ساعدنیوز
ساعدنیوز

کاخ آپادانا شوش تصویری از هنر معماری باستان

  پنجشنبه، 12 مرداد 1402   زمان مطالعه 4 دقیقه
کاخ آپادانا شوش تصویری از هنر معماری باستان
کاخ آپادانا به فرمان داریوش در شوش بنا گردیده است. این بنا یکی از جاذبه‌های تاریخی و دیدنی استان خوزستان است که قدمت آن به دوره هخامنشیان بازمی‌گردد. برای آشنایی با این بنای تاریخی با ما همراه شوید.

معرفی کاخ تاریخی آپادانا در شوش

شوش از شهرهای باستانی ایران محسوب می‌شود که تمدنی هزاران ساله دارد. کاخ آپادانا در شوش به‌عنوان بنایی تاریخی نمادی از تمدن کهن ایرانی است. قدمت این اثر تاریخی به دوران هخامنشی می‌رسد. طبق اسناد باستانی شوش از مهم‌ترین شهرهای باستانی ایران و جهان بوده است. شهر شوش در فاصله 40 کیلومتری شهر اندیمشک قرار دارد. حفاری‌های باستان‌شناسی نشان می‌دهد که این منطقه در 9 هزار سال پیش از میلاد محل سکونت کشاورزان بوده و پنج هزار سال پیش از میلاد مردم این مکان در قلعه زندگی می‌کردند. بر اساس اسناد برجای مانده، در شهر شوش از چهار هزار سال پیش زندگی شهری وجود داشته است. کاخ آپادانا یکی از جاذبه‌های تاریخی و جاهای دیدنی استان خوزستان است که در محوطه قلعه شوش قرار دارد و در حفاری‌هایی که در سال‌های 1311 تا 1314 در شوش انجام شد از زیر خاک بیرون آمد. حدود 70 سال بعد این کاخ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد و در سال 2015 نیز به ثبت جهانی رسید.

کاخ آپادانا شوش

کاخ آپادانا شوش

ساخت کاخ آپادانا در شوش به دستور داریوش

کاخ آپادانا به‌ دستور داریوش بزرگ، پادشاه هخامنشی، در قرن 6 پیش از میلاد، روی بقایای تمدن عیلامی‌ها بنا شد. تمدن عیلامی‌ها در شوش جزو اولین تمدن‌های شناخته شده جهان است که این موضوع به اهمیت تاریخی شوش می‌افزاید. این کاخ در واقع کاخ زمستانی پادشاهان هخامنشی بوده که واحد‌های مختلفی از جمله تالار بار عام، حرم‌سرا، دروازه و کاخ پذیرایی و سه حیاط مرکزی داشته است. نظرات مختلفی درباره کاخ آپادانا وجود دارد. برخی نیز دلیل ساختن آن را مذهبی بودن شهر شوش می‌دانند. این طور که مشخص است در تمدن باستان به همه بناهایی که از تالارهایی با چندین و چند ستون تشکیل شده‌اند، آپادانا می‌گفتند. آپادانا در حقیقت نوعی تالار ستون‌دار در ایران باستان است. داریوش هخامنشی در سال 522 پیش از میلاد به سلطنت رسید.

کاخ آپادانا شوش

طراحی و معماری کاخ آپادانا شوش

کاخ آپادانا 6 حیاط دارد که سه‌تای آن‌ها بسیار بزرگ هستند و دور یک محور شرقی و غربی قرار گرفته‌اند. داخل مجموعه کاخ‌های آپادانا به‌وسیله یک راهروی بزرگ به بخش شمالی متصل می‌شوند. سه حیاط کوچک‌تر در بخش شمالی مجموعه کاخ قرار داشته‌اند و اتاق‌ها و ساختمان‌های مختلف کاخ به‌وسیله این حیاط‌ها روشنایی گرفته و تهویه می‌شدند. بستر این حیاط‌ها با آجرهایی به رنگ قرمز اخرایی فرش شده‌اند. در شرقی‌ترین و بزرگ‌ترین حیاط، سوراخ‌های مدوری دیده می‌شوند که محل نصب پرچم بوده‌اند. باستان‌شناسان اعتقاد دارند که این حیاط کاربری نظامی داشته یا محل صف بستن و تجمع نگاهبانان کاخ بوده است. در شمال این حیاط هم نقش شیرها به طول چهار متر دیده می‌شوند که در گذر زمان کاملا سالم مانده‌اند. بعد از عبور از این حیاط در مسیر غرب به شرق به محوطه دوم می‌رسیم.

