نگاهی به باغ صفوی قزوین و جاذبه های آن!

  سه شنبه، 26 اردیبهشت 1402   زمان مطالعه 6 دقیقه
نگاهی به باغ صفوی قزوین و جاذبه های آن!
آیا تاکنون از باغ صفوی بازدید کرده اید؟ در زمان حکومت صفویان، شهر قزوین به دلیل مجاورت با جاده ابریشم از اهمیت استراتژیکی بالایی برخوردار بود و علاوه بر موقیعت جغرافیایی مناسبی، از نظر سیاسی نیز در کانون توجهات قرار داشت. این عوامل موجب گرید برای چند سال پایتخت دولت صفوی شود.

از ابتدای خیابان سپه قزوین، محدوده ای شروع می شود که مجموعه ای از آثار دوره های صفوی، افشاریه، زندیه، قاجار و پهلوی را در خود جای داده است؛ جایی که با ورود به آن جا به سفری در زمان می روید و تاریخ 500 ساله کشور را ورق می زنید. پس با خرید بلیط هواپیما و سفر به شهر تاریخی قزوین از این مجموعه نیز دیدن کنید. باغ سعادت آباد، مجموعه باغ صفوی، باغ فرهنگی قزوین، دولت خانه صفوی، ارگ طهماسبی نام هایی است که به این مجموعه اتلاق می شود.

مجموعه باغ صفوی (باغ سعادت آباد، باغ فرهنگی قزوین، دولتخانه صفوی یا ارگ تهماسبی) مربوط به دوره صفوی - دوره قاجار است و در قزوین، مابین خیابان هلال احمر و پیغمبریه، سبزه میدان و خیابان سپه واقع شده‌است. مجموعه باغ صفوی دارای بیش از 6 هکتار وسعت می‌باشد و از سردر عالی‌قاپو در شمال و ابتدای خیابان سپه قزوین آغاز شده و در انتها به محوطه کاخ چهل‌ستون قزوین اتصال می‌یابد و در طول مسیر خود با گذشتن از چندین حیاط و محوطه باز، می‌توانید از آثار و بقایای به‌جا مانده از دوره‌های مختلف صفوی، افشاریه، زندیه و قاجاریه را یکجا مشاهده نمایید .

مجموعه باغ صفوی

تاریخچه باغ صفوی

دیرینگی باغ صفوی به عصر صفویه و زمان حکومت شاه طهماسب برمی گردد. پس از اینکه قزوین به عنوان پایتخت برگزیده شد و شاه طهماسب در آنجا اقامت گزید، در سال 951 هجری قمری بخش وسیعی از زمین های شمال این شهر را که «زنگیاباد» نام داشت، خریداری کرد و پس از آن زمین 6 هکتاری باغ صفوی را خریداری نمود.

شاه در ادامه، دستور ساخت بناهای مجلل زیادی از جمله باغ نام برده را صادر کرد. پس از این فرمان بهترین معماران صاحب نام ایرانی به منظور طراحی آن دور هم گرد آمدند، و این باغ که متشکل از قسمت های دیوانی و مسکونی بود را احداث کردند.

ساخت این مجموعه تا عصر قاجار و قسمت هایی از آن هم تا دوران حکومت پهلوی اول به طول انجامید اما از همان سال های ابتدایی ساخت، نامی که برای آن انتخاب کرده بودند نام «باغ صفوی» بود.

از حیث اهمیت تاریخی که این اثر دارد، در آخرین روزهای اسفند ماه سال 1386 با شماره 22680 در لیست آثار ملی کشور ثبت شد. هر یک از قسمت های باغ، نام مخصوص به خود را دارند که گذر زمان موجب تخریب آنها شده اما با تلاش هایی که سازمان میراث فرهنگی استان قزوین انجام داده، برخی از آنها در حال احیا هستند.

سازمان میراث، ساختمان هایی که وارد حریم باغ شده اند را خریداری کرده و قصد دارد این روند را ادامه دهد. تا کنون چند مدرسه که بین عمارت پهلوی و گراند هتل که زیر مجموعه باغ هستند توسط سازمان خریداری شده اند.

این باغ بزرگ هفت در ورودی داشته که در حال حاضر تنها یکی از آنها به نام سردر عالی قاپو بر جا مانده است. به دلیل تخریب های صورت گرفته و همچنین ساخت و سازهای غیر قانونی انجام شده در این مکان به طور واضح و دقیق نمی توان ابتدا و انتهای باغ را مشخص کرد.

