معرفی کتاب لطیفه‌های ریاض الحکایات؛ مجموعه حکایت‌های شیرین و خواندنی اثر ملا حبیب الله شریف کاشانی

درباره ملا حبیب الله شریف کاشانی

ملا حبیب الله شریف کاشانی (۱۳۳۸–۱۲۶۲ قمری) از علما و مجتهدان معاصر شیعه بود. ملا حبیب الله شریف کاشانی در سال ۱۲۶۲ قمری (۱۲۲۴ خورشیدی) در شهر کاشان دیده به جهان گشود. پدرش ملا علی مدد ساوجی (درگذشته ۱۲۷۰ قمری) فرزند رمضان ساوجی نیز از علمای شیعه و مادرش فرزند مرحوم میرزا حبیب الله معروف به میرزابابا حسینی نطنزی فرزند میرزا رفیع الدین از شاگردان ملا احمد نراقی بوده است. مرحوم ملا حبیب الله می گوید: «جد مادریم میرزا رفیع الدین حسینی نطنزی نام داشت که از علما افاضل بوده و از تألیفات او فقط به کتابی در علم منطق اطلاع یافته ام.» و نیز گفته است: «با میرزا ابوالحسن کاشانی معروف به مجتهد که از شاگردان ملا احمد نراقی و میرزای قمی است و رساله ای در حجیت مظنه دارد از طرف مادر قرابت دارم.» در سن ۸ یا ۹ سالگی پدرش در ساوه درگذشت و او در کاشان تحت سرپرستی یکی از شاگردان پدر با نام سید حسین کاشانی قرار گرفت.

درباره کتاب لطیفه های ریاض الحکایات

ریاض الحکایات به اعتبار موضوع و مضمون، کتابی مهم در حوزه فرهنگ عامه است و چون فقیه و عالمی دینی آن را تألیف کرده است؛ از این دیدگاه نیز اهمیت دارد. آنچه ریاض الحکایت را از دیگر کتب مشابه متمایز می کند؛ هدف آموزشی مولف است که خود مولف نیز در مقدمه بر آن تأکید کرده است: « غرض اصلی تصحیح و تسهیل امر برای واعظان است تاهر حکایتی را در مناسبتی ذکر نمایند تا سامعان از استماع مواعظ ایشان ملول نگردند» کتاب حاضر از آثار مشهور ملا حبیب الله شریف کاشانی است که حکایات و لطیفه هایی طنزآمیز و خواندنی را دربردارد. این کتاب در میان آثار کاشانی یک استثنا به شمار می آید چرا که به تمثیل و حکایات طنز اختصاص دارد. این عالم بزرگوار کتاب لطیفه های ریاض الحکایات را به مرور و در طی سال های متوالی و آنگونه که خود بیان داشته در ایام تعطیل و دلتنگی تهیه کرده است. ملا حبیب الله شریف کاشانی کتاب لطیفه های ریاض الحکایات را با هدفی آموزشی تالیف کرده و این موضوع نکته ای ست که این کتاب را از دیگر کتاب های مشابه پیش از خود متمایز می کند. از دیگر ویژگی های مهم کتاب می توان توجه به فرهنگ عامه و ادبیات شفاهی آن اشاره کرد؛ به این دلیل که بخش هایی از این حکایات و لطیفه ها مستقیماً از زبان مردم ثبت شده اند. طبقه بندی حکایات در میان واعظان بسیار رواج داشته و این کتاب نیز این قاعده مستثنی نیست. ملا حبیب الله شریف کاشانی از این طبقه بندی برای ابراز آراء و عقاید خود استفاده کرده و این طبقه بندی جزیی از سبک بیان وی به شمار می آید. زبان این اثر بسیار ساده و روان است و گویی که نویسنده خود لطیفه های کتاب را به صورت شفاهی نقل می کند. لغات و اصطلاحات بسیاری که در زبان عامه رواج دارند، از دیگر نکات نثر کتاب لطیفه های ریاض الحکایات است.