آپادانا ستون‌هایی مدوری دارد که پایه‌های آن با گل 12 پر لوتوس یا نیلوفر آبی تزیین شده‌ است و در بالای این ستون‌های 18 متری، سرستون‌هایی بزرگی به‌شکل دو گاو شاخدار قرار دارند. این ستون‌ها با بست‌های سربی به‌هم متصل شده‌اند. تالار، اتاق‌ها، حرم‌سرا، دروازه و کاخ پذیرایی و همچنین سه حیاط مرکزی از بخش‌های این کاخ بودند. نقش برجسته‌های سربازان هخامنشی یا سپاه جاویدان، گل نیلوفر آبی یا همان لوتوس و شیر شاخدار ویژگی متمایز کننده کاخ شوش از دیگر بناها و کاخ‌های تاریخی هستند. تمامی این نقوش با آجر لعابدار ساخته شده‌اند. البته وقتی وارد این مجموعه شوید چیزی از عظمت و شکوه 6 حیاط کاخ نخواهید دید؛ زیرا که تنها بقایایی از بنا باقی مانده است. فرانسوی‌ها در حفاری‌های سال 1351 دروازه اصلی کاخ آپادانا در سمت شرقی که محل ورود به کاخ است را کشف کردند. در سمت غربی هم دروازه خروجی کاخ قرار دارد. معماری کاخ آپادانا در مساحت بیش از 10 هزار متر انجام شده است. طرح اصلی کاخ بنایی کوشک مانند و سه ایوان ستون‌دار در جبهه شمالی، غربی و شرقی دارد.

از مهم‌ترین بخش‌های کاخ آپادانا می‌توان به تالار بار‌عام آن اشاره کرد. این تالار مریع شکل حدود 3,500 متر مربع از مساحت کاخ را تشکیل می‌دهد. تالار کاخ آپادانا 36 ستون دارد که هرکدام حدود 20 متر ارتفاع دارند. سر ستون‌ها به‌شکل کله گاوی ساخته شده‌اند و هرکدام از ایوان‌ها دو ردیف ستون 6 تایی دارند. نکته شگرفی که در معماری کاخ آپادانا می‌توان به آن توجه کرد وجود سکویی است که تمام کاخ آپادانا روی آن بنا شده است. از کل مجموعه کاخ آپادانا شوش، حدود 110 اتاق و تالار کشف شده است. کاخ آپادانا شوش در سبک معماری پارسی ساخته شده است که اولین سبک از سبک‌های معماری ایرانی به شمار می‌آید. از ویژگی‌های سبک معماری پارسی در مجموعه کاخ آپادانا می‌توان به دیوارهای جدا کننده با خشت، قراردادن ستون‌ها در بیشترین فاصله ممکن و با ارتفاعی چشمگیر، استفاده از تزیینات در سرستون‌ها، آرایش فضاهای درونی باکاشی لعاب دار و استفاده از کف‌سازی و مسطح سازی سطح زیرین اشاره کرد.

کاخ آپادانا شوش

کاخ آپادانا شوش

کاخ آپادانا شوش

کاخ آپادانا شوش

مصالح کاخ آپادانا شوش

با توجه به نوشته‌های کتیبه بنای آپادانا، به‌دلیل اینکه در این منطقه امکان تهیه سنگ نبوده است، آن‌ها سنگ‌ها را از منطقه‌ای به نام ابیرادوش ستون‌های سنگی را تهیه می‌کردند و پس از ساخت و پرداخت، آن‌ها را به شوش انتقال می‌دادند. ستون‌های سنگی کاخ آپادانا شوش توسط هنرمندان ایونی و ساردسی ساخته شده‌اند؛ اما نحوه انتقال آن‌ها به شوش به‌طور یقین مشخص نیست. به اعتقاد برخی از صاحب‌نظران از آنجا که وزن اشیای شناور در آب به نصف تقلیل می‌یابد، احتمالا ستون‌های سنگی را به‌وسیله کلک‌ها والوارها از طریق رود کرخه تا شوش آورده باشند. سپس الوارهایی به‌صورت غلطک در زیر آن‌ها قرار داده می‌شدند و با کمک کارگرها و حیوانات آن‌ها را تا محل کاخ می‌کشیدند.

