ساعدنیوز
ساعدنیوز

معرفی کتاب تبصره 22 اثر جوزف هلر

  پنجشنبه، 30 تیر 1401   زمان مطالعه 8 دقیقه
معرفی کتاب تبصره 22 اثر جوزف هلر
در قلب داستان تبصره ی 22، شخصیتی بی همتا به نام یوساریان قرار دارد. او که در نیروی ارتش، توپچی است و همیشه از زیر کارها در می رود، قهرمانی زیرک است که برای نجات جانش از خطرات بی پایان جنگ، به هوشمندانه ترین شکل ممکن از خلاقیت خود استفاده می کند. مشکل او، سرهنگی است که مدام، تعداد مأموریت های موردنیاز برای تکمیل دوره ی خدمت سربازان را افزایش می دهد.

درباره جوزف هلر

جوزف هلر(به انگلیسی: Joseph Heller) (زاده ۱ می ۱۹۲۳ - درگذشته ۱۲ دسامبر ۱۹۹۹) طنز پرداز و رمان نویس آمریکایی است که همچنین دارای داستان های کوتاه بسیار زیادی می باشد . مهمترین و تأثیرگذارترین رمان او کتاب کچ ۲۲ است که دربارهٔ سربازان آمریکایی در جریان جنگ جهانی دوم می باشد. نام این کتاب در ادبیات انگلیسی راه یافته است و قرین معنای بیهوده و بی سرانجام شده است. هلر به عنوان یکی از بهترین طنز پردازان بعد از جنگ جهانی دوم شناخته می شود.

پوستر جوزف هلر

درباره کتاب تبصره ۲۲

رمان ضد جنگ تبصره ۲۲ شاهکار رمان نویس و نمایش نامه نویس آمریکایی، جوزف هلر است که در ژانر کمدی سیاه از خشونت جنگ و بیزاری از آن می گوید. این کتاب با ترجمهٔ احسان نوروزی در نشر چشمه چاپ شده است. این رمان که اولین بار در اکتبر ۱۹۶۰ منتشر شد، تفکرات جوزف هلر درباره جنگ را به خوبی بازتاب می دهد. تفکراتی که با عقاید نسل دهه ۶۰ که می خواستند در برابر قدرت، قد علم کنند، همراه و حرف دل آنها شد. «تبصره ۲۲» امروزه در زبان انگلیسی به موقعیت هایی گفته می شود که از آن ها راه گریزی نیست و باخت در آنها قطعی است. هلر در جبهه های جنگ جهانی دوم حضور داشت، ماموریت هایی انجام داد و مرگ را با گوشت و پوست خود احساس کرد. او فهمید که مرگ ابدا مفهومی انتزاعی نیست و اگر در مقابل دشمن قرار بگیری در کشتنت لحظه ای تردید نخواهند کرد. «تبصره ۲۲» نام قانونی در کتاب هلر است که می گوید: اگر کسی با میل خود در ماموریت های مرگبار جنگی شرکت کند، دیوانه است، پس می تواند تقاضای معاف شدن بدهد، اما همین درخواست معافیت نشان می دهد که او سالم و عاقل است پس شرایط لازم برای معاف شدن را ندارد. یوساریان، افسر نیروی هوایی و از شخصیت های کلیدی اثر که زیرک است و همیشه به دنبال راه فراری از جنگ و ماموریت می گردد، در این داستان، در چنگال تبصره ۲۲ گرفتار می شود. افسر مافوق او کسی است که مدام تعداد ماموریت های سربازانش را افزایش می دهد تا آنها را بیشتر در خدمت ارتش نگه دارد، شخصیت های دیگری هم در این داستان وجود دارند که هرکدام به نوعی با هیولای جنگ درگیر ند و داستان را روایت می کنند. میلو میندر بندر که کلاهبردار است نیازهای دو طرف جنگ را تامین می کند، سروان شایسکف که آرزوی ترتیب دادن یک رژه بی نقص را دارد، و وینترگرین، سرباز سابق و مسئول دفتر پست که گرداننده واقعی جنگ است. یوساریان در پروسه معیوب جنگی که آن را بیهوده، پوچ و بیگانه می داند گرفتار شده است، او نمی تواند مطیع نباشد و ارتش را هم نمی تواند ترک کند. او هرچه بیشتر تلاش می کند، بیشتر در دام تبصره ۲۲ گرفتار می شود. این داستان واکنش های متفاوتی از تحقیر تا تحسین را میان منتقدان برانگیخت، حتی به هلر تهمت سرقت ادبی از رمانی دیگر زده شد، اما این رمان بدیع توانست پس از مدتی به لیست صد رمان برتر جهان و پرفروش ترین ها راه پیدا کند و بیش از همه صدای نسل جوانی شود که دیگر ارزشی برای ساختار قدرت قائل نبودند و می خواستند خودشان برای خودشان فکر کنند. «تبصره ۲۲» را باید خواند و پس از خواندش نگاهی دوباره به جایگاه سیاستمداران و قدرتمندان امروز انداخت، چون انگار همین دیروز نوشته شده و روی سخنش دقیقا با انسان قدرت طلب دنیای مدرن است. هلر با توسل به پارادوکس تبصره معروفش در رمان خود، پوچی جنگ و سلطه طلبی را به تصویر کشیده و لبخندی تلخ به نادانی بشر زده است. این کتاب به علاقه مندان به داستان های ضدجنگ و کمدی سیاه پیشنهاد می شود.