با این حال گفته می شود از ابتدای خیابان سپه قزوین شروع و تا منتهی الیه محوطه کاخ چهل ‌ستون قزوین ادامه دارد. عزیزانی که قصد بازید از این مجموعه را دارند می توانند در مسیر، شاهد آثار کهن برجای ماند از چند دوره تاریخی مثل صفوی، افشاریه، زندیه و قاجاریه باشند.

به‌طور کلی این مجموعه از چند بنا تشکیل شده‌است که اکثراً تخریب شده‌اند و تعدادی از آن‌ها در حال حاضر در دست مرمت هستند.محدوده اصلی باغ دارای 7 در ورودی بوده‌است که فقط یک در از آن‌ها به نام سردر عالی قاپو باقی‌مانده‌است.محل دقیق باغ را به علت تخریب و ساخت و سازهای اطراف نمی‌توان تعیین کرد. در حال حاضر، محوطه محصور خیابان‌های هلال احمر و پیغمبریه را باغ صفوی می‌نامند.

سازمان میراث فرهنگی در صدد است بناهایی را که به حریم باغ تجاوز کرده‌اند و باعث تخریب و نابودی تدریجی این مجموعه گشته‌اند، خریداری کرده و این مجموعه را بازسازی نماید. در حال حاضر مدرسه‌هایی که بین عمارت پهلوی و گراند هتل (دو بنا از این باغ) واقع شده‌اند خریداری شده‌است.

مجموعه باغ صفوی

در مجموعه باغ صفوی از چه چیزهایی می توان بادید کرد؟

  • سردر عالی قاپو :این مجموعه در گذشته 7 درب ورودی داشته که امروزه سردر عالی قاپو تنها درب باقیمانده آن است. با اینکه تزیینات و نقاشی های این سر در از بین رفته اند ولی هنوز کاشی کاری های آن دیده می شوند.

  • عمارت نادری: عمارت نادری یکی از کاخ های تابستانه شاهان صفوی بود و از آن برای میزبانی از مهمانان خارجی استفاده می شد، با اینکه اثری از این عمارت نمانده ولی در دهه اخیر به همت باستان شناسان، ورودی این عمارت و بخشی از بنای مدفون شده اش کشف شد.

  • عمارت پهلوی و قاجاری: این دو عمارت در مجاورت هم قرار گرفته اند، 2 عمارتی که هر یک به دوره ای از تاریخ اختصاص داشته و سبک معماری متفاوتی دارند. در نمای عمارت 2 طبقهِ پهلوی تزئینات خاصی نمی بینید، در حالی که عمارت قاجاری با سرستونهای زیبا و حوض بزرگش چشم نوازی می کند. اما این دو عمارت یک ویژگی مشترک دارند و آن اینکه در گذشته به عنوان شهربانی کاربری داشته اند.

  • گراند هتل: درست یک قرن پیش و در سال های پایانی دوره قاجار، گراند هتل احداث شد. برای همین می توان این هتل را یکی از قدیمی ترین هتل های کشور دانست. این بنای 3 طبقه که به خاطر تفاوت سطح باغ و خیابان از بیرون 2 طبقه دیده می شود، در طی ناملایمتی های روزگار سینمای معروف خود یعنی سینما گراند را به طور کامل از دست داد ولی هنوز با قامتی استوار به حیات خود ادامه می دهد.

  • موزه قزوین: در قسمت شرقی مجموعه باغ صفوی، موزه قزوین دیده می شود؛ در داخل این موزه مجموعه ارزشمندی از آثار مربوط به دوران قبل از میلادمسیح تا بعد از اسلام به نمایش گذاشته شده است.

  • کاخ چهلستون: یکی دیگر از کاخ های سلطنتی شاه طهماسب همین کاخ چهلستون است که با نام عمارت کلاه فرنگی نیز شناخته شده است. به غیر از این کاخ بقیه کاخ های سلطنتی شاه طهماسب به تاریخ پیوسته اند ولی کاخ چهلستونِ باغ صفوی هنوز زیبایی های خود را حفظ کرده، از جمله هنر نگارگری، نقاشی دیواری، فرسک و ارسی های پنج چشمه‌اش و به همین دلیل یکی از بناهای مهم شهر به حساب می آید. این کاخ امروزه به عنوان موزه خوشنویسی کاربری دارد.

  • بقعه پیغمبریه: یکی دیگر از بناهای دوره صفویه زیارتگاهی است که بعد از مرمت آماده میزبانی از گردشگران شده است. این زیارتگاه زیبایی اش را مدیون کاشی کاری ها، آینه کاری ها، کتیبه و پنجره های طاق نمای خود است. بقعه پیغمبریه را می توانید جنب مسجد پیغمبریه و در قسمت غربی کاخ چهلستون پیدا کنید.

