در سال های ۱۳۸۶ و ۱۳۸۷ پس از راه اندازی سامانه معاملات آنلاین توسط تمامی کارگزاری ها سازمان بورس در اقدامی مؤثر پایگاهی را تعریف کرد که در آن تمامی شرکت ها ملزم شدند تا کل گزارش ها خود را در آن منتشر نمایند. سامانه جامع اطلاع رسانی ناشران که از آن تحت عنوان کدال یاد می کنند سامانه ای است که به همین منظور تعریف شده است و تمامی سرمایه گذاران پس از سایت بورس اوراق بهادار به دفعات بسیار به آن مراجعه می نمایند.
سازمان بورس اوراق بهادار طبق ماده 2 قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران (مصوب آذرماه 1384) حمایت از حقوق سرمایه گذاران و باهدف سامان دهی، حفظ و توسعه بازار شفاف، منصفانه و کارای اوراق بهادار و نظارت بر حسن اجرای قانون و بر اساس ماده 7 همان قانون، اتخاذ تدابیر لازم جهت پیش گیری از وقوع تخلفات در بازار اوراق بهادار و نیز نظارت بر افشای اطلاعات بااهمیت توسط شرکت های ثبت شده نزد سازمان بر عهده هیئت مدیره این سازمان می باشد. در این خصوص سامانۀ یکپارچۀ گردآوری، نظارت و انتشار الکترونیکی اطلاعات به نشانی www.codal.ir به منظور مکانیزه کردن جمع آوری، بررسی و انتشار اطلاعات مالی شرکت های ثبت شده نزد سازمان و سایر اشخاصی که طبق قانون بازار اوراق بهادار ملزم به گزارش اطلاعات خود هستند، طراحی شده است. کدال مخفف عبارت انگلیسی «Comprehensive Database Of All Listed Companies | بانک اطلاعاتی جامع کلیه شرکت های ذکر شده» است. در این بستر دیجیتالی، گزارش های شرکت ها در قالب اکسل و پی دی اف منتشر و در دسترس عموم قرار می گیرد. اطلاعاتی که در کدال منتشر می شود، اطلاعات رسمی است اما صحت و سقم آن نیاز به بررسی بنیادی و راستی آزمایی دارد.
منظور از ناشران در سایت کدال چیست؟
همان طور که گفته شد کدال سامانه جامع اطلاع رسانی ناشران است. سوال مهم این است که ناشران یعنی چه کسانی؟کلیه شرکت هایی که نماد آن ها در هر یک از بازارهای بورس تهران و فرابورس ایران وجود دارد، به عنوان یک شخصیت حقوقی هستند که به آنها ناشر گفته می شود. پس کدال در واقع یک سایت برای انتشار اطلاعات مربوط به شرکت های بورسی و فرابورسی است.
کدال چه اطلاعاتی به ما می دهد؟
- صورت های مالی حسابرسی شده و حسابرسی نشده میان دوره ای تلفیقی و سالانه شرکت های بورسی و فرابورسی
- گزارش فعالیت ماهانه شرکت های بورسی و فرابورسی
- آگهی دعوت به مجمع عمومی عادی سالیانه، مجمع عمومی فوق العاده و کلیه مجامع شرکت های بورسی و فرابورسی
- اعلام تغییرات مربوط به ترکیب اعضای هیئت مدیره شرکت ها
- آگهی افزایش سرمایه شرکت ها
- تصمیم گیری در خصوص تصمیم تقسیم سود سالانه شرکت ها
- افشای اطلاعات با اهمیت
- زمان بندی تقسیم سود نقدی سهام
رایج ترین گزارش ها در سامانه کدال:
در تاریخ تهیه این مقاله گزارش های متنوعی در سامانه کدال منتشر می گردد که هر کدام کاربردهای ویژه و خاصی دارد که در این متن به معرفی اولیه آن ها بسنده می کنیم:
الف) صورت های مالی میان دوره و پایان دوره:
بر طبق الزامات سازمان بورس و اوراق بهادار با هدف کسب اطلاعات به موقع و شفاف از فعالیت ها، شرکت های بورسی ملزم هستند تا صورت های مالی خود را به همراه جزییات اطلاعات در بازه های زمانی ۳ ماهه منتشر نمایند. بنابراین گزارشی تحت عنوان اطلاعات و صورت های مالی میان دوره ای ۳، ۶ و ۹ ماهه را از شرکت ها مشاهده خواهیم کرد. هم چنین اطلاعات و صورت های مالی ۱۲ ماهه نیز گزارش سال مالی شرکت را در اختیار عموم قرار می دهد.
ب) گزارش های ماهیانه:
از دیگر اطلاعات مهم و حیاتی که از سال ۱۳۹۵ توسط سازمان بورس برای تمامی شرکت ها الزامی گردید گزارش یک ماهه از فروش شرکت ها بوده است. در این گزارش شرکت ها آمار فروش خود و یا ارائه خدمات انجام شده طی یک ماه گذشته را همراه با حجم و نرخ فروش و در نهایت ارزش ریالی فروش کل، ارائه می کنند تا شفافیت اطلاعاتی از شرکت های بورسی افزایش پیدا نماید.
