بررسی جرم نزاع ساختگی، خودزنی و دریافت دیه

  یکشنبه، 29 خرداد 1401   زمان مطالعه 10 دقیقه
بررسی جرم نزاع ساختگی، خودزنی و دریافت دیه
پرداخت دیه در ایران که برگرفته از احکام فقهی است در مواردی باعث شده برخی افراد به فکر فریب پزشکی قانونی که میزان آسیب‌دیدگی و نرخ دیه را مشخص می‌کند، بیفتند. یکی از این روش های مرسوم خود زنی با عنوان نزاع است. همراه ساعد نیوز باشید.

درباره ی نزاع ساختگی

نزاع های ساختگی یا انجام کار هایی برای فریب افکار عمومی برای دریافت بیشتر دیه هر چند مساله جدیدی نیست، اما در سال های اخیر تا حدی افزایش یافته است. این افزایش البته شاید ناشی از افزایش کشفیات باشد، چراکه مسئولان پزشکی قانونی مدعی هستند اغلب نزاع های ساختگی و دروغ در رابطه با صدمات بدنی را کشف می کنند. نمی توان افزایش آسیب های اجتماعی را کتمان کرد و مانند برخی مسائل روی آن سرپوش گذاشت، چرا که هر لحظه معضلاتی در حال وقوع هستند که مردم ناخواسته درگیر آن شده اند؛ معضلاتی که در نگاه اول آدمی را به تعجب وامی دارند، چراکه اکنون برخی نزاع ها، کتک کاری ها و خشونت های اجتماعی نیز ساختگی اند و هنجارشکنان درصدند که با پر رنگ جلوه دادن آسیب دیدگی ها رنگ و لعابی به ماجرا داده و قضیه را به نفع خودشان تمام کنند، آن چنان که این متخلفان نه تنها قوانین را دور می زنند، بلکه به خودزنی نیز روی آورده تا شدت و حدت ضرب و شتم را در خود نمایان تر کنند. از این رو نزاع های ساختگی معضلی از جنس آسیب به خود است که در پاره ای موارد نیز به دیگری انتقال می یابد تا اسباب فرار از مجازات فراهم شود. بنابراین نزاع های ساختگی در دل خود تاسف عمیقی را به دنبال دارند، چرا که اکنون برخی افراد حتی به جسم خود نیز رحم نمی کنند و برای اینکه پولی دریافت کنند به آن صدمه می زنند. حال آنکه با کشف آسیب دیدگی جعلی تنها خسارت جانی به افراد وارد می شود بدون آنکه به اهداف خود هم رسیده باشند و در این بین محاکم قضائی نیز پرونده هایی را به خود می بینند که وقت زیادی را هم از مسئولان رسیدگی به جرایم و هم از طرف دیگر دعاوی می گیرند، چرا که کشف نزاع های ساختگی فرایندی را می طلبد که در جای خود مستلزم صرف هزینه و زمان است. بنابراین باید این آسیب را از منظر جامعه شناختی و روانشناختی بررسی کنیم تا مشخص شود چرا برخی افراد به این مساله روی می آورند.

انواع خود زنی هایی که برای گرفتن دیه انجام می شوند

برخی اختلافات را می توان بدون آنکه آسیبی به خود و دیگری وارد شود با مصالحه حل و فصل کرد و به اتمام رساند، گرچه دستمایه برخی نزاع های ساختگی نیز ریشه در جرایم دیگری مانند تحصیل مال ناصواب دارد، اما نزاع های ساختگی را از هر بعدی که بنگریم ریشه در اجتماعی دارد که سبب تقویت این رفتارها در افراد شده است. بنابراین باید بیشتر از پیش صاحبنظران با موشکافی تمامی ابعاد را بسنجند و درصدد ارائه راهکار باشند. همچنین پزشکی قانونی نیز باید در کشف این ماجرا با دقت بیشتری عمل کرده و مجازات مناسبی را در نظر بگیرد تا از این طریق یکی از راه های فریب دیگران بسته شود، چرا که این روزها با انواع کلاهبرداری ها اعتماد مردم دستخوش مسائلی شده که به این سادگی نمی توان در جهت ترمیم عواقب آن گام برداشت؛ مسائلی که در دل خود ناامنی را به وجود آورده و افکار عمومی را نسبت به همه چیز بد بین کرده است. خود زنی ها برای گرفتن دیه معمولاً به دو صورت انجام می شوند که عبارتند از:

