اختلالات دندانپزشکی در سگ ها مشابه مواردی است که در انسان ها مشاهده می شود. مراقبت مناسب از دندان، از جمله روش های پیشگیری مانند مسواک زدن، می تواند به سالم نگه داشتن دندانها و لثه سگ و گربه های خانگی شما کمک کند.
شایع ترین اختلالات دندانپزشکی در سگ ها و حتی گربه های خانگی، عبارتند از:
- بیماری لثه
- نقایص مینا
- نیش نامناسب
- بیماری اندودنتیک
- ناهنجاری های رشدی
- دندان های بدون استفاده
- آسیب دیدگی فک و صورت
- پوسیدگی دندان (حفره ها)
بیماری لثه سگ
عفونت باکتریایی بافت اطراف دندانی سبب التهاب لثهها و استخوانهای اطرافی میگردد. چنانچه بیماری لثه (پریودنتال) درمان نشود متعاقب از بین رفتن بافت های حمایت کننده دندان میتواند باعث از دست دادن دندان ها گردد؛ بطوریکه اصلی ترین دلیل از دست دادن دندان ها در سگ نیز همین مورد می باشد.
التهاب لثه سگ (Gingivitis)
در التهاب لثه به علت پلاک باکتریایی، لثه ملتهب میشود ولی لیگامنتها و استخوان آلوئولی هنوز تحت تاثیر قرار نگرفته است. رنگ لثه از صورتی به قرمز و یا ارغوانی تغییر رنگ پیدا میکند و لبه های لثه متورم میباشد و لمس آن باعث خونریزی لثه میگردد.
التهاب لثه میتواند با تمیز کردن مناسب دندان ها بهبود یابد ولی چنانچه درمان نشود ممکن است منجر به التهاب بافت اطراف دندانی (Periodontitis) گردد. التهاب لثه معمولاً میتواند با تمیز کردن تخصصی و به طور کامل دندان ها درمان شود. که این تمیز کردن بایستی شامل تمیز کردن زیر شیار لثه نیز باشد. اگر التهاب لثه پیشرفت نکند حتما باید دندان های سگ از نظر نیاز به جرم گیری به طور مرتب مورد معاینه قرار گیرد.
التهاب بافت اطراف دندان سگ (Periodontitis)
بیماری پریودنتال بیماری التهابی ساختار های عمقی احاطه کننده دندانها می باشد. در این بیماری نسبت به ژنژیویت، آسیب بافتی بسیار شدیدتر است و شامل التهاب ساختارهای عمقی احاطه کننده دندان [مانند لثه، لیگامنتهای پریودنتال و استخوانهای آلوئول (ساختارهای احاطه کننده دندان)] است.
این بیماری معمولا در صورت عدم درمان ژنژیویت، ایجاد میگردد که به صورت برگشت ناپذیر میباشد بطوریکه منجر به از دست دادن همیشگی ساختارهای حمایتی دندان خواهد شد.
نحوه مراقبت از دندان های سگ
-
چون در سگ ها نیز مانند انسان، ترکیب باکتری ها با بزاق و ذرات غذایی سبب ایجاد پلاک ها و رسوبات دندانی می شود لذا لازم است از دندان های حیوان مراقبت مناسب به عمل آید. پلاک های دندانی در فضاهای خالی بین دندان و لثه تجمع یافته و پس از ترکیب با نمک های کلسیم رسوبات دندانی (Tartar) را می سازندکه به آن ها کالکولوس (Calculus) نیز گفته می شود. باکتری ها، پلاک های دندانی و رسوبات سبب تحریک و تورم لثه می شوند که در نهایت بیماری التهاب لثه یا ژنژویت ( Gingivitis) را سبب می شوند.
- مراقبت از دندان های سگ های نژاد کوچک سخت تر است چون آن ها نسبت به نژاد های بزرگتر بیشتر در معرض بیماری های دندانی هستند و یکی از دلایل این حالت بزرگتر بودن حجم دندان سگ های کوچک نسبت به اندازه دهان آن ها است . این حالت سبب فشردگی بیشتر دندان ها و امکان نفوذ و تجمع مواد غذایی و باکتری ها بین دندان ها می شودو به آن ها آسیب جدی وارد می سازد.
- برای مراقبت و پیشگیری از دندان های سگ بهتر است مسواک زدن دندان ها از زمان تولگی شروع شود و به صورت مستمر ادامه یابد. برای مسواک زدن لازم است سطح دندان سگ به مدت 30 ثانیه در تماس با خمیر دندان مخصوص باشد و مسواک به دندان ها زده شود و در مورد سگ های شرور برای تشویق حیوان به مسواک زدن می توان روی مسواک را با کمی آب مرغ یا گوشت آغشته نمود.
- استفاده از بعضی از رژیم های غذایی آماده و استاندارد هم در جلوگیری از بوی بد دهان و هم بیماری های لثه و دندان مفید است.ولی بهتر است حیوان را به غذای داخل منزل عادت داد و برای جلوگیری از مشکلات دندانی فرمول غذایی جیره حیوان شامل 20% گوشت و گوشت مرغ برای تامین پروتئین 60% سبزیجات پخته شده تازه و 20% سبزیجات تازه خرد شده به صورت خام باشد.
اهمیت درمان بیماری دهان و دندان سگ
بیماری دهان و دندان سگ ممکن است از یک عارضه ناچیز در ناحیۀ دهان شروع شود و در ادامه، علاوه بر از بین بردن دندان های سگ، سلامت حیوان را هم به خطر بیندازد! اگر بیماری دهان و دندان سگ پیشگیری و در صورت بروز بیماری، درمان نشود، در نهایت باید برخی دندان های سگ خود را بکشید.
البته در اینجا سلامت عمومی سگ شما نیز مسئلۀ مهمی است که باید به آن توجه داشته باشیم. بیماری دهان و دندان سگ نه تنها باعث از بین رفتن دندان های او می شود، بلکه در طولانی مدت روی ریه، کلیه و در نهایت قلب آن نیز اثر می گذارد. بنابراین اگر سگ شما به دچار این عوارض شد، در اسرع وقت باید او را توسط افراد متخصص و دامپزشک، معاینه و درمان کنید.
