ساعدنیوز
ساعدنیوز

هر آنچه که باید در مورد وصیت نامه دستی بدانید!

  یکشنبه، 28 اسفند 1401   زمان مطالعه 6 دقیقه
هر آنچه که باید در مورد وصیت نامه دستی بدانید!
با فوت دسترسی افراد به اموال به جا مانده از آنها در طول حیات قطع میشود و دیگر توان تصمیم گیری برای امور را ندارند. در قانون مدنی به تبعیت از شرع نهاد حقوقی وصیت را پیش بینی کرده تا افراد بتوانند، با کمک آن در خصوص امور بعد از فوت خود تعیین تکلیف نمایند. یکی از مهم ترین و آن ها، وصیت دست نویس است. در ادامه به وصیت نامه دست نویس خواهیم پرداخت.

از آنجا که انجام عمل وصیت، باید، با تنظیم وصیت نامه صورت گیرد، قانون گذار، بر حسب نوع و نحوه تنظیم، انواع وصیتنامه را نیز پیش بینی کرده که یکی از مهم ترین و پر کاربردترین آن ها، وصیت دست نویس یا وصیت نامه خود نوشت است. از آنجا که این وصیتنامه، یک سند عادی محسوب می شود، تنها در صورتی دارای اعتبار خواهد بود که قواعد و نحوه تنظیم مخصوص به آن، رعایت گردد. از این رو، در محتوا حاضر، قصد داریم تا پس از توضیح در خصوص چیستی وصیت نامه دستی و بررسی ارزش و اعتبار آن در محکمه، شرایط این نوع از انواع وصیتنامه را بگوییم و در خصوص نحوه تنظیم وصیت نامه خود نوشت و چگونگی تنفیذ آن، صحبت کنیم.

وصیت نامه دست نویس چیست؟

قبل از پاسخ به این پرسش که وصیت نامه دست نویس چیست؟ لازم به توضیح است که؛ قانون گذار، نهاد حقوقی وصیت را برای تعیین تکلیف فرد، در زمان حیاتش، در خصوص دارایی هایی که بعد از فوت، از وی به جا می ماند، همچنین، اموری نظیر وضعیت فرزندانش، پیش بینی کرده و برای انجام عمل وصیت، انواع وصیت نامه، اعم از رسمی، خودنوشت و سری را تعیین نموده که هر فرد می تواند، با توجه به شرایط خود، از یکی از انواع این وصیت نامه ها، برای وصیت کردن، استفاده کند. با توجه به اینکه، در اغلب اوقات، پس از مرگ شخص، ورثه به جا مانده از فرد فوت شده، در مسائلی مانند ارث، با یکدیگر، دچار اختلاف می گردند و همچنین، نمی دانند در خصوص اموری مانند عهد و پیمان های متوفی، چگونه رفتار کنند، بهترین راه، این است که هر فرد، قبل از فوت خود، اقدام به تنظیم یک وصیتنامه نماید و به موجب آن، در خصوص دارایی ها و امور بعد از فوت خود، تعیین تکلیف کند. یکی از مهم ترین و کاربردی ترین انواع وصیتنامه که افراد با سواد، می توانند اقدام به تنظیم آن نمایند، وصیت نامه دست نویس است که یک سند عادی بوده و به خط خود فرد نوشته می شود و پس از درج دقیق تاریخ، توسط وی، امضا می گردد و فرد، به موجب آن، در خصوص دارایی ها، همچنین، اموری مانند مراقبت از فرزندان خود، عهدها، عبادات قضا شده و... تعیین تکلیف می نماید. در ادامه، در خصوص اعتبار وصیت دست نویس، توضیح خواهیم داد.

