در حین اینکه شما ممکن است از علت دقیق ترسیدن کودک از حمام آگاه نباشید اما این احتمال وجود دارد که کودکتان در حال آگاه شدن از محیط اطرافش است. او متوجه شده است که آب از مجرای فاضلاب پایین می رود و در نتیجه می ترسد که خودش هم مثل آب از مجرای فاضلاب پایین برود. دلایل دیگری هم ممکن است وجود داشته باشد مانند اینکه کودک از وارد شدن صابون به چشمانش بترسد، از افتادن دوش روی سر خود واهمه داشته باشد یا نگران لیز خوردن در حمام باشد.
قوه تخیل کودک بسیار قوی است و این سبب می شود که او چیزهایی در خیال خود ببیند و بشنود و آن ها را به شکل ترسناکی برای خودش تعبیر کند. بسیاری از کودکان چیزهای عجیب وغریبی در مورد شرایط عادی از خود می سازند و داستان های ترسناکی در ذهن خود می بافند. گاهی اوقات ترسیدن کودک از حمام به دلیل وجود حباب های درون آب است که سبب می شوند او نتواند ته وان حمام را ببیند. این حالت او را از تمام موجودات ناشناخته ای که ممکن است زیر این حباب ها تکان تکان بخورند می ترساند.
نکاتی برای غلبه کردن به ترسیدن کودک از حمام
زمانی که کودک از حمام کردن می ترسد، برای آرام کردن اوضاع ممکن است هر کاری بکنید. با کودک حمام بکنید، با او در حمام بازی کنید و یا حتی برای تشویق او به حمام به او جایزه دهید. اما ممکن است همه این کارها بی فایده باشد. خوشبختانه چندین تاکتیک و روش وجود دارند که ترس کودک از حمام کردن را کاهش می دهد. این تکنیک ها به دلپذیر کردن و بدون استرس کردن حمام کمک می کنند. هرچند که ترسیدن کودک از حمام چه دختر باشد و چه پسر یک شبه رفع نخواهد شد اما شما باید ترفندهای زیر را امتحان کنید تا به کودکتان کمک کنید به تدریج به این ترس های خود از حمام غلبه کند:
کودک خود را در یک وان خالی بگذارید
در بسیاری از موارد دیدن یک وان حمام پر از آب می تواند کودکان را مضطرب کند. به همین دلیل لازم است که قبل از ریختن آب در وان اول از همه کودک خود را در وان خالی بگذارید. هنگامی که کودک وان حمام را پر از آب می بیند ممکن است که از حمام کردن امتناع کند. فکر فرو بردن بدن او در یک وان پر از آب می تواند تا حد زیادی برای او ترسناک باشد، در حالی که یک وان تهی بسیار برای او امن تر بنظر می رسد. هنگامی که کودک داخل وان نشسته است، به آرامی درون وان را پر از آب کنید. لازم نیست که وان را به طور کامل پر از آب کنید چرا که به میزان زیادی آب احتیاج نخواهید داشت.
تا جایی که ممکن است تمام لباس های کودک را از تن او خارج نکنید
بسیاری از کودکان حتی قبل از اینکه لباس او را از تنش خارج کنید از رفتن به داخل وان و حمام اجتناب می کنند. حتی درآوردن لباس های کودک ممکن است باعث عصبانیت هر دوی شما شود. در عوض سعی نکنید تمام لباس او را تا زمانی که به داخل وان می رود از تن او خارج کنید. در مرحله بعد زمانی که کودک احساس راحتی بیشتری داشت و مقداری از اضطراب و عصبانیت او کاهش یافت، لباس های او را از تنش در بیاورید.
دمای محیط را در دمای مناسبی قرار دهید
تغییر از حالت خشک و دمای مناسب با لباس های معمولی به دمای مرطوب و درآوردن لباس ها می تواند تغییر بزرگی برای کودک نوپای شما باشد. از اینکه دمای هوا همچنان گرم مانده است و کودک شما سرما را احساس نمی کند اطمینان حاصل کنید چرا که این کار باعث احساس آرامش در کودک شما می شود و اضطراب او را کاهش می دهد. همچنین در فصول سرد سال حتما در حمام شوفاژ را روشن نگه دارید تا حمام محیط گرمی برای کودک باشد. همچنین سعی کنید در ماه های گرم تر سال مانند تابستان به خصوص در روزهای بسیار گرم تابستان درب حمام را نبندید و محیط را بیش از حد گرم نکنید تا کودک گرمازده شود.
سعی کنید محیط حمام را برای کودک سرگرم کننده کنید
بسیاری از کودکان شیفته تماشای فواره ها و آبشارها هستند. به عنوان مثال می توانید فواره کوچکی را برای کودکتان در حمام درست کنید و او را با اینکار سرگرم کنید. علایق کودکان خود را بدانید و از آن ها در زمان هایی که ممکن است برای آن ها خوشایند نباشد استفاده کنید. هنگام حمام با خود عروسکی را که مورد علاقه کودکتان است را ببرید و داخل حمام با آن بازی کنید. بعنوان مثال می توایند با کاغذ یک قایق بسازید و آن را داخل آب بیاندازید. هرچه بیشتر علایق کودک را بدانید بیشتر کودک شما از حمام رفتن خوشش می آید و حتی ممکن است حمام رفتن بعد از مدتی به یکی از فعالیت های مورد علاقه او تبدیل شود.
