پرورش مورد
مورد یا مورت با نام علمی Myrtus communis درختچه ای همیشه سبز، بسیار زیبا و اغلب گرماپسند است که بومی اروپا و شمال آفریقا می باشد و در مناطق گرمسیری ایران و نواحی مدیترانه ای نیز دیده می شود.
این درختچه از زمان های قدیم مورد توجه و استفاده اقوام مختلف از جمله ایرانیان، یونانیان و رومیان بوده و جنبه تقدس داشته؛ به همین علت در کنار زیارتگاه ها و پرستشگاه های مذهبی کاشته می شده است. شاید تقدس آن از این جهت بوده که همیشه سبز، زیبا و معطر به عطری دلپذیر است. علاوه بر این جلوه دل انگیز، گیاه مورد از منظر زیباسازی محیط و احیای اکوسیستم طبیعی دارای اهمیت خاصی است.
همچنین همیشه سبز و بی خزان بودن آن در اعتقادات کهن مظهر جاودانگی بوده است.در اسطوره های روم باستان، مورد یکی از نشانه های ونوس (خدای عشق و زیبایی) و ژوپیتر (خدای خدایان روم) محسوب می شود.
در آئین زرتشت این گیاه نماد اهورا مزدا است. در دین یهود، مورد یکی از 4 گیاهی است که از آن برای تهیه «لولاو» در جشن سوکوت (سایه بان ها) که به مناسبت بزرگداشت خروج بنی اسرائیل از مصر برگزار می شود، استفاده می کنند. بوعلی سینا از این گیاه در کتاب قانون خود به عنوان گیاه ضد عفونت یاد کرده است.
نیازهای محیطی درخت مورد
نیاز به آفتاب کامل و خاک حاصلخیز با زهکشی خوب دارد.به سرما نیمه مقاوم و تا دمای -۵ درجه رو تحمل میکنه.در مناطق سردسیر باید آن را در ضلع جنوبی یا غربی دیوار کاشت.شرایط گرم و خشک را تحمل میکند.این درختچه در جنگلها و زمین های بایری که در ان درختچه های کوچک روئیده اند و همچنین در بین درختان زیتون و دامنه های کم درخت کوهستانی می روید.
گیاه شناسی درخت مورد
مورد به خاطر گلهای متعدد و زیبایی که دارد به عنوان درختچه زینتی شناخته می شود . این گیاه ارتفاعی بین 1 تا 5 متر دارد و 10 تا 20 سال طول میکشد تابه ارتفاع نهائی خود برسد.
شاخه های این درختچه دارای برگهای نزدیک به هم و متراکم است . برگها بدون دمبرگ و نیزه ای شکل هستند و 3 تا 5 سانتی متر طول دارند .این گیاه دارای گلهای ستاره ای شکل است که هر گل شامل 5 گلبرگ و کاسبرگ و پرچم های متعدد است .
گلها سفید رنگ هستند و همزمان هم نر هستند هم ماده ،گیاه خودبارور است و گرده افشانی توسط زنبورها صورت می گیرد. مورد میوه ای توت مانند دارد که حاوی دانه هایی می باشد ،رنگ توتها معمولا آبی متمایل به سیاه است ولی گاهی اوقات این توتها به رنگ زرد کهربایی نیز دیده می شوند. میوه این گیاه خوردنی می باشد و هم به صورت خام و هم به صورت پخته مصرف می شود .می توان میوه را خشک کرد وبه عنوان طعم دهنده در غذا استفاده کرد. گل این گیاه عطر و طعم شیرین دارد و در سالاد استفاده می شود.
روش کاشت و تکثیر درخت مورد
روش اولی که برای تکثیر این درخته مناسب است روش قلمه زدن است که در این روش باغبان با گرفتن قلمه چوب نرم از شاخه ها می تواند آن را به داخل گلخانه ببرد و هورمون اکسین مورد نیاز برای پرورش آن را به قلمه برساند تا گیاه ریشه بدهد و آماده ی کاشتن شود .
روش بعدی برای کاشت این درختچه روش کاشتن بذر می باشد برای زود تر به نتیجه رسیدن سعی کنید پوست رویی بذر را جدا نمایید سپس اقدام به کاشت ان بکنید .
لازم به ذکر است ک بهترین زمان کاشت بذر در پاییز می باشد و دمای ایده آل برای این کار پانزده الی بیست درجه ی سانتی گراد می باشد .
شرایط نگهداری گیاه مورد
این گیاه به آفتاب کامل نیاز دارد و در سایه رشد نمی کند. خاک مناسب برای رشد این گیاه خاک ماسه ای،شنی،لومی مرطوب و خوب زهکشی شده است.
مورد در برابر بادهای سرد و خشک این گیاه باید محافظت شود ودمایی بین 16 تا 34 درجه برای این گیاه مناسب است. این گیاه برای داشتن گلدهی خوب باید یک تابستان گرم را سپری کرده باشد.
کاربردهای درخت مورد
از انجاییکه درختچه ای با شاخ و برگ متراکم و هرس پذیر است برای ایجاد پرچین مناسب می باشد و به عنوان درختچه زینتی در حاشیه ها و یا سطح چمن ها کاشته می شود.
خواص درمانی درخت مورد
خواص درمانی گیاه مورد به شرح زیر می باشد:
مورد به صورت موضعی در درمان تبخال ، به عنوان آنتی سپتیک و در درمان التهاب مخاط بینی استفاده می گردد . ضد احتقان، قابض، تقویت کننده و ضد عفونی کننده و ضد انگل است.
