قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار میکند؟

به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، قرارداد هوشمند ابزاری نوین است که فرآیند انجام معاملات دربردارنده تراکنش مالی را ساده تر می سازد. با قرارداد هوشمند امکان انجام تراکنش بدون نیاز به واسطه و طرف سوم فراهم می شود.قراردادهای هوشمند بر بسترفناوری بلاک چین اجرا می شوند و امکان خودکارسازی فرآیندهای مربوط به اجرای قرارداد را مهیا می کنند. در این میان، پلتفرم اتریوم سبب شده تهیه قراردادهای هوشمند و اجرای آن برای کاربران از سراسر دنیا ساده تر شود.

مزایای قرارداد هوشمند

از آنجا که قراردادهای هوشمند بر اساس فناوری بلاک چین عمل می کنند، امنیت و سرعت بالایی دارند، مقرون به صرفه بوده و در عین حال، تنوع زیادی را نیز در اختیار کاربران قرار می دهند.

• امنیت: قرارداد هوشمند به صورت هوشمند در میان همه گره های موجود در شبکه توزیع می شود. به این ترتیب امکان گم شدن و یا تغییر غیرمجاز آن از بین می رود.
• هزینه پایین و سرعت بالا: این قراردادها به صورت خودکار اجرا می شوند و نیاز به واسطه و شخص ثالث میانجی را از بین می برند.
• تنوع زیاد: طیف بسیار متنوعی از قراردادهای هوشمند وجود دارد که می توانید یکی از آنها را انتخاب کرده و بر اساس نیاز خود، بخشی از بندهای آن را تغییر دهید.

معایب قرارداد هوشمند

اما قراردادهای هوشمند درست همانند هر فناوری دیگر، خالی از عیب نیستند و معایبی دارند.

• عامل انسانی: کدها در قرارداد هوشمند توسط انسان نوشته می شود و انسان نیز ممکن است اشتباه کند! اگر قرارداد هوشمند بر روی بلاک چین قرار گیرد، دیگر نمی توان آن را تغییر داد. یکی از معروف ترین اشتباهات انسانی درباره قراردادهای هوشمند برای The DAO روی داد. اشتباه برنامه نویسان در نوشتن این کد برای کاربران گران تمام شد و برخی هکرها توانستند از اشتباه موجود در آن سوءاستفاده کرده و حدود ۶۰ میلیون دلار را سرقت کنند.
• وضعیت قانونی نامطمئن: هنوز هیچ کشوری تاکنون به وضع قوانین برای قراردادهای هوشمند نپرداخته است. در نتیجه، این امکان وجود دارد که برخی کشورها به زودی یک سری مقررات در این زمینه تهیه کنند که این موجب تغییر وضعیت حقوقی این نوع قرارداد خواهد شد.
• هزینه نگارش: قراردادهای هوشمند را نمی توان بدون برنامه نویسی پیاده کرد. لازم است حتما از یک یا چند برنامه نویس خبره برای نوشتن این نوع قرارداد استفاده کرد و البته ساختار داخلی شرکت های طرف قرارداد نیز باید با فناوری بلاک چین سازگار باشد.

قرارداد هوشمند چگونه کار می کند؟

کارکرد قرارداد هوشمند بسیار شبیه دستگاه های فروش خودکار است. برای استفاده از آن لازم نیست دانش خاصی داشته باشید؛ تنها کافی است مقدار رمزارز لازم را به حساب واریز کنید تا مالکیت خانه، گواهی نامه رانندگی و یا هر چیزی که معامله می کنید به حساب شما واریز شود. تمام قوانین، پاداش ها و جرائم از قبل تعریف شده و توسط قراردادهای هوشمند به صورت خودکار اجرا می شود.

درحالی که اسمارت کانترکت بیشتر مرتبط با اتریوم است اما بیت کوین نیز قابلیت پشتیبانی قرارداد هوشمند پایه را دارد. اما زبان برنامه نویسی محدود بیت کوین امکان ساخت قراردادهای هوشمند مفید را غیرممکن ساخته است.

اما اتریوم براساس زبان برنامه نویسی راحت تر برای کدنویسی به صورت مفیدتری از قراردادهای هوشمند بهره می برد. چند مثال برای این که درک بهتری از قراردادهای هوشمند داشته باشیم:

مثال۱: شما یک کمپین برای ساخت چیزی مشابه Kickstarter مبتنی بر بلاکچین دارید. اسمارت کانترکت به صورت خودکار تمام پرداخت ها را تا زمانی که پول لازم جمع آوری شود ثبت می کند و اگر به اندازه کافی تا فرارسیدن تاریخ ضرب الاجل پول جمع آوری نشود قرارداد هوشمند پول ها را به کسانی که در این کمپین شرکت کرده اند و پول پرداخته اند بازپس می دهد.

مثال۲: سیستم رای گیری ایالات متحده به خاطر ادعای تقلب و هک به طور جدی بررسی می شود. یک سیستم قرارداد هوشمند با استفاده از تکنولوژی بلاک چین تغییرناپذیر از سیستم های رای گیری الکترونیکی کنونی امن تر هستند. Follow My Vote یک پلتفرم رای گیری مبتنی بر بلاک چین است که همه ی مشخصه هایی را که یک سیستم رای گیری صحیح به آن نیاز دارد پشتیبانی می کند: امنیت، دقت، شفافیت، ناشناس بودن، آزادی و عدالت. رای دهندگان با استفاده از کارت شناسایی دولتی، یک وب کم و یک کامیپوتر به صورت از راه دور وارد سیستم شده و رای می دهند.

