موصی له کیست؟ و چه شرایطی دارد؟

ارکان وصیت

برای آنکه با وصیت کردن بهتر آشنا شویم بایستی با پاره ای از اصطلاحات حقوقی مربوط به وصیت آشنا شویم . در درجه اول باید بدانیم که وصیت چه ارکانی دارد ؛ یا به عبارت دیگر در وصیت باید چه موضوعاتی را مد نظر قرار بدهیم . بر اساس قانون مدنی ، وصیت را می توانیم به دو نوع وصیت عهدی و وصیت تملیکی تقسیم بندی نماییم . به طور کلی ، هر وصیت چهار رکن خواهد داشت . ارکان وصیت عبارتند از موصی ، موصی له ، موصی به و وصی .

وصیت عهدی

عبارت است از اینکه وصیت کننده یک یا چند نفر را به موجب وصیت، برای انجام امر یا امور یا تصرفات دیگری مامور نماید. کسی که به موجب وصیت عهدی، در خصوص موضوعی یا برای شخص صغیر قرار داده می شود وصی نامیده می شود.

وصیت عهدی اصولاً ایقاع است بدین معنا که نیازی به قبول وصیت از سوی وصی نیست اما شخص وصی می تواند در زمان حیات وصی ( وصیت کننده )، وصایت را رد کند و اگر قبل از وفات موصی رد نکند بعد از آن، امکان رد ندارد.

تملیکی

وصیت تملیکی عبارت است از اینکه کسی عین یا منفعتی از مال خود را برای زمان بعد از فوتش به دیگری مجاناً تملیک کند. البته وصیت تملیکی می تواند معوض نیز باشد در صورتی که شرط عوض شده باشد، هر چند جنبه فرعی داشته اما ماهیت رایگان وصیت را تغییر نمی دهد. تملیک به موجب وصیت محقق نمی شود مگر با قبول موصی له (شخصی که وصیت به نفع او صورت گرفته).

موصی له کیست؟

در این مقاله قصد داریم به توضیح موصی له ، به عنوان یکی از مهمترین ارکان وصیت بپردازیم . در این قسمت می خواهیم بدانیم که موصی له در حقوق به چه معناست . فرض کنید که یک شخص با تنظیم یک وصیتنامه ، وصیت می کند که فلان منزل مسکونی برای بعد از فوتش به یک شخص تعلق گیرد . در این حالت ، شخصی که منزلی مسکونی برای او وصیت شده است را موصی له می گویند . به بیان ساده ، هر شخصی که از وصیت منتفع می شود ، موصی له نام دارد .

شرایط موصی له

بر اساس قانون مدنی ، شخصی که به نفع او وصیتی می شود ، یعنی موصی له ، بایستی شرایطی داشته باشد . بر این مبنا ، شرایط موصی له برای برخوردار شدن از وصیت را می توان شامل موارد زیر دانست :

• وجود و اهلیت موصی له: بر اساس ماده 850 قانون مدنی ، موصی له باید موجود باشد و بتواند مالک چیزی بشود که برای او وصیتی شده است . بنابراین ، به عنوان مثال وصیت بر کسی که هنوز در این دنیا وجود خارجی پیدا نکرده است صحیح نیست . مثلا یک شخص وصیت کند که فلان باغ ، به فرزندی که در آینده به دنیا خواهد آمد تعلق بگیرد . از آن جهت که چنین فرزندی در حین وصیت کردن وجود خارجی ندارد و حتی نطفه او منعقد نشده است ، نمی توان مالی را برای او وصیت کرد .
• وصیت برای حمل: به موجب ماده 851 قانون مدنی ، وصیت برای حمل (جنین) صحیح است ؛ لیکن تملک او منوط است بر اینکه زنده متولد شود . به موجب این ماده برای جنین یا نوزادی که در شکم مادرش است و وجود خارجی دارد ، می توان وصیت کرد . اما بهره مند شدن این نوزاد از وصیت منوط به آن است که زنده به دنیا بیاید .
• سقط موصی له: بر اساس ماده 852 قانون مدنی ، اگر حمل در نتیجه جرمی سقط شود ، مالی که برای او وصیت شده است ، به ورثه او تعلق می گیرد .
• تعدد موصی له: به موجب ماده 853 قانون مدنی ، اگر کسانی که به نفع آنها وصیت شده است ، متعدد باشند ، مال مورد وصیت یا موصی به میان آنها به طور مساوی تقسیم می شود ؛ مگر اینکه موصی طور دیگری خواسته باشد . بنابراین ، در فرضی که موصی یا وصیت کننده به نفع چند نفر وصیتی کرده باشد اما میزان آن را برای هر یک از آنها تعیین نکرده باشد ، مال مورد وصیت به طور مساوی میان آنها تقسیم می شود .

موصی له چه زمانی میتواند وصیت را رد یا قبول کند ؟

بر اساس ماده ۸۳۰ قانون مدنی قبول یا رد موصی له اینگونه تعیین شده است . ماده ۸۳۰ قانون مدنی نسبت به موصی له رد یا قبول وصیت بعد از فوت موصی معتبر است بنابراین اگر موصی له قبل از فوت موصی وصیت را رد کرده باشد بعد از فوت میتواند آن را قبول کند و اگر بعد از فوت آن را قبول و موصی به را قبض کرد دیگر نمیتواند آن را رد کند لیکن اگر قبل از فوت قبول کرده باشد بعد از فوت قبول ثانوی لازم نیست.

نحوه تصرف ورثه موصی در موصی به قبل از قبول موصی له چگونه است ؟

ورثه موصی نمی تواند در موصی به تصرف کند مادام که موصی له رد یا قبول خود را به آنها اعلام نکرده است. اگر تاخیر این اعلام موجب تضرر ورثه باشد حاکم موصی له را مجبور میکند که تصمیم خود را معین نماید.

به طور کلی ، هر وصیت چهار رکن خواهد داشت . ارکان وصیت عبارتند از موصی ، موصی له ، موصی به و وصی که هر شخصی که از وصیت منتفع می شود ، موصی له نام دارد که بایستی شرایطی داشته باشد. امیدوارم از محتوای مسائل حقوقی نهایت استفاده را برده باشید و برای کسانی که دچار مشکل حقوقی هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش آموزش ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم .

موصی به چیست؟