارض مصرف بیش از حد آبغوره این است که بیشتر آنها حاوی نمک هستند و می توانند دریافتی نمک در بارداری را از حد مجاز فراتر ببرند که برای فشار خون بسیار خطرناک است.
موارد منع مصرف غوره و آبغوره در بارداری
- از آنجا که آبغوره دارای طبعی سرد می باشد افراد سرد مزاج و مبتلایان به ناراحتی های اعصاب بهتر است از مصرف آن خودداری کنند.
- گاهی اوقات برای پیشگیری از رشد کپک در آبغوره به آن نمک اضافه می کنند به همین دلیل بیمارانی که باید بطور محدود نمک مصرف کنند مثل بیماران مبتلا به فشار خون بالا، بیماران قلبی و کلیوی نباید از آن استفاده کنند.
- بیماران مبتلا به زخم معده و التهاب روده باید از مصرف آن خودداری کنند.
- این نکته را نیز همواره بخاطر داشته باشید که آن را نباید با معده خالی مصرف کنید زیرا باعث می شود عوارض جانبی برای معده داشته باشد.
- مصرف آبغوره برای افرادی که کبد سرد دارند و کسانی که از ناحیه شش ها دچار ناراحتی هستند، توصیه نمی شود.
- همچنین افرادی که دچار مشکلات معده مانند زخم معده و بالا بودن اسید معده هستند خوردن غوره و آبغوره برای آنان ممنوع است.
روش مصرف غوره برای زن باردار
از غوره و آبغوره می توان غذاهای و نوشیدنی های مختلف از جمله خورش غوره بادنجان، آش آبغوره همدان، آبگوشت غوره، آبگوشت گیاهی با غوره، آش آبغوره و زنجبیل، سس آبغوره و شربت غوره تهیه کرد و از خواص غوره بهره برد. اما زنان باردار باید حتی الامکان از زیاده روی در مصرف غوره و فرآورده های آن در دوره حساس بارداری پرهیز کنند.
گرد غوره
برای تهیه گرد غوره، غوره ها را پاک کرده، دم آن ها را می گیریم و می شوییم. بعد روی پارچه ای تمیز پهن می کنیم و در محلی آفتاب گیر قرار می دهیم تا خشک شوند . سپس آن ها را آسیاب می کنیم تا به طور کامل نرم شوند.گرد غوره ی آماده شده را درون یک ظرف درب دار ریخته و در محلی خشک نگهداری می کنیم. برای افزایش زمان ماندگاری می توان کمی نمک به آن اضافه کرد. نکته ی بسیار مهم در مورد گرد غوره این است که برای تهیه ی آن باید از غوره ی عسگری استفاده کرد.
ترشی غوره
برای تهیه ی ترشی غوره که نام دیگر آن "غوره غوره" است، بهتر است غوره را درون محلولی از کات کبود و نمک قرار دهیم. این عمل به تثبیت رنگ سبز آن کمک می کند؛ در غیر این صورت بعد از مدتی رنگ غوره ها تغییر پیدا می کند. روش کار به این ترتیب است که یک دوم قاشق چای خوری کات کبود و 3 قاشق نمک را درون حدود یک لیتر آب، به طور کامل حل می کنیم و غوره ها را به مدت 24 ساعت درون این محلول قرار می دهیم.
سپس آن ها را درون یک صافی ریخته و چندین بار با آب سرد می شوییم. غوره ها را روی پارچه ای پهن می کنیم تا آب اضافی آن گرفته شود. درون ظرف مورد نظر که باید دهانه ی آن کوچک باشد، غوره ها را ریخته و یک لیتر آب غوره و 3-2 قاشق نمک را با هم مخلوط می کنیم و روی غوره ها می ریزیم تا به طور کامل روی آن را بپوشاند. برای ماندگاری بیشتر، مقداری هم سیر چرخ می کنیم و به اندازه ی 2-1 سانتیمتر یا یک بند انگشت روی غوره ها ریخته و درب ظرف را به طور کامل می بندیم و در جای خنک نگهداری می کنیم.
رب غوره
غوره را شسته و روی آن نمک می ریزیم ( به اندازه ی دلخواه ) و روی حرارت ملایم قرار می دهیم. پس از آن درب ظرف را می گذاریم تا غوره ها به طور کامل بپزند و نرم شوند. سپس آن ها را از صافی رد می کنیم. در صورتی که رقیق بود ، کمی دیگر آن را می جوشانیم تا غلظت آن به اندازه ی رب گوجه شود. سپس در یک ظرف در بسته در یخچال نگهداری می کنیم.
نکته ی مهم آن است که در مرحله ای که می خواهیم، رب کمی غلیظ تر شود، باید شعله ی زیر آن بسیار ملایم باشد، چون در این مرحله رب غوره سریع می سوزد. به عبارتی دیگر برای تهیه ی یک رب خوب باید زمانی طولانی صرف کرد.در ضمن اگر رب را در ظرف لعابی تهیه کنید، رنگ و کیفیت بهتری خواهد داشت. در صورتی که از ظرف فلزی استفاده می کنید، باید دقت کنید که کوچک ترین خراش یا زدگی در ظرف وجود نداشته باشد، چون در حین تهیه ی رب، از فلز ظرف کنده شده و وارد رب می شود که برای سلامتی بسیار مضر است.