نگاهی به گروه فرقان به بهانه سالگرد ترور هاشمی‌ رفسنجانی در خرداد 58

  پنجشنبه، 04 خرداد 1402 ID  کد خبر 341617
نگاهی به گروه فرقان به بهانه سالگرد ترور هاشمی‌ رفسنجانی در خرداد 58
ساعد نیوز: گروه فرقان از جمله گروه‌هایی بود که اوایل انقلاب و در فعالیت کوتاه مدت خود ضایعات جبران‌ناپذیری را به پیکره نظام جمهوری اسلامی وارد کرد.

به گزارش پایگاه خبری-تحلیلی ساعد نیوز به نقل از تاریخ ایرانی، محمود فاضلی: فرقان یکی از گروه‌های فکری- سیاسی بود که اواخر سال 1355 به رهبری روحانی جوانی به نام اکبر گودرزی در برخی مساجد تهران از جمله مسجد الهادی (خیابان شوش)، مسجد فاطمیه (خزانه)، مسجد رضوان (خیابان اتابک)، مسجد شیخ هادی، مسجد خمسه (قلهک) و مسجد اعظم به جذب نیرو اقدام می‌کرد. حوزه فعالیت او مناطق نازی‌آباد، سلسبیل، قلهک، جوادیه و خزانه را نیز در برمی‌گرفت. آغاز فعالیت او با وجود اینکه 20 سال بیشتر نداشت با تدریس قرآن و تفسیر بعضی آیات و سوره‌های قرآنی همراه بود و در این بین به زعم خود، قرائت نوینی از آموزه‌های دینی ارایه کرد که به هیچ یک از مبانی دینی مستند نبود. او از سال 56 به صدور اعلامیه و بیانیه پرداخت و وارد حوزه سیاست و مبارزه شد. البته گروه فرقان در آغاز با عنوان گروه «کهفی‌ها» شهرت داشت و بعد‌ها به نام فرقان شناخته شد. فرقان بیشترین مخالفت خود را با حوزه‌های دینی و روحانیت اظهار می‌کرد و خمیرمایه اصلی ایدئولوژی این گروه، مخالفت با روحانیت و به بیان دیگر، تبلیغ «اسلام منهای روحانیت» بود.

دوره تدوین ایدئولوژی گروه فرقان در زمان رژیم پهلوی بوده است و پس از پیروزی انقلاب دست به ترورهای مذموم زدند. از این نظر که زمان تکوین گروه در زمان طاغوت بود، این گروه به عنوان یک گروه ضد رژیم شاه جلوه‌گر شد و در آن زمان بخشی از اطلاعیه‌ها و کتاب‌های تفسیر خود را منتشر کرد. رهبر گروه فرقان این نشریات را ایدئولوژی مدون معرفی کرده و معتقد بود که محتوای آن‌ها را از دروسی که در حوزه علمیه خوانده، نگرفته است، بلکه جلسه‌هایی را که از سن 16سالگی اداره کرده و مباحثی که با اعضای جلسه خود داشته، ایدئولوژی این گروه را تشکیل داده‌اند و آن را تا مرحله ثمردهی و اقدام مسلحانه هدایت کرده‌اند. او معتقد بود کلیه عملکرد‌ها و عقاید مدون و منسجم گروه مذکور نیز نتیجه مستقیم تدوین ایدئولوژی است که در جلسه‌های مذکور تحقق یافته بود. ایدئولوژی این گروه متاثر از ایدئولوژی سازمان مجاهدین خلق ایران و آثار دکتر علی شریعتی بود. فرقان کناره‌گیری روحانیت از مسوولیت‌ها را ضروری می‌دانست، اما در مورد جانشینی آن، نظر خاصی ارایه نمی‌کرد.

