معرفی جاذبه های تیمچه امین‌الدوله یا کاروانسرای امین‌الدوله

  دوشنبه، 28 فروردین 1402   زمان مطالعه 3 دقیقه
معرفی جاذبه های تیمچه امین‌الدوله یا کاروانسرای امین‌الدوله
تیمچه امین‌الدوله یا کاروانسرای امین‌الدوله از بناهای معماری و تاریخی مربوط به دوره قاجار است و در بازار کاشان واقع شده و این اثر در تاریخ 29 دی 1353 با شماره ثبت 1016 به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.استاد علی مریم کاشانی طراح و معمار این بنا بوده‌است که آن را بین سالهای 1280 تا 1284 هجری قمری ساخته‌است.

بازار کاشان یکی از مهم‌ترین و زیباترین بازار‌های ایران به شمار می‌رود که در اواخر قرن دوازدهم هجری قمری بر اثر زلزله به طور کلی از بین رفت. اما در دوره قاجار و در عهد فتحعلی شاه و ناصرالدین شاه، به وضع مطلوب مرمت و بازسازی شد و بناهای بسیاری در این بازسازی‌ها به وجود آمد. از جمله این بناها، تیمچه و کاروانسرایی است که توسط «جلالت مآب امین الدوله» بنا شد.تمیچه امین الدوله از جاهای دیدنی کاشان به شمار می‌رود و در تقاطع خیابان بابا افضل و میدان کمال الملک، در یکی از نقاط مرکزی بازار واقع شده است. برای شناخت بهتر این جواهر شناخته شده در بازار کاشان، با ساعد نیوز همراه باشید.

از جمله بناهای متعدد فرخ خان غفاری کاشی ملقب به امین‌الدوله، سرای سرپوشیده‌ای است در چهار سوق بازار کاشان ،کشور ایران معروف به تیمچه امین‌الدوله کاشان که در سال 1285 ساختمان آن به پایان رسید و دارای سه طبقه بنای مستحکم و مسقف مرتفع با دهانه وسیعی است که نظیر آن بدین عرض و طول و عظمت و باشکوه در جای دیگر دیده نشده، زیرا علاوه بر زیبایی‌های خیره‌کننده و شاهکارهای هندسی که این بنا را ممتاز و در نوع خود بی مانند ساخته، بویژه در استحکام ساختمان و طرح نقشه و معماری آن چنان دقت و مهارتی به کار برده شده که پس از صد سال هنوز کوچکترین رخنه و شکافی در اساس و بنیان این بنا پیدا نشده است و ارزش‌های معماری و فرهنگی آن بر کسی پوشیده نیست.

قدمت تیمچه امین الدوله

تیمچه امین الدوله یا کاروانسرای امین الدوله یکی از بناهای قاجاری شهر کاشان محسوب می‌شود که در چهارسوق بازار تاریخی این شهر قرار دارد و به میانچال معروف است. در اواخر قرن 12 هجری قمری در اثر زلزله این بازار تخریب و بعد در دوره قاجار و به همت فردی به نام فرخ خان غفاری ملقب به امین الدوله، از رجال نامدار آن زمان بازسازی شد. یکی از بخش‌هایی که به بازار کاشان افزوده شد، همین تیمچه است که به اسم بانی آن امین الدوله نام گرفت. کار ساخت این تیمچه بین سال‌های 1280 تا 1284 هجری قمری به طول انجامید و معمار آن استاد علی مریم کاشانی بود.

مادام دیولافوای فرانسوی که اواخر قرن گذشته هنگام مسافرت خود به ایران مطالعات دقیقی راجع به آثار و ابنیه تاریخی به عمل آورد، درباره کاروانسراهای کاشان و به‌خصوص در مورد تیمچه امین‌الدوله در سفرنامه خود چنین اظهار عقیده می‌کند:

بازار این شهر وسیع است و سقف آن دارای گنبدهای کوچکی است که به‌هم‌پیوسته‌اند. همچنین جابه‌جا کاروانسراهایی هست که مخزن مال‌التجاره هستند. این کاروانسراها تاجرنشین و غیر از آن‌هایی هستند که مسافرین در آن‌ها منزل می‌کنند. این‌ها دارای بناهای مجلل و مزینی هستند. یکی از بهترین نمونه‌های آن‌ها کاروانسرای تازه‌ای است که تجار ساخته‌اند. شکل آن مانند منشور مربع‌القاعده است و در دو طرف آن درب ورودی دارد. تمام بنا با آجر است و نمایش قشنگی دارد. در سقف آن هم سه روزنه بزرگ است که به‌قدر کافی محوطه را روشن می کند. این بنای مهم که پر از مال‌التجاره‌های گران‌بها است، بهتر از هرگونه احصائیه و محاسبه‌ای اهمیت تجاری و آبادی و ترقی شهر را نشان می‌دهد.

