تحلیل فاندامنتال یا تحلیل بنیادی به نوعی تحلیل گفته می شود که در آن مواردی همچون صنعت، شرایط اقتصاد ملی و وضعیت شرکتی که فرد می خواهد سهام آن را خریداری کند مورد مطالعه قرار می گیرد. به عبارت دیگر تحلیل فاندامنتال، تحلیلی است که در آن عواملی که به صورت بنیادی و ذاتی بر ارزش آن چه که شما خرید و فروش می کنید تاثیر می گذارد، مورد بررسی قرار می گیرد. زمانی که این معاملات در بازار فارکس و برای آینده بکار میرود، با در نظر گرفتن سودآوری، نرخ بهره و تولید نیاز به تحلیل تخصصی و متمرکز دارد.در واقع تحلیل فاندامنتال با استفاده از وضعیت گذشته و اطلاعات فعلی برای پیش بینی وضعیت مالی آینده انجام میپذیرد.
تحلیل الگو های کلاسیک تکنیکال
تحلیلگر بنیادي، سعی دارد با تحلیل اطلاعات توصیفی گذشته سهم و با در نظر گرفتن شرایط آتی، ارزش یک شرکت را تعیین کند.
نکته اي که نباید فراموش کنیم، قسمت دوم مسئله، یعنی در نظر گرفتن شرایط آتی است. خیلی از اوقات ، شرکت ها پیشینه مطلوبی ندارند ولی با تغییر میزان تولید یا نرخ فروش، ناگهان تحولی در آن ها رخ می دهد.معامله گران بورس همواره آینده را معامله می کنند. پس نگاه هر تحلیلگري باید رو به آینده باشد. اگر به بورس در چند سال اخیر توجه کنیم، متوجه می شویم که خیلی از شرکت هایی که پیشینه اي ضعیف داشتند، ناگهان رشد پایدار و خیلی از شرکت هایی که گذشته اي قوي داشتند، نزول بیش از انتظار را تجربه کرده اند.
در سال ۹۱ هیچکدام از فاکتور هايِ گذشته نگر، نمی توانستند صنعت پالایش نفت را به عنوان گزینه خوبی براي خرید معرفی کنند ولی افزایش ناگهانی قیمت برابري دلار و ریال ، تمام معادلات آتی را دگرگون نموده و شاهد بودیم که سهام این شرکتها تا ۱۰ برابر افزایش پیدا کرد. در اینجا اگر تحلیلگر بنیادي نگاهی معطوف به گذشته داشت، هرگز نمی توانست خریدار گروه پالایش نفت باشد.
بخش قابل ملاحظه اي از اطلاعات بنیادي، بر اطلاعات و آمار اقتصاد ملی، صنعت و شرکت تمرکز دارد. رویکرد معمول در تحلیل شرکت ، در برگیرنده چهار مرحله اساسی است
۱) تعیین وضعیت کلی اقتصاد کشور
۲) تعیین وضعیت صنعت
۳) تعیین وضعیت شرکت
۴) تعیین ارزش سهام شرکت
مبانی تحلیل فاندامنتال
یکی دیگر از نکات دیگری که در مورد تحلیل فاندامنتال باید به آن اشاره کنیم این است که مبانی این تحلیل چیست، در پاسخ به این سوال باید بگوییم که مبانی تحلیل فاندامنتال گزارش سالانه ی حسابرسی شده ی شرکت ها است که این گزارش سالانه شامل مواردی همچون تزار نامه، موارد مربوط به مدیریت شرکت، میزان سود و زیان، رقبای شرکت، نگرشی که در مورد آینده ی شرکت وجود دارد، میزان رشدی که شرکت می تواند داشته باشد و در نهایت بررسی اهداف و راهکارهای تجاری شرکت است.
باید به این مسئله اشاره کنیم که تحلیل فاندامنتال یا همان تحلیل بنیادی طبق این مسئله محاسبه می شود که شرکت ها چه میزان ثبات و البته توانایی در درآمد زایی دارند و این که قیمت سهام شرکت از میزان ترازنامه ی شرکت بیشتر و یا کمتر خواهد بود.در نهایت این که شما می توانید با استفاده از تحلیل فاندامنتال به ارزش واقعی سهام شرکت ها پی ببرید. اما همان طور که گفتیم شما با استفاده از تحلیل فاندامنتال وضعیت شرکت را مورد بررسی قرار می دهید و وضعیت شرکت مربوطه از چند جهت مورد بررسی قرار می گیرد که ما برای بررسی شرکت ها طی چهار مرحله عمل می کنیم که در ادامه این چهار مرحله را مورد بررسی قرار می دهیم.
عوامل مهم موردنظر در تحلیل بنیادی به دو گروه کمی و کیفی تقسیم می شوند:
عوامل کمی
عوامل کمی، قابل اندازه گیری به صورت عدد هستند و دقت بیشتری را در ارائه تحلیل نشان می دهند؛ مانند سود سالیانه، میزان دارایی ها، بدهی ها، مخارج و غیره.تحلیلگران بنیادی از اطلاعات کمی استفاده می کنند تا تصمیمات سرمایه گذاری خود را انجام دهند. صورت های مالی هر شرکت که وضعیت و عملکرد مالی آن شرکت است، این اطلاعات کمی را برای تحلیلگران ارائه می دهند. سه صورت مالی مهم ترازنامه، صورت سود و زیان و صورت جریان وجوه نقد است که در ادامه به توضیح هر یک از آن ها می پردازیم.
ترازنامه
ترازنامه نشان دهنده گزارش دارایی ها و بدهی های یک شرکت در برهه ای از زمان است. معادله ای که در صورت ترازنامه به کار گرفته می شود به صورت زیر است:
دارایی ها = بدهی ها + حقوق صاحبان سهام
دارایی ها نشان دهنده مدیریت و کنترل شرکت بر مالکیت دارایی ها است که شامل وجه نقد در حساب های بانکی، موجودی، ماشین آلات، ساختمان و … است. سایر جنبه های معادله نشان دهنده ارزش کل وضعیت مالی شرکت است ازجمله بدهی های شرکت و میزان مالکیت سهامداران شرکت که ارزش کلی پول را نشان می دهد، است.
صورت سود و زیان
درحالی که صورت ترازنامه نگاهی کلی به رویکرد و وضعیت شرکت دارد، صورت سود و زیان عملکرد شرکت را در یک دوره زمانی مشخص می کند.درنتیجه فعالیت های کسب وکار در یک دوره زمان مشخص، صورت سود و زیان اطلاعاتی درباره درآمد، مخارج و سود شرکت را نشان می دهد.
صورت جریان وجوه نقد
صورت جریان وجوه نقد، نشان دهنده گزارشی از جریان های خروجی و ورودی مالی طی زمان مشخص است. معمولاً صورت جریان وجوه نقد، بر فعالیت های مرتبط با وجه نقد تمرکز دارد.جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره صورت های مالی می توانید مطلب «۴ صورت مالی بسیار مهم و کاربرد آن ها در تحلیل بنیادی» را مطالعه نمایید
عوامل کیفی
عوامل کیفی مورد بررسی در تحلیل بنیادی بر اساس میزان کیفیت و سایر مشخصات غیرقابل اندازه گیری هستند. این نوع عوامل که شامل کیفیت نحوه مدیریت مدیران اجرایی، مجوزها و گواهینامه ها، اعتبار نام تجاری و تکنولوژی های مورد استفاده شرکت هستند دقت کمتری در ارزیابی دارند.
عوامل مهم برای بررسی یک شرکت در تحلیل بنیادی به صورت کیفی به شرح زیر است:
مدل تجاری:
نوع کسب وکاری که شرکت انجام می دهد را باید از طریق سؤالاتی مانند شرکت دقیقاً چه فعالیتی انجام می دهد؟ آیا درآمد شرکت از اجرای مدل اصلی کسب وکار خود به دست می آید یا خیر؟ و سایر سؤالات مرتبط به دست آورد.
مزیت رقابتی:
موفقیت بلندمدت یک شرکت به طور عمده به توانایی آن در ایجاد و نگه داشتن مزیت رقابتی، سهم بازار و استراتژی های مرتبط با شرایط بازار بستگی دارد.
مدیریت:
بسیاری از افراد بر این عقیده هستند که مهم ترین عامل برای سرمایه گذاری در یک شرکت مدیریت آن است. باوجود بهترین مدل تجاری، اگر مدیران شرکت توانایی پیاده سازی آن را نداشته باشند اهداف مطلوب شرکت به دست نخواهد آمد. سرمایه گذاران خرد می توانند درباره تیم مدیریت یک شرکت، عملکرد حرفه ای و بررسی سوابق آن ها اطلاعات کافی را کسب کنند.هیچ کدام از عوامل کمّی و کیفی تحلیل بنیادی، به تنهایی کافی و خوب نیستند. بیشتر تحلیلگران هردوی عوامل در مورد یک شرکت و سهم را باهم در نظر می گیرند.
مفهوم ارزش ذاتی
یکی از مفروضات اولیه تحلیل بنیادی این است که قیمت بازار سهام، به طور کامل ارزش واقعی سهم را نشان نمی دهد. در مفاهیم بنیادی ارزش واقعی همان ارزش ذاتی است. برای مثال تصور کنید که قیمت خرید و فروش (قیمت بازار) سهمی ۲،۰۰۰ ریال باشد، پس از انجام تحلیل بنیادی ممکن است شما دریابید که ارزش ذاتی آن ۲،۵۰۰ ریال است و درنتیجه سهم پتانسیل رشد دارد.واضح است که شما سهمی را می خرید که به طور قابل توجهی کمتر از ارزش ذاتی خود در حال معامله شدن باشد. این مورد سبب می شود تا دومین فرض تحلیل بنیادی را در نظر بگیریم که بیان می کند بازار در بلندمدت نسبت به تحلیل بنیادی واکنش نشان می دهد تا قیمت ها را به تعادل برساند.
عوامل تاثیر گذار در تحلیل فاندامنتال
پس از بررسی وضعیت شرکت در تحلیل فاندامنتال نوبت به این می رسد که عواملی که می توانند در تحلیل فاندامنتال تاثیر بگذارند را مورد بررسی قرار دهیم که به طور کلی این عوامل شامل موارد زیر می شوند:
1. رشد سالانه سهام و میزان رشدی که سهام در طی سه ماه داشته است.
2. میزان درآمدی که به ازای هر سهم به دست می آید.
3. نسبت سود سهام به سرمایه
4. نسبت ارزش سهم به درآمد که همان نسبت P به E است
5. میزان نقدینگی که میزان نقدینگی در واقع مجموع پول و شبه پول است.
6. میزان بدهی و نسبت بدهی به دارایی
7. درآمد
8. میزان سرمایه
9. میزان ارزش عملکرد شرکت
