چاپ مقالات در نشریه ها و مجلات معتبر یکی از دغدغه های امروزه دانشجویان و دانشگاهیان است زیرا ارایه یک مقاله در مجله ای معتبر می تواند در قوی تر نمودن رزمه علمی و تحصیلی کمک بزرگی بکند. اما در این میان هستند مجلات و وب سایت های جعلی و تقلبی که چاپ مقاله در آن ها ارزش علمی نخواهد داشت و فقط موجب وارد آمدن خسارت مالی به دانشجو و محقق می شود. بدین منظور نحوه تشخیص مجلات تقلبی از واقعی اهمیت پیدا می کند و در این مقاله از ساعدنیوز تصمیم بر آن شد تا در این زمینه صحبت کنیم.
نحوه تشخیص مجلات تقلبی از واقعی
اصولا اگر بخواهیم جعلی بودن یک مجله را تشخیص دهیم اولین گام این است که بلک لیستی که توسط وزارت علوم و تحقیقات ایران هر ساله منتشر می کند را بررسی کنیم و از نبود مجله در آن اطمینان حاصل کنیم. این لیست مجلاتی که مورد تایید وزارت علوم ایران نیست و مجلات جعلی را معرفی کند. از طرف دیگر با آشنایی با نحوه جستجوی مجلات در پایگاه های معتبری که به ایندکس مجلات گوناگون علمی می پردازند می توان تا حدودی در تشخیص ژورنال های جعلی کمک کند. همه این پایگاه ها که به عنوان نمونه می توان از ISI و اسکوپوس نام برد سالانه و گاهی اوقات ماهانه لیست مجلات معتبر و مورد تایید خود را ارایه می دهند که می توان از این لیست هم در سنجش و تشخیص خود کمک گرفت.
اما به صورت عمومی از چند طریق می توان به اعتبار مجله شک برد و احتمال جعلی بودن آن را داد. یکی از موارد مهمی که باید در مجلات به آن دقت کنیم هماهنگی مقالات چاپ شده در آن ها و اسکوپ مجلات است. هر مجله اسکوپ و موضوع خاصی را دنبال می کند و در زمینه رشته علمی مشخصی فعالیت می کند. مطمئن باشید که یک مجله معتبر برای سود بیشتر به هیچ عنوان مقاله ای خارج از موضوع ژورنال چاپ نخواهد کرد و اگر با موردی شبیه این در مقالات چاپ شده در یک مجله برخورد کردید باید به اعتبارش شک کنید.
مورد بعدی که باید به آن دقت کنید مخصوصا برای مجلاتی که تازه تاسیس هستند آرشیوسازی مقالات تکراری و چاپ شده است. هنگامی که مجله ای تازه تاسیس و وبسایت آن بالا می آید باید با مقدار قابل توجهی مقاله این کار صورت بگیرید که معمولا مجلات جعلی به دلیل اینکه نمی خواهند هزینه کنند مقالات تکراری را در این آرشیو اولیه قرار می دهند. این مورد باید مورد توجه محقق قرار گیرد و مجله انتخابی را حتما به دقت بررسی کند تا از تقلبی نبودن آن اطمینان حاصل کند.
در نهایت ابزار کمکی که می تواند به شما در فهم جعلی بودن مجلات و وب سایت ها کمک کند مولفین و مقالات چاپ شده در مجله است که البته روشی صریح و قطعی نیست. اگر دیدید که نشریه ای خارجی تماما مقالاتی از نویسنده های ایرانی چاپ کرده است احتمال تقلبی بودن آن بالا خواهد بود.
