کلیسای مریم مقدس زور زور، نام کلیسایی است واقع در استان آذربایجان غربی، شهرستان ماکو و در 12 کیلومتری شمال غرب قره کلیسا و در نزدیکی روستای بارون، در دهنه دره‌ای که رودخانه زنگمار از آن جاریست و در دامنه کوهپایه‌ای که به یک تنگنای بسیار فشرده می‌رسد، بنا گردیده‌است. این کلیسا از جمله بناهای تاریخی ایران است که در فهرست آثار ملی ایران و فهرست میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت رسیده است. تاریخ بنای زور زور بین سالهای 1315–1342 میلادی تخمین زده می‌شود و توسط اسقف اعظم کلیسای تادئوس مقدس، به نام «زکریا» از خاندان بزرگ و مالکین آن منطقه، ساخته شده و به صورت مدرسه تعلیمات دینی و فرهنگی و ادبی، زیر نظر اسقف «هوانس یرزنقاتسی» که یکی از مشاهیر ادب و تعلیم و تربیت ارمنیان محسوب می‌شود اداره می‌شد؛ او در سال 1341 میلادی مقیم این کلیسا بود، و به این سبب او را «زور زورتسی» نیز می‌نامند.
کلیسای چوپان یا کلیسای آندره‌ورتی مقدس مربوط به دوره صفوی است و در جلفا، کنار رود ارس، بر سر راه کلیسای سنت استپانوس واقع شده و این اثر که از جمله کلیساهای ارامنهٔ ایران است در تاریخ 17 اسفند 1381 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. کلیسای چوپان متعلق به قرن 16 میلادی است و به دلیل اینکه محل کلیسا در چراگاه منطقه دره شام بنا شده بود، محل عبادت چوپان‌های ارمنی منطقه دره شام بود. بنا به روایتی دو کلیسا به همت دو برادر چوپان بنا شده است، یکی در این سمت رودخانه ارس و دیگری دقیقاً در جناح روبه رو که در سالهای اخیر تخریب شده است.
کلیسای گاراپت مقدس یا کلیسای ارامنه آبادان بنایی مربوط به دوره پهلوی است و در آبادان، ابتدای خیابان زند، جنب مسجد بهبهانی‌ها واقع شده‌است. این اثر در تاریخ 9 اردیبهشت 1382 به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این کلیسا در سال 1958 میلادی بنا گردیده و بزرگترین تالار اجتماعات ارمنی‌های مقیم آبادان محسوب می‌شد. این کلیسا در زمان جنگ ایران و عراق آسیب دید اما توسط ستاد بازسازی مناطق جنگی مرمت شد.
کلیسای مریم مقدس یکی از کلیساهای مسیحیان تبریز است. کلیسای مریم مقدس بزرگترین و قدیمی‌ترین کلیسای تبریز است و مراسم بزرگ ملی مذهبی کلیسای حواری ارمنی در این کلیسا برگزار می‌شود. بنای اولیه این ساختمان، بر طبق قدیمی‌ترین سنگ قبر موجود در آن، به حدود سالهای 879 تا 979 خورشیدی بازمی‌گردد. کلیسا دارای سردر سنگی است که با توجه به تزیینات، نوع قوس و ویژگی‌های معماری به کار رفته در آن می‌توان قدمت آن را به سده هفتم هجری و هم دوره با حکومت ایلخانان مغول در ایران نسبت داد.
کلیسای سرکیس مقدس یا کلیسای سارکیس مقدس، نام یک کلیسای ارمنی واقع در در تهران است. کلیسای سرکیس مقدس با هزینه شخصی فردی خیر از ارمنی‌های ایران به نام «مارکار سرکیسیان» و طرح مهندس اوژن آفتاندلیانس در سال 1349 بنا شد. کلیسای سرکیس مقدس روز 9 اردیبهشت 1352 با حضور بیش از 5 هزار نفر از ارامنه تهران بوسیله عالیجناب خورن اول، پیشوای ارامنه جهان تقدیس شد. پس از افتتاح این کلیسا، مقر خلیفه‌گری ارامنه تهران از کلیسای مریم مقدس به این محل جدید انتقال یافت.
کلیسای کانتور معروف به «برج ناقوس» همچنین با نام کلیسای روس در اواخر دوره ناصرالدین شاه قاجار توسط شرکتی روسی در قزوین احداث شد. این کلیسا، کلیسای ارتدوکس است.
