نان فواید تغذیه ای زیادی دارد اما عوامل زیادی وجود دارد که باید قبل از دادن آن به کودک در نظر بگیرید. به عنوان والدین مهم ترین وظیفه در قبال فرزندتان ایمنی است. غذا خوردن یکی از زمینه هایی است که ایمنی در آن اهمیت دارد. وقتی نوبت به نان می رسد، بسیاری از والدین از ایمنی آن مطمئن نیستند. یکی از آن غذا های خوشمزه است که با خیلی چیز ها خورده می شود. بنابراین طبیعی است که بسیاری از والدین تعجب کنند که آیا مصرف آن برای فرزندانشان بی خطر است یا خیر. به خواندن این مقاله ادامه دهید تا در مورد تغذیه نوزاد با نان بیشتر بدانید.
آیا نان دادن به کودکان بی خطر است؟
بله، مصرف نان برای کودکان بی خطر است. متخصصان تغذیه مصرف نان گندم کامل که 100 درصد از آرد گندم کامل تهیه شده را توصیه می کنند، چون این ماده غذایی می تواند مقدار قابل توجهی کربوهیدرات، پروتئین، فیبر رژیم غذایی و ریز مغذی های ضروری مانند آهن، روی و تیامین را برای کودک فراهم کند. با این حال، در زمان افزودن نان به برنامه رژیم غذایی کودک خود حساسیت های احتمالی یا واکنش های آلرژیک را بررسی کنید، به ویژه اگر شما یا هر یک از افراد خانواده تان به گندم حساست دارید. کودکانی که حساسیت به گندم در آنها تایید شده است باید از مصرف تمامی محصولات گندم از جمله غلات کودکان، نان، ماکارونی و کراکرها خودداری کنند. اکثر کودکان در اوایل دوران کودکی حساسیت به گندم را پشت سر می گذارند.
چه زمانی به کودک خود نان دهیم؟
هنگامی که پزشک به شما اجازه داد می توانید از شش ماهگی و بیشتر به نوزاد نان بدهید. هنگامی که شروع به دادن نان به کودک خود می کنید نکته کلیدی که باید در نظر داشته باشید این است که نان تازه می تواند چسبناک باشد. قورت دادن آن سخت بوده و خطر خفگی ایجاد می کند زیرا مهارت های حرکتی دهان کودک هنوز در حال رشد است. برای جلوگیری از این امر می توانید نان را کمی نرم و خیس کنید تا کودک اذیت نشود. سعی کنید نان را به تکه های کوچک تقسیم کنید.
بهترین نان برای نوزاد چیست؟
باید نانی به کودک بدهید که فاقد شکر و نمک و ادویه باشد و ترجیحا از آرد غنی تهیه شده باشد. حتما در هنگام انتخاب نان به مقدار نمک و ادویه موجود در آن توجه کنید. کودک زیر یک سال مجاز به استفاده از نمک در رژیم غذایی نیست. بنابراین نمک نباید در قالب هیچ ماده خوراکی وارد سبد غذایی او شود. اگر پیدا کردن چنین نانی برای شما سخت است، به راحتی می توانید نان بدون نمک و ادویه و شکر در منزل تهیه کنید و در اختیار کودک خود قرار دهید.
علائم کلی حساسیت به گندم
معمولا نان ماده آلرژیکی نیست و حساسیتی در نوزاد ایجاد نمی کند؛ اما طبیعتا اگر اندازه آن بزرگ باشد و کودک قادر به بلعیدن نباشد، مشکل ساز خواهد شد. لذا حتما به نوع نان، اندازه و مقدار نانی که در اختیار کودک می گذارید، توجه کنید. این نکته را نیز بدانید که کهیر، خس خس سینه، درد معده و اسهال علائم کلی حساسیت به گندم هستند. این علائم بلافاصله بعد از مصرف غذای حاوی گندم ظاهر می شوند. کودکانی که نفخ، استفراغ، اسهال و درد معده را تجربه می کنند؛ اما هیچگونه خس خس سینه و کهیری ندارند احتمالا به حساسیت به گندم یا بیماری سلیاک مبتلا هستند. تشخیص علائم آلرژیک یا حساسیت ناشی از بیماری سلیاک بسیار دشوار است. بنابراین، خوراندن محصولات گندم به کودک را قطع کنید و برای تشخیص دقیق با پزشک مشورت کنید.کودکانی که به گندم حساسیت یا آلرژی دارند، می توانند نان تهیه شده از آرد بادام، حبوبات و تیوبر (tubers) مصرف کنند. حتما قبل از معرفی این گزینه های جایگزین، نظر متخصص اطفال خود را بپرسید.
چه مقدار نان باید به کودک خود بدهید؟
نان گندم کامل در حد اعتدال می تواند بخش مهمی از یک رژیم غذایی متعادل باشد. در قسمت زیر مقدار مصرف روزانه غلات از جمله نان برای کودکان ذکر شده است.
| سن (ماه) | مقدار پیشنهادی برای مصرف روزانه | فقط نان |
|---|---|---|
| 6 تا 8 ماه | (28-56 گرم) غلات تصفیه شده با آهن، نان و تکه های کوچک کراکر | هر روز دو تکه کوچک نان گندم کامل |
| 8 تا 12 ماه | (56-113گرم) غلات تصفیه شده با آهن، غلات دیگر، نان، کراکرها، نودل ها، تکه های ترتیلا و غیره. | هر روز یک تکه بزرگ، یک تکه متوسط و یک تکه کوچکی از نان گندم کامل در طول روز |
اقدامات احتیاط آمیز در هنگام نان دادن به کودکان
در اینجا چند اقدام احتیاط آمیز برای اطمینان از مصرف بی خطر نان برای کودکان و کودکان نوپا وجود دارد.