تیمچه امین الدوله در 29 دی‌ماه سال 1353 با شماره ثبت 1016 در فهرست میراث‌فرهنگی کشور به ثبت رسید.

تیمچه امین‌الدوله کاشان

تزئینات سقف تیمچه امین‌الدوله کاشان

تزئینات هندسی سقف کاروانسرا که بوسیله مقرنس کاری با آجر و کاشی به عمل آمده و به سبک خاص ایرانی طاق‌بندی شده بواسطه نمایش هندسه دقیق و طرح دلپسندش، منظره بسیار جالب و مطبوع و بلکه بی نهایت زیبایی را بدان بخشیده است. کاروانسرای امین‌الدوله با آنکه ملک خصوصی اشخاص می‌باشد و برای نگاهداری آن از طرف مقامات باستان‌شناسی هیچگونه مراقبت و نظارتی در کار نبوده ولی خوشبختانه بر اثر استوار بودن اساس و بنیان آن، تا کنون احتیاج به هیچگونه تغییر و تصرفی در ابنیه آن پیش نیامده و صد در صد به وضع اسلوب و صورت اولیه خود باقی مانده، مگر آنکه اغلب در و پنجره‌های چوبی آن، که به رسم قدیم ارسی بوده تبدیل به در و پنجره شیشه‌ای شده است.

این کاروانسرا بوسیله دو درب بزرگ چوبی به بازار مربوط می گردد، یک در از چهار سو به صحن کوچک هشت ضلعی و دیگری به صحن بزرگ مربع مستطیل شکل جنوبی و در حقیقت در مجموعه آنها سرای واحدی بوجود آمده که به عقیده کارشناسان فنی، یکی از بهترین شاهکارهای برازنده معماری اصیل ایران در نیمه دوم قرن سیزدهم هجری و نماینده فنون گوناگون این هنر به شمار می رود.

تیمچه امین‌الدوله کاشان

خلاصه

در گذشته تیمچه ها نسبت به سایر بخش های بازار ها دارای تزئینات بیشتری بوده اند و در معماری و ساخت آنها دقت و هنر بیشتری به کار می رفته است که تیمچه امین الدوله نیز از این قاعده مستثنی نیست. این تیمچه یکی از زیباترین تیمچه های ایران است.


