زيبايي مساله مهمي است که حتي انسان ها در هزاران سال پيش به آن اهميت مي داده اند؛ چه برسد به انسان امروز كه تمام ابزار و امكانات زيبايي را هم در اختيار دارد و حتي قادر است با جراحي از نو شكلي را بيافريند! اما داشتن ظاهري خوب و پوستي سالم تنها به زيبايي مربوط و محدود نمي شود.
از آنجا كه رنگ رخساره خبر مي دهد از سر درون، سلامت ظاهري پوست مي تواند نشانه اي باشد از تندرستي فرد. بنابراين هر علامت غير طبيعي روي پوست را بايد جدي گرفت. يكي از مشكلاتي كه مي تواند هم زيبايي و هم تندرستي را تهديد كند، داشتن منافذ تنگ يا باز پوستي است. دكتر قدير محمدي، متخصص طب سنتی هر كدام از اين نوع منافذ را از ديدگاه طب سنتي موشكافي می کند.
- منافذ پوست و مزاج ها
پوست انسان براي تنفس و دور ريختن مواد زائد درون بدن منافذي دارد. درواقع پاكسازي سطح و عمق پوست يكي از وظايف اصلي اين منافذ به شمار مي رود. وجود اين منافذ كاملا طبيعي است و براي هيچ فردي و تحت هيچ شرايطي مشكلي ايجاد نخواهد كرد اما در صورتي كه تنگ تر يا بازتر از حد نرمال باشند، يعني مشكلي به وجود آمده است و بايد برايش چاره اي انديشيد.
در يك دسته بندي كلي:
* مزاج هاي سرد و خشك يا سوداوي ها و مزاج هاي گرم و خشك يا صفراوي ها در معرض تنگي منافذ پوست هستند.
* مزاج هاي سرد و تر يا بلغمي ها و مزاج هاي گرم و تر يا دموي ها در معرض بازی منافذ پوست قرار دارند.
- منافذ تنگ
اگر منافذ پوست تنگ تر از حد معمول باشد، نوعي سفتي و سختي در سطح منافذ ايجاد مي شود. سلول ها نزديك به هم قرار مي گيرند و به مواد زائد سطح پوست و درون بدن اجازه خروج از بدن نمي دهند. در نتيجه فضولات پوستي در يك جا تجمع پيدا مي كند و ناهمواري هايي روي پوست تشكيل مي شود. شايد بشود اين ناهمواري ها را به حفره هاي روي سطح ماه تشبيه كرد. علاوه بر اين تنگي منافذ پوست باعث به وجود آمدن بثورات جلدي هم مي شود؛ يعني انواع جوش هاي چركين و آكنه هم تحت تاثير تنگي منافذ پوست ممكن است به وجود بيايد.
- يك ماسك مناسب
دو قاشق غذاخوري گل ختمي و پنيرك و يك قاشق غذاخوري بابونه را پودر كنيد. سپس با يك يا دو ليوان آب بجوشانيد. وقتي آب آن كاملا تبخير شد، بگذاريد خمير قدري خنك شود. بعد به مدت نيم ساعت آن را به شكل ماسك روي صورت قرار دهيد. تا زماني كه وضعيت منافذ بهبود نسبي پيدا كنند مي توانيد روزي يك بار از اين ماسك استفاده كنيد. اما بعد هفته اي دو تا سه بار استفاده از اين ماسك كافي است. در صورت تمايل مي توانيد مقدار مواد را به دلخواه خودتان چندبرابر كنيد اما يادتان باشد مقدار بابونه بايد نصف مقدار ختمي و پنيرك باشد. حتما بايد اين تناسب بين مواد رعايت شود.
- منافذ باز
بازبودن منافذ پوست هم درست مثل تنگي آن مي تواند باعث بروز مشكلات پوستي و غير پوستي شود. اگر منافذ در محل رويش موها باز شوند، قطعا باعث ريزش مو مي شود. اما در غير از اين نواحي مشكلات ديگري به وجود مي آورد. از بدن بخاراتي به شكل حرارت متصاعد مي شود كه بايد از اين منافذ باز عبور كند. اگر اخلاط چسبنده در اطراف پوست وجود داشته باشد، باعث چسبيدن لايه لايه مواد در منافذ پوست مي شود. وقتي اين مواد خشك شد، ناراحتي هاي پوستي به شكل دمل و چرك روي پوست ظاهر مي شود.
- يك ماسك مناسب
گلنار، تاج ريزي و پنيرك را به مقدار مساوي پودر و با هم مخلوط كنيد. (مثلا اگر يك قاشق پودر گلنار داريد، حتما مقدار تاج ريزي و پنیرك هم بايد يك قاشق باشد.) پودر به دست آمده را با يك يا دو ليوان آب بجوشانيد. وقتي آب كاملا تبخير شد، اجازه دهيد خميرتان خنك شود. بعد آن را به شكل ماسك روي پوست قرار دهيد. اوایل تا زمان حاصل شدن بهبودي نسبي منافذ، روزي يك بار لازم است، ماسك بگذاريد ولي بعد از آن استفاده از ماسك دو يا سه بار در هفته كفايت مي كند.
