جرم ضرب و جرح که می تواند، به صورت عمدی یا غیر عمدی رخ دهد، یکی از انواع جرایم، بر جسم افراد می باشد که در قانون مجازات اسلامی، جرم انگاری شده و برای مرتکب آن، مجازات بسیار سنگینی در نظر گرفته شده است. اما، گاهی، برخی از افراد، به صورت ساختگی، اقدام به ایجاد ضرب و جرح بر بدن خود یا دیگری کرده تا بدین ترتیب، اقدام به اخذ دیه نمایند یا سبب پرونده سازی، برای دیگری گردند و سوالی که مطرح می گردد، این است که آیا ضرب و جرح ساختگی، جرم است یا خیر؟ در پاسخ به این پرسش باید گفت، قانون گذار، صرفا، تحت شرایط بخصوصی، ضرب و جرح ساختگی را جرم، می داند و در این شرایط، حکم مجازات سنگینی برای آن، در نظر می گیرد.
جرم ضرب و جرح ساختگی
عمل ضرب و جرح عمدی و غیر عمدی، جرم انگاری شده و حکم مجازات آن، در قانون مجازات اسلامی، مورد پیش بینی قرار گرفته است. اما، در برخی مواقع، بعضی از افراد، اقدام به ایجاد ضرب و جرح ساختگی نموده، یعنی خود، شخصا و به عمد، خود را مجروح کرده و به خود آسیب وارد می نمایند تا بدین ترتیب، به مقاصدی نظیر اخاذی یا تهدید دیگری، دست پیدا کنند. در چنین شرایطی، این پرسش برای افراد در معرض این مساله، ایجاد خواهد شد که آیا ضرب و جرح ساختگی جرم بوده یا خیر و در صورت مثبت بودن پاسخ، حکم مجازات ضرب و جرح ساختگی، بر اساس قانون مجازات اسلامی و سایر قوانین خاص، چه خواهد بود؟ در خصوص پاسخ به پرسش، پیرامون جرم بودن یا نبودن ضرب و جرح ساختگی، باید این مساله، مورد توجه قرار گیرد که آیا ضرب و جرح ساختگی، توسط افراد عادی صورت گرفته یا توسط نظامیان و درجه داران تابع قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح و در صورتی که افراد عادی، اقدام به انجام آن، نموده اند، قصد و نیت آن ها از این عمل، چه چیزی بوده است. با در نظر گرفتن موارد فوق ذکر، در بررسی جرم بودن یا نبودن عمل ضرب و جرح ساختگی، باید گفت: مستفاد از ماده 51 قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح، ایجاد هرگونه ضرب و جرح ساختگی، توسط نظامیان، با اهدافی نظیر فرار یا معافیت از خدمت یا انتقال پیدا کردن به مناطقی با شرایط جغرافیایی بهتر برای خدمت، جرم بوده و حکم مجازات جرم ضرب و جرح ساختگی مقرر در این قانون را برای مرتکب، در پی خواهد داشت. ماده 51 قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح، در خصوص جرم ضرب و جرح ساختگی، مقرر می دارد: "هر نظامی که برای فرار از کار یا انجام وظیفه و یا ارعاب و تهدید فرمانده یا رئیس و یا هر مافوق دیگر یا برای تحصیل معافیت از خدمت و یا انتقال به مناطق مناسب تر و یا کسب امتیازات دیگر، عمدا به خود صدمه وارد آورد یا تهدید به خود زنی نماید... و بنا به گواهی پزشک نظامی یا پزشکان قانونی، تمارض او ثابت گردد ...، علاوه بر جبران خسارت وارده،" به مجازات های مندرج این قانون، محکوم خواهد شد. بر اساس این ماده، ضرب و جرح ساختگی نظامیان، در صورت احراز سوء نیت آن ها و تطبیق آن، با مقاصد مندرج در ماده مذکور، جرم است. اما، در بررسی جرم بودن ضرب و جرح ساختگی، توسط افراد عادی، باید گفت، در قانون مجازات اسلامی، جرمی تحت عنوان جرم ضرب و جرح ساختگی، پیش بینی و جرم انگاری نگردیده اما، در صورتی که فردی، به قصد ارتکاب جرایمی نظیر کلاهبرداری یا اخاذی یا تهدید، اقدام به ایجاد ضرب و جرح ساختگی نماید و به واسطه این عمل، مرتکب جرم شود، مجرم شناخته خواهد شد و می توان از او، تحت عنوان جرمی که با کمک ضرب و جرح ساختگی، مرتکب آن شده است، شکایت کرد.