دیدگاه ها

  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
رهبر معظم انقلاب: از وقتی که رهبر شده‌ام آجیل نخوردم؛ چون رهبر باید مثل فقرا زندگی کند! (505 نظر) 10 اقدامِ منجر به گرانی در 100 روز (254 نظر) 10 ایده تبلیغات مؤثر برای کسب‌وکارهای کوچک (246 نظر) (تصاویر) سفر به عصر قاجار؛ منظره‌های «کلاردشت»، 158 سال قبل (244 نظر) داریوش ارجمند: زنی که وزنه برداری می کند نه رَحِم دارد و نه تخمدان ریش درآورده نه می‌تواند شوهر کند و نه می‌تواند بچه داشته باشد! (243 نظر) مهران مدیری: من رفتم مسافرت و بهترین هتل اون شهر رو پیدا کردم ولی من رو نشناخت و گفت اتاقامون پُره، من هنوزم که هنوزه فکر میکنم دارم خواب میبینم+ویدیو (197 نظر) آخرین جشن تولد ساده و خلوت بهاره سرگل زایی، یکی از استعدادهای برتر کشورمان/ روحت شاد بانوی کرمانی+عکس (99 نظر) مهراب قاسم خانی: معرفی میکنم عضو جدید خانواده/ چه پشمالو و گوگولی هم هست+عکس (77 نظر) شهرام قائدی: دنیا دیگه نمیزاد مادرهای مارو، مادر من هیچوقت کرم به دستش نزد، نفهمید مو رنگ کردن چیه لباس خونه با مهمونی چه فرقی داره...+ویدیو (65 نظر) بهاره رهنما: من کاهل نماز بودم که بعد از شرط گذاشتن همسر دومم درباره نماز خواندن الان نمازم را میخوانم و دیگه کاهل نماز نیستم (62 نظر) رونالدو: برای اولین بار جورجینا را برای شام دعوت کردم متعجب بود چون باورش نمی شد که به جای اتوبوس با بوگاتی به خانه برمی گردد+فیلم (58 نظر) الهام چرخنده: من برای همه کسانی که کتکم زدند، باعث بیماری قلبی شدند نفرین ندارم اما الهی که به درد من دچار بشید+ویدیو (50 نظر) مازیار لرستانی: ای کاش به جای روز زن و روز مرد، روز شرف و انسانیت داشتیم+عکس (46 نظر) شعرخوانی زیبا و دلنشین رهبر معظم انقلاب: ای تکیه گاه و پناه زیباترین لحظه های پرعصمت و پر شکوه تنهایی و خلوت من+ویدیو (43 نظر) خلاقیت خنده دار پدر ایرانی با طراحی سینما در توالت خانه اش حماسه آفرید+عکس/ هنر نزد ایرانیان است و بس😂 (41 نظر)
پربازدیدترین ویدئوهای روز   
تیتر امروز   
فال قهوه با نشان روز شنبه 3 آذر ماه 1403
فال انبیاء روزانه شنبه 3 آذر 1403
فال روزانه امروز شنبه 3 آذر ماه 1403
فال شمع روزانه امروز شنبه 3 آذر 1403
فال حافظ با تفسیر امروز شنبه 3 آذر 1403+فیلم
فال ابجد روزانه شنبه 3 آذر 1403
رونمایی از سند ازدواج در زمان قاجار؛ آداب عجیب خواستگاری رفتن بدون خبر دادن به صاحبخانه+ عکس
یک فیلم ایرانی نداریم که مردها در آن نرقصند!
بشار اسد و نبیه بری به پیام رهبر انقلاب چه جوابی دادند؟
واکنش ایران به قطعنامه ضد ایرانی شورای حکام چیست؟
تصویب قطعنامه ضدایرانی کشورهای غربی در آژانس اتمی
ابلاغیۀ رئیس جمهور مبنی بر اصلاح مصوبۀ ماده واحدۀ تأسیس سازمان ملی هوش مصنوعی
ویدیو | فلسفۀ زندگی از نگاه حسین پناهی: عشق یک جفت النگو، عدالت نیم کیلو سیب‌زمینی!
معنا و مفهوم ضرب المثل «هر چی سنگه، مال پای لنگه» در ادبیات فارسی / ضرب المثل در حقیقت یک باور هست، و هر باور یک ماتریکس!
اجاره خانواده برای ازدواج مجدد پنهانی / مواظب باشید سرتان کلاه نرود!
منتخب روز   
هدیه‌ دست‌ساز مادران سرزمین آفتاب، سیستان و بلوچستان به مسعود پزشکیان+ویدیو استفاده از ویروس کووید 19 برای مبارزه با سرطان! تب دنگی خطرناک شد؛ شیوع در جنوب شرقی ایران! سردار آزمون: وقتی دو تا گل میزنیم فکر میکنیم بازی رو بردیم و این ایراد بزرگ ماست/ناراحتی سردار آزمون بعد از بازی با قرقیزستان جزئیات پرونده آزار و اذیت دختر 16 ساله مشهدی از طرف 2 برادر ناتنی و پناه بردن او به کلانتری / از چند سال قبل که 2 برادر ناتنی ام به مصرف شیشه اعتیاد پیدا کردند مدام مرا کتک می زدند... مرگ پسر جوان بعد از خوردن الکل ضدعفونی اولین تمرین تیم ملی در استادیوم شهر بیشکک/ماشالله به این انرژی گروگانگیری افغان‌ها در تهران توسط 3 پاکستانی اخاذ اندروید 15 برای شیائومی و سامسونگ کی میاد؟ /لیست کامل تبلت‌هایی که اندروید15 سامسونگ را دریافت می‌کنند سلیقه‌ی خاص همسر پوریا پورسرخ برای سوپرایز تولد شوهر خوش‌تیپش با دیزاین شیک و کیک روکش طلا/ چه تیپ خفنی زده شادوماد! تصاویری از اولین تمرین ستاره های همیشه درخشان تیم ملی ایران، از طارمی گرفته تا بیرانوند و... در بیشکک قبل از بازی با قرقیزستان/به امید پیروزی✌ قتل خانمی جوان به دست یک مرد 43 ساله در تبریز/ پول و جواهرات انگیزه متهم از قتل بود