زندگینامه بقراط پدر علم طب

بقراط یا هیپوکراتیس (به فرانسوی: Hippocrate) حکیم و طبیب بزرگ یونان باستان بود.

زندگی نامه بقراط

بقراط به سال ۴۶۰ (پیش از میلاد) در جزیره کوس زاده شد. نام پدرش هراکلیدس و نام مادرش فنارته بود. بقراط بعد از آموختن علوم در مکتب پدر، نزد دیمقراطیس (دموکریت)، فیلسوف بزرگ به تحصیل پرداخت و مدتی به عنوان پزشک دوره گرد در سرزمین یونان و آسیای صغیر به سیاحت و طبابت پرداخت. وی از شاگردان اسقلبیوس دوم و معاصر افلاطون بود. ظهور بقراط در سال ۹۶ تاریخ بختنصر بود و این سال مطابق با چهاردهمین سال سلطنت بهمن درازدست پادشاه ایران است. پسران بقراط، به نام های دراکون و تسالوس، همچنین دامادش پلیبوس سنت خانوادگی را ادامه دادند. وی در شهر لاریسا به سال ۳۷۵ (پیش از میلاد) درگذشت. یحیی نحوی گوید: «بقراط هفت تن از هشت تن طبیب عقیب اسقلبیوس مخترع طب است و جالینوس هشتمین آن هاست. جالینوس درک خدمت بقراط نکرده و مابین آن دو، ۶۶۵ سال فاصله است و بقراط ۹۵ سال بزیست. تا شانزده سالگی تحصیل می کرد و پس از آن مدت ۷۶ سال عالم و معلم بود و اولاد صلبی او سه تن بودند: تاسلوس، دراقن و دختری به نام مایاارسیا و این دختر اعلم از دو برادر خویش بود؛ و از نوادهٔ بقراط، بقراط بن تاسلوس و بقراط بن دراقن است؛ و به خط اسحاق دیده شد که بقراط نود سال عمر کرده است. برخی از شاگردان بقراط عبارت اند از: لاذن، مرجس، ساوری، مکسانوس، مانیسون، اسطاط، غورس، سنبلقیوس، ثاثالس و فولوس. مفسرین کتب او عبارت اند از: سنبلقیوس، سنطالس، دیسقوریدس اول، طیماوس الفلسطینی، مانطیاس، ارسطراطس ثانی، قیاسی، بلادیوس که فصول بقراط را تفسیر کرده است و جالینوس.»

مراتب علمی بقراط

او امروزه بیشتر به عنوان «پدر علم طب نوین» شناخته می شود، وی در زمان خود احاطهٔ کامل بر دانشِ پزشکیِ علمی و تجربی داشته و به لحاظ تشریح و نقد علمی شناخت بیماری ها سرآمد بود. تالیفات بسیاری به بقراط نسبت داده اند و برخی از آن ها به دیگر زبان ها ترجمه شده است. سوگندنامهٔ وی هنوز هم در جهان دانش از اهمیت به سزایی برخوردار است. نیز یحیی نحوی گوید: «بقراط وحید عصر خویش و کامل و فاضل و مبین و معلم همه اشیا و در این کمالات ضرب المثل بوده و طبیب و فیلسوف بود و کار او بدانجا کشید که مردم او را چون خدایی بپرستیدند و حکایت او دراز است و در صناعت قیاس و تجربت، او را قوتی عجیب بود که هیچ طاعنی را در آن طعنی نتواند بود و او اول کس است که به بیگانگان طب آموخت، چنان که در کتاب عهد خویش به اطباء بیگانه گفته است تا مبادا علم طب از میان برود و آنان را به نظرِ فرزندانِ خویش می دید.»

برخی عقاید بقراط

• بیماران روش های درمان متفاوتی دارند و روش درمان یک بیمار ممکن است برای بیمار دیگر موثر نباشد، به عبارتی آنچه تجویز می شود ممکن است برای بیماری غذا باشد ولی برای دیگری زهر باشد.
• عوامل خارجی نیز می توانند بیماری زا باشند اما در شکل گیری بیماری ها بر هم کنش عوامل سرشتی و خارجی هردو موثرند.
• تصحیح رژیم غذایی و روش زندگی باید در اولویت باشد، مرحله آخر تجویز دارو است.
• زمانی که پزشکان نمی توانند بیماری را درمان کنند طبیعت اغلب این کار را می کند.
• در تجویز ها می توان از دو روش مشابه درمانی و مخالف درمانی استفاده کرد. به طور مثال وقتی فردی به خاطر سرمازدگی در برف به او مراجعه می کردبه او دارویی تجویز می کرده که بیمار گرم شود اما در برخورد با یک دل درد که فرد با غذا یا دارویی مسموم نشده بود، دارویی که خود ایجاد دل درد می کرده است را به بیمار تجویز می کرد.

برخی توصیه های بقراط

• بقراط دیگر پزشکان را تشویق می کرد که از درمانهای ساده مانند یک رژیم غذایی سالم استراحت زیاد و محیط تمیز استفاده کنند.
• در بیماران رو به مرگ نباید از روشهای ساده درمان استفاده کرد، از طرفی بیماریهای بحرانی معالجه های بحرانی هم می خواهد.
• بیماری زمانی سخت تر است که ذهن مضطرب باشد و بعضی بیماران زمانی که از رفتار خوب پزشک رضایت داشته باشند بهبودی خود را باز می یابند. به این تکنیک امروزه رفتار خوب بالینی گفته می شود.

سوگندنامه بقراط

سوگندنامه بقراط متنی است منسوب به بقراط که دانش آموختگان رشته پزشکی سوگند می خورند به آن وفادار باشند. در این سوگندنامه، با شاهد گرفتن خدا به او قسم یاد می شود که نسبت به معلم و استاد نهایت قدردانی و ازخودگذشتگی انجام شود، نهایت تلاش و تخصص در جهت کمک به بیماران و جلوگیری از آسیب آن ها به کار گرفته شود، به اتانازی (به مرگی) و سقط جنین هیچ کسی کمک نشود، رازداری پزشکی حفظ گردد، با هیچ بیماری ناعادلانه رفتار نشود، و از هیچ بیماری سوءاستفاده (به ویژه سوءاستفاده جنسی) صورت نگیرد. در واقع دانشجویان پزشکی متعهد می گردند که خود را وقف خدمت به انسانیت بنمایند و حرفه خود را با وجدان و شرافت انجام خواهند داد و سلامتی بیماران نخستین وظیفه آنهاست.

بقراط و سقراط

بقراط و سقراط هم عصر یکدیگر بودند و بقراط با آنکه مدل فکری متفاوتی داشت اما تاثیرات زیادی از سقراط گرفت. سقراط بیشتر به دنبال توجیهات فلسفی بود اما بقراط بیشتر عمل گرا و تجربه گرا. در زمان بقراط یکی از بزرگترین مشکلات علم طب همانطور که گفته شد نگاه ماوراء الطبیعه و شیطانی بوده و در واقع بقراط اولین کسی بود که علل متافیزیکال و نگاه فلسفی را از علم طب دور کرد بود.

خانواده و فرزندان بقراط

بقراط 2 پسر و یک دختر داشت که ظاهرا دختر او از دو برادرش عالم تر بود. فرزندان، نوه ها و نتیجه های بقراط چندان دنباله راه خود او نبودند و بیشتر به دنبال ترکیب داروها با یکدیگر و گسترش دادن مفردات دارویی پرداختند و به جای شیوه طبابت پدر به شیوه تجویز داروی مخالف روی آوردند.

درگذشت بقراط

بقراط در سن حدود 90 تا 95 سال (375 سال قبل از میلاد مسیح) در شهر "لاریسا" از دنیا رفت.

زندگینامه زکریای رازی پزشک عالیقدر ایرانی