در جریان همه‌پرسی جمهوری اسلامی، گروه فرقان رفراندوم را حتی در شکل دموکراتیک آن مخالف اسلام محمدی (ص) و تشیع علوی ذکر کرد. این گروه ضمن نفی تقلید در امور شرعی، معتقد بودند با مراجعه به قرآن و سنت می‌توان احکام را استنباط کرد. تفاسیری که این گروه از آموزه‌های قرآن می‌کردند، بخشی از روشنفکران مسلمان، روحانیون و گروه‌های سیاسی را تحت تاثیر قرار داده بود. فرقان روی دوش اکبر گودرزی بود که کسانی مانند سعید واحد، محسن سیاهپوش، حمید نیکنام، علی اسدی و بهرام تیموری مستقیم زیر نظر او بودند. در تاریخ 11 اردیبهشت 58، استاد مرتضی مطهری هدف گلوله این گروه قرار گرفت و به شهادت رسید. در کمتر از یک ماه بعد از ترور شهید مطهری در ساعت40:4 سوم خرداد 58، سه نفر از اعضای گروه فرقان، آقای هاشمی را در منزلش ترور کردند. ایشان که مورد اصابت دو گلوله قرار گرفته بود به بیمارستان شهدای تجریش منتقل شد و تحت عمل جراحی قرار گرفت. تروریست‌ها با یک اتومبیل ب. ‌ام. و خود را به خانه وی در دزاشیب رساندند و دو نفر از آن‌ها به داخل خانه هاشمی رفتند و نفر سوم پشت فرمان باقی ماند. هنگامی که در منزل توسط پاسدار محافظ گشوده شد تروریست‌ها گفتند که حامل پیامی از سوی ناطق‌نوری هستند. آن‌ها به اتاق پذیرایی راهنمایی شدند و منتظر آقای هاشمی ماندند. پس از ورود آقای هاشمی به اتاق پذیرایی با او گلاویز شدند که سر و صدای اتاق موجب شد خانم عفت مرعشی، همسر آقای هاشمی به سرعت خود را به اتاق پذیرایی برساند.

همسر آقای هاشمی این حادثه را بعد‌ها به طور مفصل شرح داد که در بخش‌هایی از آن این گونه آمده است: «آن روزی که اعضای فرقان آمدند آقای هاشمی را ترور کنند، برنامه داشتند تا آیت‌الله اردبیلی و شهید بهشتی را نیز ترور کنند. در واقع قبل از اینکه به خانه ما بیایند، رفته بودند خانه دکتر بهشتی، اما نه ایشان را پیدا کردند و نه آیت‌الله اردبیلی را هیچ کدام نبودند، پس به خانه ما آمدند.»

روز سه‌شنبه هشتم خرداد هاشمی روی تخت بیمارستان مصاحبه مطبوعاتی و رادیو و تلویزیونی انجام داد و گفت: «این حادثه برای من غیرمنتظره نبود. چون مرتبا تلفنی تهدید می‌شدم و از این حادثه هیچ نگران نیستم.» امام خمینی (ره) نیز که از ترور آقای هاشمی متاثر شده بودند طی پیامی از ایشان تجلیل کردند و اعلام داشتند: «مردان تاریخ تا آخر زنده هستند. بدخواهان باید بدانند هاشمی زنده است چون نهضت زنده است.» در اطلاعیه فرقان، هاشمی‌رفسنجانی به طراحی سیاست‌های دیکتاتوری در قبال جنبش توحیدی خلق مستضعف ایران متهم و به اعدام انقلابی محکوم شده بود.

در 18 دی 1358 فعالیت گودرزی و گروه فرقان در یک اقدام حساب‌شده از طرف سپاه و سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی و با کشف حدود 20 خانه تیمی و تقریبا دستگیری همه افراد وابسته، پاپان یافت و پرونده آن‌ها به دادگاه انقلاب اسلامی ارجاع شد. محاکمه آن‌ها توسط آقایان معادیخواه و ناطق‌نوری صورت گرفت. گودرزی که طراح بسیاری از ترور‌ها و عملیات این گروه بود و به طور مستقیم در ترور شهید قرنی شرکت داشت در 1359/3/3 اعدام شد. در روز دستگیری گودرزی، تعداد دیگری از اعضای اصلی این گروه از جمله علی حاتمی، سعید مرآت، عباس عسگری، علیرضا شاه‌بابیک و حسن اقرلو نیز دستگیر و اعدام شدند. گروهک فرقان که چندان از نظر ساختاری قوی نبود و اعضای آن تنها دلخوش به افکار و ایدئولوژی‌های گودرزی، رهبر گروه بودند، بعد از اعدام وی و دستگیری اعضای اصلی آن از هم فرو پاشید.