جملاتی از متن کتاب

  • عشق در نگاه اول بود. اولین باری که یورسایان کشیش ارتش را دید، دیوانه وار عاشقش شد. یوساریان در بیمارستان بود، با مرض کبدی که هنوز یرقان نشده بود. دکترها از این که یرقان درست و حسابی نبود گیج شده بودند. اگر یرقان می شد می توانستند درمانش کنند. اگر یرقان نمی شد و رفع می شد می توانستند یورسایان را مرخص کنند. اما این در آستانه یرقان بودن، مدام گیج شان می کرد. هر روز صبح سر و کله شان پیدا می شد، سه مرد جدی و چابک با دهان های کارآمد و چشم های ناکارآمد، همراه پرستار داکت، چابک و جدی، یکی از پرستاران بخش که از یوساریان خوشش نمی آمد. جدول پایین تختش را می خواندند و بی صبرانه در مورد دردش می پرسیدند. وقتی بهشان می گفت که دقیقا مثل قبل است به نظر دمغ می شدند.
  • سرتاسر دنیا، پسران تمام طرف های درگیر بر سر چیزی جان می دادند که به آن ها گفته شده بود، وطن شان است و به نظر نمی رسید برای کسی هم مهم باشد، دست کم برای خود این پسرانی که جان جوان شان را از کف می دادند.