خلاصه

مجموعه باغ صفویه که با نام‌های باغ سعادت‌ آباد، باغ فرهنگی قزوین و دولت‌ خانه صفوی نیز شناخته می‌شود، به دوره‌های صفوی و قاجار تعلق دارد. با مساحتی بیش از 6 هکتار، این مجموعه از سردر عالی‌قاپو در ابتدای خیابان سپه قزوین آغاز می‌شود و در انتها به محوطه کاخ چهل‌ ستون قزوین می‌رسد. با بازدید از مجموعه باغ صفوی می‌توانید از آثار و بقایای به‌جا مانده از دوره‌های مختلف صفوی، افشاریه، زندیه و قاجار به‌صورت یک‌جا دیدن کنید. برخی از بناهای حاضر در این مجموعه شامل عمارت نادری، عمارت پهلوی، عمارت قاجاری، کاخ چهلستون و بقعه پیغمبریه می‌شود.


  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
سلن اردم کیه؟ ما خودمون شهربانو منصوریان داریم؛ باور ندارید؟ تصاویر جدید ‌شیرزن قهرمان رو ببینید! +ویدئو (129 نظر) خلاقیت تحسین برانگیز برق کار آبادانی، برای نجات مردم از گرما حماسه آفرید/ لقب فرشته زمینی برازنده شماست! (49 نظر) صحبت های خنده دار آقای قرائتی: دختره بهم میگه شما آخوندا به دو تا مو و فوکول ما گیر ندید منم بهش گفتم اگه منم عماممو دو سانت جلوتر بذارم توام به من گیر میدی +ویدئو😂👌 (37 نظر) علی دایی: دکترها گفته بودند شاید زیر عمل زنده نمانم+عکس/ همه درآمدم را در ایران سرمایه‌گذاری کردم و یک وجب از خاک وطنم را با هیچ چیز عوض نمی کنم (34 نظر) عاشقانه های زیبا و دلنشین الهام چرخنده و همسر روحانی‌اش در شهر و حرم امام رضا(ع)/ ایشالا خوشبخت باشین+عکس (34 نظر) خلاقیت خنده دار قصاب شیرازی برای کشاندن مشتری به مغازه حماسه آفرید!/ هنر نزد ایرانیان است و بس +عکس😆 (32 نظر) خلاقیت بی نظیر راننده شمالی برای همسر باردارش حماسه آفرید+فیلم/ هنر نزد ایرانیان است و بس... (31 نظر) مادر شوهر جوان آیسان آقاخانی +عکس / رضا گلزار چه مامان مهربونی داره😍 (30 نظر) چیدمان دکور عزای قاجاری ستاره اسکندری برای پدرش در منزل شخصیشان+عکس/تزئینی زیبا با شمعدونی های شاه عباسی و رومیزی ترمه و قاب عکس (28 نظر) چهره غمزده و کمر خمیده آریا عظیمی نژاد، داور پرانرژی برنامه عصرجدید در مراسم تشییع مادرش/ روحش شاد و یادش گرامی+عکس (27 نظر) نگاهی به تاج‌ گل‌های اعیانی و گرانقیمت افتتاحیه رستوران محمدرضا گلزار در تهران؛ تبریک و شادباش دوستان و هنرمندان به سوپراستار سینما و برادرش+عکس (24 نظر) خلاقیت خنده دار یک مادر ایرانی برای تزئین موز مهمانی حماسه آفرید/ مامان نگو هنرمند بگو+عکس (23 نظر) نگاهی به مدل مانتو های اعیانی نسرین مقانلو در عین با حجاب بودن/ میشه هم خوشتیپ بود هم با حجاب+عکس (22 نظر) نگاهی به سبک چیدمان مدرن رستوران علی دایی در کامرانیه تهران / از صندلی های بنفش و گیاهان تا سقف شیشه ای و پرده های ساده +عکس (19 نظر) نگاهی به خونه زندگی اعیانی و شاه نشین نسرین مقانلو در آخرین تولد پسر مرحومش ارشیا به سبک پادشاه روم باستان/ حوض مرمری و آبنمای 3 طبقه+عکس (17 نظر)
پربازدیدترین ویدئوهای روز   
تیتر امروز   
رهبر معظم انقلاب در مواجه با پذیرایی مفصل از ایشان در هواپیما: پذیرایی هواپیمای ما هم، مثل پذیرایی هواپیمای مسافربری باشد، نباید هیچ چیزی اضافه باشد
