به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، جهت انجام معاملات اوراق بهادار شامل سهام، اوراق تسهیلات مسکن، اوراق مشارکت و اوراق اجاره باید به کارگزاری مراجعه کرده، ثبت نام کنید و کد بورسی یا کد معاملاتی تان را بگیرید. در واقع کارگزاری واسطی است که زمینه های لازم جهت انجام معاملات راحت تر را برای شما فراهم می کند و در عوض، بابت این کار از شما کارمزد می گیرد. در این مقاله راهنمای کاملی درباره کارمزد خرید و فروش سهام در بورس به شما ارائه می دهیم تا از این دریچه بتوانید با دید کاملی به خرید و فروش اوراق بهادار بپردازید.
۴ نکته مهم در مورد کارمزد معاملات در بورس
۱) در معاملات بازار بورس نیز هم چون سایر معاملات، بحث مالیات مطرح است. اما نکته مهم و حائز اهمیت آن است که مالیات فقط در زمان فروش اوراق اخذ می گردد و در زمان خرید، مالیاتی از شما دریافت نمی شود.
۲) کارمزد و مالیات پرداختی از سوی شما به طور مستقیم از حسابی که نزد کارگزاری دارید کسر می گردد. در نتیجه نباید نگران این مسئله باشید که در پایان هر دوره باید مبالغی را به حساب نهاد مربوطه واریز کنید. بد نیست بدانید که شرکت ها باید بابت عملکرد سالیانه خود اظهارنامه عملکرد پر کرده و به سازمان مالیاتی ارسال کنند یا شما اگر خانه ای را اجاره دهید باید بابت درآمد اجاره خود به صورت دوره ای اظهارنامه مالیاتی را تکمیل کنید. اما در معاملات بورس نیاز به این گونه فعالیت ها نیست.
۳) مالیات پرداختی بابت فروش سهام معادل ۰٫۵ درصد یا ۰٫۰۰۵ مبلغ فروش سهام است؛ فارغ از اینکه شما در آن معامله سود یا زیان کنید.
۴) همان طور که در مقالات پیشین خدمت شما عرض شد از طریق حساب کاربری خود نزد کارگزار بورس اوراق بهادار می توانید سهام درج شده در بازار بورس، فرابورس، اوراق تسهیلات مسکن، اوراق اختیار فروش تبعی، اوراق مشارکت و اوراق اجاره را مورد معامله قرار دهید. کارمزد و مالیات تمام این اوراق یکسان نبوده و هر ورقه بهادار نرخ خاص خود را دارد که در ادامه به تفکیک اوراق توضیحاتی ارائه خواهد شد.
کارمزد معاملات سهام پذیرفته شده در بورس چقدر است؟
همان طور که پیش از این نیز ذکر گردید، بابت خرید و فروش سهام مبالغی تحت عنوان کارمزد معاملات و مالیات کسر می گردد که از آن ها با عنوان کسورات یاد می شود. حالا در قالب مثالی عملی شیوه محاسبات مربوط به کسورات را در خرید و فروش سهام بورسی تشریح می کنیم.
همان طور که در عکس بالا مشاهده می کنید، جمع کارمزد معاملات بابت خرید سهام معادل ۰٫۴۶۴ درصد قیمت خرید است. درحالی که بابت فروش سهام مبلغی معادل ۰٫۵۷۵ درصد قیمت فروش کسر می گردد که البته ۰٫۱ درصد کسورات مربوط به مالیات است و طبق آنچه در بالا ذکر گردید درصد مالیات در سال های آتی به سطح نرمال خود یعنی ۰٫۵ درصد مبلغ فروش بازخواهد گشت. اما چون این مقاله در سال ۱۳۹۷ نگاشته شده ما در محاسبات خود از ۰٫۱ درصد به عنوان نرخ مالیات مبنای محاسبات استفاده می کنیم.
حالا فرض کنید که می خواهید تعداد ۱۰ هزار سهم شرکت زامیاد با نماد «خزامیا» را در قیمت ۱۰۰۰ ریال خریداری کرده و پس از دو ماه در قیمت ۱۲۵۰ ریال به ازای هر سهم به فروش برسانید. حالا در محاسبات زیر به شما نشان خواهیم داد که به چه میزان سرمایه جهت خرید آن تعداد از سهام نیاز خواهید داشت. به محاسبات زیر توجه کنید:
در حالت عادی و در شرایطی که کسوراتی وجود نداشته باشد بابت خرید ۱۰ هزار سهم خزامیا در قیمت ۱۰۰۰ ریال به مبلغ ۱۰ میلیون ریال نیاز داشتید. اما چون کسورات خرید سهام بورسی معادل ۰٫۴۶۴ درصد است بنابراین ارزش ریالی مورد نیاز شما بابت خرید تعداد ۱۰ هزار سهم خزامیا معادل ۱۰۰۴۶۴۰۰ ریال است. زیرا ارزش ریالی خرید یک سهم خزامیا با لحاظ کارمزد:
۱۰۰۰ * ۱٫۰۰۴۶۴ = ۱۰۰۴٫۶۴
ارزش ریالی خرید ۱۰ هزار سهم خزامیا:
۱۰۰۰ * ۱۰۰۰۰ * ۱٫۰۰۴۶۴ = ۱۰۰۴۶۴۰۰
درنتیجه، اگر در حساب خود تنها مبلغ ده میلیون ریال موجودی داشته باشید نمی توانید تعداد ۱۰ هزار سهم خزامیا را در قیمت ۱۰۰۰ ریال درخواست دهید. برای اینکه بتوانید سفارش خرید خود را ثبت کنید یا مجبور به کاهش قیمت خرید هستید که معمولا کار غیرمرسومی است – مگر آنکه سطور عرضه و تقاضا ارقام پایین تری را نمایش دهد – یا اینکه تعداد سهام مدنظر خود را کاهش دهید و مثلا تعداد ۹۹۶۰ سهم خزامیا را در این قیمت درخواست دهید.