مجازات جرم ضرب و جرح ساختگی
پس از توضیح در خصوص موارد جرم بودن ضرب و جرح ساختگی، در این بخش از مقاله، قصد داریم تا پیرامون حکم مجازات جرم ضرب و جرح ساختگی، از منظر قانون مجازات اسلامی و ماده 51 قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح، صحبت کنیم و حکم مجازات این جرم را بر مبنای هریک از این قوانین، به طور جداگانه بگوییم که به شرح زیر می باشد:
- حکم مجازات جرم ضرب و جرح ساختگی، از منظر قانون مجازات اسلامی
- همانطور که در قسمت قبل، توضیح دادیم، ایجاد ضرب و جرح ساختگی، توسط افراد عادی، به خودی خود، جرم نبوده اما، در صورتی که با کمک آن، جرایمی نظیر کلاهبرداری، اخاذی یا تهدید و مواردی از این دست صورت گیرد، فرد به مجازات جرم ارتکابی، محکوم خواهد شد و در واقع، حکم مجازات جرم ضرب و جرح ساختگی در این شرایط، مجازات جرمی است که شخص، با کمک این عمل، مرتکب شده است.
- حکم مجازات جرم ضرب و جرح ساختگی، از منظر قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح
- بر اساس ماده 51 قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح، در خصوص حکم مجازات جرم ضرب و جرح ساختگی، توسط نظامیان، در شرایطی که این عمل، با مقاصدی نظیر فرار از کار یا انجام وظیفه و یا ارعاب و تهدید فرمانده یا رئیس و یا هر مافوق دیگر یا برای کسب معافیت از خدمت و یا منتقل شدن به مناطق مناسب تر و یا به دست آوردن هرگونه امتیازی صورت گیرد، باید گفت:
- هرگاه ارتکاب این جرم، در مقابل دشمنان صورت گیرد، به نحوی که عمل مرتکب، سبب اخلال در نظام، یعنی بهم خوردن امنیت کشور و یا شکست جبهه اسلام شود، فرد، به مجازات محاربه (اعدام، نفی بلد، قطع دست راست و پای چپ و یا صلب که قاضی یکی از آن ها را انتخاب خواهد کرد) و در غیر این صورت به حبس از دو تا ده سال، محکوم خواهد شد.
- هرگاه، عمل مرتکب، در زمان جنگ بوده اما، در مقابل دشمنان نباشد، فرد به حبس از یک تا پنج سال، محکوم می گردد.
- در غیر موارد فوق و غیر مواردی که عمل مرتکب، صرفا تخلف انضباطی محسوب می شود ، مرتکب، به حبس از سه ماه تا یک سال، محکوم خواهد شد. در ادامه، در خصوص نحوه شکایت و رسیدگی به جرم ضرب و جرح ساختگی، توضیح می دهیم.
نحوه شکایت و رسیدگی به جرم ضرب و جرح ساختگی
پس از توضیح درباره اینکه جرم ضرب و جرح ساختگی چیست و حکم مجازات آن چه می باشد، در این بخش از مقاله، قصد داریم تا به یکی از عمده ترین سوالات، در خصوص جرم ضرب و جرح ساختگی، مبنی بر نحوه شکایت و نحوه رسیدگی به این جرم، توضیح دهیم که مطابق شرح و مراحلی است که در ادامه، ذکر می گردد:
- نحوه شکایت از جرم ضرب و جرح ساختگی، توسط افراد عادی، بدین صورت می باشد که در مرحله اول، شاکی باید، اقدام به تنظیم شکواییه خود، در خصوص جرم رخ داده نماید و در این بین، می تواند از راهنمایی های یک وکیل نیز، کمک گیرد.
- سپس، با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا آدرس sana.adliran.ir، اقدام به تشکیل حساب کاربری سامانه ثنا نماید و در سایت احراز هویت سامانه ثنا، اقدام به احراز هویت کند.
- در مرحله بعد، شاکی باید، با مراجعه به دفاتر خدمات قضایی، شکواییه خود را ثبت و به دادگاه صالح، ارسال کند تا با تشکیل پرونده در دادسرا، رسیدگی به جرم، آغاز شود.
