معرفی جاذبه های گردشگری و فرهنگی روستای خانقاه 

روستای خانقاه

روستای خانقاه با جمعیتی بالغ بر ۲۰۰۰ نفر از توابع بخش مرکزی شهرستان پاوه بوده که در ۳ کیلومتری جنوب غربی شهر پاوه و ۱۲۰ کیلومتری کرمانشاه واقع شده است. موقعیت جغرافیایی آن واقع شدن در ناحیه کوهستانی با آب و هوای معتدل کوهستانی (در بهار و تابستان ملایم و مطبوع و در زمستان‏ها سرد) است. مردمانش به زبان هورامی سخن می‏گویند، مسلمان و سنی مذهب هستند. (پیرو مذهب امام شافعی)

بافت ساخت و ساز منازل روستای خانقاه را می توان به بافت قدیم و جدید تفکیک نمود، بخش قدیمی که ویژگی پلکانی داشته بام خانه ای حیاط خانه دیگر بوده قریب به اکثریت منازل در دو طبقه ساخته شده اند که طبقه اول محصوص دام و انبار علوفه و… و طبقه دوم مسکونی است.

از ویژگی های دیگر روستا می توان به وجود دالان های متعدد اشاره نمود که در سطح اورامانات تقریباً منحصربفرد بوده بنحویکه در شرایط فعلی نیز می توان تعدادی از آنها را به همان صورت مشاهده نمود. معماری بخش دیگر روستا به سان مناطق شهرنشینی ساخته شده و عموماً تجملی است.

روستای خانقاه به سبب واقع شدن در درون باغات چنان منظره ای را داراست که عدنان مرادی در وصف معماری اش چنین آورده است «این روستا با معماری ویژه خود قبله عکاسان و نقاشان است درب و پنجره ای چوبی دالان های سر پوشیده از جمله زیبایی های معماری روستا است». در سایت تخصصی میراث فرهنگی در خصوص معماری روستا آورده است «مهم‏ترین ویژگی خانه‏ های قدیمی روستا هماهنگی آن‏ها با محیط اطراف است. به طوری که سقف مسطح خانه‏ ها با دیوارهای سنگی و گلی همرنگ طبیعت، کمال در آمیختگی فضای کالبدی روستا با محیط طبیعی اطراف را نشان می‏دهد.
نوع معماری خانه‏ های روستاییان به نوع فعالیت و نحوه معیشت آنان بستگی دارد، به گونه‏ ای که خانه افراد شاغل در امور خدماتی با خانه افرادی که در امر تولید صنایع دستی و یا دامداری اشتغال دارند به لحاظ وسعت، فضا و تزیینات متفاوت است.»

وجود همین ویژگی ها سبب گردیده که روستای خانقاه همراه با روستای هجیج ،شمشیر، زردویی به عنوان روستاهای هدف گردشگری شهرستان و استان شناخته شده و روز به روز به ارزش آن افزوده می شود.

فرهنگ والای مردمانش، وجود جوانان تحصیلکرده، پیرمردان صمیمی و آگاه به زمان، جایگاه سادات در منطقه، مرکز علم آموزی و پرورش دهنده ی شخصیت های ممتاز دینی، رعایت آداب اجتماعی و خیلی دیگر از شخیصه های مثبت خانقاه را به چنان اهمیتی مبدل نموده که نام و شهره آن آوازه مردان نیک سیرت نموده است.

از جمله بازی‏هایی که در میان مردم این روستا اجرا می‏شود، می‏توان به کلاورفانکه، اختران، گوراو بازی، هفت سنگ، گل یا پوچ و خزلوکه اشاره کرد.
موسیقی، در میان مردم روستای خانقاه جایگاه ویژه‏ای دارد، به طوری که مراسم ذکر و سماع دراویش نیز همراه با موسیقی اجرا می‏شود.
مهم‏ترین آلات موسیقی این روستا عبارتند از شمشال که در مراسم ذکر و سماع خانقاهی و دف که بیشتر در مراسم مذهبی نواخته می‏شود.
اهالی روستای «خانقاه» به زبان اورامی یا هورامی تکلم می کنند.
پوشاک مورد استفاده مردم این روستا، غالباً همانند البسه ساکنان سایر مناطق کردنشین ایران است.
از مهم‏ترین غذاهای رایج این روستا می‏توان به کلانه و بژی برساق اشاره کرد. کلانه ترکیبی از نان فطیر، پیاز و کره محلی است و بژی برساق نوعی شیرینی محلی است که از آرد گندم، ذرت، شیر، تخم‏ مرغ، زیره و زردچوبه پخته می‏شود و بسیار لذیذ و خوشمزه است.
از مهم‏ترین صنایع دستی و هنری که در میان مردم روستا رواج دارد، به انواع قالی با رنگ‏های شاد و نقوش طبیعی و همچنین به گیوه یا کلاش می‏توان اشاره کرد.

جاذبه های گردشگری روستا

• چشمه شلم ناو از کوهستان های اطراف سرچشمه می گیرد و اراضی روستا و باغات آن را آبیاری می کند. در فصل بهار، درختان بلند، گل های وحشی، گیاهان دارویی و رنگارنگ جلوه ای بدیع و منحصر به فرد را به نمایش می گذارد
• کوه دالانی نیز با ۲۵۶۴ متر ارتفاع در زمستان از برف پوشیده می شود و شکوه و عظمت خاصی می یابد. این کوه محیط خوبی برای گردش و کوهنوردی است.
• کوه آتشگاه
• چشم اندارها و مناظر بکر و طبیعی از جمله آبشار شلم ناو، گارا، بیار و جنگل زیبای اطراف
• جنگلهای زیبای بلوط و باغات اطراف روستا
• رودخانه خانقاه که از میان روستا می گذرد و در اطراف آن درختان بلند و باغات سرسبز میوه فضایی دلپذیر ایجاد کرده اند.
• معماری پلکانی این روستا
• جاده تفریحی و رویایی خانقاه به گلال نیز بسیار دل انگیز رویایی می باشد
• وجود بقاع متبرکه بابا شیخ حسن و بابا غازی از زیارت گاه های روستا