ناباروری در واقع به معنای برقراری رابطه جنسی بدن هیچ گونه مراقبت به مدت یک سال و عدم باروری است.بنابراین زوجینی که پس از 2 الی 3 مرتبه برقراری رابطه با دلهره از ناباروری به متخصص زنان مراجعه می کنند؛ باید بدانند که این زمان برای تشخیص کافی نبوده و این احتمال نیز وجود دارد در صورت نبود مشکل خاص با دارو درمانی باروری را تجربه کنند.همانطور که می دانید ناباروری تنها مختص به بانوان نیست در واقع ممکن است در مواقعی علت عدم باروری زن، عدم کیفیت و کمبود تعداد کافی اسپرم در مرد باشد.
در درمان ناباروری افراد گزینه های مختلفی وجود دارد که بر حسب نیاز فرد و نوع مشکل می تواند یکی از آنها را برگزیند. قبل از انتخاب این روش ها ابتدا باید بدانید که هر کدام چه کاربرد و چه تفاوت هایی با یکدیگر دارند. از روش های درمان ناباروری می توان به آی وی اف ivf و آی یو آی iui اشاره نمود. در ادامه این مقاله قصد داریم در خصوص هر کدام از این روش ها مطالبی را بیان کنیم و بررسی کنیم که آیا آی یو آی بهتر است یا آی وی اف؟
روش ای یو ای (IUI) چیست؟
این مفهوم به عنوان لقاح مصنوعی شناخته می شود و درمان ساده ای است که آن را با دارو های باروری انجام می دهند. رایج ترین دارو هایی که برای آن ها استفاده می شود، دارو های کلومیفن سیترات یا لتروزول است. بعضی از چرخه های این روش از طریق امواج فراصوت یا سونوگرافی است اما بعضی دیگر باید با تست هایی در منزل انجام شود.خانوم در دوران چرخه قاعدگی برای سونوگرافی اقدام می کند که معمولاً در روز دو یا چهار این کار را انجام می دهند تا وضعیت تخمدان بررسی شود و مطمئن باشند که هیچ کیستی در تخمدان وجود ندارد که بتواند تخمک گذاری را مختل کند. همچنین ممکن است داروهای باروری تجویز شود تا مطمئن شوند که تخمک گذاری به شکل موفقیت آمیز انجام خواهد شد.
هنگامی که تخمک گذاری نزدیک باشد، فرآیند آی یو آی را برایش برنامه ریزی می کنند که در آن نمونه ای از منی مرد را برمی دارند و اسپرم را از آن جدا می کنند و آن را غلیظ می کنند که تقریباً 60 دقیقه طول می کشد و آن را داخل واژن می کنند.همزمان وضعیت رحم را نیز مشاهده می کنند و در نهایت یک لوله کوچک را شستشو می دهند و از طریق آن، اسپرم را به حرکت در می آورند و آن را وارد رحم می کنند.
آی وی اف (IVF) چیست؟
آی وی اف که به آن بارداری آزمایشگاهی گفته می شود، با ترکیبی از دارو ها و فرایند های جراحی انجام می شود که به اسپرم کمک می کند تا تخمک را بارور کند و کاشت جنین در رحم صورت بگیرد.در این روش ممکن است چند ماه معطل شوید تا فرآیند کلی کامل شود. گاهی اوقات در تلاش اول نتیجه می گیرید اما بعضی از افراد ممکن است به چندین جلسه نیاز پیدا کنند. قبل از انجام هر کاری کیفیت و کمیت تخمک ها، سطح هورمون ها، مایع منی، هر گونه بیماری عفونی و وضعیت رحم را بررسی می کنند و اگر لازم باشد، آزمایش های اضافه تر می گیرند.