پوستر وصیت نامه

آیا وصیت نامه دست نویس ارزش و اعتبار دارد؟

یکی از پرسش های رایج در خصوص وصیت نامه دستی، این است که آیا وصیت نامه دست نویس ارزش و اعتبار دارد یا خیر؟ لذا در این بخش از محتوا، قصد داریم تا بر اساس قانون، در خصوص ارزش و اعتبار وصیت دست نویس، صحبت کرده و شرایط و مواردی که سبب اعتبار آن می گردند را بیان کنیم. در پاسخ به این پرسش که آیا وصیت نامه دست نویس، اعتبار دارد یا خیر باید گفت، بله این وصیتنامه، در صورتی که بر اساس قواعد مطروحه در قانون مدنی و قانون امور حسبی، تنظیم شده باشد، یک سند عادی بوده و دارای اعتبار سند عادی می باشد؛ در مقام دفاع یا دعوا، در محکمه، قابل استناد است و ورثه، موظف هستند، آن را مد نظر قرار داده و بر اساس آن، عمل کنند. شرایطی که سبب اعتبار وصیت دست نویس می شوند، عبارتند از اینکه؛ موصی یا همان وصیت کننده، با دارا بودن اهلیت(عقل، بلوغ و رشد)، با دست خط خود، اقدام به تنظیم آن نموده باشد و حتما، در آن، تاریخ تنظیم ( روز، ماه، سال) را نوشته و ذیل آن را امضا کند. امضا، از مهم ترین ارکان اعتبار سند عادی است و بدون وجود امضا، وصیت دست نویس نوشته شده، فاقد اعتبار، خواهد بود.

پوستر وصیت نامه

شرایط وصیت نامه دست نویس

پس از توضیح در خصوص ماهیت وصیت نامه خودنوشت و بررسی شرایط ارزش و اعتبار وصیت دست نویس، در این بخش از مقاله، قصد داریم تا پیرامون شرایط این وصیت نامه، صحبت کنیم. مستفاد از قانون امور حسبی و قانون مدنی، شرایط وصیت نامه دستی، عبارت است از:

  • وصیت کننده، در زمان اقدام برای تنظیم وصیت دست نویس، از عقل، بلوغ و رشد یا همان اهلیت قانونی، برخوردار باشد.

  • وصیت کننده، بدون اکراه و اجبار و با رضایت، اقدام به نوشتن وصیت نامه دستی نماید.

  • مورد وصیت، دارای منفعت حلال بوده و مشروع و جایز باشد.

  • مورد وصیت، رسما و قانونا، در مالکیت وصیت کننده باشد.

  • مورد وصیت، دارای قابلیت نقل انتقال باشد و به عبارتی، در دسته اموال غیر قابل انتقال، نظیر اموال موقوفه، نباشد.

  • وصیت کننده، حتما، با سواد باشد و با خط خود، اقدام به تنظیم وصیت دست نویس کند.

  • وصیت کننده، حتما پس از پایان تنظیم و نوشتن وصیتنامه، تاریخ دقیق تنظیم، اعم از روز، ماه و سال تنظیم را با خط خود، در آن، درج کند.

  • وصیت کننده، حتما، ذیل وصیتنامه را امضا بزند.

نحوه تنظیم وصیت نامه دست نویس

برای بررسی نحوه تنظیم وصیتنامه خودنوشت یا همان وصیت دست نویس باید، قواعد این امر را در قانون امور حسبی و قانون مدنی، جست و جو کرد. بر مبنای این قوانین، نحوه تنظیم وصیت دست نویس، به شرح زیر است و وصیتنامه دستی، تنها در صورتی، دارای اعتبار خواهد بود که به نحوی که در ادامه، توضیح داده می شود، تنظیم گردد و نوشته شود:

  • موصی، در شرایطی که دارای اهلیت و سلامت عقلی کامل است، با رضایت و بدون اکراه، با دست خط خود، اقدام به نوشتن وصیتنامه دست نویس کند و پس از تعیین تکلیف در خصوص دارایی ها و امور بعد از فوتش، تاریخ دقیق تنظیم وصیتنامه را که در بردارنده روز ماه و سال است، در آن درج کند و در نهایت، ذیل وصیت نامه را امضا بزند.

  • شایان ذکر است، با توجه به اینکه، وصیت دست نویس، یک سند عادی محسوب می گردد، در صورتی که موصی، ذیل آن را امضا نکند یا آن را به خط خود ننویسد و تاریخ نزند، فاقد اعتبار خواهد بود.