مصرف موضعی آن در بهبود زخم و مصرف خوراکی آن در درمان اختلالات سیستم گوارشی و مجاری ادرار کاربرد دارد.
همچنین به صورت خوراکی در ناراحتی های مجاری تنفسی، سینوزیت و سرفه های خشک بکار می رود.
کاربرد موضعی آن در آکنه، بواسیر و عفونت لثه و در پسوریازیس می باشد.
در طب گذشته مورد را تحت عنوان «آس» یا «عمار» به معنی نیکوی و خوشبو نامیده بودند و برای آن اثرات قابض، ضداسهال و تقویت کننده رویش مو قائل بوده اند .
از دمکردۀ برگهای آن به صورت غرغره و دهان شویه در موارد آفت (Aphthae)استفاده می شده، همچنین معتقد بودند که اسانس مورد فرح آور و مقوی قلب است.
معرفی درخت مورد و کاربردهای آن
مورد به خاطر گلهای متعدد و زیبایی که دارد به عنوان درختچه زینتی شناخته می شود .
این گیاه ارتفاعی بین 1 تا 5 متر دارد و 10 تا 20 سال طول میکشد تابه ارتفاع نهائی خود برسد.
شاخه های این درختچه دارای برگهای نزدیک به هم و متراکم است .
برگها بدون دمبرگ و نیزه ای شکل هستند و 3 تا 5 سانتی متر طول دارند .
ای گیاه دارای گلهای ستاره ای شکل است که هر گل شامل 5 گلبرگ و کاسبرگ و پرچم های متعدد است .
گلها سفید رنگ هستند و همزمان هم نر هستند هم ماده ،گیاه خودبارور است و گرده افشانی توسط زنبورها صورت می گیرد.
مورد میوه ای توت مانند دارد که حاوی دانه هایی می باشد ،رنگ توتها معمولا آبی متمایل به سیاه است ولی گاهی اوقات این توتها به رنگ زرد کهربایی نیز دیده میشوند.
میوه این گیاه خوردنی میباشد و هم به صورت خام و هم به صورت پخته مصرف میشود .
میتوان میوه را خشک کرد وبه عنوان طعم دهنده در غذا استفاده کرد.
گل این گیاه عطر و طعم شیرین دارد و در سالاد استفاده میشود.
شرایط نگهداری گیاه مورد:
این گیاه به آفتاب کامل نیاز دارد و در سایه رشد نمی کند.
خاک مناسب برای رشد این گیاه خاک ماسه ای،شنی،لومی مرطوب و خوب زهکشی شده است.
در برابر بادهای سرد و خشک این گیاه باید محافظت شود ودمایی بین 16 تا 34 درجه برای این گیاه مناسب است.
این گیاه برای داشتن گلدهی خوب باید یک تابستان گرم را سپری کرده باشد.
نحوه پرورش و نگهداری کلم زینتیخواص درمانی گیاه مورد به شرح زیر میباشد:
مورد به صورت موضعی در درمان تبخال ، به عنوان آنتی سپتیک و در درمان التهاب مخاط بینی استفاده می گردد . ضد احتقان، قابض، تقویت کننده و ضد عفونی کننده و ضد انگل است.
مصرف موضعی آن در بهبود زخم و مصرف خوراکی آن در درمان اختلالات سیستم گوارشی و مجاری ادرار کاربرد دارد.
همچنین به صورت خوراکی در ناراحتی های مجاری تنفسی، سینوزیت و سرفه های خشک بکار می رود.
کاربرد موضعی آن در آکنه، بواسیر و عفونت لثه و درپسوریازیس می باشد.
در طب گذشته مورد را تحت عنوان «آس» یا «عمار» به معنی نیکوی و خوشبو نامیده بودند و برای آن اثرات قابض، ضداسهال و تقویت کننده رویش مو قائل بوده اند .
از دمکردۀ برگهای آن به صورت غرغره و دهان شویه در موارد آفت (Aphthae)استفاده می شده، همچنین معتقد بودند که اسانس مورد فرح آور و مقوی قلب است.
نیازها:
نیاز به آفتاب کامل و خاک حاصلخیز با زهکشی خوب دارد.به سرما نیمه مقاوم و تا دمای -۵ درجه رو تحمل میکنه.در مناطق سردسیر باید آن را در ضلع جنوبی یا غربی دیوار کاشت.شرایط گرم و خشک را تحمل میکند.این درختچه در جنگلها و زمین های بایری که در ان درختچه های کوچک روئیده اند و همچنین در بین درختان زیتون و دامنه های کم درخت کوهستانی می روید.
کاربرد:
از انجاییکه درختچه ای با شاخ و برگ متراکم و هرس پذیر است برای ایجاد پرچین مناسب می باشدو به عنوان درختچه زینتی در حاشیه ها و یا سطح چمن ها کاشته میشود.
ازدیاد:
۱- گرفتن قلمه چوب نرم از شاخه هایی که چوب آنها کمی سخت شده است این قلمه ها را در گلخانه ریشه دار میکنند.بکار بردن هورمون اکسین به ریشه زایی کمک میکند.
۲-کاشت بذر در پاییز در دمای ۱۶-۲۱ درجه سانتیگراد.پوسته ی سخت بذر را باید قبل از کاشت با اسید از بین برد.
نحوه پرورش و نگهداری جعفری
