پیشوا، مرکز شهرستان پیشوا و یکی از شهرهای استان تهران است که در ۴۵ کیلومتری جنوب شرقی تهران واقع شده است. این شهر در مسیر کهن راه ابریشم و همچنین در مسیر خط راه آهن سراسری تهران-مشهد قرار دارد.پیشوا از معدود شهرهایی است که علی رغم نزدیکی به پایتخت، مهاجران کمی پذیرفته و بیشتر مردمان آن بومی همین منطقه هستند، به همین دلیل از شهرهای کم جمعیت استان تهران محسوب می شود. طبق سرشماری سال ۱۳۹۵، این شهر تعداد ۵۹۱۸۴ نفر جمعیت داشته است.به پیشوا لقب «مهد انقلاب ایران» نیز می دهند که در سفر ریاست جمهوری هاشمی رفسنجانی به این منطقه، پیشوا «نگین سبز استان تهران» نام گرفت و رهبر ایران نیز در سفرش، این شهر را «مرکز شهادت» نامید. این شهر زادگاه کیومرث، نخستین پادشاه ایران است که برای مقابله با اهریمن برخاست.
موقعیت شهر پیشوا
پیشوا در نیمه شمالی ایران و ۴۵ کیلومتری جنوب شرقی تهران قرار دارد.
آب و هوای شهر پیشوا
پیشوا آب و هوای معتدل و نیمه خشک و در دشت ها آب و هوای صحرایی مختص خود را دارد، نسبت به گرمسار و ورامین معتدل تر است ولی شب های زمستانی سردتری دارد. درجه حرارت پیشوا بین ۱۴- درجه در زمستان و ۴۵+ درجه در تابستان در نوسان است. در بهار و پاییز به علت وجود درختان فراوان و مصونیت از آلودگی های تهران هوای فرح بخش و دلنشینی دارد.
زبان شهر پیشوا
مردم پیشوا فارسی زبان و دارای لهجهٔ تهرانی با اندکی گویش محلی هستند.
جمعیت شهر پیشوا
طبق سرشماری سال ۱۳۹۰ مرکز آمار ایران جمعیت پیشوا ۴۷٬۲۵۳ نفر بوده که از این تعداد ۲۳٬۷۳۴ نفر مرد و ۲۳٬۵۱۹ نفر زن بوده اند و این تعداد در ۱۳٬۳۵۲ خانواده زندگی می کنند که اکثراً بومی همین منطقه اند.
جاذبه های گردشگری شهر پیشوا
یکی از شهر های زیبا و دیدنی است و به شما پیشنهاد میکنیم در این مقاله ما را همراهی کنید تا به شما جاذبه های دیدنی این شهر را معرفی کنیم.
بازار قدیمی پیشوا
بازار پیشوا یادگاری از دوره صفویه است که با قدم زدن در آن می توان گذر تاریخ را به خوبی مشاهده کرد ,مغازه ها و حجره های قدیمی این بازار کمتر شکل مدرن و امروزی به خود گرفته اند و در آن می توان معماری دوره صفویه را از نزدیک لمس کرد.انتهای این بازار به مرقد مطهر امامزاده جعفر (ع) ختم می شود.
مرقد مطهر امامزاده جعفر(ع)
در کاوش های باستان شناسی که در سالهای اخیر در شهر پیشوا صورت گرفت، گورستانی سه هزار ساله کشف شد که چگونگی تدفین، فرم و ساخت ظرف سفالین و اشیا، مفرغی نهفته دراین گورستان نشان از حضور مهاجرینی از سرزمین های شمالی و شمال غربی در این شهر بوده است.مرقد مطهر امامزاده جعفر (ع) به این شهرستان پیشوا تقدس خاصی بخشیده به طوریکه این امامزاده مورد توجه خاص مردم منطقه بوده و از سایر نقاط ایران نیز برای عرض ادب به کنار مرقد مطهرش گرد می آیند.گنبد بقعه امامزاده جعفر (ع) فیروزه ای هست که در دوره صفویه بنا شده است و در سال 1227 به وسیله فتحعلی شاه قاجار تعمیر شده است.این گنبد در قسمت خارجی دارای پوشش کاشی فیروزه ای با نقوش هندسی و کتیبه هایی به خط ثلث و کتیبه های نستعلیق که در بعضی نقاط کتیبه های ثلث را قطع کرده است.داخل مقبره تا ارتفاع 1/5متری با کاشی معرق به رنگ فیروزه ای ، مشکی ، زرد سفید بر زمینه لاجوردی با نقوش تزئینی اسلامی مزین می باشد و به احتمال قریب به یقین این کاشی ها جزو تزئینات اولیه بنا می باشد که در بالای ازاره تماما آئینه کاری شده است.ضریح مطهرامامزاده چند سالی است که تعویض شده است و هنرمندان اصفهانی نهایت ذوق و سلیقه را درساخت آن به کار برده اند و در آن از هنرهای قلمزنی و میناکاری استفاده شده است.صحن مطهر پیشوا مبدأ قیام خونین 15 خرداد می باشد و مردم این دیار که در روز 15 خرداد سال 42 در مراسم مذهبی موسوم به بنی اسد مشغول عزاداری سید و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین (ع) بودند با دریافت خبر دستگیری امام خمینی به سمت تهران به راه افتادندو با همراهی مردم ورامین در پل تاریخی باقرآباد با نیروهای رژیم شاه درگیر شده و خون گرمشان سنگفرش های پل باقرآباد را رنگین کرد.