- اپيلاسيون با موم باعث بازشدن منافذ پوست مي شود؟
معمولا خانم ها و برخي آقايان با استفاده از روش هاي مختلف موهاي زائد بدن را از بين مي برند. ماده اي كه اپيلاسيون با آن انجام مي شود، مي تواند بر تنگ يا باز شدن منافذ پوست تاثير بگذارد. يك سري از روش ها مثل اپيلاسيون با موم از زمان هاي قديم مرسوم بوده و هنوز هم كه هنوز است كاربرد و طرفداران خاص خودش را دارد. امروزه اپيلاسيون با موم يكي از رايج ترين انوع رفع موهاي زائد است كه به نوعي بي ضررتر از روش هاي ديگر به نظر مي رسد. با اين حال براي اينكه مانع باز شدن بيش از حد منافذ پوست شويد، بهتر است قبل از اپيلاسيون با استفاده از كيسه آب گرم يا دوش آب گرم بدن را گرم و راحت كنيد. بعد از اپيلاسيون هم بدن را با آب سرد بشوييد تا باكتري ها و ويروس ها مجال ورود به بدن را پيدا نكنند.
- ليزر دائم، منافذ پوست را تنگ مي كند؟
اين روزها رفع موهاي زائد با ليزر، بازار گرمي دارد. در اين روش موهاي زائد به صورت دائمي و براي هميشه با بسته شدن راه رويش شان از بين مي رود. پيش از هرچيز بايد بدانيد بخشي از سموم درون بدن و پوست همراه با مو از بدن خارج مي شود. وقتي موهاي زائد را به صورت دائمي ليزر مي كنيد، درواقع راه را بر رويش مو و خروج سموم بسته ايد؛ مثلا سموم قلب به وسيله موهاي زير بغل دفع مي شود. كسي كه موهاي زير بغل را ليزر مي كند، در طولاني مدت دچار بيماري هاي قلبي خواهد شد يا در يك مثال ديگر سموم كبد و كليه از طريق موهاي كشاله ران از بدن دفع مي شود و طبيعتا كسي كه موهاي اين قسمت را به صورت دائمي ليزر مي كند در آينده درگير مشكلات كبدي و كليوي خواهد شد.
- آرايش باعث تنگي منافذ پوست مي شود؟
تماس مواد خارجي با پوست تغييراتي را درپی دارد. مواد آرايشي وقتي روي سطح پوست و منافذ آن قرار مي گيرد به مرور تجمع پيدا مي كند و باعث تنگ تر شدن منافذ پوستي مي شود. كرم هاي بهداشتي مثل كرم هاي مرطوب كننده يا نرم كننده هاي ملايم نه آرايشي! اين مشكل را ايجاد نمي كنند چون از مواد ريز و سالمي تهيه مي شوند كه از طريق منافذ پوستي جذب مي شوند. اما ساير كرم ها مانند كرم پودرها يا كرم هاي گريم و كرم هاي سنگين آرايشي ديگر باعث بسته شدن منافذ پوست و آسيب هاي بعدي مي شوند. توصيه اكيد اين است كه مواد آرايشي تنها براي مدت كوتاهي روي پوست باقي بمانند. سعي كنيد يكي، دو ساعت بعد از آرايش آنها را كاملا از روي پوست صورت پاك كنيد.
- شست وشو چه تاثيري بر منافذ پوست مي گذارد؟
افرادي كه منافذ پوست شان باز يا تنگ تر از حد معمول است، گاهي خيال مي كنند با شست وشو مي توانند مشكل را برطرف كنند بنابراين يا تماس آب با پوست را محدود مي كنند يا روزانه چندين بار پوست را شست وشو مي دهند. بعد از استحمام كه منافذ پوست باز مي شود مي توان پوست را در حد آبكشي با آب سرد شست وشوي مختصري داد تا قدري منافذ تنگ تر شود اما كساني كه روزي چند بار با مواد شوينده پوست را مي شويند بايد بدانند خشكي پوست باعث تنگي منافذ آن خواهد شد. توصيه مي شود این افراد با روغن بادام شيرين و روغن بنفشه پوست شان را چرب كنند تا دچار خشكي نشود. همچنين روزي يك بار شستن پوست با آب برنج به سلامت آن كمك مي كند.
- تابش تند آفتاب، تنگي منافذ پوست
دماي محيط به صورت طبيعي باعث تنگي و باز شدن منافذ پوست مي شود. به عنوان مثال در فصل زمستان منافذ خود به خود تنگ تر مي شود تا حرارت بدن در داخل باقي بماند و در فصل تابستان منافذ بازتر مي شود تا حرارت به شكل تعريق از بدن خارج شود. اما منافذ تحت تاثير حرارت خارجي آسيب مي بيند. حتما ديده ايد سوختگي باعث چروك و جمع شدن پوست مي شود. اگر حرارت خورشيد آن قدر زياد باشد كه سبب سوختگي پوست شود، طبيعتا منافذ پوست هم جمع و تنگ تر يا بسته مي شود؛ البته سرماي بسيار شديد هم مي تواند همين سوختگي و عوارض را براي پوست ايجاد كند.
- بيماري، منافذ پوست را باز مي كند
درست است كه حرارت خارجي به عنوان عوامل محيطي مي تواند بر تنگي و گشادي منافذ پوست اثر بگذارد ولي گاهي عوامل محيطي نيست كه باعث تنگي منافذ پوست مي شود بلكه يك عامل دروني باعث اين مشكل مي شود. اگر اندام هاي حياتي و مهمي مانند كبد و كليه دچار سوء مزاج شوند و مزاج شان گرم تر از حد طبيعي شود، منافذ پوست بازتر می شود بنابراين مي توان در يك حالت گشادي بي دليل منافذ پوست را نشانه سوء مزاج كبد يا كليه دانست بنابراين افرادي كه علتي براي بازبودن منافذ پوست شان نمي يابند بايد براي بررسي عملكرد اندام هاي داخلي شان به پزشك متخصص مراجعه كنند.
