کاهش وزن و رژیم لاغری در دوران بارداری چه خطراتی دارد؟

شاید زمانی که متوجه شدید باردار هستید به فکر کاهش وزن بی افتید. شما به دلیل تهوع صبحگاهی یا افزایش چربی بدن ناخواسته وزن خود را کاهش دهید تا مشکلی برای شما و فرزندتان پیش نیاید.

کاهش وزن در دوران بارداری به چه صورت است؟

به طور کلی پزشکان و متخصصان تغذیه کاهش وزن در دوران بارداری را توصیه نمی کنند. به ندرت چاقی شدید ممکن است بارداری و زایمان را خطرناک کند و به همین دلیل کاهش وزن توصیه می شود. درک این نکته نیز ضروری است که اضافه وزن همیشه به این معنا نیست که شما بارداری ناسالم و مشکل دار خواهید داشت. رعایت رژیم غذایی سالم و برنامه ورزشی می تواند تا حد زیادی در سلامت شما و نوزاد شما در دوران بارداری نقش داشته باشد.

کم کردن وزن در بارداری چه خطری دارد؟

چند کیلو وزن کم کردن در بارداری اشکالی ندارد اما به طور کلی، کاهش وزن ادامه دار در دوران بارداری با افزایش خطر کمبود وزن نوزاد هنگام تولد و زایمان زودرس همراه است.طبق مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها، وزن کم کردن در بارداری می تواند منجر به زایمان زودرس شود، زایمان زودرس یعنی به دنیا آمدن نوزاد قبل از اتمام هفته 37 بارداری. نوزادانی که از بدو تولد وزن کمی دارند ممکن است به سایر مشکلات سلامتی یا ناهنجاری مبتلا باشند. به همین دلیل پزشک شما وزنتان را برای جلوگیری از عوارضی که می تواند بر جنین شما تأثیر بگذارد، دقیق کنترل می کند.

مضرات رژیم لاغری برای کم کردن وزن در بارداری

از خطرات رژیم غذایی لاغری برای دستیابی به کاهش وزن در دوران بارداری می توان به آسیب های مغزی جنین اشاره کرد. این آسیب ناشی از کتون یا استون های (قطعات کربنی) شکل گرفته در کبد است که به راحتی از جفت عبور و وارد بدن جنین می شود. احساس گرسنگی سرمنشا تشکیل این مواد در بدن مادر می باشد. تولید این ماده خصوصاً در سه ماهه اول بارداری خطرناک تر است و بیش از هر وقت دیگری سلامت جنین را با مشکل روبرو می کند. به این مشکل می توان افزایش بروز بیماری های قلبی عروقی، افسردگی، اعتیاد و توهم در نوزاد را نیز اضافه کرد. به همین دلیل توصیه می شود که زنان باردار به هیچ وجه خود را گرسنه نگه نداشته و تعداد میان وعده های خود را افزایش دهند.

مضرات ورزش های سنگین برای کم کردن وزن در بارداری

ورزش کردن در دوران بارداری در شرایط خاصی برای بهبود خواب، کاهش استرس، بهتر شدن خلق و خو، کاهش درد، ساده شدن زایمان و نه با هدف کاهش وزن تجویز می شود. البته هر ورزشی در این شرایط مطلوب نیست و می تواند مشکل زا شود. به همین دلیل ورزش کردن در دوره بارداری با محدودیت روبرو است و لازم است هر اقدامی زیر نظر پزشک متخصص انجام شود. شنا کردن، پیاده روی ساده و ورزش های هوازی سبک از جمله فعالیت های رایج بین زنان باردار است. البته در برخی شرایط مثل چندقلوزایی، بیماران قلبی، تنفسی، امکان پارگی کیسه آب و ...، حتی انجام این فعالیت ها نیز مشکل زا بوده و توصیه نمی شود.

از خطرات ورزش های و فعالیت های سنگین بدنی نیز می توان به سقط جنینی، خونریزی، آسیب به جنین و ... اشاره کرد. اما فعالیت های استقامتی و سنگین یا موارد دارای جنب و جوش زیاد، وزنه، نگه داشتن نفس، خوابیدن روی شکم و بسیاری موارد دیگر به هیچ وجه توصیه نمی شوند. همزمان با فعالیت بیشتر عضلات، گلوکز بیشتری استفاده کرده و همین امر میزان قندخون جنین را تحت تاثیر قرار می دهد. علاوه بر این، عضلات خون و اکسیژن بیشتری مصرف کرده و اکسیژن و مواد مغذی کمتری در اختیاز جنین قرار می گیرد. به این موارد می توان اختلال در تولید هورمون ها و دمای بدن را نیز اضافه کرد.