کلیسای استپانوس مقدس دومین کلیسای مهم ارمنی‌های ایران است که از نظر اهمیت بعد از کلیسای تادئوس مقدس قرار می‌گیرد. این بنا در استان آذربایجان شرقی در 17 کیلومتری غرب شهر جلفا و در فاصله 3 کیلومتری کرانه جنوبی رودخانه ارس در محلی به نام «قزل وانک» واقع شده است. این کلیسا در سده نهم میلادی ساخته شده است ولی به علت زلزله دچار آسیب‌های جدی شده بود که در دوران صفویه مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت. این اثر در تاریخ 15 اسفند 1341 به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
کلیسای تادئوس مقدس یا قره کلیسا، نام کلیسایی تاریخی در ایران، استان آذربایجان غربی است. این کلیسا در 20 کیلومتری شمال شرقی شهرستان چالدران در کنار روستایی به همین نام نزدیک ماکو واقع شده است. کلیسای تادئوس مقدس در تاریخ 7 ژوئیه 2008، در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. این کلیسا در زبان ارمنی سورپ تادئوسی وانک به لاتین یعنی کلیسای مقدس تادئوس نامیده می‌شد. یکی از حواریون مسیح است که برای تبلیغ دین مسیحیت به منطقه جنوب فلات ارمنستان آمدند. در 66 میلادی، تادئوس مقدس به همراه سان‌دُخت، دختر پادشاه و تنی چند، که به دین مسیحیت ایمان آورده بودند، به دستور پادشاه وقت ارمنستان دستگیر شدند و پس از شکنجه به قتل رسیدند و تادئوس مقدس در مکان فعلی دیر مدفون شد.
کلیسای وانک یا کلیسای نجات‌دهنده مقدس، نام کلیسایی است در محله جلفا، که از نام کلیسای «سورپ آمنا پرکیچ وانک» جوغا در نخجوان گرفته شده‌است. این کلیسا از کلیساهای تاریخی ارمنی‌های اصفهان می‌باشد و در زمان شاه عباس دوم ساخته شده‌است. وانک در زبان ارمنی به معنی صومعه است.
کلیسای بیت لِحِم مقدس یا کلیسای بـِتقـِحـِم مقدس مربوط به دوره صفوی است و در اصفهان واقع شده است. این اثر در سال 1628 میلادی بنا شده و در تاریخ 17 اسفند 1381 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. کلیسای بیت لحم یکی از کلیساهای نسبتاً بزرگ اصفهان است. این کلیسا بسیار نزدیک به کلیسای هاکوپ و کلیسای مریم مقدس و در شمال این دو کلیسا قرار دارد. بیت لحم در زمان حکومت صفویه و توسط شخصی به نام خواجه پطرس ولیجانیان بازرگان معروف دوران صفوی، بنا شده و مدفن وی و چند تن از اعضای خانواده‌اش نیز در حیاط کلیسا قرار دارد. خیابانی در محله جلفای اصفهان هم به نام خواجه‌پطرس نام‌گذاری شده است. کلیسای بیت لحم را می‌توان هم از نظر نقاشی‌های زیبای داخلی و هم از نظر نمای خارجی، باشکوه‌ترین کلیسای اصفهان دانست. به خصوص اینکه دارای بزرگترین گنبد در میان کلیساهای جلفای اصفهان است.
کلیسای گئورگ مقدس، کلیسایی در محله جلفای اصفهان است و بر اساس سنگ‌نوشته‌های نصب شده در جلوی محراب آن در سال 1611 میلادی به دست بازرگان معروف جلفا، خواجه نظر، ساخته شده و به همین علت هم به کلیسای خواجه معروف است. در میان کلیساهای جلفای اصفهان کلیسای گئورگ مقدس به علت وجود سنگ‌های مقدس در آن از اهمیت خاصی برخوردار است. این سنگ‌ها به فرمان شاه عباس به اصفهان آورده شدند. پادشاه صفوی که، سعی داشت به هر وسیله‌ای ممکن ارمنیان را در اصفهان نگاه دارد و از اعتقادات عمیق مذهبی آنان نیز مطلع بود، دستور داد تا کلیسای جامع اچمیادزین، را تخریب و سنگ‌های آن را به اصفهان منتقل کنند و آن کلیسا را مجدداً بنا نهند، اما از آنجایی که این کار عملی نبود، تنها پانزده قطعه سنگ از محراب و نقاط مختلف آن کلیسا جدا ساختند و آنها را به اصفهان منتقل کردند.
کلیسای میناس مقدس مربوط به دوره صفوی است و در اصفهان واقع شده است. این کلیسا در سال 1659 میلادی ساخته شده است. این اثر در تاریخ 10 خرداد 1382 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این کلیسا را ارمنیانی که در سال 1655 میلادی به دستور شاه عباس دوم از محله شمس‌آباد به این محله کوچانده شدند بنا کردند و در ابتدا به یاد کلیسای محله قبلی آن را مریم مقدس نام نهادند اما بعدها نام آن به میناس مقدس تغییر یافت.
کلیسای ننه‌مریم، حضرت مریم، مارت مریم یا شرق‌آشور یکی از قدیمی‌ترین و بزرگترین کلیساهای ایران و جهان است و در خیابان خیام جنوبی شهر ارومیه قرار دارد. این کلیسا در سده‌های گذشته محل دفن اموات بوده است. بر طبق روایت این بنا قبل‌ها آتشکده بوده است، که هنگام تولد مسیح، موبدان زرتشتی ساکن این معبد، ستاره‌ای درخشان را در حال حرکت به سوی شرق می‌بینند و این آتشکده را به کلیسا تبدیل کردند. این کلیسا را نخستین بار شاهزاده‌ای چینی در سال 642 مرمت کرد. در سال 1342 و 1343 نیز مورد مرمت قرار گرفت. نمای کنونی آن به دورهٔ ساسانی تعلق دارد.