بخشی از کتاب تبصره ۲۲

آن روزی که تگزاسی را آوردند در بخش، یوساریان مشغول به هم ریختن آهنگ موجود در نامه ها بود. یکی دیگر از آن روزهای آرام، گرم و بی دغدغه بود. گرما مثل لحافی روی سقف افتاده بود و هر صدایی را خفه می کرد. دانبر دوباره بی حرکت به پشت دراز کشیده بود و چشمانش مثل چشمان عروسک خیره شده بودند به سقف. سخت تلاش می کرد طول عمرش را زیاد کند. به خاطر همین می کوشید ملالش را پروبال دهد. دانبر چنان سخت می کوشید طول عمرش را زیاد کند که یوساریان فکر کرد شاید مُرده. تگزاسی را روی تختی در وسط بخش گذاشتند، و چیزی نگذشت که عقایدش را پیشکش کرد. دانبر مثل گلوله جست زد و نشست. هیجان زده فریاد کشید «خودشه، یه چیزی کم بود ــ تمام مدت می دونستم که یه چیزی کمه ــ و حالا می دونم چیه.» مشتش را کوبید کف دستش. اعلام کرد «وطن پرستی.» یوساریان در جواب داد زد «راست می گی، راست می گی، راست می گی، راست می گی. هات داگ، بروکلین داجرز، پای سیب مامان جون. اینا چیزاییه که همه دارن براش می جنگن. ولی کی واسه مردم شریف می ره جنگ؟ کی واسه حق رأی بیشتر برای آدم های شریف می جنگه؟ دیگه خبری از میهن پرستی نیست، قضیه همینه. حتا خبری از مهین پرستی هم نیست دیگه.» افسر نیمه وظیفهٔ سمت چپ یوساریان محل شان نگذاشت. با حالتی خسته پرسید «کی عین خیالشه؟» و به پهلو غلت زد تا بخوابد. تگزاسی آدم خوش ذات بخشندهٔ دوست داشتنی ای از کار درآمد. هنوز سه روزنشده دیگر هیچ کس تحملش را نداشت. امواج مزاحمی می فرستاد که لرزه هایی ظریف به جان آدم می انداخت، و همه ازش گریزان بودند ــ همه جز سربازی سفیدپوش که چارهٔ دیگری نداشت. سرباز سفیدپوش سرتاپا باندپیچی و گچ گرفته شده بود. دو پای ازکارافتاده داشت و دو دست ازکارافتاده. او را یواشکی نصفه شب به این بخش آورده بودند، و هیچ کس از حضور او میان شان خبر نداشت تا این که صبحش بیدار شدند و دو پای عجیب دیدند از ماتحتْ بالاکشیده شده، دو دست عجیب قایم نگه داشته شده، در مجموع چهار دست وپا که به طرز غریبی در هوا معلق نگه داشته شده بود، به وسیلهٔ وزنه هایی سربی که به شکل حزن انگیزی بالای سر سرباز سفیدپوش آویزان بودند و به هیچ وجه تکان نمی خوردند. در میان باندپیچی دو آرنجش زیپی مثل لب دوخته شده بود که از میانش با ظرفی شفاف به او مایعی شفاف می خوراندند. لولهٔ بی صدایی از جنس روی از گچِ کشالهٔ رانش بیرون زده و وصل شده بود به شلنگ باریک لاستیکی ای که ضایعات کلیه هایش را حمل می کرد و به طرز کارآمدی می چکاند توی ظرف شفاف تشتک داری که روی زمین قرار داشت. وقتی ظرف کف زمین پُر بود، یا ظرف غذادهندهٔ روی بازوهایش خالی بود، بلافاصله جای این ظرف ها را عوض می کردند تا آن املاح بتوانند دوباره به داخل بدن برگردند. راستش کل آن چیزی که از این سرباز سفیدپوش می دیدند حفرهٔ سیاه ساییده شده ای جای دهانش بود.

خلاصه داستان تبصره 22

یوساریان، افسر نیروی هوایی و از شخصیت های کلیدی اثر که زیرک است و همیشه به دنبال راه فراری از جنگ و ماموریت می گردد، در این داستان، در چنگال تبصره ۲۲ گرفتار می شود. افسر مافوق او کسی است که مدام تعداد ماموریت های سربازانش را افزایش می دهد تا آنها را بیشتر در خدمت ارتش نگه دارد، شخصیت های دیگری هم در این داستان وجود دارند که هرکدام به نوعی با هیولای جنگ درگیر ند و داستان را روایت می کنند. میلو میندر بندر که کلاهبردار است نیازهای دو طرف جنگ را تامین می کند، سروان شایسکف که آرزوی ترتیب دادن یک رژه بی نقص را دارد، و وینترگرین، سرباز سابق و مسئول دفتر پست که گرداننده واقعی جنگ است. یوساریان در پروسه معیوب جنگی که آن را بیهوده، پوچ و بیگانه می داند گرفتار شده است، او نمی تواند مطیع نباشد و ارتش را هم نمی تواند ترک کند. او هرچه بیشتر تلاش می کند، بیشتر در دام تبصره ۲۲ گرفتار می شود.