- رسیدگی به جرم ضرب و جرح ساختگی، برای نظامیان، در دادسرا و دادگاه نظامی و برای افراد عادی، در دادسرای عمومی و دادگاه کیفری، صورت می گیرد و نحوه آن، بدین صورت است که در صورت احراز وقوع جرم یا کافی بودن ادله، برای انتساب جرم مورد شکایت به متهم، دادسرا، قرار مجرمیت صادر کرده و پس از صدور کیفر خواست، پرونده را به دادگاه، ارسال خواهد کرد تا پس از رسیدگی های بیشتر، دادگاه، حکم نهایی را صادر کند.
انواع روش های ضرب و جرح ساختگی
با بررسی ادعای ضرب و جرح و آسیب دیدگی از سوی افراد و تشخیص این نوع تخلفات از سوی پزشکی قانونی و شناسایی متخلفان، این افراد به مراجع قضایی معرفی می شوند تا بعد از بررسی پرونده و طی مراحل قانونی، با نظر قاضی و طبق قانون با آن ها برخورد شود. کسانی که با ایجاد ضرب و جرح ساختگی و با قصد تقلب به مراکز پزشکی قانونی مراجعه می کنند، از چندین روش استفاده می کنند که در ادامه ذکر می شود:
- کسانی که آسیب و صدمه بدنی در آن ها وجود ندارد و صرفا تظاهر می کنند که آسیب دیده اند. این افراد برای اثبات ادعای خود، اقدام به جعل مدارک بیمارستانی و پزشکی می کنند و آسیب خود را در نتیجه وقوع یک حادثه اعلام می کند.
- قانون یا مرجع مربوطه مانند بیمه، در مورد این افراد به مدارک ارائه شده از سوی آن ها، اکتفا نمی کند و علاوه بر معاینه دقیق، از کارشناسان و مشاوران معتمد و بررسی های پزشکی نیز استفاده می کند.
- کسانی که، آسیب و صدمه در بدن آن ها وجود دارد اما با توجه به بررسی پزشکی قانونی، آن آسیب مربوط به زمان دیگری است نه مربوط به نزاع مورد ادعا از سوی شاکی.
- متخلفانی که از طریق خودزنی به بدنشان آسیب می زنند و یا اینکه با رضایت شخصی از دیگران می خواهند به بدن آن ها صدمه وارد کنند، این افراد، مشکلات بسیاری برای پزشکی قانونی ایجاد می کنند.
- این نوع صدمات با استفاده از شیوه های خاص در پزشکی قانونی تشخیص داده می شود و با تشخیص ساختگی بودن، متخلفان به مراجع قضایی معرفی می شوند.
- دسته دیگر، افرادی که اقدام به جعل گواهی پزشکی قانونی و ارائه آن به مراجع قانونی می کنند که در حال حاضر، این موارد با استفاده از سیستم الکترونیکی قوه قضاییه و الزام به ارسال دیجیتالی گواهی، به راحتی قابل تشخیص است.
اعتراض به رای پزشکی قانونی
طرفین یک نزاع، به مدت یک هفته پس از ابلاغ رای کمیسیون پزشکی، طرفین حق اعتراض نسبت به رای صادره را دارند. برای اعتراض، معترض باید طبق تعرفه مشخص شده، هزینه کمیسیون پزشکی را بپردازد. اگر با اعتراض وارده، پزشک مربوطه مقصر و محکوم شناخته شود، خساراتی مانند هزینه کمیسیون پزشکی از سوی معترض، قابل مطالبه است.
بنابراین ضرب و جرح ساختگی، به خودی خود جرم نبوده، مگر اینکه توسط افراد نظامی برای فرار از خدمت صورت گیرد و یا شخصی به واسطه ایجاد آن بر خود، مرتکب جرایمی نظیر کلاهبرداری یا اخاذی گردد که در این شرایط، به مجازات همان جرم، به عنوان حکم مجازات جرم ضرب و جرح ساختگی، محکوم خواهد شد. نحوه شکایت از این جرم نیز با ثبت شکواییه آن در دفاتر خدمات قضایی بوده تا دادسرا به جرم مورد شکایت، رسیدگی نماید. امیدوارم از محتوای مسائل حقوقی نهایت استفاده را برده باشید و برای کسانی که دچار مشکل حقوقی هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش آموزش ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم .