Q چیست؟
اگر برای اولین بار نام Quartile یا به اختصار Q را شنیده اید و نمیدانید که این شاخص چیست و چه مفهومی دارد در ادامه این مطلب همراه ما باشید. بسیاری از نویسندگان و محققین تازه کار با این مفهوم آشنایی ندارند و نمیدانند نحوه محاسبه Q چگونه است؟
نمره Q يا Quartile Score در حقيقت براي رتبه بندي مجلات اسکوپوس به شمار مي رود. بر اساس هر طبقه يا category که مجلات در آن قرار دارند امتيازي بين Q1 تا Q4 به آنها تعلق مي گيرد. چيزي شبيه ضريب تاثير در مجلاتISI. با اين تفاوت کهIF ممکن است از يک هزارم تا ۳۰ (که معمولا مجلاتي مانند نيچر و ساينس دارند) متغير باشد ولي Quartile Scores از يک تا ۴ متغير خواهد بود. در حقيقت Quartile Scores امتياز عملکردي هرمجله در category خود به شمار مي رود. داشتن نمره بين Q1 تا Q4 حاکي از ارزش خاص آن مجله است.
- Q1: نشان دهنده اين است که مجله جزء ۲۵ درصد صدر يک طبقه يا category قرار دارد.
- Q2: نشان دهنده اين است که مجله از لحاظ رتبه جزء طبقه مياني يعني بين ۲۵ تا ۵۰ درصد يک category قرار دارد.
- Q3: نشان دهنده اين است که مجله از لحاظ رتبه جزء طبقه ميانه به سمت پايين يعني بين ۵۰ تا ۷۵ درصد يک category قرار دارد.
- Q4: نشان دهنده اين است که مجله از لحاظ رتبه جزء طبقه پايين يعني جزء ۲۵ درصد انتهايي يک category قرار دارد.
معمولا در بسياري از ارزشيابي ها مجلات Q1و Q2 به عنوان مجلات پرامتياز به شمار مي روند و متقاضياني که قصد پذيرش(Admission يا Apply) از دانشگاه هاي خارجي را دارند بايد در اين دسته از مجلات مقالات خود را چاپ کنند.
به دست آوردن شاخص Q چگونه است؟
اگر کمی با مفاهیم آماری آشنا باشید، حتما به خوبی شیوه حساب کردن چارک ها را می دانید. برای تقسیم بندی تعدادی داده به چهار قسمت باید مراحل زیر را از سر بگذرانید:
- داده ها را به ترتیب صعودی تقسیم کنید؛
- تعداد داده ها را بشمارید و عدد حاصل را بر ۴ تقسیم کنید و اعدادی که در قسمت قبل مرتب شده بودند به ۴ بخش تقسیم نمایید.
این روش برای تقسیم بندی ژورنال ها هم کاربرد دارد و داده های مورد نظر در این کار، همان ضریب تاثیرهای هر مجله هستند. روش دیگری هم برای تقسیم بندی مجلات وجود دارد. در این روش باید رتبه هر مجله را در زیرگروه تخصصی آن به تعداد کل مجلات موجود در زیرگروه تقسیم کنید. و عدد حاصل را در نظر بگیرید و با توجه به تقسیم بندی های زیر جایگاه مجله را مشخص نمایید:
- اگر عدد بین ۰ و ۲۵/۰ باشد، مجله Q1 می شود.
- اگر عدد بین ۲۵/۰ و ۵/۰ باشد، مجله Q2 می شود.
- اگر عدد بین ۵/۰ و ۷۵/۰ باشد، مجله Q3 می شود.
- اگر عدد بیش از ۷۵/۰ باشد، مجله Q4 می شود.
در این روش هم داده ها در واقع همان استنادها یا ضریب تاثیرهای هر مجله می توانند باشند.
مجلات اسکوپوس چه مجلاتی هستند؟
بعد از مجلات معتبر ISI که شهرت جهانی دارند و امتیاز چاپ مقاله در این مجلات بسیار بالا میباشد مجلات SCOPUS قرار دارند. سالهاست رقیب جدی و بسیار پر قدرت برای مجلات ISI شناخته میشود و در موارد بسیاری پیشی گرفته است. انتشار مقاله در مجلات اسکوپوس با توجه به اعتبار بسیار بالایی که دارند کمی دشوار میباشد و مراحل داوری بسیار دشواری دارند از طرفی هزینه انتشار مقاله در این ژورنالها بسیار بالاتری از سایر ژورنالها میباشد که نویسنده میبایست با در نظر داشتن اعتبا رعلمی مقاله خود تصمیم به انتشار مقاله در این مجلات بگرد. این مجموعه دیتاهای محصولات حدود پنج هزار ناشر علمی و 16 هزار و 500 مجله علمی پژوهشی جهان را گردآوری کرده اما رایگان در اختیار مراجعه کنندگان قرار نمیدهد و در صورت تمایل هر فرد مجبور به پرداخت هزینه تعیین شده از طرف ژورنال میباشد. در کشور ما همه رتبه های مجله اسکوپوس بیشترین اعتبار را دارند و چنانچه موفق به انشتار مقاله در هر یک از رده های مقالات SCOPUS شوید امتیازات بسیاری کسب خواهید کرد:
اسکوپوس بهتر است یا isi ؟
