مرگ برجام و تولد ایران اتمی؛ چرا غرب از نابودی توافق هسته ای هراسان است؟

مدت هاست که پروژه منزوی سازی ایران در سطح جهانی کلید خورده است. در اثنای این پروژه و تلاش برای انزوای ایران، ما شاهد دیدار آقای امیرعبداللهیان با اروپایی ها و وزیر امور خارجه عربستان سعودی هستیم!

ساعدنیوز: دیدار آقای امیرعبداللهیان با هیئت اروپایی به ریاست آقای جوزپ بورل در اردن بسیار خبرساز شده است. این دیدار بعد از مدت ها تنش و جنگ لفظی میان ایران و طرف های غربی در ماه های اخیر رخ داد. به نظر می رسد که دو طرف، هنوز به نوعی و در سطحی خاص به احیای برجام و ادامه گفتگوهای برجامی اعتقاد دارند. اساساً چه موضوعاتی هم از سوی ایران و هم از سوی اروپا باعث رخ دادن چنین رویداد دیپلماتیک به اصطلاح شاذ در شرایط حاضر شده است؟

امیرعلی ابوالفتح: این دیدار به بهانه حضور در نشست بغداد 2 که با حضور چند کشور منطقه، و اروپایی ها، در شهر عمان پایتخت اردن در حال برگزاری است، رخ داد. صرفِ خود این دیدار با توجه به تحولات چند ماه اخیر در داخل ایران حائز اهمیت بود.

آقای امیرعبداللهیان علاوه بر دیدار با طرف اروپایی، با وزرای خارجه ایتالیا و عربستان سعودی نیز دیدارهایی داشته است. در شرایط اعتراضات و اغتشاشات در کشور، اروپایی ها جنگ تبلیغاتی علیه ایران را کلید زدند و بیانیه های شدیداللحنی را علیه ایران صادر کردند.

حتی طرح اخراج سفرای جمهوری اسلامی ایران از کشورهای اروپایی مطرح شد و برخی از فراخوانده شدن سفرای خارجی در ایران صحبت می کردند. بحث اخراج ایران از سازمان های بین المللی در دستور کار قرار گرفت و حتی ایران از کمیسیون مقام زن سازمان ملل متحد اخراج شد.

پیام این دیدار در واقع این بود که علیرغم تمام تقابل های دو طرف، نیازهای متقابلی نیز در میان هست که مد نظر طرفین می باشد. این طرف اروپایی بود که در این مدت، تا می توانست علیه ایران به تبلیغ پرداخت. دلخوری ایران از این تبلیغات بارها به صورت رسمی و غیررسمی مطرح شده است.

هیئت اروپایی و ایرانی با نشستن دور یک میز، این پیام را به دنیا مخابره کردند که علیرغم دلخوری ها، اراده برای پیگیری همکاری های متقابل در حوزه های انرژی، جنگ اوکراین و برجام وجود دارد. دو طرف می خواهند دلخوری ها را از طریق مذاکره حل و فصل کنند.

این دیدار، یک پیام دیگر هم داشت. مدت هاست که پروژه منزوی سازی ایران در سطح جهانی کلید خورده است. در اثنای این پروژه و تلاش برای انزوای ایران، ما شاهد دیدار آقای امیرعبداللهیان با اروپایی ها و وزیر امور خارجه عربستان سعودی هستیم! این یک پیام بسیار روشن به تمام کسانی است که می خواهند ایران را در عرصه بین المللی منزوی سازند.

​

(فیلم) ترس بی مثال بایدن از ایران هسته ای به روایت تصویر

همه شواهد حاکی از این است که اگر ایران اراده ساخت بمب اتم را داشته باشد، این کار رخ خواهد داد. حمله هم نمی تواند این موضوع را منتفی کند.