  1. تصادف ساختگی: بیشترین نوع خود زنی با هدف گرفتن دیه در تصادفات رانندگی رخ می دهد. بدین صورت که بعضی از افراد با پریدن در مسیر خودروها خود را مصدوم کرده و از راننده شکایت و درخواست دیه می کنند؛ امروزه اکثر تصادفات ساختگی بین خودرو با عابر پیاده، دوچرخه یا موتور سیکلت با حضور سه تا پنج نفر که در واقع یک باند را تشکیل می دهند، صورت می گیرد و اعضای این باند ها به خاطر مصدومیت دیه هایی با مبالغ بالا را از شرکت های بیمه دریافت می کنند.
  1. وارد کردن جراحت به خود هنگام نزاع: در موارد دیگری افراد با درگیر کردن خود به نزاع و افزایش جراحات وارد شده به خود، از طرف یا طرفین دیگر نزاع شکایت و درخواست دیه می کند؛ هدف افراد در این نوع از کلاهبرداری اخاذی از شرکت های بیمه با ایجاد جراحت عمدی در بدن خود می باشد؛ جراحت هایی از قبیل ایجاد کبودی، نقص عضو مانند: اره کردن استخوان ترقوه و یا زدن اسپری و تزریق مواد بی حس کننده به دست و پا برای بی حس کردن و سپس اقدام به شکستن آن ها برای دریافت دیه، خود زنی بوده و بنابر گزارش رئیس سازمان پزشکی قانونی کل کشور مردان بیشتر جمعیت افرادی را که خود زنی می کنند تشکیل می دهند.

امروزه با استفاده از فناوری جدید راه به روی این شکل از کلاهبرداری ها بسته شده است. عنوان مجرمانه ای تحت بزه خود زنی در قانون مجازات اسلامی وجود ندارد و خود زنی نیز همانند خودکشی جرم محسوب نمی شود. اما استثناعاتی نیز برای این مسئله وجود دارد؛ در ماده ۵۱ قانون مجازات نیرو های مسلح، اگر شخصی با انگیزه های مختلف و برای کسب امتیاز به خود صدمه بزند، برای او مجازاتی در نظر گرفته می شود. متاسفانه گاهی مجازات خود زنی برای گرفتن دیه تنها محروم شدن فرد از دریافت دیه می باشد؛ به عنوان مثال:

فردی با قصد گرفتن معافیت یا دیه به خود صدمه می زند، اما در قانون مجازات اسلامی به صورت کلی چنین عنوان مجرمانه ای وجود ندارد و شخص پس از صدمه زدن به خود، خود را محق جلوه داده و اظهار می کند این صدمه در دعوا و یا تصادفی به او وارد شده است و صحت این مسئله به کمک پزشکی قانونی بررسی خواهد شد (توجه داشته باشید که تشخیص صحت این مسئله کار دشواری نمی باشد)، اگرچه افرادی که با انگیزه گرفتن دیه این کار را می کنند مجرم شناخته می شوند؛ اما ما در این زمینه خلاء قانونی داریم و قانونگذار باید بیشتر به این مبحث رسیدگی کند.

