به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، منظور از سیستم کارتل (مخزن روغنرسان) خشک این است که در این سیستم کارتل به عنوان محفظه ی اصلی روغن عمل نمیکند و در واقع کارتل فقط گذرگاه روغن از موتور خودرو است. در این مجموعه روغن کمی در کارتل وجود خواهد داشت و این بدین دلیل است که در خودروهای مسابقهای و سوپراسپرتها بدلیل نیروهای شتاب وارده در زمان شتابگیری و ترمز و همچنین حرکات سریع خودرو امکان آن وجود دارد تا در صورت استفاده از کارتل روغن معمولی، برای لحظاتی کارتل خالی از روغن بماند و در نتیجه مجاری روغن داخل موتور خشک مانده که حاصلش آسیب دیدن شدید موتور خودرو است، ضمن آنکه بایستی به محدودیت ارتفاع در خودروهای سوپراسپرت (که امکان طراحی کارتل حجیم در زیر موتور آنها که معمولاً نزدیک به سطح زمین نیز هست ایجاد میکند) توجه داشت.
سیستم کارتل خشک چگونه کار می کند؟
در این سیستم کارتل بزرگ موجود در پتایین موتور با یک مخزن کوچک جایگزین می شود. ارتفاع روغن در این مخزن کوچک به سرعت بالا می آید. در نتیجه نازل به سختی از روغن خارج می شود. نازل روغن کاملا به سطح پایینی این مخزن کوچک نزدیک شده و تا ذره ی آخر روغن جمع شده در این کارتل کوچک را مکش می کند. این سیستم روغن رسانی دارای حد اقل دو پمپ روغن است که یک پمپ مکنده وظیفه ی خالی کردن کارتل کوچک را دارد و یک پمپ پر فشار که روغن را به داخل کانال های موتور تزریق می کند.
مسیر روغن به این شکل است که روغن جدا شده از قطعات موتور به داخل کارتل کوچک ریخته می شود و توسط پمپ مکنده از کارتل خارج می شود. در مرحله ی بعد روغن موتور به یک مخزن ثانویه فرستاده می شود. این مخزن روغن موتور پمپ نشده ر ا در خود نگاه می دارد. این مخزن از بالا پر می شو و از پایین توسط پمپ پر فشار به کانال های روغن تزریق می شود.
شکل ظاهری این مخزن به صورت یک استوانه ی بلند است و داخل آن چند لایه از پره های فلزی قرار دارد که از ترکیب شدن روغن تازه مکیده شده از کارتل و روغنی که درحال تزریق شدن به موتور است جلوگیری می کند. درواقع تا حدی روغن پیش از ارسال دوباره به موتور برای خنک شدنزمان در اختیار دارد. در این سیستم سطح روغن موجود در کارتل بسیار کم است به همین دلیل به این سیستم کارتل خشک می گویند.
انواع کارتل خشک
از آنجا که این سیستم اولین بار برای خودروهای مسابقه ای طراحی شد، بارها مورد بازبینی قرار گرفت و نسل های گوناگونی از این سیستم معرفی شد.
در نسلی از سیستم کارتل خشک، با پایین اومدن سطح روغن در کارتل، مکش پمپ باعث کاهش فشار هوای داخل محفظه ی زیر میل لنگ می شود. البته در این سیستم تمام کانل ها و مخازن روغن باید نسبت به هوای بیرون آب بندی باشند. با این کار اختلاف فشار میان محفظه احتراق و محفظه کارتل افزایش پیدا می کند و در نهایت آب بندی رینگ ها و قدرت موتور افزایش پیدا میکند.
در نسلی دیگر در بین مسیر میان پمپ مکنده و مخزن ذخیره ی روغن یک خنک کندده قرار می دهند تا روغن موتور را خنک کنند.
در نسلی از این سیستم از بالای مخزن ذخیره به محفظه ی کارتل یک کانال هوایی ایجاد می کنند تا بخارات روغن توانایی رفت و آمد بین این دو نقطه و همچنین ارسال به مسیر هواکش موتور را داشته باشند.
مزایا و معایب کارتل خشک
ازجمله مزایای این سیستم افزایش ظرفیت روغن موتور خودرو همزمان با کاهش وزن موتور می باشد. قطعات دوار پایینی موتور مانند میل لنگ، آزادی بیشتری برای خرخش دارند. به دلیل مساحت سطح کم کارتل زیر موتور، سرعت حرکت روغن در آن زیاد است و در نتیجه آلودگی ها و براده های موتور در کف مخزن روغن ته نشین نمی شوند. اینرسی وزن روغن از موتور کاسته می شود و نصب قطعات اضافه همچون سنسور های دما و فشار روغن و یا خنک کن روغن در این سیستم بسیار آسان تر می باشد.
در مقابل این مزایا ، معایبی چون افزایش پیچیدگی عملکرد موتور و همچنین افزایش قیمت و هزینه های نگه داری موتور را به دنبال دارد.
آیا سیستم پیچیده تری نیز وجود دارد؟
همین سیستم کارتل خشک بسته به نوع موتور مصرفی می تواند پیچیده تر باشد. تعداد پمپ های مکنده با توجه به تعداد مناطقی که روغن در آنها جمع می شود افزایش پیدا می کند. گاه در موتورهای مسابقه ای حجیم دو یا چند خنک کننده در مسیر قرار می گیرد و یا دو یا چند فیلتر روغن به صورت موازی روغن ارسال شده به موتور را فیلتر می کنند. در یک مدل خاص ، نازل داخل کارتل بسته به اینکه خودرو در شتاب گیری و یا ترمز گیری باشد. تغییر جهت می دهد تا تمام روغن موجود در کارتل را به مخزن بفرستد.