تنفیذ وصیت نامه دست نویس

بحث تنفیذ وصیتنامه خودنوشت، زمانی مطرح می گردد که موصی، مازاد بر یک سوم اموال خود را وصیت نمود باشد؛ چراکه بر اساس تعیین تکلیف قانون گذار، در این باره که تا چه میزان از اموال را می توان وصیت کرد، علی رغم اینکه هر شخص می تواند، قبل از فوت، در خصوص کل دارایی خود، وصیت کند، تنها تا یک سوم این وصیت، بعد از فوت وی، نافذ خواهد بود و مازاد بر آن، نیاز به تنفیذ و اجازه ورثه قانونی وی خواهد داشت. ماده 843 قانون مدنی در این خصوص، به صراحت، صحبت کرده و موارد، همچنین، قواعد و شرایط تنفیذ وصیت نامه، اعم از دستی، سری یا رسمی را تعیین نموده است. این ماده، مقرر می دارد:" وصیت به زیاده بر ثلث ترکه، نافذ نیست؛ مگر به اجازه‌ وراث و اگر بعضی از ورثه اجازه دهد، فقط نسبت به سهم او نافذ است." بر اساس این ماده، می توان گفت؛

  • اولا، بحث تنفیذ وصیت نامه دستی، زمانی مطرح می گردد که موصی، زیاده بر ثلث، یعنی، مازاد بر یک سوم دارایی خود را وصیت کرده باشد و در غیر این صورت، برای اثر داشتن وصیتنامه خودنوشت، نیازی به تنفیذ هیچ یک از ورثه نیست.

  • ثانیا، نحوه تنفیذ وصیتنامه دستی، در وصیت مازاد بر یک سوم، بدین صورت خواهد بود که وراث، اذن و رضایت خود، بر تنفیذ مازاد بر یک سوم ترکه را، نسبت به سهم خود، اعلام نمایند.

  • ثالثا، در صورتی که برخی از وراث، وصیت نامه دستی ای که در آن، مازاد بر یک سوم دارایی، وصیت شده را تنفیذ و اجازه کنند و برخی نه، تنفیذ، صرفا نسبت به سهم وراثی که وصیت را اجازه کرده اند، دارای اثر می باشد.

سخن پایانی

بنابراین وصیت نامه دستی یا خودنوشت، که اعتبار آن، اعتبار اسناد عادی است، سندی بوده که فرد به موجب آن، وصیت کرده و در خصوص دارایی و امور بعد از فوتش، تعیین تکلیف می کند. نحوه تنظیم وصیتنامه دست نویس، بدین صورت است که موصی باید، آن را با خط خود، با درج دقیق تاریخ، نوشته و ذیل آن را امضا نماید. امیدوارم از محتوای مسائل حقوقی نهایت استفاده را برده باشید و برای کسانی که دچار مشکل حقوقی هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش آموزش ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم .

پایگاه خبری ساعدنیوز را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید.

دیدگاه ها
  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
سوژه شدن موجودی حساب هوش پران مشتری مغازه موبایل فروشی+عکس/ تا حالا این همه عدد رو کنار هم ندیده بودم که امروز دیدم🙄 (784 نظر) میزبانی حسن روحانی از سیاستمداران و اقوام در مراسم عید دیدنی در منزل زیبا و ایرانی پسندش+ عکس/ چه مبلمانی، چه فرش هایی، از همه مهمتر چه خونه دلبازی😍 (413 نظر) مراسم سلام عید نوروز و اهداء سکه توسط فرح پهلوی به همسران مقامات دولتی +عکس/ ولخرجی زن تازه به دوران رسیده زمانی که مردم غرق در فقر و بدبختی بودند! (391 نظر) خلاقیت خنده دار یک ایرانی برای گرم کردن آب حماسه ساز شد/ خسته نباشی هم وطن+ عکس (254 نظر) تلاوت زیبا و دلنشین سوره شمس توسط رهبر معظم انقلاب+ویدئو (245 نظر) تصویری از عیادت نجم الدین شریعتی، مجری برنامه سمت خدا از رهبر معظم انقلاب و استقبال گرم ایشان (205 نظر) صبحانه مفصل و رنگارنگ دو نفره رضا گلزار و آیسان خانوم+عکس/از خاویار گرفته تا آواکادو و انار وحشی... (201 نظر) روایتی از هواپیمایی که برای آوردن یک روبان عروسی برای فرح پهلوی از تهران به پاریس رفت! (178 نظر) حضور علی دایی در رستوران شیک فریبا نادری به صرف افطار+عکس/ ذوق و خوشحالی خانم بازیگر از حضور شهریار ایران در رستورانش (169 نظر) رونمایی منوچهر هادی از خواهر و شوهر خواهر پزشکش+ عکس/ به قولی مخ خانواده ایشون هستن که پسرش هم دکتره (159 نظر) خلاقیت منحصر به فرد پسر مشهدی با ساخت تریلی حماسه آفرید/ هیلتر هم مغز اینو نداشت!+عکس (145 نظر) دو پادشاه یکی از ایران (ناصرالدین شاه) و دیگری از ژاپن (میجی) در یک زمان به اروپا رفتند/ تفاوت ها را بنگرید (139 نظر) خلاقیت تحسین برانگیز یک برند خارجی در اختراع کیف برای نون بربری/ مشکل حمل و نقل بربری هم حل شد خدارو شکر😂+عکس (133 نظر) خواهر یکتا ناصر سکوتش را شکست (130 نظر) مراسم تولد جگرسوز آزاده نامداری در خانه ابدی اش و گریه های دلخراش همسر و پدرش/ روحت شاد+ عکس (128 نظر)
دیگران می‌خوانند   
فیلم آخرین افطاری رهبر معظم انقلاب در کنار امام خمینی (ره) مانتو ژاکارد و مزونی یکتا ناصر+عکس/ عجب رنگ دلبری داره این مانتو! دانشجویان خارجی در بدو ورود به دانشگاه‌های ایران باید زبان فارسی یاد بگیرند 4 بازیگر فوت شده‌یِ سریال خانه به دوش پس از پایان فیلمبرداری+عکس/ روحشون شاد و یادشون گرامی هنرنمایی و انتقاد ایرج نوذری از تغییر لحن برخی افراد در آنتن زنده+ویدئو/ فقط خنده های المیرا شریفی مقدم😂 حضور رهبر معظم انقلاب در مراسم عقد مهدی هاشمی فرزند مرحوم هاشمی رفسنجانی+عکس/ خجالتی بودن داماد در تصویر مشهوده پیشنهادات وسوسه برانگیز مریم رجوی و مسعود رجوی به اسرا چه بود؟ (عکس) پاسخ خنده دار دانش آموز به سوال ادبیات در ورقه امتحانی/ کاش کتابو یه ورق میزدی!! عیدی دادن ناصرالدین شاه سوژه شد /هیچ وقت آن‌قدر شاهزاده ندیده بودیم! خلاقیت خنده دار یک بانوی اهل فن ایرانی در استفاده کاربردی از دریل حماسه آفرید/ هم کدبانو هم فنی +عکس خلاقیت منحصربفرد در طراحی راه پله با الهام از میوه ها/ چشم نمیشه ازشون برداشت + عکس تصویری از پسر شهاب حسینی بازیگر قباد در سریال شهرزاد که از خودش بزرگتر است/به شهاب حسینی نمیخوره پسری به این بزرگی داشته باشه (ویدئو) تجربهٔ شیرین مرگ در کودکی و دیدن رنگ‌هایی از جنس نور/ استاد محمود فرشچیان در برنامهٔ زندگی پس از زندگی روایت می‌کند بیوگرافی و زندگینامۀ دکتر آذر اندامی باکتری‌شناس و کاشف واکسن شبه وبای التور در ایران نگاهی به چیدمان شیک هفت سین کریم باقری اسطوره فوتبال/ چه خونه زندگی داره+عکس خوانندگی بی‌نظیر شرکت کننده خوش صدای صداتو با آهنگ اصیل ایرانی/ چقدر فوق العاده سنتور میرنه+ویدیو جشن تولد ساده و خلوت بهرام افشاری بهتاش سریال پایتخت درکنار نوید محمدزاده و رفیق فابش+عکس (فیلم) خلاقیت جالب و جنجالی راننده اسنپ در محیط داخلی خودرو که غوغا کرده!