- نان گندم کامل را به نان تصفیه شده یا غنی شده ترجیح بدهید.
- به دنبال برچسب های "نان گندم کامل که 100 درصد از آرد گندم کامل تهیه شده" روی بسته بندی نان باشید. هر "نان قهوه ای" لزوما نان گندم کامل نیست. ترکیبات روی بسته بندی را برای داشتن آرد گندم کامل 100 درصد بررسی کنید. همچنین درصد گندم کامل را هم بررسی کنید. از نانی که 100 درصد از گندم کامل تهیه شده استفاده کنید.
- از مصرف نان گندم کامل چند غله خودداری کنید چون ممکن است این نان ها حاوی دانه ها و مغزها باشند. برای پیشگیری از بروز واکنش های آلرژیک نانی که فقط دارای یک غله (گندم کامل) است را انتخاب کنید.
- به دنبال نان هایی که حاوی سدیم کم و فاقد انواع شیرینی های افزودنی هستند، باشید. همچنین نان را از لحاظ وجود هر گونه افزودنی دیگر مانند رنگ های خوراکی هم بررسی کنید.
- تاریخ تولید، "تاریخ انقضاء" یا "تاریخ مصرف" نان را بررسی کنید. نان تازه را انتخاب کنید.
- روش "انتظار 3 تا 5 روز" را دنبال کنید تا زمانی که نان را به کودک معرفی می کنید موضوع حساسیت به گندم را رد کنید. زمانی که نان را به کودک معرفی می کنید هیچ غذایی جدیدی را به برنامه غذایی او اضافه نکنید.
- علائم کلی حساسیت به گندم کهیر، خس خس سینه، درد معده و اسهال هستند که بلافاصله بعد از مصرف غذای حاوی گندم این علائم رخ می دهند. کودکانی که نفخ، استفراغ، اسهال و درد معده را تجربه می کنند اما هیچ گونه خس خس سینه و کهیری ندارند احتمالا به حساسیت به گندم یا بیماری سلیاک مبتلا هستند. تشخیص علائم آلرژیک یا حساسیت ناشی از بیماری سلیاک بسیار دشوار است. بنابراین، خوراندن محصولات گندم به کودک را قطع کنید و برای تشخیص دقیق با پزشک مشورت کنید.
- کودکانی که به گندم حساسیت یا آلرژی دارند می توانند نان تهیه شده از آرد بادام، حبوبات و تیوبر (tubers) مصرف کنند. قبل از معرفی این گزینه های جایگزین نظر متخصص اطفال خود را بپرسید.
- اگر گندم برای کودک سازگار است پس به حد اعتدال نان های گندم کامل را به عنوان بخشی از رژیم غذایی متعادل به او بدهید. چون ممکن است مصرف بیش از حد نان شکم کودک را پر کرده و جای برای خوردن شیر مادر و سایر مواد غذایی باقی نگذارد.
- نان را تست کنید و به اندازه های کوچک برش بزنید تا به راحتی قورت داده شوند. اگر کودک نان را دوست نداشت چند روز صبر کنید و دوباره آن را امتحان کنید. همچنین می توانید نان را به همراه غذاهای دیگر مانند پوره های سبزیجات و میوه ها به آنها معرفی کنید.
- کودکان بالای 8 ماه می توانند تکه کوچکی از نان تست شده سبک، نان ساندویچی باریک، پوست های نان و نان پیتا را به عنوان غذای لقمه ای بخورند.
- برای کودکان نوپایی که انواع مختلفی از غذاهای جامد را می خورند می توانید انواع نان ها دیگر مانند نان ذرت کامل، نان با آرد جوانه زده یا نان چاودار، نان چند غله کامل، نان خمیر ترش و نان تخم کتان را بعد از مشورت با متخصص اطفال امتحان کنید.
فواید و عوارض نان های سنتی برای کودک
با توجه به اینکه مصرف بیشتر خانوارها انواع مختلفی از نان های سنتی است، بسیاری در مورد دادن نان سنگک به نوزاد، نان بربری، نان لواش، نان تافتون و سایر نان های سنتی سوال می پرسند. باید بدانید که معمولا میزان نمک موجود در این نان ها برای گوارش و معده نوزاد مناسب نیست، لذا بهتر است که از نان های یاد شده در قسمت قبل استفاده کنید. در صورت دادن هر یک از این نان ها به کودک، هرگز زیاده روی نکنید و ترجیحا به کودکان بالا 8 ماه اینگونه نان ها را بدهید و حتما مراقب باشید که مسیر گلوی آنها را مسدود نکند.
کودکان و نوزادان چه زمانی به آنتی بیوتیک نیاز دارند؟
