سفر پاپ فرانسیس به عراق در حالی روی می دهد که برخی رسانه ها از حضور پررنگ تر عناصر بنیادگرا از جمله گروه های تروریستی وابسته به داعش در عراق خبر می دهند. حملات هوایی آمریکا به مواضع گروه های مقاومت در داخل خاک عراق بر تنش های نظامی و سیاسی موجود در این کشور افزوده است. فشارهای سیاسی و نظامی به حشد الشعبی عراق هدفی جز تضعیف امنیت ملی عراق و توجیه حضور نیروهای بیگانه در این کشور را دنبال نمی کند. عراق از جهات بسیاری برای آمریکا و رژیم صهیونیستی و کشورهای حامی فعالیت های تروریستی در منطقه خاورمیانه مهم است. سفر برجسته ترین چهره دینی غرب به عراق در بحبوحه ی همه گیری کرونا و تنشهای سیاسی و نظامی در عراق و منطقه و بالا گرفتن درگیری نظامی عربستان و یمن و گروه های مقاومت، نشان از این دارد که این سفر صرفاً یک سفر تبشیری و ایدئولوژیک صرف نبوده و اهداف ژرفتری در دستور کار این سفر قرار دارد. پاپ فرانسیس در بدو ورود به عراق مورد استقبال برهم صالح رئیس جمهور این کشور قرار گرفت و صالح گفت که «تصمیم پاپ فرانسیس برای این سفر علی رغم شیوع ویروس کرونا و نگرانی های امنیتی، ارزش آن را دو برابر کرده است.» به گزارش یورونیوز، پاپ از فرودگاه راهی مقر ریاست جمهوری عراق برای دیدار با برهم صالح شد. وی در این دیدار گفت: «تنوع مذهبی، فرهنگی، قومی که از مشخصه های بارز جامعه عراق بوده است، سرمایه گرانبهایی است که می توان از آن حفاظت کرد و مانعی برای از بین بردن نیست.» وی افزود: «عراقی ها از هر دین و مذهبی شایسته برخورداری از حقوق و حمایت های مشابه اکثریت مسلمان شیعه هستند.» وی تاکید کرد که هیچ کسی نباید شهروند درجه دو محسوب شود. پاپ فرانسیس تصریح کرد: « اگر انسان ها یاد بگیرند فراتر از اختلاف ها به یکدیگر نگاه کنند و همدیگر را به عنوان اعضای یک خانواده انسانی ببینند، می توان یک روند موثر بازسازی را آغاز کرد و جهانی بهتر، عادلانه تر و انسانی تر را به نسل های آینده سپرد.» بنا بر یورونیوز، پاپ پس از دیدار با برهم صالح به سمت کلیسای کاتولیک سریانی «بانوی رستگار ما» در بغداد رفت. این مکان مذهبی در سال ۲۰۱۰ مورد حملات انتحاری قرار گرفت و به کشته شدن ده ها نفر از افرادی منجر شد که برای عبادت و نیایش به این مکان مذهبی پناه برده بودند. همزمان سازمان شوالیه های کلمبوس، بزرگترین انجمن برادری کاتولیک های جهان، که در جلب توجه جهانی به وضعیت مسیحیان در عراق فعال بوده است با اعلام حمایت از اظهارات پاپ در سفر به عراق اعلام کرد که ۱۰۰ هزار دلار به کلیسای اربیل کمک خواهد کرد. دیدار پاپ با آیت الله سیستانی در نجف اشرف یکی از مهمترین بخش های سفر پاپ فرانسیس به عراق بوده است. بر اساس بیانیه دفتر آقای سیستانی، وی در جریان دیدار با پاپ تاکید کرده است که مسیحیان «باید بتوانند در امنیت و آرامش» در عراق زندگی کنند و از حقوقشان «بر اساس قانون اساسی» برخوردار باشند. وی هچنین گفته است که مقامات مذهبی عراق در حفاظت از مسیحیان «نقش داشته اند.» واتیکان نیز با انتشار بیانیه ای اعلام کرد که پاپ فرانسیس از آیت الله سیستانی به دلیل تلاش هایش برای دفاع از حقوق «مستضعفان» تشکر کرد. اما به راستی هدف پاپ فرانسیس از سفر به عراق صرفاً حمایت از مسیحیان عراق و تلاش برای گسترش صلح بوده است؟ نقش پاپ در ریشه کن کردن داعش در عراق چه بوده و هست؟ موضع پاپ فرانسیس در قبال کسانی که داعش را در عراق پایه گذاری کردند چیست؟ این ها سؤالاتی است که پاسخ به آنها میتواند ابعاد عمیق تر این واقعه تاریخی را روشن تر سازد. سید جعفر قنادباشی تحلیل گر مسائل خاورمیانه در گفتگویی اختصاصی با ساعد نیوز به این سؤالات پاسخ داده است:
ساعد نیوز: پاپ فرانسیس در بحبوحه ی همه گیری کرونا و درگیری ها و تنش های موجود در عراق به این کشور سفر کرده است. به نظر حضرتعالی پاپ در این سفر چه اهداف مهمی را دنبال می کند؟
سید جعفر قنادباشی: تجربه نشان داده که سفرهای آقای پاپ به کشورهای مختلف بیش از آن که به رابطه واتیکان با کشورهای مربوط باشد، بیشتر جنبه تبشیری داشته است. همان طور که می دانید، پاپ به هر جایی که سفر می کند تعداد زیادی از روزنامه نگاران و فعالان رسانه ای غربی را با خودش می برد و هدف از این کار، رساندن پیام کلیسا به اقصاء نقاط جهان است. سفر پاپ فرانسیس به غراق ظاهراً همین هدف را دنبال می کند ولی جنبه تبشیری این سفر لایه های عمیق تری نیز دارد. کلیسای کاتولیک و شخص پاپ فرانسیس بر طبق داده هایی که در اختیار دارند به خوبی می دانند که در عراق شرایط اجتماعی به دلیل جنگ و خشونت های اخیر، به گونه ای است که می توان مسیحیت را در این کشور به صورت مؤثری تبلیغ کرد و خیل عظیمی از افراد را به این کیش درآورد. یقیناً دولت های غربی خصوصاً آمریکا و رژیم صهیونیستی از این سفر مطلع بوده اند و هماهنگی های لازم با این کشورها صورت گرفته و نظر آنها نیز لحاظ شده است. اگر پاپ فرانسیس به عراق سفر کرده است در این شرایط خطیری که شما هم در سؤالتان به آن اشاره کردید؛ این خودش حاکی از آن است که امنیت پاپ در عراق از پیش تضمین شده است. بنابراین، سفر پاپ فرانسیس به عراق سفری نیست که واتیکان درباره آن تصمیم گرفته باشد بلکه یک تصمیم جدی و استراتژیک است. نکته مهم این است که چندین دولت در هماهنگ کردن این سفر نقش داشته اند و نظر خودشان را به واتیکان اعلام کرده اند. همان طور که می دانید، به دلیل فعالیت های سیاسی و ایدئولوژیکی حزب بعث در عراق برای سالیان طولانی، عقاید سکولار در این کشور در بخشی از جمعیت وابسته به حزب بعث بسیار تعمیق شده است. درست است که بعد از فروپاشی حکومت صدام و منحل شدن حزب بعث این عقاید تا حدی به حاشیه رفته اند ولی می شود این درخت در حال خشک شدن را با آبیاری احیا کرد. شاید یک بعد قضیه همین باشد. فعالیت داعش در عراق و ترویج خشونت به نام دین باعث شده است که بخش اعظمی از جوانان عراقی نسبت به دین بدبین شوند. حدود بیست سال است که عراق متولی فرهنگی مشخصی ندارد که به این وضعیت سر وسامانی داده شود. بنابراین، در غیبت یک هویت فرهنگی به راحتی می شود به این جوانان به چشم جامعه هدف برای نوکیشان مسیحی آینده نگاه کرد. به همین دلیل غربی ها در تلاش هستند تا مذهب جدید کلیسایی را به صورت یک آلترناتیو به خورد