اما برای فروش تعداد ۱۰ هزار سهم خزامیا در قیمت ۱۲۵۰ ریال موجودی ریالی که به حساب شما منظور خواهد شد به این شیوه محاسبه می گردد:
درصد کسورات فروش سهام: ۰٫۵۷۵٪ یا ۰٫۰۰۵۷۵
ارزش ریالی فروش ۱۰ هزار سهم خزامیا در قیمت ۱۲۵۰ ریال
۱۰۰۰۰ * ۱۲۵۰ = ۱۲۵۰۰۰۰۰
مبلغی که پس از اعمال کسورات به حساب شما واریز خواهد شد برابر است با:
۱۲۵۰۰۰۰۰ * (۱ – ۰٫۰۰۵۷۵) = ۱۲۵۰۰۰۰۰ * ۰٫۹۹۴۲۵ = ۱۲۴۲۸۱۲۵
اگر کسوراتی وجود نداشت ۱۲۵۰۰۰۰۰ ریال به حساب شما واریز می شد و ارزش فروش ضریب یک می گرفت. اما در زمان حال ۰٫۰۰۵۷۵ به عنوان ضریب کاهنده لحاظ می شود. در واقع ۰٫۹۹۴۲۵ به عنوان ضریب مورد تایید جهت محاسبه ارزش ریالی متعلق به شما انتخاب می گردد. باز هم تأکید می کنیم که در محاسبات بالا میزان مالیات معادل ۰٫۱ درصد ارزش ریالی فروش لحاظ شده است. در سال های گذشته یا حالت عادی، مالیات فروش سهام معادل ۰٫۵ درصد ارزش فروش است. هم چنین مالیات از ارزش فروش سهام اخذ می گردد و در معاملات سهام، کاری به سود یا زیان شما ندارد.
کارمزد معاملات سهام پذیرفته شده در فرابورس
کارمزد معاملات در بازار فرابورس تفاوت چندانی با بازار بورس ندارد و تنها کارمزد معاملات خرید سهام به جای ۰٫۴۶۴ درصد رقم ۰٫۴۵۴ درصد است و کارمزد فروش نیز مشابه بازار بورس است.
کارمزد معاملات اوراق مشارکت و اوراق اجاره چگونه محاسبه می شود؟
اوراق مشارکت، اوراق اجاره، اسناد خزانه و … جزو ابزار بازار بدهی محسوب می شوند. زیرا این اوراق جزو بدهی های شرکت منتشر کننده به حساب می آیند. نرخ کارمزد اوراق بدهی هم در خرید و هم در فروش معادل ۰٫۰۷۲۵ درصد است. مثلا فرض کنید شما به دنبال خرید ۱۰۰ ورقه اوراق مشارکت یک میلیون ریالی هستید و پس از مدتی این اوراق را در قیمت ۱۰۲۰۰۰۰ ریال به فروش می رسانید. حالا کارمزد خرید و فروش را با هم محاسبه می کنیم:
ارزش خرید هر ورقه مشارکت بدون کارمزد: ۱۰۰۰۰۰۰ ریال
کارمزد خرید اوراق: ۰٫۰۷۲۵ یا ۰٫۰۰۰۷۲۵
ارزش خرید هر ورقه مشارکت با لحاظ کارمزد:
۱۰۰۰۰۰۰ * (۱ + ۰٫۰۰۰۷۲۵) = ۱۰۰۰۷۲۵
ارزش ریالی موردنیاز بابت خرید ۱۰۰ ورقه مشارکت:
۱۰۰۰۷۲۵ * ۱۰۰ = ۱۰۰۰۷۲۵۰۰
در حالی که اگر کارمزدی وجود نداشت ارزش پرداختی بابت ۱۰۰ ورقه مشارکت معادل ۱۰۰ میلیون ریال می شد.
حالا فرض می کنیم که این ورقه بهادار به ۱۰۲۰۰۰۰ ریال برسد. از آنجایی که کارمزد فروش نیز ۰٫۰۷۲۵ درصد است، ارزش ریالی موجود در حساب پس از کسر کارمزد به شرح زیر خواهد بود:
ارزش فروش یک ورقه مشارکت بدون لحاظ کارمزد: ۱۰۲۰۰۰۰ ریال
کارمزد فروش اوراق: ۰٫۰۷۲۵ درصد یا ۰٫۰۰۰۷۲۵
ارزش فروش هر ورقه مشارکت با لحاظ کارمزد:
۱۰۲۰۰۰۰ * (۱ – ۰٫۰۰۰۷۲۵) = ۱۰۲۰۰۰۰ * ۰٫۹۹۹۲۷۵ = ۱۰۱۹۲۶۰
در نتیجه ارزش ریالی ناشی از فروش ۱۰۰ عدد ورقه مشارکت برابر خواهد بود:
۱۰۱۹۲۶۰ * ۱۰۰ = ۱۰۱۹۲۶۰۰۰
در حالی که اگر کارمزدی در میان نبود ارزش ریالی فروش این اوراق معادل ۱۰۲۰۰۰۰۰۰ ریال می شد.
