برای اینکه در رشته ای علمی به پیشرفت و موفقیت برسید، در جریان بودن ضرورت دارد. منظور از در جریان بودن چیست؟ منظور این است که از رویدادهای علمی گوناگون و مقالاتی که در رشته تان نوشته می شود، کاملا باخبر باشید. یکی از روش های مطلوب برای آگاهی از اتفاقات علمی درون کشوری، سیویلیکاست که در ادامه از آن بیشتر خواهید خواند.
سیویلیکا چیست؟
سیویلیکا یا مرجع دانش، یک پایگاه اینترنتی خصوصی و یک دایره المعارف تخصصی است که در آن می توانید مقالات رشته های علمی را بیابید. اولویت اصلی و مهمی که در این پایگاه در نظر گرفته می شود، نمایه سازی و انتشار مقالات کنفرانسی کشور است. رشته های علمی متنوع در چهار طبقه بندی در سیویلیکا قابل دسترسی هستند.این طبقه بندی به شرح زیر است:
- «علوم فیزیکی و مهندسی»؛
- «علوم زیستی»؛
- «علوم اجتماعی»؛
- «علوم سلامت».
تاریخچه سیویلیکا
عملیات اجرایی و راه اندازی سایت سیویلیکا، به عنوان اولین زیر مجموعه سایت های تأمین کنندهٔ مدارک و اطلاعات علمی، از اوایل تابستان ۱۳۸۴ آغاز گردید و از شهریورماه همان سال به صورت آزمایشی و برای رفع معایب و تکمیل اطلاعات، به صورت محدود راه اندازی شد. از ۱۶ مهرماه ۱۳۸۴، این سایت فعالیت خود را به صورت رسمی فقط در حوزه مهندسی عمران آغاز نمود؛ که در لحظه راه اندازی حدود ۳۰۰۰ مقاله در بانک مقالات تخصصی آن موجود بود. سیویلیکا از مهرماه ۱۳۸۶ با تغییرات عمده ای که در بخش ساختاری و نرم افزاری سایت ایجاد گردید، به صورت بانک تخصصی مقالات در حوزه های اصلی علوم دور جدید فعالیت خود را آغاز نمود. در مهرماه ۱۳۸۷ همزمان با آغاز چهارمین سال فعالیت این سایت، طراحی ظاهری این سایت بر اساس آخرین تکنولوژی ها و معیارهای روز تغییر یافت. در مهرماه سال ۱۳۸۸ همزمان با آغاز پنجمین سال فعالیت، زیر مجموعه بانک مقالات کنفرانسهای خارجی راه اندازی شد. در سال ۱۳۸۹، با افزوده شدن زیر مجموعه ارائه کتابهای الکترونیکی، فعالیت این مجموعه وارد مرحله تازه ای گردید. واژه CIVIL از ریشه لاتین civilis است که به «سکونت در شهرهای متمدن» در مقابل «زندگی روستایی» اشاره دارد. واژهٔ CIVILIZATION به معنای تمدن نیز از همین ریشه مشتق می شود. نام CIVILICA با الهام از کلمهٔ بریتانیکا، بزرگترین دائرةالمعارف جهان، انتخاب شده است.
نحوه دسترسی و استفاده از منابع
اکثر مراکز علمی و دانشگاهی کشور دسترسی به مقالات پایگاه سیویلیکا را دارند که در حال حاضر 120 مرکز می باشد، دسترسی به بخش چکیده مقالات به صورت رایگان است اما برای دریافت کامل مقالات باید در این پایگاه اشتراک دریافت نمود، مقاله های سال های مختلف در این پایگاه وجود دارد که قدیمی ترین ان سال 1365 می باشد، سیویلیکا به نمایه کردن مقالاتی می پردازد که تاییدیه داوران کنفرانس را داشته باشد، در سال 1394 بخش جدیدی به پایگاه سیویلیکا افزوده شد، در این مجموعه بیشتر از 430 مرکز علمی بر اساس تعداد مقالات نمایه شده آنها در سیویلیکا رتبه بندی شده اند.
