میزان، تاثیرات و مکانیزم اثر داروی اریتروپویتین
داروی اریتروپویتین (Erythropoietin) یک داروی نوترکیب انسانی است که موجب تحریک فرآیند تولید گلبول های قرمز خون می شود. از این دارو برای درمان کم خونی در افراد دارای مشکلات کلیوی استفاده می شود. این دارو به نام های اپوئتین آلفا و اپوئتین بتا تولید می شود. این دو دارو از نظرکلی شبیه به هم هستند و فقط در میزان مصرف باهم تفاوت دارند. تفاوت اپوئتین آلفا و بتا در این مطلب آمده است. اریتروپوئیتین به صورت تزریقی و با تجویز پزشک تزریق می شود. افرادی که این دارو برای آنها تجویز شده است، باید پیش از مصرف، پزشک خود را درجریان حساسیت ها و سوابق پزشکی خود قرار داده و موارد احتیاطی در مصرف آن را به طورکامل رعایت کنند. مصرف این دارو ممکن است فرد را دچار عوارض گذرایی مانند سردرد، گرفتگی بدن، سرفه و درد در محل تزریق کند که درصورت تداوم یا تشدید آنها باید با پزشک صحبت کرد. علاوه بر این ها، این دارو می تواند عوارض جانبی شدیدی ایجاد کند که درصورت عدم توجه به آنها، می‌توانند بسیار خطرناک و حتی کشنده باشند.
میزان مصرف داروی اریتروپویتین
بزرگسالان: زیر جلدی 150 units/kg، سه بار در هفته یا 40,000 units هر هفته تا هنگامیکه دوره شیمی درمانی کامل شود.
کودکان 5 تا 18 سال: وریدی هر هفته 600 units/kg.
بیماران دارای نارسایی کلیه مزمن بزرگسالان: وریدی یا زیر جلدی 50 تا 100 units/kg ، سه بار در هفته.
کودکان 1 ماه تا 16 سال دیالیزی: وریدی یا زیر جلدی 50 units/kg ، سه بار در هفته.
مکانیزم اثر داروی اریتروپویتین
اریتروپویتین باعث تحریک تولید گلبول‌های قرمز می‌شود. اریتروپویتین با تحریک گیرنده‌های خود در سلول‌های مادر مولد گلبول‌های قرمز در مغز استخوان، تکثیر و تمایز اریتروئیدها را تحریک می‌کند. اریتروپویتین در درمان آنمی به کار می‌رود.
اثر فارماکوکینتیک داروی اریتروپویتین
پس از تزریق وریدی یا زیر جلدی، نیمه عمر حدود 13-4 ساعت می‌باشدو بخش ناچیزی از دارو در گویچه‌های قرمز و اندکی نیز در کبد متابوایزه و بخشی از طریق کلیه‌ها دفع می‌شود. افزایش تعداد رتیکولوسیت‌ها پس از 10-7 روز و گویچه‌های قرمز هماتوکریست و هموگلوبین پس از 6-2 هفته مشاهده می‌شود. زمان لازم برای رسیدن به اوج غلظت از راه وریدی 15 دقیقه و از راه زیر جلدی 24-5 ساعت است. میزان هماتوکریت ممکن است 2 هفته پس از قطع مصرف دارو، شروع به کاهش نماید.
سخن آخر
در صورتی که فشار خون بیمار کنترل نگردید، مصرف این دارو باید قطع شود.
در طول مدت مصرف این دارو، در صورت نیاز باید مکمل آهن مصرف شود.
در صورتی که تزریق وریدی این دارو با سرعت کم ( حداقل در عرض 5 دقیقه) انجام شود، احتمال بروز علایم شبه آنفلونزا کاهش می‌یابد.