در بخشی از کتاب لطیفه های ریاض الحکایات می خوانیم:

جوانی در اصفهان بود بسیار بی عار، همیشه با الواط و اوباش رفاقت می کرد و پی هیچ کاری نمی رفت و هر زنی می گرفت دو سه روز نگذشته او را طلاق می داد، تا آن که زنی اهل اصفهان گفت: اگر من زن او شوم دیگر نمی گذارم بی عاری کند و زن طلاق دهد. پس جمعی همت کرده آن زن را برای او عقد بستند. چون شب زفاف گذشت زن گفت: من این طریق نتوانم زندگی کرد برخیز تا تو را به شغلی دهم. مرد تعلل کرد، زن چماقی به دست گرفت و چند چماق بر وی بزد، مرد ناچار همراه آن زن بیرون آمد او را آورد به بازار حمال ها، به بزرگ آن ها گفت: روزی چند به این حمال ها می دهی؟ گفت: مثلاً یک قران. گفت: این جوان را به شغل حمال بگمار و روزی پانزده شاهی به او بده. قبول کرد، پس شب آن مبلغ را گرفت و نان و گوشتی خرید، خسته و نالان به خانه آمد. چون از غذا خوردن فارغ شدند، جوان خواست بخوابد زن گفت: نمی شود برخیز. مرد از ترس چماق برخاست، زن او را به نزد داروغه شهر آورد گفت: شبی چند به این گشتی ها می دهی که در ولایت می گردند؟ گفت: شبی مثلاً ده شاهی. گفت: این جوان به دست تو سپرده هر شبی نه شاهی به او بده. قبول کرد، پس تا آخر شب در کوچه ها می گشت چون نزدیک صبح شد به خانه آمد تا استراحتی کند، زن گفت: این طور درست نمی آید برخیز همراه من بیا. مرد از ترس چماق برخاست پس او را به نزد استاد حمامی آورد گفت: به تون تاب چند می دهی؟ گفت: مثلاً پنج شاهی. گفت: این مرد به دست تو سپرده تون بتابد تا آفتاب و او را چهار شاهی بده. استاد حمامی قبول کرد و اول آفتاب به خانه آمد گفت: ای مرد زود به بازار حمالان شتاب تا بیکار نباشی. پس آن بیچاره چند روز به همین منوال ماند، نه شب آرام داشت و نه روز.

فهرست مطالب کتاب

• سخن ناشر
• شرح زندگانی مرحوم آیت الله العظمی آقای ملاحبیب الله شریف کاشانی (رحمة الله علیه)
• مقدمه مؤلف
• باب اول: در جمله ای از حکایات متعلقه به ابلیس است
• باب دوم: در جمله ای از حکایات متعلقه به زنان است
• باب سوم: در جمله ای از حکایات متعلقه به دیوانگان است
• باب چهارم: در جمله ای از حکایات متعلقه به حاسدان بیایمان است
• باب پنجم: در جمله ای از حکایات متعلقه به لئیمان و بخیلان بی ایمان است
• باب ششم: در جمله ای از حکایات متعلقه به احمقان است
• باب هفتم: در جمله ای از حکایات متعلقه به غلامان سیاه است
• باب هشتم: در جمله ای از حکایات متعلقه به دزدان است
• باب نهم: در جمله ای از حکایات متعلقه به طبیبان است
• باب دهم: در حکایت سائلان است
• باب یازدهم: در جمله ای از حکایات متعلقه به کسانی که به ناحق دعوی پیغمبری کرده اند.
• باب دوازدهم: در جمله ای از حکایات متعلقه به زشت رویان و کریه منظران است
• باب سیزدهم: در جمله ای از حکایات متعلقه به قاضیان است
• باب چهاردهم: در جمله ای از حکایات متعلقه به آن کسی که نام او جوجی بوده است
• باب پانزدهم: در جمله ای از حکایات متعلقه به سگان است
• باب شانزدهم: در جمله ای از حکایات متعلقه به گربه است
• باب هفدهم: در جمله ای از حکایات متعلقه به بوزینه است

شناسنامه کتاب لطیفه های ریاض الحکایات

• نویسنده: ملا حبیب الله شریف کاشانی
• زبان: فارسی
• ناشر چاپی: نشر مرسل
• تعداد صفحات: 222
• موضوع کتاب:کتاب طنز
• نسخه الکترونیکی:دارد
• نسخه صوتی : ندارد

بنابراین اگر به حکایات پندآموز و مذهبی که خنده بر لب ها می نشانند، علاقه دارید، این کتاب گزینه ی مناسبی برای شما خواهد بود. امیدوارم از محتوای معرفی کتاب نهایت لذت را برده باشید و برای کسانی که کتاب دوست هستند، میتوانید ارسال نمایید و برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش فرهنگ و هنر ساعدنیوز مراجعه نمایید. همچنین شما نیز بهترین کتابی که تا حال مطالعه کرده اید، برای ما معرفی نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم.

معرفی کتاب چادر کردیم رفتیم تماشا اثر عالیه خانم شیرازی