پوستر خودزنی

نزاع های ساختگی در معاینات پزشکی قانونی

در ۹ ماهه امسال بیش از ۴۳۶ هزار نفر به دلیل نزاع به مراکز پزشکی قانونی کل کشور مراجعه کرده اند. این آمار حجم بالای پرونده های ارجاعی به پزشکی قانونی را نشان می دهد و البته ممکن است درصد کمی از آنها ساختگی باشد؛ موضوعی که اوایل ماه جاری جانشین رئیس سازمان پزشکی قانونی در مدیریت بحران به تشریح آن پرداخت. گاهی ممکن است افرادی در نزاع با یکدیگر دچار آسیب دیدگی شوند و بعضا ممکن است برخی از طرفین بخواهند بعد از نزاع با خودزنی آسیب دیدگی خود را افزایش داده یا آسیب دیدگی های قبلی خود را ناشی از نزاع اعلام کنند که در این زمینه پزشکی قانونی با شیوه های خاص خود امکان تشخیص را داشته و می تواند چنین ادعایی را رد کند. او با بیان اینکه امکانات و سطح کارشناسی پزشکی قانونی در تشخیص آسیب دیدگی های جعلی و غیر مرتبط در سال های اخیر افزایش داشته است، افزود: با توجه به اینکه اطلاعات افرادی که به دلیل نزاع به پزشکی قانونی مراجعه می کنند ثبت می شود، بنابراین از طریق این اطلاعات نیز می توان متوجه شد که به عنوان مثال فردی در طول یک سال چند بار با ادعای نزاع به پزشکی قانونی مراجعه کرده است. او اظهار کرد: زمانی که یک مصدوم با ادعای نزاع به پزشکی قانونی مراجعه می کند و ما وی را معاینه می کنیم، چنانچه به این نتیجه برسیم که صدمات ناشی از حادثه مورد ادعا نیست، در گزارشی که به مقام قضائی ارسال می شود اعلام می کنیم که مثلا فلان آسیب دیدگی با ادعا یا زمان آن تطابق ندارد و در نهایت این قاضی است که حکم را صادر می کند. او درباره اینکه اگر فردی به پزشکی قانونی مراجعه کند چه مراحلی را باید طی کند، افزود: زمانی که یک فرد برای میزان صدمات جسمی به پزشکی قانونی مراجعه می کند آسیب های وی بررسی شده و با قانون مجازات اسلامی تطبیق داده می شود. سپس بررسی می شود که عامل ایجاد این ضایعه به چه دلیل بوده و آیا حدوث آن می تواند با حادثه مورد ادعا نظیر تصادف یا نزاع و... تطابق داشته باشد یا خیر. علی بخشی ادامه داد: در گام بعدی زمان حدوث ضایعه مشخص می شود و پزشکی قانونی اعلام می کند که این آسیب دیدگی مثلا مربوط به یک یا دو روز قبل یا چه محدوده زمانی است. بنا به گفته او، ادعای افراد در مورد آسیب دیدگی ناشی از تصادف یا نزاع در پزشکی قانونی بررسی و کارشناسی شده و اگر ادعای کذبی باشد، به مقام قضائی اعلام می شود و این افراد به دلیل جعل حتی ممکن است محاکمه نیز بشوند.

