قبل از پیروزی انقلاب اسلامی و در سال 1337 به تصویب مجلس شورای ملی رسیده بود. البته قانون مذکور در عمل به اهداف مقرر شده نائل نشد و پس از پیروزی انقلاب نیز قوانین مختلفی همچون اصل یکصد و چهل و دوم قانون اساسی و قانون رسیدگی به اموال و دارایی های مسئولان و کارگزاران به تصویب رسید تا امر نظارت بر دارایی های مسئولان بار دیگر مورد توجه قرار گیرد . اما آنچه که در این مقاله قصد داریم مورد بررسی قرار دهیم، قانون موسوم به" از کجا آورده ای " می باشد که به همین مناسبت ، در ادامه به بررسی اهداف تصویب قانون از کجا آورده ای، مشمولان قانون از کجا آورده ای و موضوع قانون از کجا آورده ای خواهیم پرداخت.
اهداف تصویب قانون از کجا آورده ای
یکی از مهم ترین و ابتدایی ترین اهداف تصویب قانون از کجا آورده ای ، مبارزه با فساد مسئولان دولتی از طریق اعلام صورت اموال و دارایی های آنان بود که اشخاص مشمول این قانون نیز شامل افرادی بود که از خزانه دولت یا مؤسسات عمومی حقوق و پاداش دریافت می کردند و به همین دلیل هم موظف شده بودند صورت دارایی خود و همسر و فرزندان تحت ولایت خود و همچنین تغییرات میزان اموال را در فروردین و اردیبهشت هر سال به مراجع قانونی اعلام کنند که در ادامه به توضیح کامل تر در خصوص موضوع و مشمولان قانون از کجا آورده ای خواهیم پرداخت. اما لازم به ذکر است که قانون از کجا آوردی در طول سال های پس از تصویب ، با مشکلات متعددی همچون مشخص نبودن سازوکارهای اجرایی و متولی اجرای این قانون مواجه بوده است و عزم همگانی در مسئولان و عموم مردم در مبارزه با فساد وجود نداشته است و به همین دلیل ، این قانون امروزه در عمل متروک بوده و به اهداف خود یعنی مبارزه با فساد وزرا و کارمندان دولت دست نیافته است .
مشمولان قانون از کجا آورده ای
در قسمت قبل به بررسی اینکه قانون از کجا آورده ای و هدف از تصویب قانون از کجا آورده ای چیست ، پرداختیم ؛ اما نکته مهمی که در خصوص قانون از کجا آورده ای وجود دارد ، آن است که چه کسانی مشمول قانون از کجا آورده ای هستند و به عبارت دیگر ، چه اشخاصی مکلف به اعلام اموال و دارایی های خود می باشند ؟ پاسخ به این سوال در ماده 1 قانون از کجا آورده ای تحت عنوان قانون رسیدگی به دارایی وزرا و کارمندان دولت بیان شده است که بر اساس آن ، " وزراء و معاونین و سایر کارکنان دولت اعم از کشوری و لشگری یا شهرداری ها یا دستگاه های وابسته به آنها و اعضاء انجمن های شهر و کارکنان مؤسسات مأمور به خدمات عمومی و همچنین کلیه کارمندان هر سازمان یا بنگاه یا شرکت یا بانک یا هر مؤسسه دیگر که اکثریت سرمایه یا منافع آن متعلق به دولت یا سایر مؤسسات مذکور است و یا نظارت یا اداره یا مدیریت آن مؤسسات با دولت است و همچنین کلیه کسانی که از خزانه دولت یا از مؤسسات مذکور پاداشی دریافت می دارند به استثناء بازنشستگان یا کسانی که وظیفه مستمری قانونی دارند " ، از جمله مشمولان قانون از کجا آورده اید محسوب می شوند.
موضوع قانون از کجا آورده ای
همانگونه که از نام قانون از کجا آوردی به ذهن متبادر می شود ، اولین نکته مهمی که در خصوص موضوع این قانون به ذهن می رسد ، آن است که مشمولان قانون ، مکلف هستند لیست اموال و دارایی های خود و فرزندانی که تحت ولایت آنها هستند را به مرجع مربوط تحویل دهند و رسید دریافت کنند که این اموال و دارایی ها ، شامل ریز کلیه اموال غیر منقول و حقوق متعلق به آنها و مطالبات و دیون و حقوق انتفاعی و وجوه نقد و اسناد بهادار و جواهر و اشیاء گرانبها با ذکر مشخصات آنها خواهد بود . علاوه بر این ، به موجب ماده سوم ، مشمولان قانون مذکور موظف شده اند که هر سال ظرف ماه های فروردین و اردیبهشت کلیه تغییراتی که در دارایی و درآمد آنان یا همسر و یا فرزندان تحت ولایت قانونی آنان در سال قبل پیدا شده و طرق تحصیل آنها را به طریق مذکور در تبصره ماده دوم تسلیم و رسید دریافت کنند که طبق ماده چهارم ، در صورتی که مشمولان به تکالیف موضوع قانون از کجا آورده ای عمل نکند و لیست اموال و دارایی های خود را بدون عذر موجه تحویل ندهد ، بار اول به مجازات انفصال و محرومیت از خدمت از یک تا دو سال و در صورت تکرار به مجازات انفصال دائم و محرومیت از خدمت دولت و مؤسسات مذکور در ماده اول محکوم می شوند . همچنین هر یک از مشمولین مذکور فوق که صورت دارایی خود یا همسر و یا فرزندان تحت ولایت قانونی خود را عالما و عامدا بر خلاف واقع تنظیم نماید اعم از این که حیله و تقلبی به کار برد و یا قسمتی از دارایی را کتمان نماید ، به مجازات انفصال دائم و محرومیت از خدمت دولت و مؤسسات مذکور در این قانون و ضبط آن قسمت از دارایی که در صورت قید نگردیده و متعلق به خود کارمند می باشد به نفع خزانه دولت محکوم می شود.
بنابراین اجرای قانون از کجا آورده ای، با توجه به اینکه به ثبت و ضبط ویژگی ها و اظهارات مالی کلیه مامورین دولت و بسیاری از مقامات دیگر منتهی خواهد شد، این امکان را ایجاد می کند که قدم های بعدی کنترل و ممیزی، به راحتی و با سرعت برداشته شود.تا زمانی که اعتقاد به شفافیت در اذهان مسئولان ایجاد نشود، تدوین و تصویب قوانین حاصلی نخواهد داشت امیدوارم از محتوای مسائل حقوقی نهایت استفاده را برده باشید و برای کسانی که دچار مشکل حقوقی هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش آموزش ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم .