معرفی رمان سوءقصد به ذات همایونی اثر رضا جولایی

درباره کتاب

این رمان از نظر محتوایی، تاریخی است و جولایی با نوشتن آن، نگاهی نو به مفهوم تاریخ در داستان نویسی ایران داشته است. این رمان روایت اعضای یک جریان مارکسیستی در سال های استبداد محمدعلی شاه قاجار است. این گروه در تهران هستند و تلاش نافرجامی که برای ترور شاه می کنند، بهانه ای برای اعمال سرکوب گرانه او می شود. نویسنده در این رمان با استفاده از خیال خود و تاریخ نگاری شخصی اش، فضایی را خلق کرده که بیم و هراس، تنهایی و روحیات انقلابی و آزادی خواهی در آن مشهود است. از جمله شخصیت هایی که در این رمان حضور دارند، می توان به استالین و صادق هدایت اشاره کرد.

"سوء قصد به ذات همایونی" اثر "رضا جولایی"، داستانی است جذاب و خواندنی که در اواخر دوران مشروطه رخ می دهد. "رضا جولایی"، داستان را با ترور "محمدعلی شاه" آغاز نموده و سپس روایت زندگی یکایک افراد دخیل در ترور را به همراه نحوه ی آشنایی شان با همدیگر، از کودکی تا حال به تصویر می کشد. به این ترتیب هر یک از فصول کتاب "سوء قصد به ذات همایونی" مختص به یکی از این افراد بوده و "رضا جولایی" در لا به لای این فصل ها، نقش سایر افراد مرتبط به ترور را نیز بیان می کند. در انتهای داستان "سوء قصد به ذات همایونی" سرنوشت و سرانجام این افراد را پس از اتفاق اقتادن ترور در می یابیم.
این اثر موفق شده تصویر قابل توجهی را از شرایط فرهنگی و اجتماعی در دهه ی بیست تهران در اختیار مخاطب قرار دهد. شخصیت پردازی درخشان و قابل باور "رضا جولایی" در تلفیق با چندین شخصیت حقیقی، جنبه ی پویایی به داستان داده است و با وجود اینکه رمان "سوء قصد به ذات همایونی" به طور غالب از دریچه نگاه سوم شخص روایت می شود، لحن کنایی و طعنه های نویسنده به عملکرد و افکار شخصیت ها، فضایی مفرح و جذاب را در خواندن آن به وجود می آورد. این داستان گیرا و پرحادثه که حاصل تسلط نویسنده بر فضای اجتماعی و سیاسی حاکم بر آن دوره ی تاریخی است، آن چنان در گره زدن اتفاقات حقیقی با تخیل و قصه پردازی موفق بوده که خواننده را به هیچ وجه دچار دوگانگی نخواهد کرد و قصه ای یکپارچه و جذاب را پیش روی او خواهد گذاشت.

خلاصه داستان

رضا جولایی با نوشتن این رمان نگاهی نو به مفهوم تاریخ در داستان نویسی ایرانی افزود. رمان روایت اعضای جریانی مارکسیستی است در دوران استبداد محمدعلی شاه قاجار در تهران و ترور نافرجام این شاه که دلیلی می شود بر سرکوب های بعدی او…
جولایی با قدرت خیال و به خدمت گرفتن تاریخ نگاری شخصی اش جهانی آفریده که در آن می توان روح آزادی خواهی، تنهایی و هراس را مشاهده کرد. رمانی که در آن استالین و صادق هدایت هم حضور خود را دارند و چنان جذاب و پر حادثه نوشته شده که عملا یکی از نمادهای رمان نویسی ایران در سی سال گذشته است. جولایی در این رمان پرکشش سرنوشت هایی می سازد که در تاریخ رسمی خبری از آن ها نیست و انگار اوست که این ارواح را احضار می کند تا از یک گذشته ی دور بگویند، مصداقی شوند از «یاد آر ز شمع مرده یاد آر» دهخدا. رضا جولایی با نوشتن این رمان جهانی دیگر آفرید.

درباره نویسنده

رضا جولایی نویسنده ای است که کارش را از ۱۳۶۲ و با انتشار «حکایت سلسله پشت کمانان» آغاز کرده و در طول این سال ها گاه پررنگ و گاه کمرنگ در فضای ادبیات داستانی مان حضور داشته است. در میان همه آثار داستانی او یک چیز مشترک است که مانند نخ تسبیحی کلیه قصه ها و داستان هایش را به هم مرتبط نگاه می دارد

قسمتی از کتاب

غروب داشت می رسید و مه، هاله ای رنگارنگ به دور چراغ های گازی کشیده بود. از مشاهده ی مردمی که به سوی خانه های خود در حرکت بودند دلش گرفت. و همان هنگام هرچه فحش بلد بود به خودش داد. در دنیایی که او انتخاب کرده بود جای دلتنگی و احساسات نبود. (کتاب سوءقصد به ذات همایونی – صفحه ۵۵)

تا سال ها بعد هربار رفتار تازه ای در شخصیت او پیدا می کرد، ته دل از او خوف داشت نه برای آن که می توانست مثل آب خوردن، نفس انسانی را خفه کند و لحظه ای بعد به آرامی غذایش را تا آخر بخورد؛ بی رحمی را در وجود خیلی ها دیده بود. این مرد مقوله ی دیگری بود. از ظلماتی که در وجود او موج می زد می ترسید. (کتاب سوءقصد به ذات همایونی – صفحه ۷۳)

شناسنامه کتاب

نویسنده: رضا جولایی

ناشر: چشمه

تعداد صفحات: 277

معرفی رمان همنوایی شبانه ارکستر چوبها اثر رضا قاسمی