جرم انگاری آسیب دیدگی جعلی

یک حقوقدان درباره نزاع های ساختگی می گوید: هر گاه فردی برای فرار از مجازات صحنه سازی کند برای او مجازات در نظر گرفته می شود، یعنی رهانیدن یا نجات دیگری از مجازات جرم تلقی خواهد شد و از این منظر قانونگذار جرم انگاری می کند. از سوی دیگر، اگر فردی برای قلب حقیقت در یک پرونده متوسل به شیوه های مجرمانه برای خود شود باز هم قانونگذار نسبت به این موضوع جرم انگاری کرده و مجازاتی را در نظر می گیرد. او درباره آسیب دیدگی جعلی اظهار می کند: اینکه یک موضوع خودزنی تلقی می شود یا نه، بر اساس تجربه و علم کارشناسان پزشکی قانونی بررسی می شود. او با ذکر مثالی می افزاید: در بعضی موارد فرد برای اینکه دیگری را فریب دهد، اقدام به درگیری کرده و مدعی می شود که دیگری به او آسیب وارد کرده است. بنابراین تشخیص عمدی بودن یا خودزنی با پزشکی قانونی است. بر اساس ناهنجاری ها و آسیب های اجتماعی موجود در جامعه جهش نوع جرایم وجود دارد که مردم از آن بسیار آسیب دیده اند. در این زمینه عده ای از مجرمان به عناوین مختلف مردم را فریب می دهند و دیگران نیز به مراجع انتظامی روی می آورند. یکی از علل ارتکاب چنین جرایمی دریافت پول های ناصواب یا تحصیل مال از طریق نامشروع است که مدت هاست در جامعه ما شکل گرفته و رو به افزایش است. احمدی نیاز عنوان می کند: معاونت پیشگیری و ریاست قوه قضائیه بر حسب اصل ۱۵۶ قانون اساسی باید در این راستا تدابیر و سیاست های مناسبی را اتخاذ کند که تشخیص درست در این زمینه با ذکاوت و هوشمندی میسر شود. این حقوقدان بیان می کند: در صورت کشف نزاع های ساختگی باید نوع جرم مشخص باشد تا مجازات با آن انطباق یابد، یعنی اگر نزاع ساختگی برای تحصیل مال نامشروع از دیگری به منظور کلاهبرداری باشد یک تا هفت سال حبس برای مجرم در نظر گرفته می شود یا اگر فردی با نزاع ساختگی بخواهد از مجازات فرار کند یا دیگری را از مجازات فراری دهد نیز با توجه به جرم شکل گرفته مجازات خاصی برای او اعمال می شود. به عبارت دیگر هر کدام از صور خاص آسیب دیدگی جعلی بستگی به نظر دادیار و بازپرسی دارد که جرم را با مجازات تطبیق می دهد. نزاع های ساختگی باعث سلب اعتماد مردم و تضییع حقوق ملت خواهد شد و منجر می شود که پرونده های واهی در محاکم دادگستری افزایش یابند. بنابراین می طلبد که قوه قضائیه برخورد با این نوع جرایم را تشدید کند.

امیدوارم از محتوای مسائل حقوقی نهایت استفاده را برده باشید و برای کسانی که دچار مشکل حقوقی هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش آموزش ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم.