دیدگاه ها
  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
همسر رهبر معظم انقلاب: آقای ما اجازه نمی‌دهد که در خانه، غیر از برنج کوپنی استفاده کنیم و آن هم کفاف خوراک ما را بیش از یک بار در هفته نمی‌دهد (701 نظر) نگاهی به سفره مفصل و تمام و کمال حضرت ابوالفضل در منزل شاه نشین علی دایی+عکس/ از گل آرایی و شمع‌دان‌هایی طلایی تا پَک هایی لاکچری و جذاب (200 نظر) (فیلم) ورود جالب و معنادار رهبر انقلاب به حسینیه امام خمینی (ره) به همراه مسعود پزشکیان و شعار حیدر حیدر جمعیت (69 نظر) درخت خرمای بزرگ حیاط باصفای خونه ویلایی زهرا گونش/ نخل های هم قد والیبالیست مشهور ترکیه ای (61 نظر) میز غذای ساده رهبر معظم انقلاب و خوردن غذا در بشقاب استیل/ ساده زیستی ایشان همیشه مثال زدنی است+عکس (36 نظر) رهبر معظم انقلاب: بعد از فوت پدرم همه‌ی موجودی خانه‌اش 45 هزار تومان شد که نمی‌شد با آن گاز یا یخچال خرید (27 نظر) بنز آخرین مدلی که رهبر معظم انقلاب آن را رد کرد: ببرید اینها را بفروشید! (24 نظر) ریحانه سادات دختر بزرگ شهید رئیسی: سجاده نماز پدرم را در اندونزی تکه تکه کردند و به عنوان تبرّک بین مردم پخش کردند+ویدیو (22 نظر) حضور ساده و بدون تشریفات همسر رهبر معظم انقلاب در یک درمانگاه/ ایشان گفتند من نمی‌خواهم پارتی بازی بکنم+ویدیو (19 نظر) خلاقیت تحسین برانگیز مغازه دار یزدی در ایام محرم/آدم حظ میکنه از اینهمه درک و شعور+فیلم (15 نظر) هنرمندان و ورزشکارانی که در مراسم نذری پوریا پورسرخ بازیگر سریال کیمیا حضور داشتند/ علی پروین هم بود+عکس (14 نظر) پارسا پیروزفر سَرَش را از ته تراشید؛ تغییر چهره آقای بازیگر قابل شناسایی نیست (12 نظر) نگاهی به ماشین مازراتی هوش پران علی دایی که همه آرزوشو دارن/ شهریار فوتبال ایران سوار بر دلبر مشکی😍 (11 نظر) رهبر معظم انقلاب: من در کلاس اول ابتدایی چشمانم ضعیف بود و تخته سیاه و چهره معلم رو نمی‌دیدم +ویدیو/ از 13 سالگی عینکی شدم (11 نظر) بازیگرانی که در جوانی فوت شده اند + ویدئو با صدای معتمدی سریال گرگ و میش / روحشان شاد چقدر حیف شدن😥 عسل بدیعی، پوپک گلدره و .. (10 نظر)
پربازدیدترین ویدئوهای روز   
تیتر امروز   
بازیگران و هنرمندان مشهوری که در عروسی شاهانه آمبانی حضور داشتند/ از شاهرخ خان و همسرش تا خواهران کارداشیان با لباس های چشم نواز
قاب زیبایی از فریبا کوثری، عمره سریال "مختارنامه"، در کنار برادر و مادر خوش خنده و پرانرژی اش/ گلدوزی های مانتو مجلسی اش چقدر زیبا و خاصه!
(ویدئو) فوت کوزه گری برای خوشمزه ترین نذری ماه محرم!/فرمول «قیمه نذری» با ادویه های مخصوص آشپز هیئت امام حسین
یادی کنیم از آخرین عکس منتشر شده از بازیگران جوان فوت شده در کنار فرزندان ناز و بانمکشان/ واقعا جگر آدم آتش میگیره واسه بچه‌های دل سوختشون
(تصاویر) بالکن سایه‌بان‌دار و پر از گلدان های ریز و درشت پاشا رستمی، حامد سریال "لحظه گرگ و میش"/ آخه چقدر باسلیقه! اینجا چایی واقعا میچسبه👌
ویدئو فوق احساسی از سینه زنی شهاب حسینی در هیئت عزاداری امام حسین(ع) در شب عاشورا
(عکس) نگاهی به حیاط سرسبز مریم امیر جلالی/ گوشه دنج خانم بازیگر برای کتاب خوانی/ به به چه آرامشی داره/ هارمونی زیبای رنگ های سبز و صورتی
زن نیمه عریان تهران را بهم ریخت!/ زن جوان در چهارراه جهان کودک تهران با واکنش پلیس بازداشت شد
(تصاویر) 5 تا از پرندگانی که شگفت انگیزترین چشمان جهان را دارند/ احتمالا مژه مصنوعی رو از دومی الهام گرفتن، فقط ببین چه مژه‌هایی داره👌
(ویدیو) شام غریبان نیوشا ضیغمی و دختر موبلندش در شب عاشورا کنار خیمه ها/ ماشالله دخترش چه خانومی شده!
عروسی مولتی میلیاردی هندی با 14 هزار نفر مهمان و زیبایی خیره کننده لباس عروس + تصاویر
(عکس) عزاداری الناز شاکردوست در عاشورا/ پست عاشورایی الناز شاکردوست
(تصاویر) چیدمان شیک و ایرانی پسند سفره حضرت ابوالفضل در منزل باسلیقه علی دایی، با جاشمعی‌ها و مبلمان طلایی و دیزاین زیبای گل در وسط سفره
جدیدترین عکس محمدرضا گلزار در فضای مجازی در روز عاشورا
مسمومیت حدود 800 نفر در گلوگاه / یک مقام مسئول: علت مسمومیت نوشیدن آب یا شربت توزیع شده است
منتخب روز   
(فیلم) خرید دکتر مسعود پزشکیان از یک سوپرمارکت در تهران به همراه نوه‌ها و عروسش با کارت بانکی شخصی / نوه‌ها پدربزرگ را به خرج انداخته‌اند اقدام منحصربفرد و زیبای طلافروش یزدی به احترام دختر سه ساله امام حسین(ع)+عکس/ این جور تصاویر مخصوص ایران ماست والسلام👌 (فیلم) رهبر معظم انقلاب: به من می‌گویند شما گفتید سوءاستفاده جویان را افشا نکنید / ما حق نداریم افراد را به صرف گمان متهم کنیم سکانس خوشحالی قُباد از بارداری شهرزاد/ قُباد: من تا الان نمیدونستم از این دنیا و از این زندگی چی میخوام اما الان.... (عکس) هدایای ارزشمندی که پزشکیان در پشت صحنه یک هیئت دریافت کرد / خوشا راهی که آغازش با حسین است ... (ویدئو) شعر سوزناک شهریار برای مادر بزرگش که با شنیدنش اشک از چشمانتان سرازیر خواهد شد به یادماندنی ترین سکانس عاشقانه سریال شهرزاد / از بله گفتن شهرزاد تا مرگ مرگ بزرگ آقا نقش دختر رهبر انقلاب در ترمیم دست مجروح ایشان/ فرزند دختری که به پدر اُنس داشت (عکس) شوخی ظریف با آقای ظریف؛ از مقایسه ظریف با مِسی تا انداختن ماسک به شکل آقای رئیس جمهور!! واکنش عضو دفتر رهبر انقلاب به پست اینستاگرامی پسرش با هشتگ برای ایران، پزشکیان