نذر آن است که انسان بر خود واجب کند که کار خیری را برای خدا به جا آورد و یا کاری که انجام ندادن آن بهتر است برای خدا ترک کند.به عنوان مثال نذر آن است که انسان در قالب این عبارت و صیغه بگوید:نذر کردم که اگر - مثلاً - مریض من خوب شد برای خدا، بر من واجب است که صد تومان به فقیر بدهم.اما این نذر کردن اگر برای زن باشد حکم آن چیست آیا بدون اجازه همسر می تواند نذری را ادا کند؟ در زیر سوالاتی مطرح شده است که پاسخ آن ها را از دیدگاه عملما میخوانید.
حكم نذر زن، بدون اجازه شوهر چيست؟
آيات عظام امام خمينى، خامنه اى و نورى:
نذر زن بدون اجازه شوهر، باطل است.
منبع: توضيح المسائل مراجع، م 2644 و آيت اللّه نورى، توضيح المسائل، م 2642 و آيت اللّه خامنه اى، استفتاء، س 1093.
آيت اللّه فاضل:
نذر زن اگر با حق زناشويى شوهر منافات داشته باشد، بدون اجازه او باطل است و اگر منافات نداشته باشد، احتياط واجب آن است كه با اجازه او باشد (به ويژه در نذر مال).
منبع: توضيح المسائل مراجع، م 2644.
آيت اللّه بهجت:
نذر زن بنابر احتياط واجب، بدون اجازه شوهر باطل است.
منبع: توضيح المسائل مراجع، م 2644.
آيات عظام سيستانى، صافى و وحيد:
اگر نذر زن مزاحم حقوق شوهر باشد، بدون اذن او [در هر حال ] صحيح نيست و بنابر احتياط واجب در اموال خودش نيز - غير از حج، زكات، صله رحم و احسان به پدر و مادر - با اذن شوهر نذر كند.
منبع: آيت اللّه صافى و آيت اللّه سيستانى، توضيح المسائل مراجع، م 2644 ؛ آيت اللّه وحيد، توضيح المسائل، م 2708.
آيت اللّه تبريزى و آيت اللّه مكارم:
اگر نذر زن مزاحم حقوق شوهر باشد، بدون اذن او باطل است و اگر مزاحم نباشد، احتياط مستحب آن است كه با اجازه او باشد.
منبع: آيت اللّه مكارم، توضيح المسائل مراجع، م 2644 ؛ آيت اللّه تبريزى، منهاج الصالحين، ج 2، م 1551.
سوال:
آيا زن مى تواند بدون اذن شوهر، از مال خودش نذر كند؟
پاسخ:
آيات عظام امام و خامنه اى:
خير، نذر زن در اموال خودش، بدون اذن شوهر صحيح نيست.
امام، استفتاءات، ج 2، نذر، س 10 و آيت الله خامنه اى، استفتاء، س 1093.
آيت الله نورى:
آرى، نذر زن از مال خودش، بدون اذن شوهر صحيح است.
آيت الله نورى، استفتاءات، ج 1، س 759.
آيات عظام سيستانى، صافى و وحيد:
اگر نذر زن مزاحم حقوق شوهر باشد، بدون اذن او (در هر حال) صحيح نيست و بنابر احتياط واجب در اموال خودش نيز - غير از حج، زكات، صله رحم و احسان به پدر و مادر - با اذن شوهر نذر كند.
آيت الله صافى و آيت الله سيستانى، توضيح المسائل مراجع، م 2644 و آيت الله وحيد، توضيح المسائل، م 2708.
آيت الله فاضل:
اگر نذر زن مزاحم حقوق شوهر باشد، بدون اذن او [در هر حال] صحيح نيست و اگر مزاحم نباشد، احتياط واجب آن است كه با اذن او باشد؛ به خصوص در نذر اموال (هر چند متعلق به خودش باشد).
آيت الله فاضل، توضيح المسائل مراجع، م 2644.
آيات عظام تبريزى و مكارم:
اگر نذر زن مزاحم حقوق شوهر باشد، بدون اذن او [در هر حال] صحيح نيست و اگر مزاحم نباشد، احتياط مستحب آن است كه با اجازه او باشد [حتى در اموال خودش].
آيت الله مكارم، توضيح المسائل مراجع، م 2644 و آيت الله تبريزى، منهاج الصالحين، ج 2، م 1551.
آيت الله بهجت:
نذر زن بدون اذن شوهر [حتى در اموال خودش]، بنابر احتياط واجب صحيح نيست.
آيت الله بهجت، توضيح المسائل مراجع، م 2644.
اختیار در نذر
نذر کننده، باید مکلف و عاقل باشد و به اختیارو قصد خود نذر کند؛ بنابراین نذر کردن کسی، که او را مجبور کرده اند، یا بواسطه ی عصبانی شدن، بی اختیار نذر کرده، صحیح نیست.
نذرهای باطل
آدم سفیهی که وقت خود را به کارهای بیهوده سپری می کند، چنانچه با حال سفاهت، بالغ شده باشد یا حاکم شرع، او را از تصرف در اموالش منع کرده، نذرهای او مربوط به مالش صحیح نیست.
نذر زن، بدون کسب اجازه از شوهرش، باطل است.
سؤال: با توجه به به اینکه اذن شوهر در نذر کردن، واجب است، اگر زن، قبل از ازدواج نذری کرده باشد آیا شوهر می تواند مانع انجام نذر او شود؟
جواب: اگر نذر با شرایط و صیغه ی شرعی باشد، عمل به آن واجب است و مرد نمی تواند مانع از آن شود؛ البته اگر نذر مربوط به موارد مالی است، زن باید از مال خود بپردازد و مرد مجبور به پرداخت آن نیست. حال اگر عمل به نذر، مفسده ای همراه داشته باشد عمل به نذر به همان میزان که مفسده دارد، ساقط می شود؛ امّا باید کفاره ی آن پرداخت شود.
البته همه ی این فرضها در صورتی است که صیغه ی نذر، جاری شده باشد و اگر نذر بدون «صیغه» باشد عمل به آن واجب نیست.
سؤال: آیا زن فقط باید با اجازه ی شوهر نذر کند و آیا درباره ی نذر صلوات و اذکار نیز اجازه ی شوهر لازم است؟
جواب: طبق نظر حضرت امام(ره) هر نوع نذرِ زن، بدون اجازه ی شوهر باطل است و اجازه ی بعدی آن را تصحیح نمی کند؛ بنابراین حتّی نذر صلوات یا اذکار نیز بدون اذن شوهر، باطل است.