مثال۳: uPort برای حفظ امنیت هویت کاربران از قرارداد هوشمند اتریوم استفاده می کند. برای مثال اگر شما درحال سفر به یک کشور دیگر باشید و اسناد گذرنامه ی خود را در uPort آپلود کرده باشید می توانید تنها اطلاعاتی را که برای کنترل گذرنامه لازم است ارائه دهید و تنها زمانی اطلاعات را تایید کنید که مسئول این کار از شما بخواهد. این قرارداد هرگونه تلاش را برای دسترسی به این اطلاعات در صورتی که لازم نباشد رد می کند. میزان اطلاعاتی که ارائه می شود نیز محدود است.

مثال ۴: Midasium Contract نمایش دیجیتالی از قرارداد دوطرفه موجود در یک قرارداد املاک است. Midasium قراردادهای خود اجرا ایجاد می کند و شرایط وام های بانکی، اسناد حقوقی و تطبیق پرداخت ها را مشخص کرده و به آن ها رسیدگی می کند. قراردادهای Midasium باعث می شود تا دیگر نیازی به واسطه های شخص ثالث نباشد. علاوه بر آن، کاربران می توانند برای مسائل حقوقی، قراردادهای هوشمند Midasium خود را به قراردادهای کاغذی معمولی تبدیل کنند.

مثال ۵: یک مثال دیگر از قرارداد هوشمند قرارداد پرداخت خسارت پروازهای AXA fizzy است. به جای این که مجبور باشید هفته ها منتظر روند کار باشید AXA fizzy خسارت را به طور مستقیم پرداخت می کند. شما از طریق AXA بیمه پرواز ارزان قیمت خریداری می کنید که اطلاعات شما را در fizzy ذخیره می کند. درعوض fizzy خرید شما را در بلاک چین اتریوم ثبت می کند. قرارداد هوشمند شما به پایگاه داده ترافیک هوایی جهانی متصل است در نتیجه همین که پرواز شما دو ساعت تاخیر داشته باشد سیستم پرداخت خسارت به صورت خودکار فعال می شود.

وقتی که قرارداد هوشمند نوشته می شود در ماشین مجازی اتریوم EVM آپلود می شود. EVM به هرگره یا نود اتریوم متصل است که در آن هر نود می تواند چک کند و ببیند که آیا شرایط قرارداد هوشمند اجرا شده اند یا خیر. اگر پاسخ مثبت باشد نودها با توجه به مفاد قرارداد عمل خواهند کرد. البته قراردادهای هوشمند تنها ابزارهای بسیار مفیدی برای قراردادهای خاص نیستند بلکه روشی بسیار عالی برای غیرمتمرکز کردن اپلیکیشن ها هستند.

با کمک قرارداد هوشمند فرآیند ساده تر شده و بار مسئولیت طرفین معامله کم می شود. یکی از مهم ترین ویژگی های قراردادهای هوشمند ایجاد اعتماد است. قرارداد هوشمند به زبان ساده نوعی شرط اگر – آنگاه است.

آیا می توان به قراردادهای هوشمند اعتماد کرد؟

به یاد داشته باشید که یک قرارداد هوشمند:

خود اجراست

خود تصحیح گر است

خودمختار است

غیرقابل تغییر است.

قراردادهای هوشمند با حذف واسط شخص ثالث باعث صرفه جویی در هزینه ها شده و به طرف های قرارداد امکان معامله ی رودررو را می دهد. برای بسیاری مردم وجود واسط شخص ثالث تنها مشکل هزینه را به همراه ندارد بلکه امنیت را نیز به خطر می اندازد.

اما درمورد قرارداد هوشمند، وقتی که شما کد آن را ننوشته اید چگونه می توانید به آن اعتماد کنید؟ وقتی که قرارداد هوشمند تراکنش خود را در بلاک چین می نویسد همه می توانند آن را مشاهده کنند. این اطلاعات قابل پاک کردن نیست. اما وقتی که قرارداد هوشمند اجرا می شود قواعد را دقیقاً همانطور که نوشته شده پیش می برد و این موضوع کمی مردم را نگران می کند.

به طور کلی قراردادهای مبتنی بر «اگر-درنتیجه» مفید هستند چرا که ورودی های آن ها ثابت و خروجی های قابل تایید می باشند. اما خود تایید نیز به تصدیق نیاز دارند و در بسیاری از مواقع به قضاوت یک انسان نیاز است. اینجاست که عامل انسانی با تمام مشکلات اعتمادی که به همراه دارد دوباره وارد بازی می شود.

قراردادهای هوشمند هنوز اول راه هستند در نتیجه هنوز مشکلات و جای کار زیادی دارند. البته مشکل اعتماد با اتکا متقابل حل می شود. به بیان دیگر ما می توانیم با قراردادهای هوشمند بیشتر در یک قرارداد هوشمند ایجاد اعتماد کنیم. قراردادهای هوشمند می توانند برای تایید شرایط یک قرارداد موجود تنظیم شوند. همچنین سازندگان قراردادهای هوشمند داده های واقعی را برای استفاده در تاییدیه های قراردادهای هوشمند ثبت کنند. وضع کنندگان قراردادهای هوشمند نقش مهمی را در اعتماد در قراردادهای هوشمند ایفا می کنند.