/راننده خوش ذوق! (عکس) عاشقانه شاهرخ استخری و همسرش در ایام عید/ این دو زوج جنجالی هرروز جوان‌تر از دیروز می‌شوند! (عکس) پریناز ایزدیار بازیگر نقش جیران ناصرالدین شاه با این عکس‌های زیبا نوروز را جشن گرفت! سفره های مجلل افطاری و سحری شاه خوش اشتهای قاجار برای درباریان و همسرانش/ چلو کباب و آبگوشت و ...+عکس نوشته قشنگ و تحسین برانگیز روی شیشه یک مغازه‌ بستنی فروشی جلب توجه کرد!!/بزرگ منشی و خوب بودن به دارایی انسان نیست به قلب مهربان و بخشندگی اوست! افطاری ساده و خوشمزه ستاره سادات قطبی مجری پرانرژی در ماه رمضان+عکس خلاقیت خنده دار و حماسه ساز یک متورسوار ایرانی برای حمل بار/ هنر نزد ایرانیان است و بس+عکس رونمایی از عکس سرعقد حامد آهنگی و خانومش لحظه انداختن حلقه ازدواج / از اولش هم انقدر خوش خنده بوده😂 تهران گردی رضا قوچان نژاد، شوهر خواهر خوشتیپ و باکلاس ساره بیات همراه با پسرش+عکس (فیلم) افطاری ساده و صمیمی در بیت رهبری و پذیرایی دوستانه رهبر معظم انقلاب از مهمانان/ یک لقمه نان با دل خوش بیوگرافی حامد سلطانی مجری اعجوبه ها و سال تحویل/ همسر اول دوم و علت تصادف + فیلم و عکس‌های جذاب و دیدنی (عکس) چیدمان مبلمان استیل و سلطنتی خونه وریا غفوری و همسر چشم رنگی اش در یک جشن تولد عاشقانه/ ماشالا چقدر به هم میان😍 آمار تلفات حمله اسرائیل به حلب سوریه + جزئیات دیزاین شیک کیک حامد سلطانی مجری برنامه سال تحویل با یک عکس عاشقانه برای سالگرد ازدواجشان+عکس بارش باران و کاهش دمای برخی استانها گام های استوار دولت در مسیر «جهش تولید»؛ غول‌های صنعت به میدان بازگشتند (عکس) ابتکار خنده دار جوان ایرانی در پیوند موفقیت آمیز درب بازکن نوشابه به در ماشین/ سلطان مدیریت بحران😂👌 پرهیز از تخریب در انتخابات، همواره مورد تاکید رهبری بوده است عزای خانواده شیرازی به جشن تبدیل شد + جزئیات (عکس) خلاقیت خنده دار یک ایرانی در نصب شیر آب روشویی به پراید/ لامصب از مغزش بهینه استفاده کرده😂 انتشار اولین عکس از رهبر معظم انقلاب با لباس محلی سیستان و بلوچستان 10 آقازاده ای که تاکنون پای میز محاکمه رفته اند / اجرای عدالت حتی برای فرزندان هاشمی رفسنجانی، آیت الله جنتی و .... علی دایی 4 برادر خوش تیپ و عجیب‌تر از خود دارد؛ افسانه 5 برادران خانواده شهریار
تیتر امروز   
دانشجویان خارجی در بدو ورود به دانشگاه‌های ایران باید زبان فارسی یاد بگیرند آمار تلفات حمله اسرائیل به حلب سوریه + جزئیات بارش باران و کاهش دمای برخی استانها گام های استوار دولت در مسیر «جهش تولید»؛ غول‌های صنعت به میدان بازگشتند پرهیز از تخریب در انتخابات، همواره مورد تاکید رهبری بوده است عزای خانواده شیرازی به جشن تبدیل شد + جزئیات 10 آقازاده ای که تاکنون پای میز محاکمه رفته اند / اجرای عدالت حتی برای فرزندان هاشمی رفسنجانی، آیت الله جنتی و .... علی دایی 4 برادر خوش تیپ و عجیب‌تر از خود دارد؛ افسانه 5 برادران خانواده شهریار توصیه به استعفای سفیر ایران در باکو به خاطر مصاحبه با یک خبرنگار با پوشش زننده از سوی رسانه اصولگرا پاداش 4 میلیارد تومانی برای بچه‌دار شدن خبرساز شد حواشی داغ امروز جمعه 10 فروردین 1403 / یادگاری عجیب علیرضا جهانبخش برای دختر هلندی! 4 بازیگر فوت شده‌یِ سریال خانه به دوش پس از پایان فیلمبرداری+عکس/ روحشون شاد و یادشون گرامی پیشنهادات وسوسه برانگیز مریم رجوی و مسعود رجوی به اسرا چه بود؟ عیدی دادن ناصرالدین شاه سوژه شد /هیچ وقت آن‌قدر شاهزاده ندیده بودیم! بیوگرافی حامد سلطانی مجری اعجوبه ها و سال تحویل/ همسر اول دوم و علت تصادف + فیلم و عکس‌های جذاب و دیدنی