با او هنگام حمام بازی کنید
هیچ چیزی مانند داشتن یک اسباب بازی مخصوص حمام نمی تواند حمام کردن را برای کودکان خوشایند کند. یک مجموعه اسباب بازی مخصوص حمام می تواند توجه کودک را بیشتر به حس کنجکاوی او جلب کند و احساس ترس و اضطراب او را کاهش دهد. از اسباب بازی های امنی که برای حمام کودک طراحی شده اند استفاده کنید (اسباب بازی های معمولی می تواند برای زمان حمام کودک خطرناک باشند و باعث ایجاد آلرژی یا سایر مشکلات جدی برای کودک شوند.) هنگام حمام با کودک و اسباب بازی هایش بازی کنید و سعی کنید مقدار تعاملات با او را هنگام حمام افزایش دهید. با سرگرم کردن او هنگام حمام می توانید حمام را به یک تجربه سرگرم کننده و جذاب تبدیل کنید.
به جای لیف و اسفنج حمام از دستان خود استفاده کنید
بسیاری از کودکان از لیف و اسفنج حمام می ترسند و ممکن است به دلایلی از آن ها دوری کنند. شاید به این دلیل که لیف حمام ممکن است برای آن ها دردآور باشد و یا اینکه تماس پوست به پوست با دست مادر ممکن است برای آن ها حس بهتری داشته باشد و حالت یک ماساژ آرامبخش را برای کودک داشته باشد.
ترس کودک نوپای خود را بپذیرید
احساس ترس کودک شما از حمام هرچند که نامعقول و ناامیدکننده باشد بالاخره موجب ناراحتی او می شود و واقعا از رفتن به حمام می ترسد. به علاوه کودکان نوپا در حال شناخت دنیای اطراف خود هستند و شناخت آن ها از دنیا محدود است و به همین دلیل ممکن است از چیزهای غیر معمول بسیاری بترسند. با برجسته کردن نکات مثبت، ترس او را برطرف کنید، مانند اینکه چگونه آب بدن ما را تمیز می کند و درصد بیمار شدن ما را تا حد قابل توجهی کاهش می دهد.
حمام کردن را به یک تجربه مثبت تبدیل کنید
اگر هنگام حمام احساس ترس و عصبانیت داشته باشید این احساس می تواند به کودک شما منتقل شود. کودکان احساسات والدین خود را به راحتی می فهمند. سعی کنید هنگام حمام انرژی مثبتی داشته باشید، برای کودک خود آواز بخوانید، با او بازی کنید و لحظات خوشی را با او سپری کنید.
یک حمام دونفره داشته باشید
خودتان اول وارد وان شوید و با این اسباب بازی های کوچولو و بامزه بازی کنید و حباب های صابون را روی آب فوت کنید. بدون اینکه به کودک نگاه کنید طوری وانمود کنید که انگار خیلی دارد بهتان خوش می گذرد. با دیدن لذت بردن شما از حمام کردن، کودکتان هم مایل خواهد بود که به شما ملحق شود.
اندکی آزمایش روی کودک انجام دهید
شما به عنوان والدین کودکتان باید به طور مستمر مواردی را در مورد کودک آزمایش و بررسی کنید تا به تدریج او را به حمام کردن علاقه مند کرده و سبب رفع ترسیدن کودک از حمام شوید.
- برایش یک وان حمام جدید یا اسباب بازی های جدید بخرید.
- در مورد اسباب بازی های مخصوص حمام داستان های جالبی برایش تعریف کنید.
- او را تشویق کنید یک کلاهک مخصوص حمام روی سرش بگذارد تا آب کف آلود شامپو وارد چشمانش نشود.
- اگر کودک از وارد شدن به وان حمام می ترسد پس او را با سردوش حمام کنید.
کودک را تحت فشار نگذارید
هرگز کودک را برای حمام کردن تحت فشار نگذارید زیرا ممکن است نتیجه برعکس بدهد. در عوض او را با گفتن کلمات تسکین دهنده مانند « نگران نباش مامان کنار تو است»، «هرگز اجازه نخواهم داد صدمه ببینی یا لیز بخوری» و غیره آرام کنید. او را در آغوش بگیرید تا بفهمد که همه حرف هایتان صحت دارند.
استفاده از کلاه حمام
اگر کودک شما نگران ورود شامپو به چشمان خود است، می توانید یک پوشش چشم مخصوص حمام را امتحان کنید که به آن کلاه حمامی نوزاد یا کودک می گویند. این ابزار از ورود حباب ها و آب به چشم کودکان جلوگیری می کند. بعضی از کودکان حتی دوست دارند از عینک شنا استفاده کنند. همچنین بهتر است از شامپوی کودک استفاده کنید که چشم های کودک را کمتر اذیت می کند.
سخن پایانی
حمام کردن کودک نوپا حتی برای صبورترین مادران نیز می تواند چالش بزرگی باشد. اما همانطور که به آن اشاره کردیم راه حل های زیادی برای حل این مشکل وجود دارد. بعد از چندبار تجربه این راهکارها حمام کردن به یک تجربه مثبت و خوشایند برای کودکتان تبدیل می شود و احساس ترس او را از بین خواهد برد. اگر همچنان هنگام حمام کردن کودک با مشکل روبه رو شدید و کودک شما همچنان از حمام کردن می ترسد بهتر است هرچه سریع تر با یک روانشناس کودک در این باره مشورت کنید.
مهم ترین راهکارهای ایمن سازی حمام برای کودک