جوانان دین زده دهند. درست است که پاپ به صورت مستقیم در این خصوص حرفی نمی زند و صرفاً برنامه اش دیدار با مسیحیان عراق و بازدید از مراکز فرهنگی و دینی و تمدنی عراق است؛ ولی پاپ بسته های فرهنگی و دینی ای برای این سفر طراحی کرده است که زمینه ساز چنین چیزی در آینده خواهند شد. زمانی بود که کمونیسم به عنوان آلترناتیو اسلام در عراق تبلیغ می شد و به دلیل خلأ موجود مسیحیت می خواهد جایگزین کمونیسم شود. سفر پاپ با هدف ارائه چهره ای مثبت از کلیسا به عراقی ها صورت گرفته است. پاپ می گوید که حامل پیام صلح است ولی یقیناً هدف پنهان و اصلی این سفر صلح نیست! اگر بخواهیم دقیق تر و خلاصه تر در این باب اظهار نظر کنیم، باید بگوییم که سفر پاپ به عراق دو طرح را دنبال می کند یک طرح کوتاه مدت و دیگری طرح بلند مدت؛ طرح کوتاه مدت مورد نظر پاپ در عراق این است که فضایی به وجود بیاورد که مردم عراق آمریکایی ها را ببخشند و حضور آنها در عراق را قبول کنند؛ طرح بلند مدت مد نظر پاپ ارائه مسیحیت به عنوان یک بدیل به مردم رنج کشیده عراق است. وقتی پاپ می گوید که "ما از عراق انتظار دگردیسی داریم" این دگردیسی یقیناً در ساختارهای عقیدتی در عراق است. اسلام به عنوان دین خشونت تبلیغ می شود و در مقابل مسیحیت را ناجی مردم رنج کشیده و حافظ صلح در منطقه معرفی می کنند.
ساعد نیوز: همان طور که مستحضر هستید، پاپ فرانسیس امروز با حضرت آیت الله العظمی سید علی سیستانی در نجف اشرف دیدار کرد. هدف پاپ از این دیدار چه بود؟
سید جعفر قنادباشی: دیدار با رهبر مسلمانان در هر کشور، چهره مثبتی از کلیسا ارائه می دهد. این طور نیست که پاپ فرانسیس واقعاً با طرحی عملی و در جهت تحکیم صلح به سراغ آیت الله سیستانی رفته باشد. به بیان دیگر در اینجا هیچ بده بستان و رایزنی دیپلماتیک در معنای مصطلح اش وجود ندارد. فقط هدف از این دیدار تبلیغ برای کلیسا است. می خواهند پاپ را به عنوان ناجی صلح و مبشر دوستی جلوه دهند و در مقابل آیت الله سیستانی را عامل خشونت در عراق معرفی کنند. حتی شما به عکسی که از این دیدار منتشر شده است دقت کنید. پاپ با لباس یک دست سفید در برابر لباس سیاه آیت الله العظمی سیستانی. سفید نماد صلح و دوستی و سیاه نماد خشونت. پاپ فرانسیس می توانست در زمان مبارزه ملت عراق با داعش و حضور پررنگ این نیروی اهریمنی در عراق به این کشور سفر کند و برای صلح تبلیغ کند! ولی بعد از ریشه کن شدن این گروه تروریستی این سفر انجام شد. پاپ فرانسیس هیچ نقشی در ریشه کن کردن داعش در عراق ندارد. اینجا می خواهند با این عکس یک کارنامه سفید برای پاپ فرانسیس درست کنند در حالی که کارنامه پاپ در این زمینه مطلقاً سیاه است. پاپ باید بگوید که موضع او در برابر کشورهایی که در عراق و سوریه گروه تروریستی داعش را پایه گذاری کرده و از آن حمایت کردند چیست؟! یقیناً پاپ از این کشورها حمایت می کند. همان طور که گفتم هدف از این دیدار آن است که مسیحیت را صلح خواه و اسلام را به عنوان دینی خشونت زده معرفی کنند. از سوی دیگر، تلاش می کنند بگویند که آیت الله سیستانی و عراقی ها با محور مقاومت زاویه دارند.