پ) گزارش فعالیت هیئت مدیره:
هنگامی که شرکت ها گزارش اطلاعات و صورت های مالی ۱۲ ماهه خود را منتشر می کنند جهت برگزاری مجمع عمومی عادی ملزم هستند تا گزارش حسابرسی شده آن را در سامانه کدال منتشر نمایند. پس از انتشار این گزارش، اعضای هیئت مدیره شرکت با توجه به اتفاقات سال گذشته و وضعیت آتی، گزارش های مهم و حیاتی از وضعیت و جایگاه شرکت در زمان فعلی و آتی شرکت منتشر می کنند و تمامی این اطلاعات را در قالب گزارش فعالیت هیئت مدیره در سامانه کدال منتشر می کند و سهامداران از این طریق اطلاعات مهم و حیاتی را به دست می آورند.
ت) گزارش اطلاعات بااهمیت گروه الف:
تا قبل از بهمن ۱۳۹۶ شرکت های بورسی در صورت بروز اتفاقات مهم که بر روی سود هر سهم آن اثرگذار بود و اثر آن موجب تغییر بیش از ۲۰ درصدی در EPS شرکت می شد گزارشی تحت عنوان پیش بینی درآمد هر سهم سال مالی منتهی به ۱۳xx/xx/xx منتشر می کردند و در آن اطلاعاتی را منتشر می کردند. ولی از بهمن سال ۱۳۹۶ سازمان بورس این گزارش ها را حذف و به جای آن مصوب کرد تا شرکت ها اطلاعات مهم و اثرگذار بر سود هر سهم خود را در گزارشی تحت عنوان افشای اطلاعات بااهمیت گروه الف منتشر نمایند و در آن تغییرات سود هر سهم را گزارش کنند.
راهنمای استفاده از کدال
قسمت اول جستجو شامل فیلترهای زیر است:
- نام نماد مدنظر یا نام شرکت: در این بخش با تایپ نام نماد یا بخشی از نام شرکت، فهرستی از شرکت هایی که به آن کلمه مربوط می شود، نمایش داده می شود.
- وضعیت ناشر: در این بخش می توانید وضعیت ناشر که ممکن است پذیرفته شده در بورس، پذیرفته شده در فرابورس یا موارد دیگر باشد، انتخاب کنید. تکمیل این گزینه اجباری نیست اما اگر خواستید از وضعیت ناشر اطلاع پیدا کنید می توانید به سایت مدیریت فناوری بورس اوراق بهادار تهران (Tsetmc.com) مراجعه کنید و از وضعیت ناشر مطلع شوید.
- گروه اطلاعیه: یعنی اطلاعیه ای که مد نظر است به کدام گروه مربوط می شود؟ آیا به دنبال اساسنامه و امیدنامه ها هستید؟ یا اطلاعیه مدنظر از نوع آگهی دعوت به مجامع است؟ به دنبال آگهی افزایش سرمایه یا سایر گروه های اطلاعاتی هستید؟
- نوع شرکت: مورد بعدی نوع شرکت است که در حال حاضر صرفاً برای ناشران (یعنی همان شرکت های که در بورس و فرابورس پذیرفته شده اند) قابل مشاهده است.
- نوع اطلاعیه: نوع اطلاعیه بر اساس نیاز شما ممکن است مربوط به زمان بندی پرداخت سود، گزارش فعالیت هیئت مدیره، افشای اطلاعات بااهمیت، پیش بینی درآمد هر سهم یا سایر انواع اطلاعیه ها باشد.
- اما در قسمت دوم جستجو این امکان را دارید که در صورت داشتن جزئیات بیشتر، یک اطلاعیه خاص را جستجو کنید. مثلا اگر می دانید موضوع اطلاعیه یا شماره پیگیری آن چیست، می توانید در این بخش درج کنید.
یا اگر:
- برای بازه تاریخی خاصی به دنبال اطلاعیه ها هستید
- مجموعه خاصی از اطلاعیه ها مثلاً فقط صورت های مالی حسابرسی شده را می خواهید
- صورت های حسابرسی شده توسط شرکت خاصی مدنظرتان است
- یا صورت های مالی مربوط به سال مالی خاصی را می خواهید جستجو کنید
می توانید از فیلترهای موجود در قسمت دوم بخش جستجو استفاده نمایید. پس مراحل کلی یافتن یک گزارش و یا اطلاعیه به این ترتیب است:
- درج نام نماد یا شرکت مدنظر در کادر \”نام نماد\”
- انتخاب گروه و نوع اطلاعیه و انتخاب دکمه \”جستجو\” یا کلید \”Enter\”
- انتخاب و کلیک بر روی عنوان اطلاعیه مدنظر از میان اطلاعیه های نمایش داده شده (جهت مشاهده)
- کلیک بر روی آیکون های موجود در انتهای سطر اطلاعیه مدنظر (جهت دریافت فایل اطلاعیه)