چه زمانی به مادران باردار توصیه می شود که وزن کم کنند؟

کاهش وزن عمدی در بارداری توصیه نمی شود مگر اینکه توسط پزشک متخصص توصیه شده باشد. در برخی موارد، کمی کاهش وزن برای برخی از خانم هایی که چاقی مفرط دارند توصیه می شود. با این حال، این موضوع تا حدودی بحث برانگیز است زیرا کارشناسان در مورد مزایا و خطرات این روش اختلاف نظر دارند.بسیاری ازتحقیقات نشان داده است که کاهش وزن برای زنانی که چاقی دارند خطر ابتلا به پره اکلامپسی، دیابت بارداری، سزارین اضطراری و داشتن یک نوزاد بسیار درشت را کاهش می دهد.

کاهش وزن باعث کندی رشد در نوزادان می شود؟

کاهش وزن بر رشد نوزاد تأثیر می گذارد به همین دلیل است که اکثر ارائه دهندگان به ندرت به افراد باردار توصیه می کنند وزن خود را کاهش دهند.

آیا کاهش وزن باعث تولد زودرس می شود؟

مادرانی که وزن خود را کاهش می دهند یا وزن کافی ندارند ممکن است در معرض خطر زایمان زودرس باشند. رژیم های غذایی محدودکننده حتی برای والدین باردار که دارای اضافه وزن هستند احتمال زایمان زودرس را افزایش می دهد. برخی از نوزادان نارس دچار معلولیت های طولانی مدت می شوند.

چه زمانی می توانم کاهش وزن را شروع کنم؟

شما باید در مورد زمان دقیق کاهش وزن بعد از زایمان با پزشک خود صحبت کنید. به طور کلی کاهش وزن در عرض چند هفته پس از زایمان بی خطر است. شما به طور طبیعی شروع به کاهش وزن در روزها و هفته های بعد از تولد می کنید. کاهش وزن پس از زایمان باید به تدریج اتفاق بیفتد و تمرکز باید روی غذاهای مغذی باشد. اگر از شیر مادر تغذیه می کنید باید به خاطر داشته باشید که تغذیه با شیر مادر نیاز به کالری اضافی دارد.

رژیم غذایی برای کنترل وزن در دوران بارداری

حتی در صورتی که مادری با اضافه وزن شدید باردار شده باشد کاهش وزن در دوران بارداری ممنوع است.اگر جزو علاقه مندان به رژیم غذایی هستید باید بدانید که در رژیم های غذایی مصرف هر ۵ گروه میوه و سبزیجات، شیر و لبنیات، نان، غلات و گوشت از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.ممکن است برخی از بانوان در زمان بارداری به علت اضافه وزن یا جلوگیری از آن مواد غذایی مفید را مصرف نکنند و با انجام این کار به سلامت جنین و خودشان آسیب برسانند. نکته بسیار مهم در این زمینه مصرف شیر و لبنیات است که اگر رعایت نشود می تواند بدن فرد را دچار کمبود کلسیم کند؛ بنابراین متخصصان تغذیه و رژیم درمانی نوشیدن ۳ لیوان شیر کم چرب و پاستوریزه شده را در طول روز به بانوان باردار توصیه می کنند.

واضح است که گرفتن یک رژیم کاهش وزن در دوران بارداری و کاهش شدید وزن مانع از دریافت کافی کالری و ویتامین های مورد نیاز شده و می تواند سلامت بارداری را به خطر اندازد. برای حل این مشکل و کنترل وزن در دوران بارداری توصیه می کنیم که از همان ابتدای بارداری تحت نظر یک متخصص تغذیه مجرب، از یک رژیم غذایی در دوران بارداری پیروی کنید. بعلاوه به کارگیری روش های زیر بدون شک در کنترل وزن شما در این دوران موثر خواهد بود.

1- میزان کالری های مورد نیاز خود را بدانید

همان طور که می دانید، همه خانم های باردار نیاز ندارند وزن خود را به یک اندازه بالا ببرند. بنابراین باید بدانید چه مقدار کالری نیاز دارید. در این مورد با پزشک خود صحبت کنید تا نیازهای شما را مشخص کند.برای کنترل وزن در بارداری سراغ رژیم های کم کربوهیدراتی مانند آنچه که مورد استفاده سلبریتی هاست نروید. زیرا چنین رژیم هایی در دوران بارداری به تعداد زیادی پزشک و متخصص و همچنین امکانات فراوان نیاز دارند.

2- چندین وعده غذایی کم حجم مصرف کنید

این مورد هم در زمان بارداری و هم در زمانی که باردار نیستید راه حل مناسبی است. خوردن چند وعده غذایی به شما کمک می کند مقدار غذای خود را کنترل کنید و مخصوصاً در زمان بارداری مفید است. خوردن یک وعده غذایی به مقدار زیاد، ممکن است باعث بد حالی شما شود.

