نقش هورمون پروژسترون در بارداری 

به گزارش سایت خبری ساعد نیوز،پروژسترون یک هورمون زنانه طبیعی است که هورمون بارداری نیز نامیده می شود زیرا ترشح آن قبل و در حین بارداری بسیار ضروریست. مکمل پروژسترون اغلب در روند روش های کمک باروری ( ART) لازم است، مانند لقاح آزمایشگاهی ( IVF) زیرا داروهایی که در طول این روند مصرف می شود ممکن است سبب سرکوب تولید پروژسترون در بدن شود. برخی از روندهای درمان حتی ممکن است ناگزیر سبب از بین رفتن سلول های پروژسترون ساز در تخمدان ها شود.

گاهی اوقات دلایل دیگری هم برای تجویز مکمل پروژسترون وجود دارد مانند:

• کمبود یا عدم تولید پروژسترون در تخمدان ها
• تکامل ضعیف فولیکول در تخمدان ها که باعث عدم ترشح کافی پروژسترون برای تکامل پوشش داخلی رحم ( اندومتر) می شود.

تمام زنانی که تمایل به بارداری دارند به پروژسترون، جهت آماده سازی رحم برای جایگزینی سلول تخم و یا نگهداری آن نیاز دارند.

اهمیت پروژسترون در طول بارداری

سلول های گرانولوزا از تخمدان ها هورمون پروژسترون را آزاد می کنند. جسم زرد بعد از تخمک گذاری از طریق سلول های گرانولوزا شروع به تولید پروژسترون می کند. انتشار این هورمون رشد رگ های خونی که ارائه دهنده ی خون به جداره رحم می باشند را افزایش می دهد. این موضوع باعث تضمین عرضه خون بیشتر به رحم می گردد. پروژسترون به آماده سازی بدن برای بارداری نیز کمک می کند. این هورمون عملکرد غده های موجود در جداره رحم را نیز تحریک می کند. این غده ها مایعاتی را انتشار می دهند که مواد غذایی را برای اسپرم و جنین فراهم می آورند. در صورتی که حاملگی زن با موفقیت همراه نگردد، پروژسترون بیشتری تولید نمی شود و بدن شروع به کسب آمادگی برای رفتن به مرحله قاعدگی می کند.

هنگامی که تخمک توسط اسپرم بارور می گردد، این تخم به دیواره رحم می چسپد. این فرایند جایگزینی نامیده می شود. سپس جفت، هورمونِ گنادوتروپینِ جفتیِ انسان را آزاد می کند. در صورتی که این هورمون گنادوتروپین جفتی انسان آزاد شود، جسم زرد به تولید پروژسترون و استروژن ادامه می دهد. این کار مانع از ورود به مرحله قاعدگی شده و بدن آماده بارداری خواهد شد. جسم زرد برای مدت 8 تا 9 هفته اول بارداری به تولید پروژسترون ادامه می دهد. در طول این دوره، توسعه جفت، رخ می دهد. سپس جریان هرومون گنادوتروپین جفتی انسان محدود می گردد. در نتیجه، جسم زرد به تدریج تولید پروژسترون را متوقف کرده و جفت شروع به انتشار مقدار کافی پروژسترون می کند.

در حقیقت هورمون گنادوتروپین جفتی انسان یا hCG، هورمونی کلیدی است که در دوران بارداری در خون ترشح می شود. این هورمون در واقع از چیزی ترشح می شود که در نهایت جفت را تشکیل می دهد. کار اساسی این هورمون، آماده سازی بدن مادر برای نگهداری و رشد جنین در داخل رحم و تأمین نیازهای آن در این زمان است. هورمون hCG همچنین مانع از تخمک گذاری ماهانه در تخمدان می شود. سطح این هورمون هشت روز پس از بارور شدن تخمک بالا می رود و دو تا سه ماه بعد از لقاح به اوج می رسد. پس از آن سطح آن به آرامی پایین می آید و در سایر مراحل بارداری در سطح ثابتی باقی می ماند. در طول ۱۰ هفتۀ اول بارداری، معمولاً سطح هورمون hCG هر دو روز، دو برابر می شود. هورمون hCG از طریق جریان خون در کل بدن گردش می کند و از طریق کلیه ها دفع می شود. آزمایش های بارداری خانگی برای تشخیص بارداری از تشخیص میزان این هورمون استفاده می کنند، زیرا غلظت بالای hCG در ادرار نشانۀ بارداری است. هنوز علت دقیق تهوع در بارداری مشخص نیست، اما بسیاری از پزشکان بر این باورند که این عارضه به احتمال زیاد با افزایش سطح hCG مرتبط است. زنانی که سطح hCG بالاتری دارند، معمولاً تهوع و استفراغ شدیدتری نسبت به دیگر زنان دارند.

بدن با کمک پروژسترون، دمای مورد نیاز خود را در طول تخمک گذاری حفظ می کند. حفاظت از جنین در برابر عفونت ها به واسطه ی ضخیم شدن اندومتریوم، اپیتلیوم واژینال و مخاط ناشی از وجود این هورمون در بدن می باشد. از این رو پروژسترون با ارائه مکانی امن برای جنین مانع از سقط جنین می گردد. بنا بر این، سطوح پایین پروژسترون در اوایل بارادی می تواند منجر به سقط جنین گردد.

در طول بارداری، پروژسترون به افزایش عملکرد جفت کمک می کند. این هورمون به سلول های ناخواسته نزدیک رحم اجازه رشد را نمی دهد و مانع از بروز هر گونه آسیب به جفت و جنین می گردد. این هورمون نقش مهمی در رشد بافت سینه ایفا کرده و به حفظ ضخامت جداره رحم در سراسر دوران بارداری کمک می کند. پروژسترون مانع از حرکات غیر طبیعی و خود به خودی رحم و انقباضات جداره رحم می شود.

پروژسترون به آماده سازی بدن برای تولید شیر نیز کمک می کند و عدم ترشح شیر تا قبل از زایمان با کمک استروژن صورت می گیرد. هنگامی که سطوح این هورمون قبل از زایمان افت پیدا کرد، غده های موجود در سینه شروع به ترشح شیر خواهند کرد. هنگامی که جفت تولید پروژسترون را در انتهای دوران بارداری متوقف می کند، زن وارد مرحله زایمان می گردد. انقباضات شدید رحم باعث تسهیل زایمان می گردد.