برای شروع کار پزشک برای شما دارو هایی را تجویز می کند تا تعدادی از تخمک ها بالغ شوند و آماده باروری باشند. این دارو ها باعث تحریک تخمدان می شوند و از تخمک گذاری های زودتر از موعد و یا نابالغ جلوگیری می کند و رحم را نیز آماده خواهد کرد.پزشک همچنین تعیین می کند که کدام دارو ها را نیاز دارید و چه زمانی باید از آن ها استفاده کنید. 34 الی 36 ساعت بعد از تزریق داروی نهایی و قبل از تخمک گذاری، بی حسی واژن را انجام می دهند و بعد تخمک های بالغ را وارد این ناحیه می کنند. بعد از آن اسپرم را از مایع منی جدا می کنند و باروری را انجام می دهند که دو روش رایج دارد.
در روش اول یکی از اسپرم های سالم با تخمک بالغ با یکدیگر ترکیب می شوند و هنگام شب تا صبح لقاح صورت می گیرد.در روش دوم یک اسپرم سالم را مستقیماً به تخمک بالغ تزریق می کنند که اگر مشکلِ کیفیت یا کمیت اسپرم یا آی وی اف های شکست خورده وجود داشته باشد، روش دوم را انتخاب می کنند.
تفاوت آی وی اف (IVF) با آی یو آی (IUI)
این دو پروسه با یکدیگر متفاوت هستند اما باید آن ها را با یکدیگر مقایسه کنیم و مزایا و معایب آن ها را بسنجیم.
IUI آی یو آی
این روش نیاز به جراحی های کمتر و هزینه پایین تر دارد بنابراین اگر پزشک اجازه انجام آن را می دهد، بهتر است که این روش را امتحان کنید. معمولاً در انجام این روش شما کمتر تحت نظر قرار می گیرید.معمولاً افراد زیر 35 سال با انجام این روش 10 الی 12 درصد نتیجه می گیرند اما افراد 40 سال به بالا 25 درصد احتمال بارداری دارند. این روش نیاز به داروی کمتر دارد یا حتی شاید بعضی از آن ها دارویی استفاده نکنند.پس اگر بالای 35 سال سن دارید و حداقل 6 ماه برای بارداری تلاش کرده اید یا زیر 35 سال هستید و حداقل 12 ماه برای بارداری اقدام کرده اید، بهتر است که به دنبال این روش بروید.
IVF آی وی اف
معمولاً احتمال بارداری بعد از این روش 50 درصد است و این یک مزیت بزرگ برای ivf محسوب می شود، زیرا مشکل انتقال تخمک وجود ندارد. معمولاً یک تخمک مشخص را انتخاب می کنند که بیشترین احتمال باروری در آن وجود دارد و ممکن است مقداری از تخمک ها را فریز کرده و برای بارداری های بعدی استفاده کنند اما این روش هزینه بالاتری دارد و نیازمند استفاده از دارو، و دو الی سه تزریق در روز به مدت 8 الی 12 روز متوالی است و همچنین ممکن است نیاز به جراحی هم باشد اما احتمال موفقیت بالاتری دارد؛ به شرطی که هزینه ها و خطرات بیشتر آن را بپذیرید.
IUI و IVF چه شباهتی دارند؟
هر دو فرایند لقاح خارج رحمی و لقاح مصنوعی در چند مورد محدود با یکدیگر اشتراک دارند. برای مثال در هر دو مورد ivf و iui رژیمی از داروهای باروری، قبل از شروع به مادر داده می شود تا شانس باروری و تخمک گذاری افزایش پیدا کند. همچنین هر دو فرآیند شامل جداسازی با کیفیت ترین اسپرم ها برای بارورسازی سلول تخمک را شامل می شوند.
چه چیزی افراد را کاندید انجام آی یو آی و آی وی اف می کند؟
همانطور که ذکر شد لقاح مصنوعی یا IUI یکی از رایج ترین درمان های ناباروری است و اولین درمانی است که افراد اقدام به امتحان آن میکنند. بر همین اساس لقاح مصنوعی به رحم و لوله فالوپ سالم، سلول تخمک بارور و ۵ تا ۱۰ اسپرم قادر به حرکت نیاز دارد. در صورت وجود مشکل در هر یک از موارد ذکر شده لقاح خارج رحمی گزینه بعدی خواهد بود. لقاح خارج رحمی (IVF) در صورت وجود مشکلی در تخمدان ها، مشکلات لوله های رحم، اندومتریوز، مشکلات وابسته به سن، تعداد کم اسپرم ها یا کم بودن جنبش و حرکت آنها گزینه مورد نظر خواهد بود.
آی یو آی بهتر است یا آی وی اف؟
- در لقاح مصنوعی (IUI) مادر باید یک یا دو سلول تخم تولید کند و اسپرم ها به داخل رحم تزریق می شوند. با وجودی که روند لقاح را برای سلول تخم و اسپرم ساده تر میکند اما همچنان باروری باید به شکل طبیعی خود رخ دهد.
- در IVF به مادر حجم بیشتری از داروهای باروری داده می شود تا تعداد سلول تخم بیشتری تولید شود. به طور ایده آل حدود ۱۵ تخمک بارور باید ایجاد شود و تخمک ها از رحم خارج شده و به آزمایشگاه منتقل میشوند. در آزمایشگاه پس از گذشت چند روز، سلول تخم ایجاد شده به رحم منتقل میشود.
- از نظر مراحل درمانی در آی یو آی مادر میتواند بدون دارو یا با داروهای محدودی چرخه تخمک گذاری را طی کند و در حدود روز ۱۴ از چرخه قاعدگی تزریق اسپرم ها به درون رحم رخ می دهد. این عمل شانس لقاح اسپرم ها با تخمک را در حین خروج از لوله فالوپ افزایش میدهد زیرا اسپرم ها فاصله ی کمتری را باید طی کنند.
- بر خلاف آن در آی وی اف به طور معمول داروهایی در حدود ۱۰ روز مصرف می شود تا تعداد زیادی سلول تخمک آزاد شود و پس از تولید تعداد مشخصی تخمک آنها را از رحم زن خارج میکنند. پس از رشد تخم تا مرحله رویان به رحم زن منتقل میشود.
- در IUI به دو شکل به حذف ناباروری کمک می شود. اولین حالت این است که با دارو به شکل گیری تخمک بالغ کمک میکنند و در نتیجه کیفیت سلولهای تخمک بالاتر میرود. همچنین در IUI اسپرم ها به هدف خود که سلول تخمک است بسیار نزدیکترند و در نتیجه تعداد اسپرم هایی که به لوله فالوپ می رسند هزار برابر است.
- در IVF به شکل های مختلفی به زوج کمک می شود برای مثال لوله فالوپ از جریان بارداری کنار گذاشته میشود و تخمک ها مستقیما از تخمدان ها خارج میشوند.
- با تکنولوژی های پیشرفته اسپرم مستقیما با سلول تخمک لقاح داده میشود و عملا فقط به یک اسپرم سالم برای لقاح نیاز است
- داروهای مختلفی به فرد داده میشود تا سطح پذیرش رحم فرد از حد عادی فراتر برود
- علاوه بر این آزمایش های مختلفی مثل تست ژنتیک روی سلول تخم انجام می شود تا از مشکلات تولد و بارداری جلوگیری شود
- علاوه بر این در IVF به علت مصرف داروهای افزایش باروری، سلول های تخمک با تعداد بالا و باکیفیت بالاتر، توسط تخمدان ها ایجاد میشوند.
- از نظر امنیت و بی خطر بودن این دو فرآیند، هر دو فرآیند با حداقل خطرات همراه هستند اما IVF نیاز به عمل جراحی و بیهوشی کامل دارد اما در IUI چنین نیست.
- از نظر زمان و درصد موفقیت بارداری با توجه به آمارها در IVF زمان بارداری کوتاه تر و در افراد زیر ۳۵سال شانس بارداری حدود ۵۰ درصد میباشد، اما در IUI به طور معمول شانس بارداری بین ۵ تا ۲۰ درصد در هر اقدام است. معمولا زوج ها پس از ۳ تا ۴ بار انجام IUI در این فرآیند با موفقیت روبرو می شوند.
نتیجه
با توجه به توضیحاتی که خواندید، بطور کامل با هر دو روش آشنا شدید پس به راحتی می توانید تفاوت این دو را تشخیص داده و روش مناسب تر را انتخاب کنید.
خطرات بارداری با لقاح آزمایشگاهی یا آی وی اف
