نشانه های شکستگی استخوان در سگ و روش های درمان
شکستگی در سگ ها عموما به صورت شکستگی استخوان های دست و پا و گاهی هم در لگن اتفاق می افتد. همانگونه که در انسان رخداد شکستگی های استخوانی در اندام های حرکتی و همچنین در رفتگی استخوان از محل مفصل، بسیار زیاد است در حیوانات خانگی از جمله سگ و گربه نیز شکستگی استخوان دست و پا و یا در رفتگی استخوان بسیار زیاد اتفاق می افتد که رخداد آن درد بسیار زیادی را برای حیوان به وجود می آورد که برای صاحب سگ و گربه بسیار ناراحت کننده است.
در برخی موارد ممکن است استخوان به طور کامل نشکند که به آن ترک برداشتن یا مو برداشتن استخوان می گوییم. اگر سگی دچار مو برداشتگی در استخوان شود ممکن است علائمی مانند علائم ناشی از شکستگی باز یا بسته نداشته باشد. با این وجود مو برداشتگی استخوان نیز دردناک است و نیاز دارد درمانی شبیه درمان شکستگی کامل برایش انجام شود.
انواع شکستگی در سگ ها
در سگ شکستگی استخوان غالبا در استخوان های دست و پا و گاهی هم در لگن به علت ضربه و یا پرش های ناگهانی و یا در اثر پیچ خوردگی و گاها در اثر تصادفات جاده ای ، منجربه شکستگی استخوان می شود گاهی هم به علت شکستگی در اثر پوک شدن استخوان یا استئوپرز روی می دهد ولی در سگ کمتر گزارش شده و در گربه بیشتر اتفاق می افتد اکثر شکستگی ها در اثر تصادف با اتومبیل و یا در اثر افتادن از بلندی و پرتگاه ها صورت می گیرد
با توجه به این شکستگی در حیوان اغلب دردناک است حیوان درد حاکی از شکستگی را با گاز گرفتن محل موضع شکستگی از خود نشان می دهد لذا سعی می شود با استفاده داروهای ضد درد و به کار بردن پوزنده حیوان را مقید کرده و مانع از انجام این عمل در حیوان کنیم . اصولا شکستگی به دو دسته تقسیم می شوند .
الف – شکستگی های باز در سگ ها
بیشتر هنگامی به وقوع می پیوندد که استخوان در محل خود شکاف خورده و شکسته شده و از سطح پوست به بیرون بزند با توجه به این که در این نوع شکستگی استخوان در معرض آلودگی است احتمال عفونی شدن آن و یا حتی سیاه شدن استخوان ( گانگرن ) وجود دارد و لازم است سریع در برگشت آن به حالت اولیه با استفاده از پین و سیم و یا بکار بردن انجام عمل استئوسنتز ( استفاده از میله استیل زنگ نزن ) هر چه زودتر اقدام نمود .
ب – شکستگی های بسته در سگ ها
در صورتی که استخوان شکسته شود ولی از محل خود خارج نشود و از پوست بیرون نزند نوع شکستگی را بسته تلقی می کنند در این گونه مواقع بیشتر سعی خواهد شد تا حد امکان از انجام هر گونه عملیاتی که مانع از شکستگی بیشتر نوع بسته بوده حفاظت به عمل آورد و مانع از آن شد تا به نوع باز تبدیل شود و تنها راه انتقال حیوان در تحت شرایطی که به طور مناسب بتواند با استفاده از اتل ، اندام را در وضعیت صحیح خود نگهداشته و آن را به بیمارستان انتقال داد تا انجام عملیات ارتوپدیک روی محل شکستگی انجام گیرد .
اقدامات لازم هنگام شکستگی استخوان در سگ ها
اولویت اول در مواجهه با یک حیوان که دچار شکستگی است و تاریخچه ای هم از علت ایجاد شکستگی در دست نیست، کنترل هوشیاری، تنفس، فشار خون و خونریزی بیمار است. پس اگر بیمار بیهوش است، نفس نمی کشد یا اختلالی در تنفس دارد، نبض وی ضعیف شده یا نمی زند و یا اگر خونریزی از زخم دارد اول باید به این مشکلات رسیدگی شود و پس از آن اقدامات اولیه در مورد شکستگی صورت گیرد.
وقتی مطمئن نیستید که آیا اندام مورد نظر شکسته است یا خیر با آن مانند یک اندام شکسته رفتار کنید.
علائم شکستگی استخوان در سگها
تغییر شکل اندام-تورم در اندام- بیرون زدگی استخوان شکسته از پوست (در برخی موارد استخوان شکسته از پوست بیرون نمی باشد)- درد شدید استخوان وقتی با دست یا انگشت بر روی آن فشار می آورید-حیوان نمی تواند بطور ارادی اندام خود را حرکت دهد-حرکت غیر طبیعی یا صدای غیر طبیعی در اندام. اندام آسیب دیده را فقط در موارد ضروری حرکت داده و از حرکت دادن بی مورد و مکرر آن اجتناب کنید.بنابراین اندام مشکوک به شکستگی باید بی حرکت شود.
هدف از بی حرکت کردن اندام شکسته : کاهش درد بیمار و ممانعت از بیشتر شدن آسیب اندام می باشد. در صورت امکان محل شکستگی را با کیسه آب سرد یا یخ، سرد کنید تا هم خونریزی قطع شود و هم درد و تورم کاهش یابد.
بیحرکتی را میتوان به دو صورت انجام داد: آتل گرفتن اندام شکسته شده و بستن اندام فوقانی شکسته شده به تنه. آتل یا اسپلینت وسیله ای است که یا از قبل برای این منظور درست شده و یا فرد کمک کننده آنرا با استفاده از وسایلی که در محیط حادثه در دسترس است می سازد و سپس با بستن آن به اندام آن را حمایت کرده و موجب بی حرکتی آن می شود. یک تخته چوب بلند، یک شاخه بلند درخت، یک چتر، یک چوبدستی یک روزنامه لوله شده و یا هر چیزی که به اندازه کافی سفت باشد و درازای آن به حدی باشد که یک مفصل بالا و یک مفصل پایین استخوان شکسته شده را بی حرکت کند مفید است. اگر هیچ چیزی پیدا نشد می توان اندام فوقانی را به قفسه سینه بست. در آتل بندی از انتهای عضو ( مثلا نوک پنجه) به طرف ابتدای آن بانداژ می شود سپس روی آتل را با چیزی نرم مانند لباس، پارچه، حوله و یا حتی برگ درختان بپوشانید.
وضعیت عروقی اندام در زیر محل آسیب را بررسی کنید رنگ پریده بودن پوست و یا کبود شدن پوست ممکن است نشانه اختلال عروقی باشد (اتل نباید به حدی سفت باشد که این حالت رخ دهد). سپس در اولین زمان ممکن حیوان را به کلینیک یا بیمارستان دامپزشکی انتقال دهید.