شناسنامه کتاب تبصره 22

  • نویسنده: جوزف هلر
  • مترجم: احسان نوروزی
  • زبان: فارسی
  • ناشر چاپی: نشر سرچشمه
  • تعداد صفحات: 520
  • موضوع کتاب:کتاب های داستان و رمان خارجی
  • نسخه الکتریکی:دارد
  • نسخه صوتی : دارد

امیدوارم از محتوای معرفی کتاب نهایت لذت را برده باشید و برای کسانی که کتاب دوست هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش فرهنگ و هنر ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم.

دیدگاه ها

  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
رهبر معظم انقلاب: از وقتی که رهبر شده‌ام آجیل نخوردم؛ چون رهبر باید مثل فقرا زندگی کند! (517 نظر) داریوش ارجمند: زنی که وزنه برداری می کند نه رَحِم دارد و نه تخمدان ریش درآورده نه می‌تواند شوهر کند و نه می‌تواند بچه داشته باشد! (255 نظر) 10 اقدامِ منجر به گرانی در 100 روز (255 نظر) 10 ایده تبلیغات مؤثر برای کسب‌وکارهای کوچک (246 نظر) (تصاویر) سفر به عصر قاجار؛ منظره‌های «کلاردشت»، 158 سال قبل (244 نظر) مهران مدیری: من رفتم مسافرت و بهترین هتل اون شهر رو پیدا کردم ولی من رو نشناخت و گفت اتاقامون پُره، من هنوزم که هنوزه فکر میکنم دارم خواب میبینم+ویدیو (220 نظر) الهام چرخنده: من برای همه کسانی که کتکم زدند، باعث بیماری قلبی شدند نفرین ندارم اما الهی که به درد من دچار بشید+ویدیو (88 نظر) مازیار لرستانی: ای کاش به جای روز زن و روز مرد، روز شرف و انسانیت داشتیم+عکس (69 نظر) بهاره رهنما: من کاهل نماز بودم که بعد از شرط گذاشتن همسر دومم درباره نماز خواندن الان نمازم را میخوانم و دیگه کاهل نماز نیستم (64 نظر) رونالدو: برای اولین بار جورجینا را برای شام دعوت کردم متعجب بود چون باورش نمی شد که به جای اتوبوس با بوگاتی به خانه برمی گردد+فیلم (61 نظر) شعرخوانی زیبا و دلنشین رهبر معظم انقلاب: ای تکیه گاه و پناه زیباترین لحظه های پرعصمت و پر شکوه تنهایی و خلوت من+ویدیو (50 نظر) تعجب بازیگر مطرح ترکیه با دیدن خونه زندگیِ شاه‌نشین پوریا پورسرخ، آرش سریال کیمیا+ ویدیو/ میزبانی درجه یک در خانه‌ای درجه یک👌 (43 نظر) خلاقیت خنده دار پدر ایرانی با طراحی سینما در توالت خانه اش حماسه آفرید+عکس/ هنر نزد ایرانیان است و بس😂 (41 نظر) پریناز ایزدیار؛ هرچقدر هم شلوغ باشم بازم وقت دارم که به ازدواج فکر کنم، شرایط خانواده‌مون این مدلی نیست که ازدواج حتما باید سنتی باشه یا نباشه، ولی خودم دوست دارم همسرم رو انتخاب کنم (39 نظر) مهران مدیری: شایعه نیست؛ هواپیمای شخصی دارم سوئیچ رو هم دادم به بچه‌های پشت صحنه! / برشی از برنامه تلویزیونی جذاب «دورهمی» با اجرای بی‌نظیر مهران مدیری (39 نظر)