دیدگاه ها
  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
حضور بدون تشریفات پسر رهبر معظم انقلاب در جلسه اولیاء و مربیان مدرسه فرزندشان+عکس (216 نظر) (عکس) امکانات فوق العاده برج روما رزیدنس، محل زندگی علی دایی / از آمفی تئاتر گرفته تا سونا و جکوزی و سالن بیلیارد! + تصاویری از داخل واحدها (10 نظر) تصاویری جالب و نوستالژیک از دوره دانشجویی مریم میرزاخانی در ایران/ مدال افتخار المپیاد بر گردن بانوی دانشمند (5 نظر) تعجب نگهبانان کره‌ای از زیرشلواری و زیرپیراهنی ناطق نوری! / آقا فرمودند: من فکر کردم اگر بیست روز شما این جا بمانید به کجا می‌رسید (5 نظر) خلاقیت خنده دار مادر ایرانی در نوشتن مشق پسرش به طور برعکس برای رد گم کُنی و متوجه نشدن معلمش حماسه آفرید+ویدیو/ مامانا ایده بگیرین 😂 (4 نظر) رونمایی از ورژن دخترانه حامد آهنگی: خانمها آقایون اینم سحر دختر نازم!😂+فیلم (3 نظر) خلاقیت منحصربفرد کارگر بلوچی در اختراع تراکتور با قدرت حمل 200 کیلو آجر+ویدئو/ با پراید وانت معاوضه میشه😂 (1 نظر) آوازخوانی زیبا و بی‌نظیر علی طولابی برای ژاله صامتی/ با صدای بهشتیش ترکوند!+ویدیو (1 نظر) خلاقیت خنده دار اوستای بنا در ساختن خانه با ستونی که به زمین وصل نیست+ویدیو/ مغز نیست که از هر رگش یه هنر میریزه😂 (1 نظر) شهرداری کرمانشاه مجسمه پاندای کونگ‌فوکار را به آغوش مردم ایران بازگرداند/ رفته میکاپ کرده اومده😂+عکس (1 نظر) دزدی از غرفه ویتنام و ترکیه در نمایشگاه کتاب تهران / فرهنگی‌ترین رویداد کشور در تیررس دله دزدها! (1 نظر) فرح پهلوی در چه شرایطی برای سگ سالومه مجری منوتو گریست؟ + ویدئو (1 نظر) چادر نماز گل گلی بهاره رهنما که با سر کردن آن روز دختر را اینگونه تبریک گفت+عکس/ چقدر این پوشش بهش میاد از واکنش همایون شجریان به خیانتش تا صف طولانی امضای سروش صحت در حواشی داغ امروز سه‌شنبه 25 اردیبهشت 1403 اعتراف چندش و عجیب اهالی قبیله آدم‌خوارها: من گوشت یک مرد و یک زن را خورده‌ام!+ویدیو
دیگران می‌خوانند   
کشف موش‌های مومیایی شده در مقبره مصر پلیس به دنبال دزدهای وحشی مسلح خانه های تهران و کرج / گانگسترهای نقابدار تحت تعقیب! سردارسلیمانی فردای‌عروسی خود راهی جبهه شد ویدئویی دیده نشده از حضور مجتبی خامنه ای پسر رهبر انقلاب در جبهه جنگ/ دفاع از وطن و ناموس و اسلام +فیلم از فیلم جدید مدیری تا کار کردن عطاران در سوپر مارکت در حواشی داغ امروز جمعه 28 اردیبهشت 1403 تنها تصویر از پدر و مادر عرفان طهماسبی، نابغه عصر جدید/ آقای خواننده رو اون گوشه دیدین؟ دورهمی دونفره و دلنشین یوسف تیموری به همراه مادرش در رستورانی شیک+عکس/ و آقای بازیگری که کپی مامانشه امضای جهانبخش بر روی پای شکسته دختر هلندی!+ عکس قاب اختصاصی نجم الدین شریعتی و جواد نکونام در یک مکان مذهبی خوانندگی زیبا و پراحساس مرد خوش صدای روشندل با یک آهنگ عاشقانه/ همه محو اجراش شدن+ویدیو انتشار عکس پسر جوان مریم کاویانی، عمه شاهرخ استخری در سریال فاصله ها/ خیلی شبیه مامانشه+عکس فال انبیاء روزانه جمعه 28 اردیبهشت ماه 1403 آخرین سلفی نرگس محمدی با برادرزاده ی نازش امیرعلی که بر اثر بیماری فوت شد +عکس/ روحش شاد نگاهی به گران ترین جشن عروسی سال با تجملات چشم نواز+تصاویر نخستین اظهارنظر پارسا پیروزفر و شهاب حسینی درباره بازی در فیلم «مست عشق»/پیروزفر: نقش مولانا شانس بزرگی برایم بود/ حسینی : شمس مرا با خودش برد پسری که شاگرد باباش بود ماشین سنگین میخره و تو جاده پدرش و میبینه+ ویدئو/فقط واکنششو ببین... هیجان و خوشحالی نصف شبی مجید صالحی با شنیدن جواب مثبت زیبا بروفه به خواستگاریش+ ویدئو/ من با واکنش پدرش 2 ساعت خندیدم😂 استایل جذاب نوید محمدزاده و صدرای پوست شیر در عروسی شلوغ حسین سلیمانی/ فریبرز نون خ هم دعوت بود!