زنوزی: یک تنه حریف همه شما هستم نیازی به دخالت پزشکیان نیست!
فوت و فن خانه‌داری؛ 8 ترفند خانگی از بین بردن زردی لیوان و استکان و برق انداختن آن‌ها
عضو پیشین شورای اطلاعات ملی آمریکا: پاسخ ایران به ترور اسماعیل هنیه با هدف قرار دادن مقامات اسرائیلی
آموختن موسیقی، راه حلی برای درمان اختلال یادگیری کودکان
ناهید کیانی احساس قلبی اش درباره کیمیا علیزاده را فاش کرد
سرنوشت جالب اعجوبه کنکور سال 88 / در ایران ماند؟
پلیسِ شلیک کننده به آرزو بدری کجاست؟
(ویدیو) تولد 2 سالگی پسر شهربانو منصوریان، آرشام، با تم جذاب پسرانه در وسط یک استخر خیلی بزرگ و در کنار پدر و مادر قهرمانش/ دیدین خرس ملوان روی کیک تولدش چه بانمکه؟
(ویدئو) واکنش خیره‌کننده‌ی میمون‌های باغ وحش به شعبده بازی مرد جوان/ دیدین اون مرد چجوری ادای میمون رو درآورد؟😂 از خود میمونم میمون‌تر بود که🤣
(ویدئو) استوری کنایه آمیز شهربانو منصوریان به مبینا نعمت زاده/ اینبار با به رخ کشیدن پزشک جوان انگلیسی که مدال طلای المپیک 2024 را از آن خود کرد
(عکس) ترکیب رنگ مسحورکننده‌ی مانتوی بلوچ‌دوزی شده‌ی مینا مختاری، همسر خوش‌سلیقه‌ی بهرام رادان/ میدونین چی باعث شده این مانتو اینقدر خاص باشه؟
نوه مصدق: پدربزرگم ترجیح می‌داد ایران فقیر ولی مستقل از امریکا و انگلیس باشد
تصاویر دیده نشده از کودکی بازیگر مردمی و با اخلاق جوکر2!/ الیکا عبدالرزاقی چه کوچولو بوده!😍
(تصاویر) دکوری‌های سنگی و شیک خانه‌ی مینا مختاری و بهرام رادان/ از شومینه پر از سنگ تا جا شمعی و میوه‌‌خوری سنگی/ حتی دکوری‌های اتاق پسرشونم مینیمال و باکلاسه
منتخب روز   
نگاهی به چیدمان ساده اتاق کار شخصی هاشمی رفسنجانی +فیلم/ از نقشه ایران با نمایی از خلیج فارس تا تخت خواب و کامپیوتر شخصی خاطره خنده دار مهران مدیری : میگه رفتم کلاس زبان استاد گفت هِلو منم گفتم سلام علیکم گفت زهرمارو سلام حق نداری یه کلمه فارسی حرف بزنی+ویدئو افتادن عینک از دست سیدعباس عراقچی در مجلس همانا و شکار این لحظه توسط عکاس دوربین به دست همانا+عکس شعر خوانی شاعر یزدی در محضر آیت الله خامنه ای و خنده های از ته دل رهبر انقلاب / شاعر : همه را شکل یار می بینم ، پیرزن را نگار می بینم همسر شهید مجبور به فروش روکش دندان شد+ عکس در 27 مرداد سالروز تولد آیت الله آل هاشم؛ یادی کنیم از بوسه پدر امام جمعه شهید بر مزار پسرش+ عکس/ روحش شاد و یادش تا ابد گرامی خاطره خنده دار شهاب حسینی : میگه وقتی رِنوی طوسی اردکان 11 رو کنار ماشین لاکچری رضا گلزار پارک کردم برای خودش کُمدی کلاسیکی بود +ویدئو تئاتر دیدن آقای روحانی با تی شرت آبی و بدون عبا و عمامه به همراه دختر و نوه‌اش+عکس واکنش معنادار و عجیب پسر مسعود پزشکیان به استعفای ظریف + عکس یکی از غمگین ترین سکانس های شهرزاد/ مرگ جمشید خان پلاکاردی از محمدرضا شاه در دستان مردم به شکل دراکولا با شاخ های شیطانی+عکس/ نوشتن لقب هایی در شان چهره منفور پهلوی نگاهی به قاب دو نفره چهره‌های سیاسی با مادرشان؛ از حسن روحانی و خاتمی تا هاشمی رفسنجانی و جهانگیری+عکس/ جای خالی تصویر رئیس جمهور شهید با مادرشان با این قاب پر شد!