ساعدنیوز: یک ویدئو در فضای شبکه اجتماعی و خصوصاً در توئیتر در حال وایرال شدن است که در آن، فردی از آقای بایدن درباره دلیل عدم اعلام رسمی "مرگ برجام" می پرسد. آقای بایدن می گوید که برجام از نظر او مُرده است ولیکن ایالات متحده آمریکا مرگ برجام را اعلام نخواهد کرد و پیرو آن نامی از بمب اتم و احتمال تبدیل ایران به یک قدرت هسته ای در عرصه نظامی اشاره می کند. چرا آمریکا به نظر شما از اعلام رسمی مرگ برجام حتی با اعتقاد به مرگ توافق هسته ای در عمل، اباء دارد؟

امیرعلی ابوالفتح: ایالات متحده آمریکا از زمان خروج این کشور از برجام با امضای فرمان ترامپ به تاریخ 8 می 2018، هیچ جایگاهی در برجام ندارد و آقای بایدن به همین دلیل روشن، در جایگاهی نیست که زنده یا مُرده بودن توافق هسته ای را اعلام کند. وضعیت آمریکا امروز دقیقاً شبیه به تمام کشورهای دیگری است که عضو توافق هسته ای نیستند و توافق هسته ای به لحاظ حقوقی ربطی به آنها ندارد. بنابراین، اظهارنظر آقای بایدن در این خصوص تا زمانی که آمریکا به برجام بازنگشته هیچ معنایی ندارد.

برجام ذیل قطعنامه 2231 سازمان ملل متحد تعریف شده است و تا زمانی که این قطعنامه برقرار است، برجام نیز بر جای خودش برقرار می ماند. فقط زمانی مرگ برجام را می توانیم تصور کنیم که قطعنامه 2231 با صدور قطعنامه دیگر از سوی شورای امنیت سازمان ملل لغو شود! یا این که اروپایی ها مکانیسم ماشه را فعال کنند و تحریم های متناسب با قطعنامه های قبلی شورای امنیت بر علیه ایران برقرار شود.

سیاست ایالات متحده آمریکا درباره برجام حدفاصل دو سر یک طیف است. یک سر این طیف هیچ نوع توافقی را با جمهوری اسلامی ایران نمی خواهد و سر دیگر این طیف، از دوران پس از مرگ برجام یا دوران بی برجامی گریزان است.

اگر برجام نباشد، تکلیف چند هزار کیلوگرم اورانیوم با غلظت غنی سازی شده متفاوت از 3 تا 60 درصد ربطی به طرف غربی نمی تواند داشته باشد و اروپا و آمریکا از این موضوع نگران هستند. قبول مرگ برجام به صورت رسمی، یعنی به رسمیت شناختن ایران هسته ای. ایرانی که می تواند بمب اتم داشته باشد!

همین الان، ادعای غربی ها این است که ایران اورانیوم لازم برای ساخت بیش از یک بمب اتم را دارد. اگر برجام نباشد، با چه مکانیسمی می خواهند این اورانیوم های غنی شده را رصد کنند؟! حتی اگر توافق به جایی نرسد، وجود برجام برای اروپایی ها و آمریکایی ها یک امنیت روانی خاصی ایجاد می کند. از سوی دیگر، اگر برجام برود، آمریکا با چه رویی با شرکای خودش درباره شکست پروژه جلوگیری از هسته ای شدن ایران سخن خواهد گفت؟

همه شواهد حاکی از این است که اگر ایران اراده ساخت بمب اتم را داشته باشد، این کار رخ خواهد داد. حمله هم نمی تواند این موضوع را منتفی کند. آقای خرازی بار دیگر اخیراً به این موضوع اشاره کرد و گفت فعلاً ساخت بمب اتم در دکترین دفاعی ایران جایگاهی ندارد. ولی تضمینی وجود ندارد که ایران تغییری در دکترین دفاعی خودش ندهد.

بحث گزینه نظامی آمریکا علیه ایران هم دیگر خریداری ندارد. اگر آمریکا می خواست به ایران حمله کند، وقتی غنی سازی 60 درصد رخ داد این کار را می کرد، یا وقتی که دوربین های آژانس جمع شد، این مسأله رخ می داد. بنابراین، ایالات متحده آمریکا ترجیح می دهد برای تأمین منافع خودش هم که شده بحث مرگ برجام به صورت جدی مطرح نشود.

** این مصاحبه توسط دکتر بهرنگ حمیدی سردبیر ساعدنیوز انجام شده است.

​

سازمان ملل و نهادهای آن با هدف فشار بر کشورها و تسویه حسابهای سیاسی تشکیل شده است