هدف از راه اندازی سیویلیکا
هدف از راه اندازی این وب سایت جلوگیری از پراکنده شدن نتایج تحقیقات و مطالعات محققان و دانشمندان ایرانی است. تحقیقات و مقالاتی که بدون شک سرمایه کشور هستند و جمع آوری آنها در یک پایگاه می تواند به سایر افرادی که به کار تحقیقاتی میپردازند هم کمک کند. سیویلیکا موجب دیده شدن تحقیقاتی می شود که با تخصص و تلاش اهالی علم آماده شده اند. این مساله میتواند جلوی موازی کاری های احتمالی را نیز بگیرد. یعنی با آگاهی از موضوعات کارشده در حیطه تخصصی و رشته تان، دیگر به سراغ آن موضوع نخواهید رفت و زمینه ها و عناوین جدیدی را برای کارکردن انتخاب می کنید. یکی از مشکلاتی که ممکن است در دنیای مقاله نویسی و پژوهش به وجود آید، تکراری بودن عناوین است. حالا، با وجود پایگاهی نظیر سیویلیکا دیگر چنین چیزی رخ نخواهد داد. چرا؟ چون شما به این پایگاه رجوع می کنید و موضوعات موردنظرتان را در آن جست وجو می نمایید. در صورت وجود عناوین و آثاری دقیقا یا تقریبا مشابه موضوع موردنظرتان، می توانید دور آن را خط بکشید و به سراغ پژوهشی تازه تر بروید. سیویلیکا از سوی تعدادی از دانشگاه ها و کنگره های ایران به عنوان مرجع پایگاه تخصصی معرفی می شود. پژوهشگران برای اینکه موضوعی را بسط بدهند و تحقیقات شان را روی آنها پیاده سازی نمایند باید از مطالعات و دستاوردهای تحقیقاتی قبلی در آن حیطه هم باخبر باشند، سرزدن به سیویلیکا می تواند محققان را از این جهت، یاری بدهد.
نمایه سازی و تحلیل استنادی مقالات
هدف سیویلیکا این است که سیستم ارزش گذاری و رتبه دهی مناسبی داشته باشد تا بتواند مقالات کنفرانسی کشور را به بهترین شکل ممکن امتیازدهی کند. روند مورد نظر این پایگاه، ارزش گذاری مقالات بنا به تعداد ارجاعاتی است که به آنها می شود. برای پیش برد چنین سیستمی نیاز است که مراجع مقالات تجزیه و تحلیل شوند و استناداتی که به مقالات موجود در پایگاه داده شده به دقت سنجیده و بررسی گردند. پروژه رتبه بندی مقالات کنفرانسی در سیویلیکا از سال ۱۳۹۴ شروع شده و در جریان است. کنفرانس ها و ژورنال های ناشر هم بنا به استنادات صورت گرفته به مقالات شان در سیستم موردنظر سیویلیکا قابل رتبه بندی هستند.
جستجو در سیویلیکا
سیویلیکا، پایگاه اطلاعاتی است که مقالات کنفرانسها، همایشها و مجلات را در بر میگیرد. مقالات این پایگاه از طریق آیپی 3 دانشگاه (با استفاده از ویپیان ) بصورت رایگان برای دانشگاهیان قابل دسترس است.جست وجو در سایت سیویلیکا بسیار ساده است. روش های مختلفی برای جست وجوی عناوین و مقالات در سیویلیکا در نظر گرفته شده است. دو نوع جست وجو در این پایگاه مقدور است؛ جست وجوی ساده یا جست وجوی پیشرفته.
گام نخست: ورود
ابتدا وارد تارنمای سیویلیکا میشوید: www.civilica.com همانطور که در تصویر زیر مشاهده میکنید زمانیکه از طریق ویپیان دانشگاه وارد تارنما میشوید، بنابر دانشگاه مبدأ، پیام خوشامد برای شما نشان داده میشود.
1- جستجوی سریع (ساده)
صفحه جستجوی ساده فقط شامل یك فیلد می باشد كه عبارت مورد نظر خود را می توانید در آن وارد كرده و كلید جستجو را فشار دهید. كلمه یا كلمات وارد شده در داخل عنوان مقاله و نیز سرفصل مقاله (در صورت موجود بودن) جستجو خواهد شد. باید دقت كنید كه تمام كلمات تركیبی با كلمه وارد شده نیز در نتایج نشان داده می شود. شما می توانید به صورت فارسی و یا لاتین كلمه مورد نظرتان را جستجو كنید. به منظور دست یابی به نتیجه ای كه فقط شامل عین عبارت وارد شده است، گزینه “عین عبارت” را باید فعال كنید. مثال: اگر كلمه “تونل” را وارد كنید نتایج شامل تمام تركیبات كلمه تونل از جمله “تونل”، “تونل ها”، “تونلی” و … خواهد بود.
2- جستجوی پیشرفته
با استفاده از گزینه “جستجوی پیشرفته” می توانید با استفاده از فیلدهای مختلف مانند ‹عنوان مقاله›، ‹نویسندگان›، ‹چكیده›، ‹كلمات كلیدی› و ‹سرفصل› و ‹خلاصه مقاله› به جستجوی مقاله مورد نظر بپردازید. شما می توانید مشخص کنید که می خواهید چه نوع مقالاتی در نتیجه جست وجو برایتان به نمایش گذاشته شوند. در حال حاضر دو نوع مقالات کنفرانسی و مقالات ژورنالی در این فهرست قرار گرفته اند. اگر هم میخواهید مقالات مربوط به سال خاصی را بیابید، با محدودکردن بازه زمانی جست وجو می توانید به مقاله موردنظرتان در تاریخی مشخص برسید.
1-2 .عنوان
در صورتیکه از عنوان مورد نظر منبع خود، یا کلید واژههای آن اطلاع دارید، میتوان این اطلاعات را در باکس عنوان مقاله وارد کرد. با کلیک بر "عین عبارت"، پایگاه، ترتیب عبارات وارد شده شما را رعایت و طبق آن جستجو را انجام میدهد. بعنوان مثال اگر شما عبارت "مدیریت صنعتی" را در این باکس وارد کردید و "عین عبارت" را تیک زدید، منابعی برای شما بازیابی خواهد شد، که عبارت "مدیریت صنعتی" الزاما با همین ترتیب در عنوان منبع مورد نظر قید شده باشد. این عملگر برای سایر فیلدها نیز دقیقا همین کاربرد را دارد.
2-2 .کلمات کلیدی
زمانیکه عنوان خاصی مد نظرتان نیست، میتوان با درج کلید واژهها یا عباراتی خاص در این باکس، منبع مورد نظر خود را جستجو کرد
3-2 .خلاصه مقاله
با درج خلاصه مقاله در این باکس میتوان به مقاله مورد نظر دسترسی یافت
4-2 .نویسنده
با درج نام و نام خانوادگی نویسنده نیز میتوان به مقالاتی که از نویسنده خاص منتشر شده است، دست یافت. در صورتیکه کلیدواژه یا عنوان، در فیلدهای مربوط به خود درج شده باشند، با نوشتن نام نویسنده میتوان جستجو را محدودتر نمود و سریعتر به مقاله مورد نظر دست یافت
5-2.نوع نتایج
با استفاده از نوع نتایج، میتوان منبع مورد نظر را انتخاب کرد، با انتخاب هر کدام از منابع (مقالات کنفرانسها و ژورنالها، و کتابهای الکترونیک) میتوان جستجو را محدودتر ساخت
6-2 .سال انتشار
از این بخش نیز میتوان بازیابی مقالات را به سالهای مورد نظر خود محدود نمود
7-2 .جستجو در موضوعات خاص
با کلیک بر این لینک، باکسی حاوی موضوعات نمایه شده در پایگاه نمایش داده میشود که میتوان با انتخاب موضوع مورد نظر، منابع را بازیابی نمود
در نهایت میتوان با کلیک بر باکس جستجو، نتایج جستجوی خود را مشاهده نمود.
صفحه نتایج
در صفحه نتایج ابتدا تعداد نتایج جستجو مشخص گردیده و نشان می دهد كه كدام نتایج در حال نمایش است (از شماره چند تا چند). هر صفحه نتیجه نشان دهنده فقط ۱۰ نتیجه است كه برای دیده ادامه نتایج باید از پایین صفحه شماره صفحات و یا گزینه “نتایج بعدی” را انتخاب نمایید. در مقابل عنوان هر مقاله دو گزینه [ خلاصه مقاله ] و [ متن كامل ] را مشاهده می كنید كه با انتخاب خلاصه مقاله، اطلاعات كاملتری از مقاله به همراه چكیده نمایش داده می شود. با انتخاب “متن كامل” به صفحه دریافت متن كامل مقاله خواهید رفت كه ویژه اعضای سایت می باشد. و فقط اعضای سایت به این بخش دسترسی دارند. جهت عضویت می توانید به صفحه “عضویت در سایت” مراجعه نمایید. در صفحه دریافت متن كامل، مشخصات كاربر نشان داده خواهد شد و با كلیك بر روی “دریافت فایل” پس از كسر اعتبار اختصاص داده شده به مقاله از اعتبارهای كاربر، متن كامل مقاله به ایمیل كاربر ارسال می گردد.
جستجو در لیست کنفرانس ها
همچنین فهرستی از کنفرانس هایی که در کشور برگزار شده نیز در سایت وجود دارد که با کلیک به روی گزینه «لیست کنفرانس ها» می توانید در جریان جدیدترین کنفرانس ها و تعداد مقالات ارائه شده در آنها قرار بگیرید. در صورتی که علاقه مند به مطالعه این مقالات باشید هم می توانید آنها را دریافت نمایید. وقتی روی هر کنفرانس کلیک می کنید، صفحه ای باز می شود که اطلاعات مربوط به کنفرانس و مقالات ارائه شده در آن را به شما نشان می دهد. روی مقاله کنفرانسی موردنظرتان کلیک کنید و اطلاعات، چکیده، کلمات کلیدی، نام نویسنده و خلاصه ای از موضوع آن را مشاهده نمایید. در صورتی که فایل PDF آن روی سایت وجود داشته باشد هم امکان دانلود مقاله برایتان میسر خواهد شد.سیویلیکا با کنفرانس های مختلف داخلی تفاهم نامه هایی امضا می کند و تسهیلاتی در اختیارشان قرار می دهد. برای مثال:
- درج اخبار مرتبط با کنفرانس و ارائه تقویم زمانی آن؛
- معرفی لینک وب سایت کنفرانس برای دسترسی ساده تر کاربران به آن؛
- قراردادن لوگوی سیویلیکا در اخبار مرتبط با کنفرانس به عنوان یکی از حامیان آن؛
- ارسال اخبار مرتبط با کنفرانس به تمامی افرادی که عضو پایگاه سیویلیکا هستند؛
سیستم هوشمند پیشنهاد مقالات
در سیویلیکا امکان بسیار مناسب دیگری هم وجود دارد. براساس دانش جمعی در این پایگاه به کاربران، مقالات مرتبط با جست وجوهایشان پیشنهاد می شود. در واقع با پردازش لحظه ای چندهزار رکورد مراجعه متخصصان و دانش پژوهان، سیویلیکا می تواند به کاربران خود متناسب با جست وجوهای شان مقالات مرتبطی را پیشنهاد کند. سیستم هوشمند سیویلیکا به روش دقیقی پیشنهادات خود را به شما ارائه می دهد. در واقع، با بررسی بیشترین تعداد بازبینی مقالات از میان آنها موردی را که متناسب با موضوع مورد جست وجوی شماست و بیشترین استقبال و بازدید را داشته، شناسایی و به شما معرفی می کند.
سخن پایانی
استفاده از سایت سیویلیکا بسیار ساده است و دسترسی به همه امکانات و خدمات آن به راحتی فراهم است. فقط کافیست در سایت عضو شوید و به دنبال موضوعات و کنفرانس های مورد نظرتان بگردید. با کمک سیویلیکا می توانید از کنفرانس های درون کشوری مطلع شوید و در صورت تمایل در آنها شرکت کنید. وجود پایگاه های داده ای غنی می تواند در هر عرصه و زمینه ای عصای دست انسان امروزی باشد؛ انسانی که بیشتر از هر عنوان دیگری، عنوان «کاربر» به معنای مخاطب و استفاده کننده از دستگاه ها و شبکه های هوشمند را یدک می کشد. کاربران امروزی با اطلاعات و داده ها می توانند جادو کنند. شغل و تحصیل و خیلی از مسائل ارتباطی دیگر هم در گروی داشتن اطلاعات درست و مناسب است. پس اگر پایگاه هایی قوی و غنی در زمینه های مختلف وجود داشته باشند، احتمال اینکه موفقیت افراد در رسیدن به اهداف گوناگون شان بیشتر شود هم بالاتر می رود. همین دنیای مقاله نویسی را در نظر بگیرید. برای اینکه از روند پیشرفت مقالات علمی باخبر شوید و بدانید که در کنفرانس های مختلف درون کشوری چه می گذرد و همتایان تان روی چه زمینه هایی در حال تحقیق و پژوهش هستند، به سادگی می توانید به پایگاه هایی غنی مانند سیویلیکا مراجعه کنید. سیویلیکا خدمتی بسیار ارزشمند در دنیای علم و موضوعات آکادمیک در کشور است. با پرداخت مبالغی اندک و از طریق روش های مختلف می توانید از امکانات سیویلیکا استفاده کنید و بهره مند شوید.