پیشوا قطب تولید محصولات گلخانه ای
پیشوا را باید یکی از قطب های اصلی کشاورزی و دام پروری در استان تهران دانست و خاک مناسب این منطقه، مستعد فعالیت های کشاورزی محسوب می شود.اساس آمارهای ارائه شده، یک هشتم محصولات گلخانه ای در پیشوا تولید می شود و این شهرستان یکی از قطب های تولید گل و گیاه دارویی به حساب می آید.
آیین بنی اسد
یکی از آیین های کهن مذهبی در شهرستان پیشوا، آیین بنی اسد است که عمق دین داری و تدین مردم این خطه را به تصویر می کشد.مردم شهرستان پیشوا هرساله در دوازدهم محرم الحرام، دست از کار کشیده و مغازه ها از تعطیل کرده و با پوشیدن لباس عربی، شهدای دشت کربلا را تشییع کرده و در سوگ شهادت سید و سالار شهیدان به سر و سینه زده و اشک ماتم می ریزند.برخی منابع تاریخی، قدمت آیین بنی اسد در شهرستان پیشوا را ۵۰۰ سال قبل ذکر می کند و این آیین سنتی به ثبت ملی رسیده است.
امامزاده عبدالله(ع)
از جمله مناطق زیبا و زیارتی اطراف شهر پیشوا، صحن امامزاده عبدالله(ع) است که در نزدیکی روستای قلعه بلند قرار دارد، این امامزاده زیبا و تاریخی از جمله مناطق بکر و دست نخورده در این منطقه محسوب می شود که سالانه پذیرای عده زیادی از زائران است.امامزادگان خلیل الله و ابراهیم(ع) معروف به ˈدو تنˈ از جمله مراکز زیارتی پیشوا به حساب می آید؛ سبک معماری گنبدی شکل و بدون هیچ گونه تزئینات داخلی و خارجی که فقط سردر شرقی ورودی آن کتبیه کاری تعمیر بنا در سال 1375 هجری شمسی که توسط حاج عبدالوهاب تاجیک تعمیر شده است.مدخل ورودی امامزاده رو به شرق است که در چند سال اخیر حسینه ای برای اجرای مراسم بنا شده و دری هم در قسمت شمال امامزاده باز کرده اند.ساختمان امامزاده از سطح زمین 50 سانت پایین تر است. ایوانی بزرگ که در دوران قاجار الحاق شده است قسمت ورودی شرقی است. مصالح آن آجر و خشت و ملات گل است که مورد احترام اهالی روستاهای اطراف است.امامزادگان ابراهیم و خلیل الله(ع) هر دو تن از نسل امام موسی بن جعفر(ع) هستند و در فاصله 500 متری جنوب امامزادگان دو قلعه باستانی است که در چند دهه اخیر تخریب شده است.
تپه سلام
تپه مرتفع سرسبز و پرطراوت که مشرف بر شهر است و چشم انداز زیبایی از دشت پیشوا و حتی جنوب شرق استان تهران را داراست.فضای تپه از درختان کاج پوشیده شده و آبنما و آب روانی در آن جاری است که روح را جلا می دهد و مکان خوبی برای استراحت و تفریح محسوب می شود.مزار چهار شهید گمنام دوران هشت سال دفاع مقدس در این تپه مشرف به امامزاده جعفر(ع) واقع شده است .
آب انبار حصار گلی
در شرق جاده پیشوا به مبارکیه در دو کیلومتری شرق جاده اصلی، روستایی به نام حصار گلی قرار دارد. آب انبار حصارگلی در داخل روستایی واقع است و 27 کیلومتر با ورامین فاصله دارد.این اثر تاریخی که تا اواخر دوره قاجاریه مورد بهره برداری قرار می گرفت از آجر و ملات گچ ساخته شده است و راه دسترسی به مخزن آب از یک ردیف پلکان آجری امکان پذیر است.
تپه شغالی
این تپه در دامنه شمال غربی تپه های طبیعی شهر پیشوا واقع شده است. عناصر معماری در تپه شغالی، خشت خام و چینه است. نوع و سبک تزئینات اشیای سفالی و نیز شکل ساخت ظروف و مواد تشکیل دهنده آنها نشان می دهد که این مکان در اواخر هزاره ششم پیش از میلاد برای زیست انتخاب شده است. تپه شغالی در تاریخ 11 شهریور ماه 82 به ثبت ملی رسیده است.
