حکم شرعی خرید و فروش دلار

فتوای مراجع:

نظر آیت الله خامنه ای درباره خرید و فروش ارز، سکه و دلار

اگر منعی به لحاظ مقررات نباشد و معامله عقلایی باشد، مصداق گرانفروشی نباشد و رعایت انصاف بشود، اشکال ندارد.

نظر آیت الله مکارم شیرازی درباره خرید و فروش ارز، سکه و دلار

اگر به صورت کلان معامله بشود و موجب ضرر در حد وسیع باشد، جایز نیست.

نظر آیت الله فاضل لنکرانیدرباره خرید و فروش ارز، سکه و دلار

اگر موجب ضربه خوردن به اقتصاد کشور شود، از نظر اخلاقی جایز نیست.

نظر آیت الله وحید خراسانی درباره خرید و فروش ارز، سکه و دلار

اگر ضرر وسیعی از نظر عقلایی برای وضعیت اقتصادی داشته باشد، سودناشی از آن معامله حرام است.

نظر آیت الله صافی گلپایگانی درباره خرید و فروش ارز، سکه و دلار

ایرادی ندارد.

نظر آیت الله نوری همدانی درباره خرید و فروش ارز، سکه و دلار

خرید و فروش ایرادی ندارد، اما با توجه به شرایط فعلی اقتصادی این معاملات غیر شرعی است.

نظر آیت الله جوادی آملی درباره خرید و فروش ارز، سکه و دلار

اگر خلاف قانون نباشد، ایرادی ندارد.

نظرآیت الله سبحانی درباره خرید و فروش ارز، سکه و دلار

اگر به اقتصاد ضربه بزند، جایز نیست.

اجوبه الاستفتائات

س 1601: اگر شمش طلا به قیمت روز به مبلغ معیّنی به طور نقدی فروخته شود، آیا جایز است که با رضایت دو طرف یک ماهه به مبلغی بیشتر از قیمت امروزی آن فروخته شود؟ و آیا سود حاصل از فروش این شمش، حلال است یا خیر؟

ج: تعيين قيمت در عقد بيع اعم از اينکه نقدی باشد يا نسيه، وابسته به توافق دو طرف است، بنا بر اين معامله مذکور و سود حاصل از آن، اشکال ندارد، بله معامله طلا در برابر طلا، بصورت نسيه و يا گرفتن اضافه در برابر آن، جايز نيست.

س 1602: طلاسازی چه حکمی دارد؟ و در معامله طلا چه اموری شرط است؟

ج: ساخت و فروش طلا اشکال ندارد ولی در معامله طلا در برابر طلا شرط است که به صورت نقد بوده و ثمن و مثمن مساوی باشند و قبض هم در مجلس معامله صورت بگيرد.

س 1603: خرید و فروش اسکناس بصورت نسیه به مبلغی بیشتر از مبلغ آن چه حکمی دارد؟

ج: در صورتی که معامله‏ی مذکور، به قصد جدّی و با غرض عقلايی باشد مثل اين که اسکناس‏ها از نظر کهنه و نو بودن با يکديگر فرق داشته و يا دارای علامت‏های مخصوص بوده و يا نرخ آنها با يکديگر، تفاوت داشته باشد، اشکال ندارد ولی اگر معامله، صوری و برای فرار از ربا بوده و در واقع برای دستيابی به سود پول باشد، شرعاً حرام و باطل است.

س 1604: افرادی دراینجا وجود دارند که سکّه‏های پول را که برای مکالمات تلفنی عمومی کاربرد دارند، به مبلغی بیشتر از قیمت آنها می‏فروشند مثلاً سی و پنج تومان از سکّه‏های پول فلزی را می‏دهند و پنجاه تومان پول اسکناس می‏گیرند، خرید و فروش این پولها چه وجهی دارد؟

ج: خريد و فروش سکّه‏های پول فلزی به قيمتی بيشتر از مبلغ آنها برای استفاده در مکالمات تلفنی و مانند آن، اشکال ندارد.

س 1605: اگر فردی پول قدیمی را به قیمت پول جدید و رایج بفروشد و یا بخرد و نداند که ارزش آن نصف ارزش پول جدید است و خریدار هم آن را به قیمت پول جدید به شخص دیگری بفروشد، آیا باید غابن، مغبون را از غبن خود آگاه کند؟ و آیا این معاملاتِ غبنی صحیح هستند و آیا تصرّف در اموالی که ازاین راه بدست می‏آید جایز است یا آنکه در حکم اموال مجهول‏المالک و یا مال حلال مخلوط به حرام هستند؟

ج: خريد پولهای قديمی به مبلغی که فروشنده و خريدار بر آن توافق می‏کنند، اشکال ندارد، هرچند که قيمت آنها بسيار کمتر از قيمت پولهای جديد و رايج باشد و بعد از آنکه مبيع ماليّت داشته و در بازار قيمت و ارزشی هرچند کمتر از پول رايج داشته باشد، معامله صحيح است هرچند غبنی باشد، و بر غابن واجب نيست مغبون را از غبن خود آگاه کند و مالی که از طريق معامله غبنی برای غابن حاصل می‏شود در حکم ساير اموال اوست و تا زمانی که مغبون معامله را فسخ نکرده، جايز است در آنها تصرّف کند.

س 1606: خرید و فروش بعضی از اسکناسها نه به این عنوان که مال هستند و یا حکایت از مالیّت و اعتبار می‏کنند، بلکه از این جهت که برگه‏های خاصی هستند چه حکمی دارد؟ مثل اینکه پول اسکناس سبز هزار تومانی که دارای تصویر امام خمینی(قدّس‏سرّه) است، به مبلغ بیشتری فروخته و یا خریده شود.

ج: در صورتی که خريد و فروش اين اسکناس ها به قصد جدّی و به غرض عقلايی باشد، اشکال ندارد، ولی اگر بيع صوری و برای فرار از ربای قرضی باشد حرام و باطل است.

س 1607: شغل صرّافی و خرید و فروش ارزهای کمیاب چه حکمی دارد؟

ج: فی نفسه اشکال ندارد.

س 1608: خرید اوراق قرضه دولتی چه حکمی دارد؟ و آیا شرعاً خرید و فروش این اوراق جایز است؟

ج: اگر مقصود استقراض دولت از ملّت از طريق چاپ و فروش اوراق قرضه ملّی باشد، مشارکت مردم در قرض دادن به دولت از طريق خريد اين اوراق اشکال ندارد و هنگامی که خريدار، اوراق قرضه ملّی را می‏فروشد تا پول خود را بدست آورد، اگر به همان قيمتی که از شخص ديگر يا از دولت خريده و يا به قيمتی کمتر از آن بفروشد، اشکال ندارد.

آشنایی با قوانین خرید و فروش دلار