پرورش گل ادریسی یا هورتانسیا
نام انگلیسی : Hydrangea macrophylla
خانواده : HYDRANGEACEAE – هیدرانجیاسه
بومی : چین و ژاپن
درختچه ای است با رشدی سریع از خانواده Hydrangeaceae، بومی چین و ژاپن است . رنگ گل ها آبی، قرمز، صورتی، ارغوانی روشن و ارغوانی تیره است که وابسته به اسیدیته(PH) خاک است. به طوری که در یک خاک اسیدی رنگ گل ها نزدیک به آبی و در یک خاک قلیایی، رنگ صورتی بیشتری دارد. این تغییر رنگ وابسته به جذب یون آلومینیوم توسط گیاه است.
در فضای سبز، درختچه ای خزان دار و زینتی است. در صورت کاربرد گلدانی گل آذین های مدور به رنگ سفید، صورتی، آبی و یا بنفش دیده می شود. آنچه در خوشه گل جلب توجه می کند کاسبرگ ها هستند و گلبرگ های واقعی آن غیرقابل تشخیص است. بخش عمده گل آذین این گیاه را گل های کوچک و بارور تشکیل می دهد که قابل توجه نیستند. این گل ها با گل های عقیم بزرگ تر احاطه شده که دارای کاسبرگ های بزرگ و زیبا هستند. تماس با برگ های آن باعث تحریک پوست می شود.
این گل ها در یک تابستان تا ارتفاع ۴.۵ متر رشد می کنند و کل فضا را پر می کنند. گل ادریسی در مناطق سخت (Hardiness zone) به عنوان گیاه چند ساله (۳ تا ۷ سال) دیده می شود. این گل ها از اوایل بهار شروع به رشد می کنند و در طول تابستان، تا اوایل پاییز در اوج زیبایی خیره کننده ی خود هستند.
روش کاشت گل ادریسی
یادگیری اصول چگونگی پرورش گل ادریسی می تواند زمان و پول شما را ذخیره کند. با انتخاب محل مناسب، درست کردن خاک و کاشت درست، شانس خود را برای لذت بردن از این بوته های گل زیبا افزایش دهید.
برای کاشت این گیاه، یک حفره به اندازه ۶۱ سانتیمتر عریض تر از ریشه گیاه بکنید. عمق سوراخ را به اندازه توپ ریشه در نظر بگیرید تا گیاه در سطح خاک یا کمی بالاتر قرار بگیرد. با ایجاد یک برآمدگی یا تپه کوچک، می توانید به زهکشی بهتر گیاه کمک کنید.
بهترین زمان برای کاشت گل ادریسی
پاییز و بعد از آن اوایل بهار بهترین فصل برای کاشت گل ادریسی است. بهترین زمان کاشت این گل در طول روز، اوایل صبح و اواخر بعدازظهر است. در واقع بهتر است موقعی که هوا خنک است (برای جلوگیری از حرارت و گرما) این گیاه کاشته شود و تا زمانی که رشد می کند، باید خوب آبیاری شود.
شرایط نگهداری هورتانسیا:
نور مناسب هورتانسیا :
مهترین شرایط برای گلدانها، محلی سایه-آفتاب است. در روز های گرم تابستان به گیاه تا حدودی باید سایه داده شود. در ماه های پاییز، برعکس باید در آفتاب کامل قرار گیرد تا در این شرایط، جوانه های گل تکامل یابند. در زمستان و بهار که هورتانسیا زودرس می شود باید در نور کامل قرار گیرد. طول روز بر گلدهی اثری ندارد ولی به نظر می رسد که در روزهای کوتاه پاییزی تشکیل جوانه های گل تسریع می شود. در واقع روز های کوتاه تمایزیابی گل را تا مرحله تشکیل اندام های جنسی پیش می برد ولی تداوم این فتوپریود از بزرگ شدن گل جلوگیری می کند که به اصطلاح آن را حالت خواب می نامند. این خفتگی در طبیعت با طول روز کوتاه و در تولید تجاری با سرمادهی شکسته می شود. اگر تشکیل گل به روزهای بلند موکول شود ساقه های گلدهنده طویل می شوند.