پربازدیدترین ویدئوهای روز   
تیتر امروز   
افشاء تیم محبوب سیاستمدارن، کدام استقلال؟ کدام پرسپولیس؟ / از احمدی‌نژاد و خاتمی گرفته تا فرزندان هاشمی رفسنجانی و نوه امام (ره)
اروپا با ایران سر اوکراین تسویه حساب خواهد کرد!
2 وزیر سابق در اولین جلسه دادگاه فساد چای دبش / در دادگاه چه گذشت؟
فال شمع روزانه امروز یکشنبه 4 آذر 1403
فال قهوه با نشان روز یکشنبه 4 آذر ماه 1403
فال روزانه امروز یکشنبه 4 آذر ماه 1403
جریمه سنگین قهرمان سرشناس به خاطر دست درازی به یک زن
فال ابجد روزانه یکشنبه 4 آذر 1403
فال انبیاء روزانه یکشنبه 4 آذر 1403
دارندگان سهام عدالت بخوانند؛ وراث منتظر واریزی سود باشند
فال حافظ با تفسیر امروز یکشنبه 4 آذر 1403 + فیلم
عبور از این 7 مرحله برای تبدیل شدن به یک تریدر حرفه‌ای؛ نقشه راه تریدر شدن
بنزین هواپیما 10 برابر گران می شود: لاکچری سوارها کیسه ها را شل خواهند کرد
این شغل دوم بین چهره های مشهور فوتبالی اپیدمی شد/ دستمزدهای میلیاردی فوتبالیست ها در تجارت رستوران از علی دایی تا بیرانوند و...+عکس
تنش زدایی با قدرت های هسته ای در دستور کار دولت جدید آمریکا: ترامپ مذاکره‌کننده پیشین اتمی با کره‌شمالی را در دستگاه امنیتی آمریکا جایگاه داد
منتخب روز   
جریمه سنگین قهرمان سرشناس به خاطر دست درازی به یک زن 5 منطقه گردشگری پاییزی اطراف تبریز/ جون میدن واسه گرفتن عکسهای جذاب پاییزی قتل در پارک قیطریه بخاطر متلک انداختن به نامزد مقتول مهران مدیری: بدترین 4 سال زندگیم حتی پول نان و پنیر نداشتم! پسرم فرهاد از گرسنگی بیهوش شد/عین جنازه شده بودم عوضش الان بادیگارد دارم+فیلم حضور پرانرژی قهرمانان جوکر، ناهید مسلمی و عمو رشید در وی‌آی‌پی کنسرت سهراب پاکزاد/ یویو گفتن ناهید مسلمی رو وسط کنسرت از دست ندید👌 می‌گویند پزشکیان برف تهران را هم نخواهد دید! / تأخیر در پرداخت یارانه پاس گل به مخالفان دو آتیشه رئیس جمهور بود دورهمی پارسا پیروزفر و پریناز ایزدیار در یک کافه شیک و دلباز/ دو بازیگر خوش استایل و دوست‌داشتنی در یک قاب هدیه‌ دست‌ساز مادران سرزمین آفتاب، سیستان و بلوچستان به مسعود پزشکیان+ویدیو استفاده از ویروس کووید 19 برای مبارزه با سرطان! تب دنگی خطرناک شد؛ شیوع در جنوب شرقی ایران! سردار آزمون: وقتی دو تا گل میزنیم فکر میکنیم بازی رو بردیم و این ایراد بزرگ ماست/ناراحتی سردار آزمون بعد از بازی با قرقیزستان جزئیات پرونده آزار و اذیت دختر 16 ساله مشهدی از طرف 2 برادر ناتنی و پناه بردن او به کلانتری / از چند سال قبل که 2 برادر ناتنی ام به مصرف شیشه اعتیاد پیدا کردند مدام مرا کتک می زدند...