برای بسیاری از آدم ها سخت ترین بخش مرگ عزیزانشان این است که دیگر او را نمی بینند. فرد متوفی به خاک سپرده می شود و تنها از طریق عکس ها، فیلم ها و خاطرات می توان او را دید. اما در کشور اندونزی گروهی از مردم زندگی می کنند که ظاهرا این قضیه را نتوانسته اند بپذیرند و رسمی عجیب و ترسناک برگزار می کنند. مراسمی در کشور اندونزی هر سه سال یک بار برگزار می شود که در آن اجساد را از قبر بیرون می آورند و پاکسازی می کنند. بيشتر مردمان اين منطقه در تمام طول عمرشان مشغول پس انداز پول هستند تا مراسم تدفين آبرومندي براي خود داشته باشند. اما پس از تدفين هر سه سال يكبار از زير خاك بيرون آورده مي شوند تا در اين مراسم كمي ترسناك شركت كنند.
نبش قبر
مرگ عزیزان سخت است و دوری از آنها غیر قابل تحمل. در کشور اندونزی مردمانی زندگی می کنند که هر سه سال یک بار نبش قبر می کنند و مردگان را بیرون می آورند. بعد از تمیز کردن متوفی، لباس نو بر تنش می کنند حتی عینک و کلاه هم بر سر مردگان می گذارند و همراهشان در مراسم مانه نه شرکت می کنند. این مردم در توراجان که در جزیره سولاوسی اندونزی زندگی می کنند. بیش از ۹۰۰ سال است که این رسم عجیب و ترسناک در بین مردم روستای لمبانگ پاتون (Lembang Paton Village) رواج دارد.
مردگان میان زنده ها
بعد از نبش قبر و لباس نو پوشاندن به مردگان همه خانواده دور عزیز یا عزیزان از دست رفته شان جمع می شوند، با هم غذا می خورند، عکس یادگاری می گیرند، حتی به آنها هدیه می دهند. یکی از خانواده ها به بستگان تازه نبش قبر شده خود سیگار می دهد در حالی که خانواده دیگری یک عینک آفتابی به صورت او می چسباند و یاد و خاطره او را گرامی می دارند. بعد از مراسم دوباره با او خداحافظی می کنند و او را داخل قبر می گذارند! می توان حدس زد مرام تدفین توراجان که «رامبو سولو» (Rambu Solo) نامیده می شود فرآیند ارزانی نیست و هزینه های بالایی (ده ها هزار دلار) برای خانواده دارد. به همین دلیل خانواده ها ترجیح می دهند تا زمانی که توان مالی دفن او را پیدا کنند او را در خانه نگه دارند. این مدت زمان می توان هفته ها و ماه ها طول بکشد! اعضای خانواده برای حفظ جسد او را مثل یک مومیایی می پیچانند و در اتاقی مخصوص قرار می دهند و با او طوری برخورد می کنند انگار او مریض است و در بستر خوابیده است! سرانجام زمانی که پول دفن او تامین شد زمان برگزاری مراسم تدفین فرا می رسد و او را دفن می کنند تا دوباره در مراسم مانه نه عزیز از دست رفته شان را ببینند.
مراسم مانه نه
هر سه سال یک بار مردم روستای لمبانگ پاتون مراسم تمیز کردن اجساد عزیزانشان را انجام می دهند. روسا و ریش سفیدان روستا چندین روز شروع به آواز خواندن می کنند و بعد هر جسد با احترام و با تشریفات خاص توسط اعضای خانواده اش از قبر بیرون کشیده می شود. بدن او را با برس تمیز می کنند، لباس نو به تنش می کنند و حتی تابوت آن ها هم مورد تعمیر و مرمت قرار می گیرد و اگر لازم باشد با تابوت جدید و نو جایگزین می شود. صحنه ای که جسد از قبر بیرون می آید و به پیش اعضای خانواده اش برمی گردد در عین حال که ترسناک است اما تاثیربرانگیزترین صحنه هم هست! اعضای خانواده دور فرد متوفی که ممکن است، مادر یا پدرشان باشد جمع می شوند، او را در آغوش می گیرند و از دیدن دوباره عزیزشان لذت می برند. گاهی این مرده ها یکی دو سال است که مرده اند و گاهی چندین دهه از مرگشان می گذرد. در این موارد نوه ها و نتیجه های فرد متوفی هم امکان دیدن مادربزرگ یا پدربزرگشان را از نزدیک پیدا می کنند.
اعتقاد مردم توراجان
توراجان ها، قومی که در جزیره سولاوسی به این سنت باور دارند، جمعیتی حدودا یک میلیون نفری دارند. این افراد تردیدی ندارند که باید با اجساد مردگان خود حرف بزنند، دوباره لباس به تن آنها کنند و با آنها عکس بگیرند. توراجان ها بر این باورند که ارواج مردگان قبل از مراسم تشییع جنازه آنها در جهان باقی خواهند ماند و پس از جاودانه شدن روح آنها سفر خود را به سرزمین ارواح آغاز خواهند کرد.در این روستای عجیب، خانواده ها تا زمانی که پول کافی برای مراسم تشییع جنازه جمع نکنند، جسد های درگذشتگان خود را نگه می دارند. افراد بومی قبلا با استفاده از داروهای طبیعی مانند سرکه ترش و برگ چای اجساد را مومیایی می کردند اما حالا آنها از روش های جدیدتری همچون تزریق محلول فرمالدئید به جسد استفاده می کنند.
این صحنه ها هرچند برای مردم سراسر جهان می تواند تکان دهنده باشد اما ساکنان این منطقه با خوشحالی در حال تمیز کردن اجساد، گرفتن عکس با آنها و همچنین دعا برای شادی ارواحشان هستند.
سخن آخر
وقتی از دید یک خارجی به مراسم مانه نه نگاه می کنیم به نظرمان بسیار عجیب و بی معنی است. اما اگر از منظر اعتقادی مردم روستا به قضیه نگاه کنیم یا حتی فرصت این را داشته باشیم که از نزدیک شاهد مراسم مانه نه باشیم شاید بهتر بتوانیم آن ها را درک کنیم. نظر شما درباره این مراسم چیست؟ می توانید در این مراسم حضور داشته باشید؟
مراسم سنتی عروس گوله در گیلان
