به گزارش پایگاه خبری ساعدنیوز به نقل از فارس، «4 دوره است که قرص ضدبارداری مصرف میکنم، در این دو دوره آخر گاهی اوقات دچار افسردگی میشوم. فکر و خیالات ترسناک دارم و منتظر اتفاقات بد هستم. گاهی از شدت ترس و استرس تپش قلب میگیرم و گریه میکنم.» «چندوقتی است که قرص ضدبارداری میخورم اما شدیدا افسرده و بیحوصله شدم. اصلا دلم نمیخواهد جایی بروم و کاری انجام بدهم. حتی حوصله دختر پنج سالهام را ندارم و زود عصبانی میشوم.» اینها گفتههای زنانی است که مدتی قرص ضدبارداری استفاده میکنند.
یکی از محصولات انقلاب جنسی در دهه 60تا 80 میلادی، قرصهای ضدبارداری بود. درواقع این قرص کوچک حکم کاتالیزور انقلاب جنسی و تحولاتی که مدنظر آنها بود را ایفا کرد. این قرصها علاوه بر جلوگیری از بارداری، زنان را برای ورود به مشاغل جدید صنعتی آماده میکرد. در این گزارش قصد ورود به این بحث را نداریم. بلکه میخواهیم اثر این قرصها بر سلامت روان زنان و زندگی آنها را بررسی کنیم.
شاید آن روزی که هفتهنامه آلمانی اشترن نوشت: «امروز میتوانیم با قطعیت بگوییم که قدمی بزرگ در مسیر حل یکی از بزرگترین مشکلاتمان، یعنی کنترل زاد و ولد و تنظیم خانواده برداشتهایم.»نمیدانست که قرصهای ضدبارداری قرار است چه بلایی سر زنان جهان بیاورد.
گروهی از محققان ژنتیک و آسیب شناسی دانشگاه اوپسالای سوئد در مطالعه جدیدی هشدار دادند که زنان پس از استفاده از قرصهای ضد بارداری در معرض خطر ابتلا به افسردگی قرار میگیرند. همچنین تحقیقاتی در مدیکال نیوز بر روی بیش از 264 هزار زن انجام شد که بیش از 80 درصد آنها در طول سن بارداریشان از این قرصها استفاده کرده بودند. براساس این تحقیقات افرادی که از قرصهای ترکیبی ضدبارداری استفاده کردند بیش از دیگران در معرض خطر ابتلا به افسردگی قرار داشتند. تا جایی که در دو سال اول مصرف تا 73 درصد احتمال ابتلا آنها نسبت به زنان دیگر بیشتر است.
دکتر رایان سلطان، روانپزشک و متخصص افسردگی؛ با اشاره به این پژوهش گفت: «این افسردگی روی تمام ابعاد زندگی فرد از جمله روابط او اثر دارد. از جمله مهمترین روابط یک زن، ارتباط با شوهرش و فرزندانش است.»افسردگی در روابط زناشویی تاثیر مخربی دارد، تا جایی که گاهی منجر به جدایی زن و شوهر میشود. به همین دلیل در ادامه به تاثیر افسردگی ناشی از مصرف این قرصها بر روی روابط زن و شوهر میپردازیم تا اگر احتمالا خود شما یا همسرتان از این قرصها استفاده میکنید؛ بدانید علت تغییرات خلق و خوی و برخی چالشهای زناشوییتان چیست.
یکی از مهمترین نشانههای افسردگی از دست دادن انگیزه و انرژی برای انجام کارهای روزانه است. به همین دلیل فرد علاقهاش را به فعالیتهایی که نیازمند شوق و حرارت، خودجوش و همکارى دو جانبه است را از دست میدهد. یکی از این فعالیتها روابط زناشویی است.براساس نتایج تحقیقات در جامعه رادیولوژی آمریکای شمالی، زنانی که قرص ضدبارداری مصرف میکنند؛ هیپوتالاموسشان کوچکتر از حالت عادی میشود. در نتیجه فعالیت مغز کاهش پیدا میکند. به همین خاطر زن علاقه خودش را به برقراری رابطه با همسرش از دست میدهد. تاثیر افسردگی بر بیمیلی بر روابط زناشویی به حدی است که از نظر کارشناسان، ایجاد علاقه مجدد به برقراری رابطه از علائم بهبود افسردگی است.همچنین در مجله هلث لاین، درباره تاثیر افسردگی بر روابط زناشویی نوشته: « افسردگی باعث میشود صمیمیت بین زوجین کاهش یابد تا جایی که هر دو طرف حس خوشایندی نسبت به هم ندارند.»
عامل دیگری که در روابط زناشویی تاثیر مثبت دارد، تعامل و گفتگو بین زوجین است. فرد افسرده نمیتواند به راحتی احساساتش را بیان کند، از طرف دیگر گوشهگیری و احساس تنهایی زن باعث میشود گفتگو بین زوجین کمتر شود. در نتیجه صمیمیت زندگی مشترکشان از بین میرود.در اینباره خدیجه روشنی، روانشناس و مشاور خانواده میگوید: «وقتی زوجین از طریق گفتگو نتوانند نیاز عاطفی خودشان را بیان کنند، کم کم روابط بین آنها سرد میشود. به مرور ممکن است منجر به خیانت و طلاق عاطفی شود و در نهایت از هم جدا میشوند.»
افسردگی ناشی از این قرصها میزان هورمون کورتیزول را بالا میبرد و بخش مربوط به حافظه مغز را ضعیف میکند. به همین دلیل منجر به تغییرات شناختی میشود. یعنی ممکن است فرد در بخاطر سپردن و یادآوری مسائل مربوط به زندگی و همسرش دچار مشکل شود.علاوه بر این علائمی مثل احساس پوچی و اندوه، کاهش یا افزایش وزن در اثر تغییر اشتها، احساس کندی و تنبلی یا پریشانی، خستگی به علت پایین بودن انرژی، تمرکز پایین یا عدم توانایی در تمرکز و تصمیم گیری، فکر به خودآزاری و خودکشی و... از عوارض مهم افسردگی است که در زندگی متاهلی تاثیر بسیار زیادی دارد.
باتوجه به اینکه قرصهای ضدبارداری یکی از عوامل بروز افسردگی در زنان است. اما در راهنمای مصرف این قرصها به بروز تغییرات خلق و خو و افسردگی آن اشارهای نشده، در نتیجه به عوارض جانبی این قرصها هم توجهی نمیشود. در نتیجه راهکاری برای ارتقای سلامت زنان و خانواده در این حوزه مدنظر نهادهای مربوط نیست. پس بهتر است خودتان دست به کار شوید. اگر خودتان، همسرتان و یا اطرافیانتان مصرف کننده این قرصها هستید؛ جلوی آن را بگیرید.این قرصها عوارض دیگری هم دارد که در گزارشات بعدی آن را بیان خواهیم کرد.