حالت Akkusativ
حالت آکوزاتیو را حالت مفعولی مستقیم هم می گویند. اما در واقعیت کاربرد حالت آکوزاتیو تنها محدود به حالت مفعولی مستقیم نمی شود. در شرایط دیگری هم از این حالت استفاده می شود که تا حدی محدود ترند. کاربردهای حالت اکوزاتیو موارد زیر است:
حالت مفعولی مستقیم
احتمالا ممکن است برای شما این سوال پیش بیاید که چطور می توان حالت مفعولی مستقیم را شناسایی کرد. روش گرامری اصلی به این صورت است که بیشتر افعالی که به یک مفعول نیاز دارند مفعول آکوزاتیو دارند (به جز افعالی خاص که به آنها اشاره می کنیم) برای افعالی که دو مفعول دارند هم مفعولی که با حذف آن جمله بی معنا شود (برای جمله لازم باشد) یا فعل اصلی به صورت مستقیم به آن اشاره کند معمولا مفعول مستقیم جمله است. برای مثال در جمله:
Ich habe einen Tisch. (من یک میز دارم.)
Ich sehe den Mann. (من مرد را می بینم.)
Ich gebe der Frau ein Buch. (من به خانم یک کتاب می دهم.)
Er schenkt mir ein Buch. (او برای من یک کتاب فرستاد.)
در دو مثال آخر افعال دادن یا فرستادن مستقیما به کتاب اشاره می کنند. اینکه کتاب به چه کسی داده یا فرستاده می شود مفعول غیر مستقیم جمله خواهد بود.
بعد از حروف اضافه خاص
اگر اسمی بعد از بعضی حروف اضافه خاص آورده شود همیشه آکوزاتیو است. این حروف اضافه عبارتند از:
durch, für, gegen, ohne, um ,bis , entlang
به مثال های زیر توجه کنید:
?Ist das Geschenk für mich (آیا این هدیه برای من است؟)
Er geht um den Tisch. (او دور میز می چرخد.)
توجه داشته باشید که اسم بعد از این حروف اضافه همیشه و همیشه Akkusativ است. بعد از تمرین زیاد به صورت ناخودآگاه یاد خواهید گرفت که بعد از این حروف از اسم یا ضمیر آکوزاتیو استفاده کنید.
بعد از es gibt
ساختار عبارت es gibt در زبان آلمانی بسیار پرکاربرد است و ممکن است برای فارسی زبان ها گیج کننده به نظر برسد. es gibt به معنای “وجود دارد” است. ساختار مشابه در فارسی را ما به صورت فاعلی می سازیم و البته خیلی هم پرکاربرد نیست. مثلا:
یک صندلی آنجا وجود دارد.
در این جمله در زبان فارسی “یک صندلی” فاعل جمله است اما در زبان آلمانی در جمله معادل همین جمله “یک صندلی” مفعول مستقیم خواهد بود. این نکته ای است که حتما باید به آن دقت کنید چرا که ساختار es gibt در آلمانی بسیار پرکاربرد است. به مثال زیر توجه کنید:
Es gibt einen Stuhl da drüben. (یک صندلی آنجا وجود دارد.)
قیدهای زمان
قید های زمان در زبان آلمانی معمولا آکوزایتو هستند. دلیل این موضوع کمی پیچیده است و ما وارد آن نمی شویم و بر روی نتیجه نهایی تمرکز می کنیم و آن را به صورت یک نکته یاد میگیریم. به قیدهای زیر توجه کنید:
jeden Tag (هر روز)
letzten Sommer (تابستان قبل)
den ganzen Tag (تمام روز)
diesen Abend (امشب)
حالت Dativ
کاربرد حالت داتیو برای مفعول غیر مستقیم جمله است. در واقع این حالت کاربردهای دیگری هم دارد که اینجا به صورت مختصر با آنها آشنا می شویم. کاربردهای حالت داتیو عبارتند از:
حالت مفعولی غیر مستقیم
در صورتی که جمله دارای مفعول غیر مستقیم باشد این مفعول در حالت داتیو آورده می شود. به مثال های زیرتوجه کنید:
Ich gebe der Frau ein Buch. (من به خانم یک کتاب می دهم.)
Er schenkt mir ein Buch. (او برای من یک کتاب فرستاد.)
افعال داتیو ساز
وقتی یک فعل تنها به یک مفعول نیاز داشته باشد آن مفعول معمولا آکوزاتیو است. البته تعدادی از افعال هم هستند که به یک مفعول نیاز دارند اما آن مفعول داتیو است. به این افعال افعال داتیو گفته می شود. معمولا در لغت نامه ها آنها را مشخص می کنند. داتیو بودن این افعال را باید یاد بگیرید تا به صورت درست از آنها استفاده کنید. به مثال های زیر توجه کنید:
Ich helfe dir. (من به تو کمک می کنم.)
Wir danken Ihnen. (ما از شما تشکر می کنیم.)
افعال زیر پرکاربرد ترین افعال داتیو هستند:
helfen (کمک کردن)
danken (تشکر کردن)
gefallen (دوست داشتن)
gehören (متعلق بودن)
schmecken (مزه داشتن، مزه دادن)
passen (مناسب بودن)
تفاوت حالت های Akkusativ و Dativ در زبان آلمانی چیست؟حروف اضافه خاص
در صورتی که اسمی بعد از هر یک از حروف اضافه زیر آورده شود همیشه داتیو خواهد بود:
aus, außer, bei, mit, nach, seit, von, zu
Sie haben ein Geschenk von ihrem Vater bekommen. (شما یک هدیه از پدر آنها دریافت کردید.)
Außer meiner Mutter spricht meine ganze Familie Deutsch. (به جز مادرم، تمام خانواده ام آلمانی صحبت می کنند.)
Ich fahre am Wochenende zu meiner Tante in Minnesota. (من آخر هفته ها پیش عمه/خاله ام مینسودا می روم.)
نکته: حرف اضافه in در این مورد یک استثنا است. معمولا اسم بعد از in در حالت داتیو آورده می شود اما در برخی موارد ممکن است اسم بعد از آکوزاتیو هم باشد. فعلا نگران شناسایی این موارد نباشید فقط اگر اسم آکوزاتیوی بعد از این حرف اضافه دیدید زیاد تعجب نکنید.
عبارت خاص
در برخی از عبارات خاص به صورت یک استثنا از حالت داتیو استفاده می شود. تعداد این عبارات زیاد نیست پس می توانید آنها را یاد بگیرید. بعضی از پرکاربردترین آنها این دو عبارت هستند:
Mir ist warm. (گرمم است.)
به صورت کلی زمانی که در مورد حس خود نسبت به آب و هوا صحبت می کنید از حالت داتیو استفاده می کنید. همین قاعده برای “سردم است” و … مشابه است.
Wie geht es dir? (حالت چطوره؟)
ساختار احوال پرسی ای که با geht es ساخته می شود همیشه نیاز به داتیو دارند. این ساختار زیاد مورد استفاده قرار میگیرد پس این نکته را به یاد داشته باشید. بعدها در مورد دلیل این موضوع صحبت می کنیم.