  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
الهام حمیدی: ما مستاجریم برعکس ستاره‌های کاخ‌نشین آن سوی آب‌ها، ما در حسرت یک خانه‌ایم که مال خودمان باشد! (322 نظر) مریم امیرجلالی: داماد و دخترم توی کانادا هر دوتاشون کارمند بانک هستند و تا 5 کار می‌کنند که بعدش نای حرکت ندارند؛ ایران همه چیز سر جای خودشه کارمندا تا 2 کار می‌کنند+ویدیو (248 نظر) داریوش ارجمند: روزی که تندیس حاج قاسم را بوسیدم به من گفتند بت پرست! گفتم هستم 100 بار دیگر هم می بوسم+فیلم (161 نظر) سیدجواد هاشمی: آقای پزشکیان باسوادترین رئیس‌جمهور ایران بوده اما آیا باید ایشون رئیس‌جمهور بشه؟؛ چرا منو فقط به چشم شهید سینمای ایران می‌بینید+ویدیو (160 نظر) پاسخ جالب رهبر معظم انقلاب به سوال چالشی: آیا شرکت در عروسی که در آن رقصیدن وجود دارد، اشکال شرعی دارد؟ (145 نظر) نگاهی به میز عزای ساده و بدون تجملات مراسم ترحیم آیت الله هاشمی رفسنجانی/ تزئین زیبا و اصیل با گل، خرما و شمع+عکس (144 نظر) دبیر زبان انگلیسی رهبر معظم انقلاب: هفته‌ایی 2 روز به رهبری درس میدادم؛ ایشان منظم و دقیق با خطی زیبا تمرین‌هایشان را انجام می‌دادند+عکس (142 نظر) مقام معظم رهبری: ما در خانه یک فرش دستبافت داریم که آن هم جزو جهیزیه‌ خانمم بوده که نخ‌نما شده ولی چون یادگاری است نگه داشتیم؛ والاّ همه‌ خانه‌ ما موکت هست (133 نظر) نگاهی به سینی های تزئین شده خرما و حلوای هنرمندان پیشکسوت ایرانی روی میزهای عزای شیک و زیبایشان/روحشان شاد و یادشان گرامی+عکس (115 نظر) خلاقیت خنده دار اوستا بنا برای طراحی و ساخت خانه 2 طبقه حماسه ساز شد+عکس/ هنر نزد ایرانیان است و بس😂 (113 نظر) خلاقیت خنده دار اوستا سیم کش برای طراحی پریز در توالت حماسه آفرید+عکس/ هنر نزد ایرانیان است وبس (104 نظر) خلاقیت خنده دار پدران ایرانی برای ثبت نام دخترشان در ثبت احوال حماسه آفرید/ هنر نزد ایرانیان است و بس+عکس (96 نظر) مهرانه مهین ترابی: شاید خلاف مسیر زندگی باشم ولی از اینکه مادر نیستم خوشحالم+ویدئو (90 نظر) کیک تولد خاص و چند بعدی فاطمه دانش پژوه برای تولد سید احمد خمینی با طرح مورد علاقه اش / مبارکا باشه+عکس (83 نظر) رضا گلزار: هنوزم کسی باور نمیکنه من ازدواج کرده باشم/ دستپخت آیسان محشره برای همین فست فود خیلی کم میخورم+فیلم (81 نظر)
پربازدیدترین ویدئوهای روز