میزان، تاثیرات و مکانیزم اثر واکسن ب ث ژ
اشکال دارویی واکسن ب ث ژ: واکسن
واکسن ب ث ژ چیست؟
کودکان واکسن های زیادی در نوزادی دریافت می کنند، مانند واکسن فلج اطفال، هپاتیت، سه گانه، سرخک و سرخچه و ب ث ژ. عوارض واکسن ب ث ژ از موضوعاتی است که بسیاری از کودکان با آن درگیر می شوند. پیش از پرداختن به عوارض واکسن ب ث ژ، بهتر است کمی از اهمیت واکسیناسیون بگوییم که اگر نبود، بسیاری از بیماری های عفونی جان کودکان مان را تهدید می کرد. واکسیناسیون همگانی و آموزش بهداشت دو گام مهم در جهت پیش -برد سلامت انسان ها بوده است. واکسن میکروب ضعیف یا کشته شده و یا سم جدا شده ای است که باعث تحریک پاسخ در دستگاه ایمنی بدن ما می شود. با ایجاد پاسخ ایمنی، بدن همچون ارتشی مجهز شده و در صورت مواجهه مجدد با آن بیماری، با قدرت بسیار بیشتری قادر به مبارزه و شکست عامل عفونی خواهد بود. واکسن ب ث ژ ایران، باسیل کالمت وگرن (Bacillus Calmette–Guérin)، میکروب زنده ی ضعیف شده سل است. تزریق این واکسن برای ایمن سازی در برابر این بیماری استفاده می شود. واکسن ب ث ژ در ایران، در کوتاه ترین زمان ممکن پس از تولد و در بازو تزریق می شود. از این رو باید مراقبت عوارض واکسن ب ث ژ بدو تولد باشید. اگر کودک به بیماری نقص سیستم ایمنی مبتلا است، تزریق آمپول ممنوع است. در صورت سابقه نقص سیستم ایمنی و عفونت منتشر ب ث ژ (از موارد خطرناک عوارض واکسن ب س ژ در کودکان) در فرزندان قبلی خانواده تا زمان بررسی های لازم به تعویق می افتد.
مقدار و روش مصرف واکسن ب ث ژ
- قبل از شروع درمان با واکسن ب ث ژ، بروشور دارویی داخل بسته را به دقت مطالعه کنید. این بروشور به شما کمک می کند تا اطلاعات جامعی را راجع به دارو به دست آورده و از عوارض جانبی احتمالی آن مطلع شوید.
- واکسن ب ث ژ را دقیقاً همانطور که پزشک به شما تجویز کرده است، تزریق نمایید.
- دوز واکسن ب ث ژ به سن فرد بستگی دارد.
- واکسن ب ث ژ باید داخل پوست و توسط یک متخصص برایتان تزریق شود.
مکانیسم اثر واکسن ب س ژ
القای ایمنی فعال علیه مایکوباکتریوم توبرکلوزیس (از طریق تحریک تولید آنتی بادی اندوژن)
آیا می توان ب ث ژ را در کودکان با سن بالاتر استفاده کرد؟
بسته به میزان خطر ابتلا به سل، شاید واکسیناسیون کودکان با سن بیشتر مزایایی داشته باشد. پزشکی که تجربه استفاده از واکسن ب ث ژ را دارد می تواند به شما در تصمیم گیری برای واکسیناسیون و اینکه آیا اینکار مفید است یا خیر، کمک کند. در حقیقت ب ث ژ برای بزرگسالان تجویز نمی شود. اما می توان آن را برای کسانی که در بخش بهداشت فعالیت دارند و با موارد زیاد از بیماران مبتلا به سل مفاوم در برابر داروها برخورد دارند، در نظر گرفت.
بعد از تزریق واکسن ب ث ژ چه می شود؟
در فاصله یک تا سه هفته پس از تزریق واکسن ب ث ژ نوزاد یک جوش قرمزرنگ که معمولاً زیرش نرم است، ایجاد می شود. این جوش معمولاً تا سه ماه طول می کشد که بهبود یابد و در بیشتر مواقع نیز جای آن (اسکار) باقی می ماند. در بازوی کودک شما، اگر جای واکسن ب ث ژ نمانده امّا می دانید که واکسن دریافت کرده است، نیاز به دو بار زدن واکسن ب ث ژ نیست. کمپرس آب گرم، چهار تا پنج بار در روز، می تواند در کاهش علائم کمک کند.
توصیه های دارویی واکسن ب ث ژ
2. قبل از تجويز احتمال واكنشهاي آلرژيك بررسي شود.
3. شدت و مدت واكنش موضعي به عمق تزريق و تفاوت هاي فردي بستگي دارد. اولين واكنش پوستي معمولاً بين 14-10 روز به صورت پاپول هاي قرمزكوچك در محل تزريق ظاهر مي گردد. پاپول ها بعد از 6-4 هفته به بيشترين قطر خود(در حدود 3 ميلي متر) مي رسند و بعد از آن، پاپول ها پوسته پوسته و كوچك مي شوند. 6 ماه بعد هيچ اثر قابل رؤيتي از واكسيناسيون وجود نخواهد داشت.
4. واكسيناسيون فقط در مورد افراد با آزمون منفي توبركولين توصيه مي شود. در غير اين صورت واكسيناسيون افراد با حساسيت بالا به آنتي ژن هاي مايكوباكتريومي مي تواند منجر به بروز واكنشهاي حساسيتي مثل تب، بي اشتهائي، درد عضلاني و درد عصبي شود كه تا چند روز ادامه مي يابد.
5. گهگاهي در كودكان لنفادنوپاتي غده لنفاوي اطراف موضع تزريق مشاهده مي شود كه خودبخود برطرف مي شود.
6. متوسط مدت زمان پاسخ به درمان در كارسينوماي مثانه بيشتر از 48 ماه بعد از شروع درمان با اين واكسن مي باشد.
7. در مصرف داخل مثانه اي، بيمار4 ساعت قبل از تجويز دارو از نوشيدن مايعات بايد خودداري كند و مثانه خود را قبل از مصرف دارو تخليه نمايد. بيمار بايد دارو را در مثانه براي 2 ساعت حفظ نمايد.
8. آمپول هاي واكسن بايد دردماي 8-2 درجه سانتي گراد و به دور از نور نگهداري شود. بعد از انقضاي تاريخ مصرف، واكسن را نبايد مصرف كرد. آمپول هاي رقيق شده را بايد در يخچال نگهداري و طي 2 ساعت مصرف كرد.