تپه سفالین پیشوا
محوطه باستانی تپه سفالین شهر پیشوا که شامل زمینی وسیع به صورت تپه ماهورهای پراکنده است، که به طور کامل پوشیده از سفالینه های خاکستری و آجری منقوش هزاره دوم و آغازین سده های هزاره اول قبل از میلاد است.در کاوشهای صورت گرفته از عمق 385 سانتی متری تپه سفالین شهر پیشوا، پس از یک لایحه سیلابی و بر روی خاک بکر، آثار و بقایای سفتلهای مربوط به اواخر هزاره ششم و هزاره پنجم قبل از میلاد به دست آمده است.
پارک بزرگ جنگلی
این پارک بر فراز تپه های مشرف بر شهر، محل ارتزاق و سیاحت خوبی است برای بازدید کنندگان. این پارک با وسعت بیش از 40 هکتار یکی از بزرگترین و زیباترین پارکهای شهرستانهای جنوب شرق استان تهران است که پوشیده شده از درختهای سربه فلک کشیده سرو و کاج که زیبایی خاصی به شهر بخشیده است به طوری که از فواصل دور قابل رؤیت است.
آب انبار قدیمی پیشوا
از نقاط دیدنی دیگر آب انبار باستانی شهر است که در کنار بازار سرپوشیده قدیمی و در دل شهر جای گرفته است که با همت اداره میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان مرمت و بازسازی شده و به شکل زیبائی جلوه نمائی مینماید.
یخچال های طبیعی
یخچال طبیعی سنتی روستای طارند سفلی و علیا از سه قسمت مخزن ، سقف و درب تشکیل شده است.بافت اولیه مخزن یخچال که از عمق چهار متری زمین ساخته شده این گروه یخچالها که در سرزمین کویری ایران بنا شده است خود به تنهایی گویای یک ورق از سند تاریخ دوران گذشته از سرزمین ورامین را حکایت می کند که به صورت دایره ای با گنبد بلند با ارتفاع 9 متر از کف زمین است.با دو متر ضخامت که کم کم هر چه بالاتر می رود از ضخامت آن کاسته می شود. پله ای دور تا دور آن تا آخرین ارتفاع دور می زده جهت تعمیر و کف یخچال از سطح زمین چهار متر عمق دارد.این یخچال با آجر و ساروج و خشت خام ساخته شده است و شکل مخروطی مدور آن از استحکام کافی برای ذخیره یخ و مقابله با گرما برخوردار است.یخچال گنبد مخروطی بلند است که در قسمت پایه بسیار ضخیم ساخته که به شکل گنبدی باریک تبدیل شده بود.این یخچال طبیعی، سنتی به منظور رفع گرمای سرسخت دشت ورامین ساخته شده است و به منظور جلوگیری از تابش مستقیم نور آفتاب مخروطی شکل یخچال طارند تا ارتفاع 9 متر به بالا می رود.این یخچال با دو دهانه باریک برای ورود و برداشت یخ که در شبهای سرد زمستان نهر آب در دورن گودالها بسته سپس یخچالدار با اره و داس و دیلم یخ را می بریده و قطعه قطعه می کرده و داخل یخچال منتقل می کرده اند و در فصل گرم تابستان در یخچال را می پوشانده و مورد استفاده قرار می گرفته است.
و در پایان....
این شهر با وجود قدمت تاریخی بسیار قوی و محکمش، هنوز برای خیلی از مردم ناشناخته است. برای آن دسته از عزیزانی که نمی دانند پیشوا کجاست باید بگوییم این شهر، مرکز شهرستان پیشوا و یکی از شهرهای استان تهران است که در ۴۵کیلومتری جنوب شرقی پایتخت قرار دارد.پیشوا در ۱۰کیلومتری ورامین قرار دارد و یکی از جاهای دیدنی اطراف تهران است که قدمت آن به هزاران سال پیش از اسلام می رسد. این شهر یکی از معدود شهرهای نزدیک پایتخت است که گردش یک روزه در آن و بازدید از آثار باستانی اش فرصت مغتنمی است برای علاقه مندان به تاریخ.این شهر در جنوب شرقی تهران و در دامنه تپه های جنوبی رشته کوه البرز قرار گرفته و از سطح دریا ۹۵۰متر بالاتر است. ارتفاعاتی مثل کوه های قره قاج، ده نمک، کوه بی بی شهربانو و ارتفاعات قصر فیروز در شمال شرقی و شمال این شهرستان قرار دارند و در جنوب نیز ارتفاعاتی مثل دوازده امام، سیاه کوه و تپه های ماهور دیده می شود.امیدواریم از خواندن این مطالب لذت ببرید با ساعد نیوز همراه باشید.
معرفی شهر زیبا و تاریخی توس
