منظور از صندوق طلا در بورس چیست؟
صندوق های طلا حداقل ۷۰ درصد از دارایی خود را در خرید سکه طلا سرمایه گذاری می کنند و مابقی را در اوراق با درآمد ثابت. به این صورت که مدیر صندوق، سکه های مورد نیاز را از بازار یا بانک کارگشایی می خرد و در یک بانک عامل سپرده گذاری می کند. از آنجایی که درصد عمده سرمایه گذاری این صندوق ها روی گواهی های سکه طلاست و قیمت گذاری طلا به دو پارامتر نرخ دلار و قیمت اونس جهانی وابسته است، می توان گفت سرمایه گذاری در این صندوق ها، یک سرمایه گذاری غیرمستقیم روی نرخ ارز و طلای جهانی است. پس سود صندوق های طلا به همین دو عامل بستگی دارد.
یکی از انواع صندوق سرمایه گذاری در بورس، صندوق پشتوانه ی طلای لوتوس با نماد “طلا” است که یک صندوق قابل معامله در بورس می باشد. بدین معنی که یک فرد حقیقی که دارای کد بورسی است، می تواند به صورت آنلاین مانند سایر سهام، به خریدوفروش اوراق صندوق طلا بپردازد. صندوق سرمایه گذاری پشتوانه طلای لوتوس در تاریخ ۲۰ تا ۲۵ خرداد سال ۹۶ اقدام به پذیره نویسی نموده و از تاریخ ۸ مرداد سال ۹۶ معاملات ثانویه واحدهای آن در بورس کالا آغاز شد.
صندوق های طلا در بورس
ابتدایی ترین سؤالی که در مبحث صندوق سرمایه گذاری طلا به میان می آید، تفاوت آن با خرید فیزیکی طلا و علت گرایش افراد به آن است. همان طور که می دانید زمان خرید طلا به صورت فیزیکی ناچار به پرداخت هزینه معاملاتی بالای یک درصد هستیم (۱ درصد، بهترین حالت آن محسوب می شود)، درصورتی که کارمزد معامله اوراق طلا ۰.۱۵ درصد است. به علاوه با تهیه و نگهداری فیزیکی طلا و سکه همواره ریسک از بین رفتن آن (سرقت، گم شدن، تقلب و…) متوجه کالای ما خواهد بود، درحالی که در بازار سهام (با توجه به ضمانت بانک مرکزی)، وجود چنین خطراتی مطرح نبوده و تنها نوسان قیمت به عنوان ریسک در نظر گرفته می شود.
گفتنی است در بازار بورس، علاوه بر صندوق کالایی با پشتوانه طلا که روی گواهی سپرده و اوراق مبتنی بر آن سرمایه گذاری می کند و دارای پایین ترین ریسک معاملات طلاست، دو روش دیگر نیز وجود دارد:
● خرید گواهی سپرده سکه طلا
● خرید شمش طلا از بازار فیزیکی
صندوق سرمایه گذاری ETF طلا
صندوق های ETF از دارایی های متنوعی تشکیل شده که واحدهای آن به صورت سهام عادی از طریق کد بورسی قابل خریدوفروش است. به نوعی چارچوب آن شبیه به صندوق های سرمایه گذاری مشترک است. صندوق های سرمایه گذاری مشترک، یکی از روش های پرطرفدار سرمایه گذاری است که ریسک معقولی دارند و افراد می توانند در بلندمدت انتظار بازدهی مناسبی را داشته باشند. صندوق های سرمایه گذاری مشترک با هدف مدیریت حرفه ای وجوه و کسب بازدهی مناسب از طریق تجمیع سرمایه ی افراد و سرمایه گذاری در اوراق بهادار، تشکیل شده اند و در سطح جهان تنوع بالایی دارند.
خرید واحد صندوق های ETF، مستلزم دارا بودن کد معاملات اوراق (کد بورسی) فعال در سیستم شرکت سپرده گذاری مرکزی است. واحدهای خریداری شده با نام هستند و گواهی خرید مربوطه، توسط شرکت سپرده گذاری مرکزی و تسویه وجوه صادر می شود. صندوق های ETF از تمام دفاتر کارگزاری ها و سامانه برخط معاملات قابل معامله هستند که این امر، سرمایه گذاری در صندوق های ETF و خروج از آن را بسیار آسان نموده است. با خرید و فروش واحدهای صندوق های ETF، درصدی به عنوان کارمزد معاملات از حساب سرمایه گذار کسر می گردد؛ اما به استناد مفاد تبصره ۱ ماده ۷ قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید، در راستای تسهیل اجرای سیاست های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی ” بابت نقل و انتقال واحدهای سرمایه گذاری و انواع صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله و صدور و ابطال آن ها، هیچ گونه مالیاتی اخذ نمی گردد. “
مزایای صندوق سرمایه گذاری طلا نسبت به خرید فیزیکی طلا
ریسک های خرید طلای فیزیکی با استفاده از صندوق های سرمایه گذاری طلا به حداقل خود می رسد. یعنی در صندوق های طلا سعی شده تمام ریسک ها و مشکلات خرید طلا رفع شود و در کنارش یک سری مزیت های دیگر هم داشته باشد. مزایای صندوق سرمایه گذاری طلا عبارتند از:
- رفع مشکلات نگهداری فیزیکی طلا و سکه
- مشکلات خرید طلا بصورت فیزیکی از جمله حمل کردن، نگهداری در مکانی امن، احتمال کلاهبرداری، سرقت و تقلب از بین می رود.
کاهش کارمزد معاملات
کارمزد معاملات فیزیکی طلا حدود 1 تا 2 درصد است و در صندوق های طلا به 0.15 درصد کاهش می یابد.
قابلیت سرمایه گذاری با سرمایه های کوچک
حتی با چند هزار تومان هم می شود وارد این بازار شد، در حالی که برای خرید یک سکه طلا، باید میلیون ها تومان هزینه کرد. ذکر این نکته نیز حائز اهمیت است، به این دلیل که واحدهای صندوق سرمایه گذاری طلا در بورس کالا مبادله می شوند قانونی در بازار بورس وجود دارد که براساس آن حداقل میزان سرمایه گذاری 100 هزار تومان است.امکان دارد قیمت هر واحد صندوق سرمایه گذاری طلا 2 هزار تومان باشد اما به دلیل قانون مذکور شما باید حداقل 100 هزار تومان سرمایه گذاری نمایید و در واقع به جای یک واحد سرمایه گذاری 50 واحد سرمایه گذاری به قیمت 2 هزار تومان خریداری کرده اید.
نقدشوندگی خوب
از دیگر مزایای این صندوق ها امکان بازارگردان برای نقدشوندگی است. چنانچه بازار به سمت خرید یا فروش (بازار یک طرفه) برود، بازارگردان با عرضه و تقاضاهای خود بازار را کنترل می کند تا همواره طرف معاملاتی مطمئن وجود داشته باشد و تفاوت نرخ عرضه و تقاضا به کمترین میزان خود برسد.
فروش راحت
از آنجایی که سرمایه گذاری در صندوق های طلا به صورت خرید واحد است و قیمت هر واحد بسیار کمتر از قیمت یک سکه طلاست، سرمایه گذاران می توانند در مواقعی که نیاز به پول نقد دارند، هر تعداد واحدی که می خواهند بفروشند و در واقع مبلغی کمتر از ارزش یک سکه را نقد کنند. در حالی که در فروش طلا و سکه بصورت فیزیکی، امکان اینکار وجود ندارد.
قابل معامله بودن در بورس (ETF)
به این معنی که این صندوق ها قابلیت معامله در بورس را دارند و برای خرید و فروش واحدهای این صندوق، نیازی به مراجعه حضوری نیست و از طریق سامانه های معاملاتی آنلاین این کار صورت می گیرد.
مدیریت حرفه ای دارایی ها
با استفاده از صندوق سرمایه گذاری طلا شما بصورت غیرمستقیم طلا می خرید و در واقع سرمایه خود برای خرید طلا را بدست افراد حرفه ای می سپارید. شما با این کار علاوه بر اینکه مشکلات خرید طلا بصورت فیزیکی را ندارید ریسک سرمایه گذاری خود را تا حد زیادی کاهش می دهید.با این کار شما سرمایه خود را به دست افراد حرفه ای سپرده اید که امکان دارد در زمان رونق بازار تا 100 درصد سرمایه را در بازار طلا و در صورت رکود 70 درصد از سرمایه را در بازار طلا و مابقی را در اوراق با درآمد ثابت سرمایه گذاری کنند و با این کار ریسک ناشی از نوسانات قیمتی طلا را تا حد زیادی کاهش می دهند.
در کدام صندوق طلا سرمایه گذاری کنیم؟
در این بخش قصد داریم در خصوص کاربردی ترین صندوق های طلا در بورس صحبت کنیم. در حال حاضر صندوق پشتوانه طلای لوتوس با نماد طلا ، صندوق پشتوانه سکه طلای زر با نماد زر ، صندوص پشتوانه طلای مفید با نماد عیار، صندوق طلای کیان با نماد گوهر در بازار در حال فعالیت می باشند. شکل زیر نماد صندوق طلای زر را نشان میدهد. همانطور که در شکل زیر مشاهده میکنید همه صندوق ها دارای nav ابطال می باشد. این عدد خالص ارزش دارایی هر واحد صندوق را نشان میدهد که در طی روز آپدیت می شود. به عنوان مثال nav این صندوق برابر ۳۱۶۹۲ ریال می باشد در حالی که صندوق ۳۲۱۲۱ ریال معامله می شود و این نشان میدهد که قیمت معاملاتی این صندوق از ارزش هر واحد صندوق یا nav بیشتر است. البته هر سرمایه گذاری با توجه به چشم اندازی که در خصوص قیمت دلار و انس جهانی در آینده دارد اقدام به خرید این صندوق ها میکند و ممکن است سرمایه گذاری با این فکر که در اینده قرار است قیمت دلار و طلا افزایش پیدا کند اقدام به خرید این صندوق ها حتی به قیمتی بالاتر از nav کند.
صندوق های طلا که هم اکنون فعالیت دارند عبارتند از
- صندوق سرمایه گذاری پشتوانه طلای لوتوس: اولین صندوق طلا که فعالیت خود را به صورت رسمی آغازه کرده است .
- صندوق سرمایه گذاری طلای کیان : دومین صندوق طلا است که توانسته ۸۸ درصد بازدهی داشته باشد.
- صندوق سرمایه گذاری زرافشان امید ایرانیان:سومین صندوق طلا می باشد با بازدهی ۸۶ درصدی.
- صندوق سرمایه گذاری پشتوانه طلای مفید:این صندوق یکی از جدیدترین صندوق های افتتاح شده می باشد که کمترین بازدهی را برای سرمایه گذران داشته است.