ساعد نیوز: یکی از اهداف سفر پاپ فرانسیس به عراق، حمایت از "مسیحیان رنج کشیده" این کشور اعلام شده است و هیچ اسمی از مسلمانان بی دفاع که قربانیان اصلی ظلم ها و جورهای طاغوت بعثی و تروریسم داعشی بوده اند برده نمی شود. نظر حضرتعالی در این خصوص چیست؟
سید جعفر قنادباشی: دیدار با مسیحیان عراق در قالب حضور در کلیساهای موجود در شهرهای مختلف این کشور صورت می گیرد. آقای پاپ با تبلیغات گسترده درباره حمایت از حقوق اقلیت ها در عراق هدفش ایجاد زمینه برای تبلیغ مسیحیت به عنوان یک بدیل در برابر اسلام است. همان طور که قبلاً اشاره کردم، پاپ باید بگوید که موضع او در برابر کشورهایی که بنیانگذار داعش در عراق هستند چیست؟ نظر او درباره سرویس های اطلاعاتی غربی حامی تروریسم داعشی در عراق و منطقه خاورمیانه چیست؟ چرا در طول جنایات گسترده داعش در عراق تحت حمایت آمریکا و رژیم صهیونیستی پاپ سکوت اختیار کرد؟ لذا دلجویی پاپ از مسیحیان کارنامه سیاه او را پاک نخواهد کرد. البته خود مسیحیان عراق بارها از حمایت مسلمانان از این گروه در دوران تاریک جنایات داعش در عراق صحبت کرده اند. پاپ فرانسیس به خوبی اطلاع دارد که آمریکایی ها در همین زمانی که ما با همدیگر صحبت می کنیم در حال رساندن کمک نظامی به گروه های تروریستی در منطقه از جمله داعش هستند. یقیناً آن بخش آگاه از جامعه مسیحیان عراق نسبت به مواضع باطنی پاپ فرانسیس مطلع است و فریب تبلیغات را نمی خورد. همه می دانند که زخمی که بر تن مردم عراق وجود دارد به دست کسانی زده شده است که پاپ با آنان عهد اخوت و دوستی دارد و نمی شود زخم را زد و بعد از آن مرهم برای آن زخم آورد. این دیدار بعد از ریشه کن شدن داعش در عراق صورت گرفته است. چرا در آن سالها و برای حمایت از مردم عراق به این کشور سفر نکرد؟ آن زمانی که مردم عراق در تنگنا و دشواری بودند پاپ کجا بود؟ مردم آگاه عراق اعم از مسلمان و مسیحی این دلجویی را از پاپ فرانسیس نخواهند پذیرفت.
ساعد نیوز: پاپ فرانسیس اعلام کرده است که موحدان عالم باید برای برقراری صلح و ریشه کن شدن تروریسم در جهان با همدیگر متحد شوند. این ادعای پاپ چه اندازه با واقعیت های موجود همخوانی دارد؟
سید جعفر قنادباشی: کلیسا در بخش آموزشی همه جا خودش را به عنوان دینی توحیدی معرفی می کند در حالی که ذات این دین تثلیثی است و وقتی شما بروشورهای تبلیغاتی ای که روی آن نوشته اند "خدا یکی راه یکی" را مورد بررسی قرار می دهید متوجه تناقض های موجود می شوید. متأسفانه حرفی که پاپ فرانسیس می زند فقط جنبه تبلیغاتی دارد و به هیچ وجه از سر صداقت نیست. چرا که اگر واقعاً به این ایده اعتقاد داشت باید حمایت های آمریکا از داعش را محکوم می کرد. همیشه در رسانه های غربی ما شاهد این هستیم که اسلام را به عنوان یک دین خشن معرفی می کنند و در این خصوص نیز باز کلیسا هیچ موضع روشنی ندارد تا ما این ادعا را باور کنیم که پاپ فرانسیس واقعاً به دنبال صلح است. شما ببینید دیدار پاپ در عراق با تدابیر شدید امنیتی صورت می گیرد. در حالی که اعلام کرده اند که هدف پاپ دیدار با مردم عراق است. این مردم عراق کجا هستند؟ الان که داعشی وجود ندارد تا ما بگوییم که پاپ از سلامت جانش می ترسد. در زمان حضور داعش هم در مراسم اربعین خیل عظیمی از مردم و کسانی که حامی مردم عراق بودند شرکت می کردند. ولی در زمان صلح هم پاپ حاضر به حضور در جمع مردم عراق نیست. بنابراین، ادعای صلح و همفزایی همه پوششی است برای پیشبرد طرح تبلیغی و تبشیری کلیسا و سؤاستفاده از خلأ موجود فرهنگی و عقیدتی در عراق.