3- غذای سالم بخورید

حال که متوجه شدید باید رژیم مناسبی داشته باشید اجازه دهید تا ببینیم چه غذاهایی سالم و برای شما مناسب هستند.

• میوه ها و سبزیجات تازه
• غلات صبحانه و نان تهیه شده از غلات کامل
• شیر و لبنیات کم چرب
• چربی های غیراشباع مثل روغن زیتون، روغن کانولا و روغن فندق

در ادامه، لیست بلندی از غذاهایی داریم که باید جهت کنترل وزن در دوران بارداری از آن ها پرهیز کنید.

• غذاهای حاوی قند فراوان
• غذاها و نوشیدنی هایی که حاوی شکر و انواع شربت هستند
• هله هوله مثل چیپس، آب نبات، کیک، شیرینی و بستنی. خوردن این خوراکی ها گاهی اوقات ایرادی ندارد اگر تبدیل به عادت شما نشود.
• نمک باعث احتباس آب در بدن می شود. بنابراین از افزودن آن به غذاهایی که در خانه می پزید خودداری کنید.
• چربی های ناسالم مثل مارگارین، کره، سس ها، مایونز و سس های سالاد.
• ورزش کردن تأثیر بسزایی در این دوران برای کاهش وزن خواهد داشت.

4- ورزش کنید

تنها به دلیل باردار بودن نباید ورزش کردن را کنار بگذارید. ورزش برای کنترل وزن شما مهم است.خیلی ها می گویند روزی شش ساعت به صورت فشرده ورزش کنید. ۴۵ تا ۵۵ دقیقه ورزش هوازی و بعد یک ساعت پیلاتس یا یوگا به اندازه ی سه بار در روز، بسیار مؤثر خواهد بود.درست است ورزش به طور کلی پر از فایده است اما قبل از هر برنامه ورزشی با پزشک خود مشورت کنید. شما به هفته ای دو تا سه ساعت فعالیت ایروبیک با شدت متوسط نیاز دارید. درمورد ورزش مورد نظرتان حتما با پزشک خود مشورت کنید.

5- انتخاب آگاهانه ای در خوراک خود داشته باشید

سبک زندگی سالم تماماً با انتخابی که در هنگام غذا خوردن انجام می دهید در ارتباط است. یک پیتزای پر از پنیر که روی آن پوشیده از بیکن های چرب باشد شاید آب دهان شما را راه بیندازد، اما هیچ فایده ای برای جنین و بدن شما ندارد. هر وقت غذای سالم انتخاب می کنیم تصمیم آگاهانه ای می گیریم که به بدن خود احترام بگذاریم.

6- تغییرات را بپذیرید

احترام گذاشتن به بدن خود به معنای پذیرفتن آن نیز هست، افزایش وزن در دوران بارداری طبیعی بوده و در واقع برای سلامت جنین ضروری است. سعی کنید اضافه وزن خود را بعد از تولد فرزندتان کاهش دهید.در کنترل وزن در دوران بارداری و کاهش وزن بعد از زایمان به خود استرس ندهید. اولویت شما سلامت جنین شما است.

7- تغذیه ای متناسب با نیازهای دو نفرتان داشته باشید

بارداری به این معنا نیست که باید دو برابر غذا بخورید. ۲۰ گرم پروتئین اضافه و ۳۰۰ کیلوکالری انرژی اضافه میزانی است که برای یک افزایش وزن متعادل به آن نیاز دارید. بدن به جز پروتئین و کالری به مواد مغذی نظیر اسید فولیک، ویتامین B12 و کلسیم هم نیاز دارد.برای تامین پروتئین، از آجیل و برای تامین کالری اضافه از شیر و غلات صبحانه استفاده کنید. تخم مرغ و ماست هم منبع عالی پروتئین، کلسیم و ویتامین D محسوب می شوند. اسفناج حاوی مقادیر بالایی اسید فولیک است و باید در رژیم روزانه شما قرار گیرد. گوشت قرمز نیز آهن مورد نیاز شما را تامین می کند.امیدواریم با مطالعه این مطلب و استفاده از نظر پزشک متخصص در کنترل وزن در دوران بارداری ابهام و مشکلی نداشته باشید.

نتیجه گیری

به ندرت توصیه می شود که در دوران بارداری به طور کامل وزن خود را کاهش دهید و هرگز نباید از رژیم غذایی استفاده کنید. در نتیجه کاهش وزن در دوران بارداری ایده خوبی است و تصمیم گیری در مورد این امر فقط باید با مشورت پزشک انجام شود.

میزان نرمال و طبیعی افزایش وزن در بارداری