آبیاری هورتانسیا :
همواره باید خاکش مرطوب باشد و خشکی کشیدن باعث از بین رفتن گیاه می شود البته باید توجه داشت که در اثر آبیاری مدوام دچار غرقابی نشود. نگهداری آن در سایه باعث می شود بیشتر رطوبت آن حفظ شود. اگر در آفتاب کامل قرار دارد آبپاشی روی آن باعث حفظ سلامتی آن می شود.
خاک و کودمورد نیاز هورتانسیا :
کاسبرگ ها که برجسته ترین بخش گل هستند در تعداد کمی از رقم ها سفید و در بیشتر آنها بسته به PHمحیط کشت، صورتی یا آبی هستند. رنگ کاسبرگ ها بیشتر از طریق در دسترس بودن عناصر سنگین در خاک تعیین می شود تا تغییرات PHشیره سلولی فلزات سنگین موجود در کاسبرگ ها با آنتوسیانین ترکیب نمکی تشکیل می دهند، که در این ترکیب ها علاوه بر ارتباط آنتوسیانین با تانین و رنگیزه های فلاونول، در تعیین رنگ کاسبرگ ها (صورتی یا آبی) نیز نقش دارند.
تکثیر هورتانسیا :
با بذر می توان این گیاه را تکثیر کرد. ولی روش متداول با قلمه گیری است. قلمه ها بهتر است از ساقه های جوان که هنوز چوبی نشده اند در اواخر بهار و اوایل تابستان تهیه شود. قلمه ها را می توان از قسمت انتهایی ساقه به طول ۱۵-۱۰ سانتیمتر و با قطر حدود یک سانتیمتر تهیه کرد.
تعویض گلدان و فاصله گلدان ها
کشت و پرورش و تعویض گلدان های هورتانسیا به صورت های مختلفی توصیه شده است ولی همواره تأکید شده است که هر چه زودتر قلمه های ریشه دار در گلدان های بزرگ کاشته و جا به جا شوند. و دلیل آن به احتمال این است که هورتانسیا رشد سریعی دارد و کمتر نیاز به کشت در گلدان های استکانی دارد.
هرس هورتانسیا :
غنچه های گل های هورتانسیا در ساقه های تولید شده سال قبل تشکیل می شوند و از طرفی در طی رشد گیاه هورتانسیا، ساقه های آن سرزنی می شوند تا رشد شاخه های جانبی تحریک شود. در نتیجه تیره ماه آخرین فرصت برای انجام عمل سرزنی این گیاه است.هرس به غیر از شاخه خشکیده، بر روی شاخه های قدیمی گیاه صورت می گیرد تا به جوان سازی گیاه و رشد ساقه های جدید کمک کند.
نکته : یکی از مشکلاتی که برای این گیاه به وجود می آید سوختگ برگهاست. در تابستان و خارج از گلخانه باید زیر مه پاش قرار بگیرد.
بیماری ها و آفات تهدید کننده هورتانسیا :
پوسیدگی برگ ها در فصل پاییز روی می دهد. بیماری بوتریتیس که در پوسیدگی برگ های ریخته عمومیت دارد، جوانه ها را نیز آلوده می کند. جمع آوری این برگ ها همواره توصیه شده است. همچنین دقت در آبیاری و جلوگیری از ماندن آب روی شاخه های هورتانسیا از این عارضه جلوگیری می کند.
یکی دیگر از بیماری های هورتانسیا سفیدک است که با شب های سرد و مرطوب پاییزی انطباق دارد. گرم کردن گلخانه و ضمناً مقدار افزایش تهویه باعث کاهش این عارضه می شود. همچنین می توان با گل گوگرد (کاراتان) با این سفیدک مبارزه کرد.
کنه و شته ها نیز به هورتانسیا حمله می کنند و این حشرات مکنده با سموم معمولی حشره کش از میان می روند.
قبل از اینکه هورتانسیا به گلخانه منتقل شود باید دقت شود تا عاری از هر گونه آفات باشد زیرا در شرایط مناسب گلخانه این آفت به شدت زیاد می شوند و چون گلدان ها در کنار هم قرار می گیرند، آلودگی به گیاهان سالم سرایت می کند.