+عکس 2 کودک جانباخته در حادثه سیل مشهد+عکس/ خدا به خانواده هاشون صبر بده عشق و حال جورجینا همراه با شازده پسر و پرنسس های نازش در دنیای جادویی دیزنی‌لند/ کودک درونشم فعال شد+عکس برگردان هندی دیالوگ ماندگار الناز شاکردوست و نوید محمدزاده از زبان هانیه غلامی! +ویدئو مراسم باشکوه ازدواج دو میمون بامزه با لباس عروس و کت وشلوار در باغ وحش تهران+عکس عکس جالب بدل پارسا پیروزفر درحال کمک به سیل‌زدگان در مشهد سوژه داغ رسانه ها شد روایت رهبر معظم انقلاب از تجربه نزدیک به مرگ +ویدئو/ در مرز عالم برزخ خودم را احساس کردم فال روزانه امروز دوجمعه 28 اردیبهشت ماه 1403 فال شمع روزانه امروز جمعه 28 اردیبهشت ماه 1403 فال ابجد روزانه جمعه 28 اردیبهشت 1403 فال قهوه با نشان روز جمعه 28 اردیبهشت ماه 1403 فال حافظ با تفسیر روز جمعه 28 اردیبهشت 1403 + فیلم واکنش خنده دار حامد آهنگی به حرف مهران مدیری: چیزی مصرف نمیکنم! والا شواهد چیز دیگه ای رو نشون میده😂+فیلم فاجعه در شهربازی؛ لحظه کشیدن مردم روی شاخه‌های درخت و زمین آسفالت!+ فیلم بهترین کار بعد از ریختن شیر روی فرش پاسخ شوکه کننده یک آدم‌خوار به سوال خبرنگار نگاهی به تسبیح،کلاه و لباس های شخصی باقی مانده از مولانا در موزه شهر قونیه ترکیه+عکس 3 روغن طبیعی که به تسریع رشد مو کمک می‌کند 8 اشتباه رایج در چیدمان منزل که باید از همین حالا اصلاح کنید گرد و خاک تماشایی مرد ایرانی با آهنگ جیپسی کینگ+ ویدئو/ روسفیدمون کردی مرد با این صدا لحظه دلهره‌آور از حضور یک جوان روی پل‌هوایی برای خودکشی در لاهیجان+ فیلم خاص ترین و شیک ترین مدل های دیزاین بالکن دنج و راحت تمرینات عاشقانه اکرم بانو با همسرش علیرضا بیرانوند در ویلای باصفا و لوکسشون+عکس
تیتر امروز   
پشت پا زدن به حقوق 10 هزار یورویی ؛ دکتر طناز بحری از آمستردام تا زابل + فیلم
کشف عجیب‌ترین پرترۀ «ناپلئون» با قدمت 200 سال روی یک در چوبی+ تصاویر
کشف موش‌های مومیایی شده در مقبره مصر
پلیس به دنبال دزدهای وحشی مسلح خانه های تهران و کرج / گانگسترهای نقابدار تحت تعقیب!
سردارسلیمانی فردای‌عروسی خود راهی جبهه شد
از فیلم جدید مدیری تا کار کردن عطاران در سوپر مارکت در حواشی داغ امروز جمعه 28 اردیبهشت 1403
نخستین اظهارنظر پارسا پیروزفر و شهاب حسینی درباره بازی در فیلم «مست عشق»/پیروزفر: نقش مولانا شانس بزرگی برایم بود/ حسینی : شمس مرا با خودش برد
فال روزانه امروز دوجمعه 28 اردیبهشت ماه 1403
فال قهوه با نشان روز جمعه 28 اردیبهشت ماه 1403
فال حافظ با تفسیر روز جمعه 28 اردیبهشت 1403 + فیلم
فال شمع روزانه امروز جمعه 28 اردیبهشت ماه 1403
پاسخ شوکه کننده یک آدم‌خوار به سوال خبرنگار
فال ابجد روزانه جمعه 28 اردیبهشت 1403
فال انبیاء روزانه جمعه 28 اردیبهشت ماه 1403
چرا ایرانی‌ها «بچه دار» نمی‌شوند؟